Morgunblaðið - 12.05.1982, Side 6

54
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ1982
Ferðamálaráðstefna Suðurlands:
„Staðurinn er til frambúðar
hluti af uppeldi gestsins,
menntun hans og menningu“
FYRRI HLUTI
Fjölsótt og vel heppnuð ferðamálaráðstefna Suð-
urlands var haldin fyrir skömmu á Selfossi á veg-
um kjördæmisráðs Sjálfstæðisflokksins á Suður-
landi. Árni Johnsen var ráðstefnustjóri, Haukur
Gíslason fundarstjóri og Þorsteinn S. Ásmundsson
var fundarritari. Ráðstefnustjóri gat þess í setn-
ingarávarpi að þetta váeri fyrsta ráðstefna sinnar
tegundar á Suðurlandi þar sem ferðamálamenn úr
öllum byggðum kynntu stöðu og stefnu í ferðamál-
um og bæru saman bækur sínar. Fjallaði hann um
mikilvægi ferðaþjónustu sem atvinnugreinar og
kvað um 5% af tekjum íslendinga frá þeirri
atvinnugrein. Þá fjallaði Árni um þann ótrúlega
fjölda staða sem væri á Suðurlandi og laðaði að
Selfoss í
miðhverfishlutverki
óli Þ. Guðbjartsson frá Selfossi
hóf mál sitt á því að fjalla um al-
mennar breytingar í atvinnumálum
þar sem hann taldi bæði sjávarút-
veg og landbúnað mettaðan af
mannafla, og því yrði að beina
aukningu atvinnutækifæra fyrst og
fremst að iðnaði, þjónustu, þar á
meðal ferðamálum og einnig benti
hann á breytingar atvinnulífs með
tölvuvæðingu. Taldi Óli að á kom-
andi tímum yrði meiri tími hjá fólki
til tómstunda og þar með til auk-
inna ferðalaga bæði innanlands og
utan.
Rakti Óli síðan nokkuð það sem
Selfoss hefur upp á að bjóða sem
ferðamannastaður. Nefndi hann
legu kaupstaðarins í héraðinu,
verzlunaraðstöðu, lítið hótel í einka-
eign, góða íþróttaaðstöðu til kapp-
leikja og móta, sundhöll með úti-
Gullfoss
Þingvellir
ferðamenn, bæði innlenda og erlenda, og kvaö
hann engan landshluta annan búa yfir slíkri fjöl-
breytni. Ræðumenn geröu ítarlega grein fyrir stööu
mála og fjölluöu jöfnum höndum um fortíð, nútíö
og framtíð ferðamála. I erindi sínu sagði séra
Heimir Steinsson m.a.: „Spyrja má, hvers vegna
verði til ferðalög og feröamannamiöstöðvar, merkir
staðir og helgir, sem fólk af sundurleitustu hvötum
þyrpist saman til aö sjá. Svörin eru ugglaust af
mörgum toga. Eitt gæti verið á þá lund, að heim-
sókn feröalangs á merkisstaö geri þann stað að því
umtalsverða fyrirbæri sem hann telst vera. Helgi
Skálholts og jafnvel Þingvalla er tæpast sjálfgefin
þegar öll kurl koma til grafar og væri raunar engin,
ef ekki væru til menn, sem leggja ást á þessa
unaösreiti báöa. Staðurinn er þannig fyrst og síðast
til vegna þess fólks, er þar dvelur og þangaö leitar.
Staöurinn er á gefinni stundu hluti af lífi þessa
fólks, tilveru þess sem mennskra manna. Staöur-
inn er til frambúðar hluti af uppeldi gestsins,
menntun hans og menningu. Af sjálfu leiðir að
umhyggja fyrir ganglera þeim er stígur á helgan
völl hverju sinni, er ekkert fíflskaparmál og engir
smámunir heldur hluti af þjóöaruppeldi og jafnvel
mannkynsuppeldi. Sérhver umræða um ferðamál
er liður í því uppeldi.“
sundlaug og afþreyingar- og æf-
ingasvæði, tennisvelli og væntan-
lega minigolfi. Þá vék hann að nýt-
ingu skólaeldhúss Gagnfræðaskól-
ans til ferðamannaþjónustu undir
forystu eins snjallasta matreiðslu-
manns landsins, Ragnars Wessm-
ann. Þá vék óli að skipulögðum
tjaldsvæðum fyrir ferðamenn,
golfvelli, stangveiði, hinum ýmsu
merku söfnum á Selfossi, byggða-
safni, tréskurðarsafni Halldórs frá
Brandshúsum, málverkasafni, ís-
lenzku dýrasafni o.fl.
