Morgunblaðið - 28.03.1982, Blaðsíða 41

I
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. MARZ 1982
41
Skólaganga Helga varð ekki
löng því hann lauk aðeins barna-
skóla, en á honum sannaðist að til
eru fleiri skólar en skóli bókanna.
Helgi reyndist snemma hagur
mjög við allar smíðar. Þetta var á
þeim árum sem flug á íslandi var
að slíta barnsskónum og með flug-
inu kom svifflugið til íslands.
Heillaðist Helgi fljótt af þessum
þögulu farartækjum og urðu þau
hans aðal áhugamál í starfi og leik
alla ævidaga.
ÁRið 1937 urðu fyrstu þáttaskil-
in í lífi hans. Þá kom hingað þýsk-
ur svifflugleiðangur. Helgi kynnt-
ist einum leiðangursmanna betur
en öðrum, en þar var Herbert
Böhme, þekktur þýskur leikari.
Herbert kom því til leiðar að
Helgi fór utan haustið 1937 á
svifflugskóla þýska flughersins og
reyndist honum þá sem faðir enda
kallaði Herbert Helga ætíð son
sinn. Slíku ástfóstri tók hann við
Helga.
Þar með byrjaði kafli í ævi
Helga sem varaði næstu tvo ára-
tugi því eftir heimkomuna frá
Þýskalandi 1939 starfaði Helgi hjá
flugmálastjóra og hafði þann
starfa á sumrin að reka svif-
flugskóla á Sandskeiðinu þar sem
flestir af eldri flugmönnum lands-
ins fengu sína fyrstu tilsögn í
flugi. Um þennan þátt í lífi hans
er hér fjallað um af öðrum er bet-
ur þekkja til.
Góðum mönnum er gæfan hlið-
holl. Árið 1935 kynntist hann
stúlku sem átti eftir að verða sam-
ferðamaður hans í gegnum lífið,
Sigríði Einarsdóttur. Vinátta
þessara ungmenna þróaðist í heita
ást og gagnkvæma virðingu. Þau
voru gefin saman í heilagt hjóna-
band 9. maí 1943. Samrýndari
hjón eru vandfundin og tók Sigríð-
ur ríkan þátt í öllu starfi Helga.
Fyrstu mánuði hjónabandsins
bjuggu þau hjá foreldrum Sigríð-
ar, Guðfinnu Jóhannsdóttur, sem
er látin, og Einari Pálssyni,
blikksmíðameistara, að Miklu-
braut 28, en um áramótin fluttust
þau í Selás 3C, stórt hús, sem Fil-
ippus hafði reist sér og sínum. Þar
uppfrá bjuggu Sigríður og Helgi
til 1958 er þau fluttu í íbúð að
Goðheimum 21, sem þau byggðu
sér í sameiningu.
Eins og fyrr er getið reyndist
Helgi snemma smiður góður. Á
það reyndi mjög við smíðar á
svifflugunum því þær fyrstu voru
allar smíðaðar hér á landi. Hag-
leiki Helga og bræðra hans varð
til þess að þeir stofnuðu fyrirtæk-
ið Flugmó og hófu smíði allskonar
leikfanga og flugmódela, en þetta
var á árunum kringum 1950 þegar
ekkert var flutt inn af leikföngum
en þörfin til staðar þá sem nú.
Einnig ráku bræðurnir í samein-
ingu Tómstundabúðina, sem var
stærsta verslun á sviði tóm-
stundaiðju þess tíma. Við þessi
fyrirtæki starfaði Helgi jafnhliða
starfinu hjá flugmálastjóra.
Vegna rekstursins snerist áhugi
Helga og Sigriðar, því upp frá
þessu störfuðu þau ávallt saman,
að verslun.
Á árunum kringum 1950 var
komin allmikil byggð þar sem hét
Árbæjar- og Selásblettir. Þetta
voru svæði, sem hafði verið út-
hlutað og seld sem sumarbústaða-
lönd, en sökum húsnæðiseklu í
borginni höfðu margir bústaðir
verið teknir í notkun sem heilsárs
íverustaðir.
Þjónusta var lítil. Sími aðeins
einn í húsi, Selási 3C hjá Sigríði
og Filuppusi. Lítil verslun, Selás-
búðin, var þarna. Þessa verslun
keyptu Helgi og Sigríður 1955 og
réðu til 1959, en reksturinn hvíldi
að mestu á herðum Sigríðar.
