Morgunblaðið - 14.03.1982, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. MARZ 1982
75
fjármögnuð með myndarlegu fjár-
framlagi viðkomandi sveitarfélags
og sýslusjóðs. Síðan er leitað til
fyrirtækja á staðnum og ýmissa
sjóða um stuðning, ávallt við góð-
ar undirtektir. Því er ekki að neita
að oft hefur verið erfitt að kljúfa
kostnaðinn, sem stundum hefur
farið um eða yfir hundrað þúsund
krónur. Samt hefur yfirleitt geng-
ið vel að láta enda ná saman. Dýr-
asta mótið var á Akureyri, sem
gerði það að verkum að halli varð
á helgarskákmótunum 10, eða um
1000 krónur að meðaltali. Tímarit-
ið Skák færir hann væntanlega
með auglýsingakostnað."
Hversu mörg helgarmót hafa nú
farið fram og hvar hafa þau verið
haldin?
„Nú hefur farið fram ein tylft
helgarskákmóta. Þau hófust í júní
1980 í Keflavík og síðan var teflt í
Borgarnesi, ísafirði og Bolungar-
vík, Húsavík, Akureyri, Neskaup-
stað, Vestmannaeyjum, Vík í
Mýrdal, Sauðárkróki og Grímsey.
Sem fyrr segir ætlaði ég aðeins að
halda 10 mót, en vegna fjölda
áskorana taldi ég mér ekki fært
annað en sinna þeim stöðum sem
langaði til að fá mót og ákvað því
að bæta fimm mótum við. Sá mæl-
ir er löngu sprunginn. Næsta
hrina hófst á Hellissandi og síðan
var teflt í Höfn í Hornafirði."
Eftir fyrstu tíu mótin var fyrir
komulaginu breytt. Hvernig hefur sú
breyting tekist og í hverju er hún
fólgin?
„Upphaflega var keppnisfyrir-
komulagið þannig að keppendur
höfðu eina og hálfa klukkustund
hvor fyrir fyrstu þrjátíu leikina og
síðan hálftíma til að ljúka skák-
inni. Þá voru tefldar sex umferðir.
Nokkur umræða var ávallt í
gangi um þetta atriði í fram-
kvæmd helgarmótanna. Það varð
til þess að rétt þótti að reyna nýtt
fyrirkomulag við næsta áfanga,
sem hófst á Hellissandi. Umferð-
unum var fjölgað upp í níu, en nú
er umhugsunartíminn aðeins ein
klukkustund á hvorn keppanda
fyrir alla skákina. Vissulega hafa
menn efasemdir um þetta fyrir-
komulag eins og hitt, þannig að
vel má vera að enn verði breyting
á, enda æskilegt að halda mótun-
um síungum."
Hefurðu verið ánægður með að-
sóknina að mótunum?
„Yfir höfuð hef ég verið ánægð-
ur með þátttökuna, hún hefur oft
farið fram úr björtustu vonum, en
aðsókn áhorfenda hefur aftur á
móti verið mjög mismunandi.
Þrátt fyrir talsverða umfjöllun
virðist svo sem mótshaldið hafi
farið framhjá fólki á stundum.
Þetta hefur þó lagast eftir því sem
mótunum fjölgar og víst er að oft
hef ég verið kvaddur með þeim
orðum að næst kæmi fjölmenni."
I framhaldi af þessu, hvað kostar
að vera með í helgarskákmóti fyrir
fólk á höfuðborgarsvæðinu?
„Það fer auðvitað eftir því hvar
er teflt hverju sinni, en það hefur
jafnan tekist góð samvinna við þá
sem farþegaflutninga stunda,
hvort sem er á sjó, landi eða í lofti.
Til vísbendingar fyrir væntanlega
þátttakendur er kostnaður fyrir
hvern þeirra yfirleitt aðeins
30—50% af því sem ferð og gisting
myndi kosta ef viðkomandi ferð-
aðist á eigin vegum."
Þú hleyptir helgarmótunum af
stað upp á eigin spýtur, en eftir mót-
ið í Keflavík varð Skáksamband ís-
lands einnig aðili að mótunum.
Hvernig hefur samstarfið gengið?
„Já, eftir fyrsta helgarskákmót-
ið hafði dr. Ingimar Jónsson for-
seti SI samband við mig og bauð
fram samvinnu Skáksambandsins.