Þá fjallaði Óli nokkuð um þætti
sem vantaði í myndina og taldi
brýnast í þeim efnum að ljúka sem
fyrst við félagsheimilis- sog hótel-
byggingu, sem hófst 1974, en þar er
um glæsilegt mannvirki að ræða, ýtt
úr vör undir forystu sjálfstæð-
ismanna. í því húsi verður leikhús,
þrír samkomusalir, hótel fyrir 50
gesti, veitingastofa fyrir almenna
ferðaþjónustu, útvarpsstúdíó og
fleira. Þá lagði ÓIi áherzlu á að það
yrði hlutverk Selfoss í framtíðinni
að gegna miðhverfishlutverkinu á
vettvangi ferðamála sem fleiri þátta
í héraðinu.
Möguleikar við
hvert fótmál
Bjarni Kristinsson frá Hvera-
gerði kvað áætlað að um 300—350
þúsund ferðamenn heimsæktu
Hveragerði árlega og væri garð-
yrkju- og veitingastaðurinn Eden ef
til vill fjölsóttasti ferðamannastað-
ur landsins með um 10 þúsund gesti
um helgar á annatíma. Nefndi
Bjarni ýmsa forvitnilega möguleika
til þess að nýta betur ferðamanna-
strauminn sem liggur til Hvera-
gerðis, t.d. hestaleigu og akstur í
hestvögnum um staðinn, tívolí,
dýragarð, sérstaka minjagripasölu,
minigolfvöll, fullkominn golfvöll í
Ólfusdal og þá taldi Bjarni sund-
laugina í Hveragerði bjóða upp á
ýmsa möguleika, svo sem byggingu
sérstakrar vatnsrennibrautar sem
hvarvetna um heim hefur verið
mjög vinsælt af fólki á öllum aldri.
Þá nefndi Bjarni að þeir bjart-
sýnustu væru ekki með neinar smá-
hugmyndir og gat þess að Sigurður
Karlsson uppfyndingamaður væri
búinn að teikna 8000 rúma hótel í
Ölfusdal og væri þar um að ræða
byggingu sem væri að mestu ieyti
undir gleri á 20 hektara svæði, með
allri mögulegri aðstöðu innanundir.
Fjallaði Bjarni nokkuð um starf
Edens undir stjórn Braga Einars-
sonar og gagngerar breytingar á því
húsnæði að undanförnu. Þá taldi
Bjarni að Garðyrkjuskóli ríkisins að
Reykjum í Ölfusdal byði upp á
mikla möguleika fyrir ferðamenn og
landkynningu og um tíma komu
þangað árlega 20— 25 þúsund gestir
að sögn Grétars Unnsteinssonar
skólastjóra, en því miður varð að
taka fyrir hópferðir erlendra ferða-
nanna í skólann vegna þess að mót-
taka var orðin of tímafrek fyrir
starfsfólk. Þá gat Bjarni þess að
gestafjöldi í Blómaborg Hjartar
Gunnarssonar á sl. ári hefði verið
um 150 þúsund.