Árið 1957 verða enn þáttaskil í
lífi þeirra hjóna, því þá keyptu
þau blómaverslunina Flóru, sem
var ein af þekktari blómaverslun-
um bæjarins. Þarna opnaðist þeim
nýr heimur og átti Helgi sér mikla
drauma um að reisa stóran blóma-
og grænmetismarkað, samskonar
og er rekinn í stórborgum erlend-
is. Hugmyndir sínar festi hann á
blað og sendi bæjaryfirvöldum
ásamt umsókn um lóð sem því
miður nutu ekki náðar fyrir aug-
um lóðanefndar, svo ekki rættist
þessi draumur Helga.
En hann lét ekki deigan síga. Á
þessum árum var ekki mikið úrval
að finna i blómabúðum. Helgi hóf
því fljótt að flytja inn þær vörur
sem nauðsynlegar eru við rekstur
slíkra verslana. Á þessu sviði varð
hann algjör brautryðjandi enda
dafnaði Flóra vel í höndum þeirra
hjóna.
Sem blómakaupmaður og síðan
stórkaupmaður varð Helgi
snemma jafnvinsæll meðal við-
skiptavina sinna og hann hafði áð-
ur verið meðal nemenda sinna á
svifflugnámskeiðunum á Sand-
skeiði, því hans ljúfa lund og bros-
ið blíða heillaði fólk auðveldlega,
enda opnaði það honum margar
lokaðar dyr á lífsleiðinni.
Innflutningurinn var fljótt
mjög umfangsmikill því garð-
yrkjumenn og aðrir blómakaup-
menn áttu við hann síaukin við-
skipti. Þetta leiddi til þess að árið
1968 stofnuðu Sigríður og Helgi
ásamt dætrum sínum, fyrirtækið
Helgi Filippusson hf. og yfirtók
það allan innflutning, en Flóra
hélt áfram sem blóma- og gjafa-
vöruverslun. Innflutningurinn
hélt áfram að aukast. Helgi vildi
þó ekki auka hann meira en svo að
þau réðu við hann með aðstoð fjöl-
skyldunnar. Þar kom árið 1970 að
þau seldu Flóru, því þau önnuðu
ekki meiru.
Helgi Filippusson hf. var fyrsta
áratuginn til húsa í Selási 3C,
kjallaranum. Þarna unnu Helgi og
Sigríður ásamt einni dóttur, síðan
annarri og loks einum tengdasyni,
við mjög erfiðar aðstæður, því
ekki var allt tóm léttavara, svo
sem ýmiss konar leirvara og kerti.
Aðstæðurnar ásamt síauknum
innflutningi urðu til þess að ráðist
var í að byggja yfir fyrirtækið.
Helgi hafði oft sótt um lóð en var
alltaf neitað þar til loks árið 1977
að honum var úthlutað lóð að
Tunguhálsi 7 hér í borg.
Grunnur hússins var tekinn í
ágúst sama ár. Faðir Helga var
mikill áhugamaður um nýjungar í
byggingariðnaði, svo var einnig
um Helga. Hann valdi að reisa sér
stálgrindarhús sem er klætt ein-
angruðum þiljum. Róiega var far-
ið því fyrst voru sökklar og kjall-
ari undir fjórða hluta væntanlegs
húss steyptir. Sjálft húsið var síð-
an reist sumarið 1979. Sumarið
1980 var síðan steypt gólfplata og
skrifstofurými innréttað. Húsið
var síðan formlega tekið í notkun í
október 1980, þegar Helgi Filipp-
usson hf. flutti að Tunguhálsi 7 og
allt er hann gjörir lánast honum.
Skólaganga Helga varð ekki
löng, en Helgi notaði tímann vel
og árin urðu honum góður skóli.
Útsjónarsemi hans og hyggjuvit
var slíkt að bygging hússins að
Tunguhálsi kom tiltölulega lítið
niður á rekstri fyrirtækisins, enda
hagaði hann framkvæmdum
þannig að svo yrði ekki.
Eins og gefur að skilja urðu
viðbrigðin mikil þegar flutt var úr
kjallaranum í Selási 3C í þetta
stóra og glæsilega hús, en skrif-
stofuna bjuggu Sigríður og Helgi
þannig að allir sem koma þangað í
fyrsta sinn halda að þeir séu að
koma inn á einkaheimili en ekki
innflutningsfyrirtæki. Það var því
sannarlega bjart framundan og
fyrirtækið dafnaði.
Áhugi Sigríðar og Helga á fyrir-
tækinu var óendanlegur og var
hugur þeirra í því vakandi og sof-
andi. Þau önnuðust fyrstu árin öll
innkaup og þurftu því oft að fara
utan á kaupstefnur. Viðskipti
Helga beindust mikið til Þýska-
lands enda þekkti hann vel til og
talaði málið reiprennandi frá dvöl
sinni þar fyrir stríð. Marga kunn-
ingja hafði hann og eignaðist þar í
gegnum svifflugið, því ætíð voru
mikil tengsl á milli íslenskra og
þýskra svifflugmanna. Kaupstefn-
urnar í Þýskalandi eru líka meiri-
háttar viðburðir á sviði verslúnar
og viðskipta. Kaupstefnurnar í
Frankfurt og Leipzig eru meðal
þeirra stærstu, en Helgi var ein-
mitt að koma úr sinni 50. ferð
þangað er hann lést.