Sú samvinna hefur síðan byggst á
því að þeir reyna að mæta óskum
mínum sem framkvæmdastjóra
mótanna um mótshaldið án þess
að hafa afgerandi áhrif á gang
mála. Þannig hafa þeir alltaf boð-
ið einhverjum tveimur ungmenn-
um á hvert mót og lánað töfl og
klukkur svo eitthvað sé nefnt."
Ilafa mótunum verið gerð góð skil
í fjölmiðlum?
„Blöðin og útvarpið hafa staðið
sig vel en ég tel sjónvarpið hafa
brugðist. Sterkustu skákmenn
þjóðarinnar hafa verið að tefla á
mótunum og sum þeirra eru sterk-
ustu skákmót sem nokkru sinni
hafa verið haldin með innlendri
þátttöku eingöngu. Samt hefur
sjónvarpið notað hinar fáránleg-
ustu afsakanir til að komast hjá
því að birta fréttir frá mótunum.
Jafnvel þegar fréttaritarar þess
úti á landi hafa viljað senda
fregnir hefur þeim verið hafnað og
fréttamann sinn á Neskaupstað
leituðu þeir uppi áður en mótið
hófst til þess að banna hpnum að
senda fréttir af þeim! Á fyrstu
þrjú mótin í Keflavík, Borgarnesi
og Bolungarvík—ísafirði var ekki
minnst í sjónvarpinu, en á hverju
þeirra voru þó fimm alþjóðlegir
titilhafar meðal þátttakenda."
Hvert helgarmótanna ert þú
ánægðastur með?
„Þótt öll séu mótin minnisstæð,
hvert á sinn sérstaka hátt, þá seg-
ir það sig nærri sjálft að Gríms-
eyjarmótið skaraði fram úr.
Ferðin til Grímseyjar var jú
umvafin ævintýrablæ skákeyjunn-
ar og goðsögu hennar."
Viltu rifja upp eitthvert skemmti-
legt atvik frá mótunum?
„Þau eru auðvitað svo fjölmörg
og ógleymanleg, t.d. kaffiboð
kvenfélagsins í Vík þar sem deilt
var um höfund Njálu. Þar hélt Jón
Gíslason fræðimaður fróðlegt er-
indi um sögusvið Njálu og kenn-
ingar um það hver hafi verið höf-
undur hennar. Okkar víðfrægi
Benóný var ekki á sama máli og
Jón í því efni.
En einmitt í þessari sömu ferð
höfðum við í fyrsta og eina skiptið
leiðsögumann með okkur þar sem
Jón Gíslason var, en hann er
sjálfsagt einhver fróðasti maður
um staðhætti og sögu Suðurlands.
Það sannast best á því að á leið-
inni frá Reykjavík til Víkur lýsti
Jón landslagi og kennileitum án
nokkurs hiks, þótt hvergi sæist út
úr langferðabílnum sakir þoku og
rigningar. Skákmenn fundu þó ráð
við því og ákváðu að fara þessa
leið í betra veðri síðar og rifja upp
frásögnina. Kemur þar að góðum
notum frábært minni skákmanna.
En hvert mót á auðvitað sín
skemmtilegu atvik, bæði á tafl-
borðinu og utan þess. Skáklega
eru mér einna minnisstæðust lok-
in á úrslitaskák Jóns L. Árnason-
ar og Dan Hanssonar á Hellis-
sandi þar sem allt var til staðar,
frábærlega flókin og vel tefld
skák, mikið tímahrak og snilldar-
leikir, ívafðir afleikjum í réttu
hlutfalli."
Það hafa gengið miklar þjóðsögur
um skákáhuga íslendinga, bæði
hérlendis sem erlendis. Telur þú að
við séum jafn miklir taflmenn og af
er látið eftir reynslu þína af helg-
arskákmótunum?
„Tvímælalaust! Hvar sem ég hef
farið um landið með helgarskák-
mótin hef ég orðið var við geysi-
legan skákáhuga, bæði við undir-
búning og framkvæmd mótanna.
Þá virðist mér sem mjög vel sé
fylgst með skákdálkum og skák-
fréttum í blöðunum og í þeim fáu
tilvikum að menn sem ég hef hitt
hafa haldið því fram að þeir
kynnu ekki mannganginn hafa
þeir viðurkennt hið gagnstæða við
nánari eftirgrennslan.
