Morgunblaðið - 03.03.1982, Blaðsíða 28

60
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. MARZ 1982
„ tg IneLt cxb j^etia téeruð \>er, ufear bcL-
tign- Bg Cjlec/m'i s]0-l(ictn Qncfh'-1'\ "
ást er...
V £
& '*
... ad finna kenndina
hríslast um sig í nær-
veru hennar.
TM Rag. U.S. P«1 011 -•« rights rtMrvwl
® 1981 Lo* Angeles Tlmes Syndlcate
I jLL 4
Hvað á þetta að þýða? Fyrst er
heimtað að ég sverji þess eið að
segja sannleikann og síðan spurð
um aldur og fæðingarár.
morgunkaffinu
HÖGNI HREKKVÍSI
I Velvakanda
fyrir 30 árurn
Uppruni lífsins
Norðanbál
ÆLAN lét ekki á sér standa,
hún herjar hér um norðaust-
anáttin og hefir nú ekki á sér
skásta haminn.
... í norðangarðinum.
Hvað skyldu Reykvíkingar tapa
miklu á einum sólarhring, þegar
hitinn hrapar svona niður um 10
stig, eins og fyrir helgina? Raf-
magnið, kolin, olían, hitaveitan,
allt eru þetta fastir gjaldaliðir,
sem rísa og hníga eftir hita og
veðráttu. — Að ógleymdum
sprungnu vatnskössunum og
vatnsleiðslunum, svo að nokkuð sé
nefnt.
Á íslandi rækta þeir bjúgaldin
STUNDUM gefst á að líta í er-
lendum blöðum setningar
eins og þessa: „Nú er hægt að
rækta bjúgaldin á Íslandi, með því
að beizlaðir hafa verið hverir og
heitar uppsprettur, sem úir og
grúir af þar í landi." Einhverjir
minnast vafalaust á vínberin líka.
Þessar vangaveltur út af bjúgald-
inum og vínberjum eru harla hjá-
kátlegar. Hefði alveg eins mátt
geta um eplatréð í Borgarfirðin-
um.
Gott vatn
EEN STUNDUM tekst þeim
líka upp útlendu blöðunum og
flytja góðar greinar um Hitaveit-
una í Reykjavík. Dást þau mjög að
því, hve vatnið er tært og heil-
næmt, þegar það kemur brennandi
heitt úr vatnshananum, öldungis
ómengað.
Sannarlega erum við öfundsverð
af heita vatninu, og svo skyldi
koma á daginn að það verði tennur
okkar skemmdum, eins og gizkað
hefir verið á.
Það fer yfirleitt ekki fram hjá
okkur, hvílíkt afbragð við erum
allra annarra, en að sama skapi er
eins og mönnum förlist sýn, þegar
nægtir landsins eiga í hlut.
Það hefur lengi verið mönnum
ráðgáta, hvernig frumþættir
efnasambanda — sem allir læra
nú um í skólum — gátu í upphafi
farið að því að raðast saman
þannig að úr yrði líf. Sumir hafa
að vísu sagt að þetta væri nú
bara svona, en því meiri þekk-
ingu sem menn hafa haft á mál-
inu, því meira undrunarefni hef-
ur það verið þeim.
Tveir heimsþekktir vísinda-
menn, Francis Crick, líffræðing-
ur og Fred Hoyle, stjörnufræð-
ingur, hafa nýlega látið í ljós,
hvor í sínu lagi, að lífið hafi
kviknað hér fyrir tilverknað há-
þróaðs lífs í öðrum sólkerfum.
Gerð erfðaefnisins ér það sem
leitt hefur menn á þessa braut.
Án fyrirmynda hefðu þessi
frumdrög lífsins ekki getað
myndazt úr stefnulausum efna-
samböndum.
Það eru góð tíðindi, að menn
eru að nýju farnir að setja upp-
runa lífsins í samband við þrosk-
aðra líf í alheiminum. Að vísu er
sá hugsunrháttur, sem kenndur
er við flatjörðunga, afar rótgr-
ónir hjá sumum. Þeir gera jafn-
vel fyrirspurnir í blöðunum
unmdir því yfirskini að þeir hafi
áhuga á stjörnufræði (!!) — eins
og hann þarna H.J. í Velvakanda
á föstudag ( 26. febr.). En einnig
slík undur veraldar eru áhuga-
verð, frá vissu sjónarmiði. Það
væri gaman, ef hann H.J. vildi
láta eitthvað fleira frá sér heyra
um þessi efni, áður en lengra
væri haldið.