Góðum mönnum er gæfan hlið-
holl. Sigríður og Helgi eignuðust
þrjár dætur: Kristínu Sjöfn, gift
Skúla Möller, sem starfar í fyrir-
tækinu, Hrafnhildi, gift Georg
Guðjónssyni sem rekur prent-
smiðjuna Litlaprent og Guðfinnu
Björk, gift Helga Þór Axelssyni,
en þau reka verslanirnar Virku og
Árbúð. Alls eignaðist Helgi 9
barnabörn og barnabarnabörnin
eru orðin 2.
Helgi Filippusson hf. er fjöl-
skyldufyrirtæki. Börn tveggja
elstu dætranna, sem vinna þar
hafa þvi verið með mömmu í vinn-
unni. Það hefur því oft reynt á
þolinmæði afa og ömmu. Barn-
elska þeirra gerir þetta mögulegt.
Þegar góðs og elskulegs manns
er minnst er oft erfitt að stöðva
pennann. Gaman væri að geta um
öll ferðalögin sem Helgi og Sigríð-
ur fóru um landið, um sumarbú-
staðinn við Þingvallavatn, þar
sem Helgi undi sér vel og margs
annars úr lífi hans, en frásagnir
Helga af þeim unaðsstundum
verða geymdar í minningu fjöl-
skyldu hans.
Hér skulu að lokum fluttar
kveðjur frá litlu dætrasonunum,
sem hafa á undanförnum þremur
árum horft á eftir tveimur lang-
ömmum og einum langafa, og nú
afa sem var svo óendanlega þol-
inmóður við að sinna þeim, hvort
heldur það var við að leysa flækt-
ar fiskilínur á Þingvöllum eða að-
stoða þá í leik á Tunguhálsinum.
Ekki gera þeir sér fulla grein fyrir
hvað skeð hefur. En þegar þeim er
sagt að afi sé nú hjá langömmu og
langafa á himnum eru þeir sáttir
því hjá þeim var alltaf svo gott að
yera.
Helgi andaðist 16. mars sl.
fyrirvaralaust í Hamborg á heim-
ili fornvinar síns Herberts Böhme
og var heittelskuð eiginkona hans
við hlið hans er hann kvaddi.
F*r þú i fríði,
fridur (>uÓ8 þig blewi,
hafdu þökk fyrir allt og allt.
Skúli Möller
Kveðja frá
Svifflugfélagi íslands
Helgi Filippusson, sem jarð-
sunginn verður frá Dómkirkjunni
á morgun, mánudag, var einn af
frumherjum Svifflugfélags ís-
lands og heiðursfélagi. Hann var
stjórnandi og aðaldriffjöður mörg
fyrstu ár félagsins, og það svo
skörulega að enn má merkja áhrif
hans á starf og viðgang félagsins.
Svifflugmenn sjá hér á eftir
svifflugmanni sem byggði upp
svifflugstarf hér á landi og þróaði
í þá átt sem það nú er í. Hann hélt
því öðrum fremur á þeirri þekk-
ingu á sögu svifflugsins á íslandi
sem þyrfti að varðveita fyrir þá
sem á eftir koma, til þess að þeir
hafi einhvern grunn að byggja á.
Missir svifflugmanna er því
mikill, er Helgi fellur frá í fullu
starfsfjöri og fyrir aldur fram.
Ég vil fyrir hönd félaga í Svif-
flugfélagi íslands votta aðstand-
endum Helga innilegustu samúð á
þessari sorgarstundu.
Þorgeir L. Árn&son
Ungar
stúlkur
vilja aöeins það besta.
Verksmiöjan Hlín hf., Ármúla 5. Sími 86202.
Þær velja yfirhafnirnar
frá Gazella:
— Fallegar
— Vandaðar
— Vel sniðnar
ÚTSÖLUSTAÐIR:
Versl. Kápan Reykjavík
Versl. Pandóra Reykjavík
Versl. Hæðin Akranesi
Versl. Einarog Kristján ísafirði
Versl. Einars Guðfinnssonar Bolungarvík
Kaupfélag Vestmannaeyja Vestmannaeyjum
Kaupfélag Skagfirðinga Sauðárkróki
Versl. Túngata 1 Siglufirði
Vöruhús K.E.A. Akureyri
Versl. Markaðurinn Akureyri
Kaupf. Þingeyinga Húsavík