í mínum huga blandast enginn
efi þeirri fullvissu að hvergi í ver-
öldinni séu jafn fáir einstaklingar
þjóðar ókunnugir skáklistinni og
hér, enda eigum við íslendingar að
vera stoltir af því hvernig skák-
listin er okkur í blóð borin og
halda því óspart á lofti.
Til sannindamerkis um þetta
má geta þess að Rússar hafa hælt
sér af því að eiga flesta titilbera
allra skákþjóða, eða um 160 tals-
ins. En vel að merkja losa þeir 250
milljónir íbúa og í samanburði við
íslendinga, sem eiga nú 7 titilhafa,
ættu þeir að eiga 7000 slíka til að
standa okkur jafnfætis og hana-
nú!“
Að lokum, Jóhann Þórir. Þú ert
þekktur, a.m.k. á meðal skákmanna
fyrir að hafa mikið á prjónunum.
Hvað er nú framundan, halda helg-
armótin áfram og verða þau jafntíð
og verið hefur?
„Að gefnu tilefni vil ég enn und-
irstrika að ég hef litið svo á, að
mitt hlutverk sé fyrst og fremst að
halda úti skáktímaritinu og fá,
þegar vel árar, einhverjum skák-
bókmenntum snúið á íslenska
tungu, en skákmótahald eigi eðli
sínu samkvæmt að vera í höndum
skákhreyfingarinnar í landinu.
Hitt er svo annað mál að ég hef á
undanförnum árum stundum fall-
ið í þá gryfju að benda á í Skák-
blaðinu hvað betur mætti fara og
hvað mætti gera til eflingar skák-
listinni. Þegar ég fæ síðan það
svar frá skáksamtökunum að til-
lögur mínar séu óframkvæman-
legar stend ég frammi fyrir því að
framkvæma þær sjálfur ellegar
sætta mig við að vera talinn fara
með fleipur eitt.
Þannig hef ég lagt á brattann
með ýmislegt og nú síðast með
helgarskákmótin. Vinsældir
þeirra hafa orðið mér mikið
ánægjuefni og einhvernveginn
hefur það orðið fast í mönnum að
þetta séu mín mót og það væri að
ryðjast yfir á mitt verksvið að
taka við. Auðvitað eru slíkar
ályktanir alrangar og best væri ef
félögin í héraði sameinuðust með
Skáksambandinu í að halda fán-
anum á lofti.
Eins og áður er getið ætlaði ég
aldrei að sanna tilverurétt hug-
mynda minna með fleiri en tíu
mótum, en frammi fyrir spurning-
unni hvers þeir eigi að gjalda sem
ekki hafa fengið mótin, finnst að-
eins eitt svar: Halda fleiri mót!
Eru einhverjar fleiri nýjungar á
döfinni?
„Ég hef nú um nokkurt skeið
verið að brjóta með mér að halda
15 mínútna mót í Laugardalshöll-
inni næsta haust þar sem keppt
yrði að því að koma þátttakenda-
fjöldanum í tvö þúsund manns. Ef
einhverjum finnst það vera há
tala, má segja frá því að í firma^
og stofnanakeppnunum sem SÍ
gekkst fyrir, fyrir u.þ.b. 20 árum,
voru þátttakendur meira en 600
talsins og áhuginn hefur vaxið
mikið síðan.
Hugmyndin byggist á því að
keppnin verði firmakeppni þar
sem hver stofnun eða fyrirtæki
má senda eins marga keppendur
og þeir telja sér fært, allt frá ein-
um og uppúr og keppnin því allt
frá einmenningskeppni til fjöl-
mennrar sveitakeppni og allir
tefla í sama mótinu, sem yrði
haldið á einum degi.
Einn draumurinn er að setja
upp skákskóla í eiginlegri
merkingu, þar sem okkar snjöll-
ustu skákmeistrar tækju að sér
kennslu einstaklinga eða hópa.
Fyrir slíka starfsemi er húsnæði
nú þegar til staðar.
Skákferðalög til útlanda hafa
ávallt heillað mig og ég hef nú
staðið fyrir tveimur slíkum. í því
sambandi er skemmtilegast að fá
15—20 manna hóp til keppni við
sambærilegan fjölda einhvers
staðar erlendis, samanber Prag-
förina árið 1972, sællar minn-
ingar. Þá miða ég ekki við að um
sé að ræða neitt eiginlegt úrvals-
lið, heldur menn sem langar til að
sameina skák og skemmtiferð.