Þorsteinn Guðjónsson.
Um þinglýsingar:
Lánastofnanir láti að öllu
jöfnu eitt yfir alla ganga
Til Velvakanda:
í fréttapistli í sjónvarpinu 12.
þ.m. var rætt um hlaup lántakenda
milli stofnana með vottorð og skjöl
áður en lán eru afgreidd.
Eg hefi unnið við þinglýsingar og
veit að þetta er alveg rétt, sem þar
var sagt frá, og einnig af eigin
reynslu sem lántakandi.
Það mun hafa verið eitthvað upp
úr 1960, sem farið var að krefjast
þinglýsingar áður en lán voru af-
greidd. Minnir mig að það hafi
verið Lífeyrissjóður starfsmanna
ríkisins, sem reið á vaðið með
þetta, a.m.k. það fyrsta, sem ég
varð var við. Fljótlega fór þetta að
valda álagi, sem ekki var fyrir, þar
sem þinglýsingar voru venjulega
afgreiddar í slumpum og var það
yfirleitt óátalið af lánastofnunum.
Þessi fyrirfram þinglýsing tafði
Tnjög fyrir lántakendum, sem
bjuggu utan höfuðborgarsvæðisins.
Hlaup hjá þeim munu ekki hafa
verið mikil, vottorð og skjöl voru
þá, og eru vafalaust enn, send í
pósti báðar leiðir. Tafir frá vinnu
hafa sennilega verið litlar, en því
meiri tafir á afgreiðslu lána.
Veðdeild Landsbankans, Stofn-
lánadeild landbúnaðarins og Fisk-
veiðasjóður, svo eitthvað sé nefnt,
afgreiða lán áður en þinglýst er.
Lífeyrissjóðir, sennilega allir,
vilja láta þinglýsa áður en lán eru
afgreidd.
Hjá engri lánastofnun verður hjá
því komist að leggja fram veðbók-
arvottorð og sennilega fleiri vott-
orð. Við það munu hlaupin vera
mest á höfuðborgarsvæðinu. Það
flýtir aftur afgreiðslu lána. Uti á
landsbyggðinni verður aftur á móti
meiri töf.
Ég hefi oft velt því fyrir mér
hvað veldur því, að hjá bönkunum
fá sumir afgreidd lán áður en þing-
lýst er, en bankinn sér þá um að
láta þinglýsa síðar. Hinir, sem
þurfa að bíða þinglýsingar, munu
vera talsvert stærri hópur.
Er það varúðarráðstöfun, eða
mat á lántakandanum, sem ræður
þessari flokkun, eða bara geðþótt-
aráðstöfun.
Það hefur að vísu komið fyrir að
menn hafa veðsett tveim lána-
stofnunum sömu eign með sama
veðrétti, en ég held að það sé mjög
sjaldgæft og ekki gert af ráðum
hug, heldur vanhugsað.
Bankastjórum ber vissulega að
gæta hagsmuna bankans við lán-
veitingar, þannig að lán verði vel
tryggð.
En er það ekki nægileg trygging
fyrir bankann að hafa veð-
skuldabréf undirritað í votta viður-
vist, með öllum vottorðunum?
Er allur sá fjöldi lántakenda,
sem þarf að láta þinglýsa fyrir-
fram, raunverulega tortryggilegur?
Reglur um hámarks-lánveitinu
miðað við brunabótamat ættu að
geta tryggt lánveitendur fyrir
tjóni. En — er nú hvergi vikið frá
þeim reglum?
Það er augljóst að flestum þess-
um annars flokks lántakendum
liggur mjög á að fá afgreiðslu hjá
þinglýsingardómara. Það veldur
aftur miklu álagi á þann mann, en
þar má það síst við.
Það verður að gera þá kröfu til
bankanna, að þeir láti eitt yfir alla
ganga, eftir að lánveiting er sam-
þykkt, en þar á hið raunverulega
mat á lántakandanum að fara fram
— við ákvörðun um lánveitingu.
Eftir það eiga allir að vera jafn-
góðir.
Þessi mismunum verður að
hverfa og allar lánastofnanir af-
greiði lán þegar þær hafa fengið
undirrituð veðskuldabréf og hin til-
skildu vottorð, og sjá síðan sjálfar
um að láta þinglvsa síðar.
Ólafur Olafsson, Selfossi.