Þannig hefur talsverðu púðri verið
eytt í hugsanlega Búlgaríuferð.“
Með þessum orðum var hug-
myndabanka Jóhanns Þóris lokað
að sinni, því síminn hringdi og
viðmælandi okkar skipti fyrir-
varalaust yfir í skákmál, enda
greinilega skákmaður á hinum
enda línunnar. Við þökkuðum því
fyrir skemmtilegt spjall og fróð-
legar upplýsingar, en um leið og
við kvöddum heyrðist mér Jóhann
segja í símann: „Þú áttir að fórna
biskupnum á f7, hugleysinginn
þinn!“
MP
Það hefur orðið fóst venja að heiðra nokkra forvígismenn skákhreyfingar
innar í lok hvers helgarmóts. Á mótinu á Akureyri voru þrír menn heiðraðir
fyrir áratuga störf í þágu skáklistarinnar. Frá vinstri á myndinni: Jóhann
Þórir og síðan þeir Albert Sigurðsson og Jón Ingimarsson, fyrrverandi
formenn í Taflfélagi Akureyrar, Margeir Sigurjónsson, stuðningsmaður
skákhreyfingarinnar í áratugi og lengst til hægri er Ingimar Jónsson, núver
andi forseti Skáksambands Islands. Jón Ingimarsson er nú látinn.
Frá Akureyrarmótinu. Benóný Benediktsson og Helgi Ólafsson tefla eina af
minnisstæðustu skákum helgarmótanna. Þeir hafa báðir sett svip á mótin,
hvor á sinn hátt, og tekið þátt í flestum þeirra.
Sýnir í Ás-
mundarsal
LEIKFLOKKUR Hvammstanga
sýnir „Stundarfrið" í félagsheimil-
inu á Seltjarnarnesi kl. 16.00 í dag,
ekki í kvöld eins og sagði hér í
blaðinu á föstudag. Ér beðist vel-
virðingar á þessari misritun.
Frjáls fjölmiðlun hf.
kaupir Videoson:
Reynt að kaupa
innlenda þætti
Fyrirtækið Frjáls fjölmiðlun hf., sem
rekur Dagblaðið og Vísi, hefur keypt
allt hlutafé fyrirtækisins Videoson,
sem rekið hefur myndbandakerfi í
Reykjavík og víðar. Var gengið frá
kaupunum sl. fimmtudagskvöld og
sagði Hörður Einarsson fram-
kvæmdastjóri og útgáfustjóri að
ákveðið hefði verið að kaupverðið
yrði trúnaðarmál.
Hörður Einarsson sagði að eitt
fyrsta verkefnið væri að ganga frá
öllum réttindum varðandi efni
sem sýnt yrði og ekki yrði sýnt
annað en það sem full réttindi
væru fyrir, en ekki væri enn hægt
að segja nákvæmlega hvernig
rekstri fyrirtækisins yrði háttað.
Yrðu t.d. teknar ákvarðanir varð-
andi starfsmenn Videoson nú eftir
helgina. Þá sagði Hörður að fyrst
um sinn yrði nafninu Videsoson
haldið. Einnig nefndi hann að
reynt yrði að auka hlut innlends
efnis og mætti ímynda sér að hægt
yrði að kaupa þætti af innlendum
kvikmyndagerðarmönnum.
Fyrirhugað er að opna eftir
helgina skrifstofu að Síðumúla 8
þar sem auglýsingadeild Dag-
blaðsins og Vísis er til húsa og
mun Jóhannes Reykdal tækni-
stjóri DV veita henni forstöðu
fyrst um sinn.
Passíukórinn í
Akureyrarkirkju
PASSÍUKÓRINN á Akureyri Bytur
oratoríuna Messías eftir Georg
Friedrich Hándel í Akureyrarkirkju
nk. þriðjudag 16. marz kl. 20.30.
Strengjasveit Tónlistarskólans
niun aðstoða ásamt félögum úr
Sinfóníuhljómsveit Islands. Kon-
sertmeistari er Paula Parker.
Semballeikari Helga Ingólfsdóttir.
Einsöngvarar eru: Sigrún Gests-
dóttir sopran, Rut Magnússon alt,
Garðar Cortes tenor, Halldór
Vilhelmsson bassi. Stjórnandi Ro-
ar Kvam.
Tónleikarnir verða ekki endur-
teknir, og er forsala aðgöngumiða
hafin, og fást þeir í Bókaverzlun
Jónasar.