Þá vék Bjarni að því að Hvera-
gerðishreppur gerði lítið til þess að
byggja upp ferðaútveginn í Hvera-
gerði, en spurði síðan hvort
mönnum þætti undarlegt að göturn-
ar í Hveragerði væru slæmar ef um
100 þúsund bifreiðir fara um þær
árlega fyrir utan akstur íbúa. Vakti
Bjarni athygli á því að meirihluti
ferðamanna í Hveragerði væru
Reykvíkingar í stuttum skemmti-
ferðum og taldi hann mikla mögu-
leika á að lengja dvöl þeirra með
ýmsum framkvæmdum sem væru
arðsamar. „Hjá okkur er allt yfir-
fullt af ferðamönnum," sagði
Bjarni, „það eina sem vantar er auk-
in aðstaða til þess að taka á móti
þeim.“ Hvatti hann til stofnunar
samtaka hagsmunaaðila innan
Hveragerðis til uppbyggingar mót-
töku ferðamanna.
Ungt byggðarlag með
sitthvað forvitnilegt
Eirný Valsdóttir frá Þorlákshöfn
kvað skipuleggjendur ferðamála
ganga með þá meinloku að Þor-
lákshöfn væri úr alfaraleið og þar
væri ekkert markvert að sjá. Taldi
hún þetta á misskilningi byggt, því
þótt Þorlákshöfn væri ungt byggð-
arlag, þá væri þar ýmiskonar að-
staða til móttöku ferðamanna og
nágrenni Þorlákshafnar byði upp á
fjölbreytni í gönguferðum og nátt-
úruskoðun. Þá nefndi hún rekstur
nýlegs söluskála olíufélaganna og
Sjómannastofuna Messann sem
opnar í apríl rekstur í 240 m! nýju
húsi, mötuneyti og veitingasal. Þá
nefndi Eirný sundlaug Þorlákshafn-
ar og væntanleg tjaldstæði fyrir
ferðamenn þar hjá. Þá er mikil
hestamennska í Þorlákshöfn. Þá
nefndi Eirný að í nágrenni Þor-
lákshafnar væru ýmsir merkir skoð-
unarstaðir þar sem m.a. væri hægt
að rekja í klettum ríkjandi vindáttir
á svæðinu, en það sem Eirný taldi
m.a. ábótavant fyrir ferðamenn á
Þorlákshafnarleið væri lág tíðni
ferða. „Menn geta komið með Herj-
ólfsrútunni á staðinn, en þaðan
komast þeir ekki til baka fyrr en
næsta dag, með Herjólfsrútunni."
Vék Eirný nokkuð að þeim mögu-
leikum sem sköpuðust með þeim
fjölda ferðamanna sem koma til
Þorlákshafnar til móts við Herjólf á
leið til Vestmannaeyja.
Sjaldgæft svipmót þorpanna
Þór Hagalín, Eyrarbakka, ræddi
um aðstöðumun í uppbyggingu
ferðaiðnaðar á íslandi og í sólar-
löndum. Hann hvatti til sameigin-
legs átaks í ferðamálum líkt og nú
er að gerast í iðnaðaruppbyggingu.
Einnig náins samstarfs hagsmuna-
aðila á Suðurlandi með skipulagðri
raðtengingu á áningarstöðum sem
stuðluðu að minnkandi gegnum-
akstri og lengdu dvalartíma ferða-
manna í héraðinu. Einnig vakti
hann sérstaka athygli á auknum
möguleikum með hringtengingu við
brúargerð á Ölfusárósum og taldi
alla opinbera arðsemisútreikninga
mjög vanreiknaða hvað varðar þetta
atriði. Einnig átaldi Þór skipulag
sérleyfismála. Varðandi móttöku
ferðamanna á Eyrarbakka og
Stokkseyri taldi Þór aðstöðu litla
fyrir hendi og virtust litlir tilburðir
til þess að bæta úr því. Stórt vanda-
mál væri að báðir staðirnir væru
endastöðvar og sér virtist sem það
sjónarmið væri ríkjandi meðal
ferðalanga að að þurfa að aka sömu
leið til baka væri tímaeyðsla. At-
hyglisvert taldi Þór gamalt og
sjaldgæft svipmót þorpanna og fjar-
an mjög sérstæð til náttúruskoðun-
Sögufrægð og fagrir
staðir í Rangárþingi
Ólafur Ólafsson, Hvolsvelli, fjall-
aði um möguleika Hvolsvallar sér-
staklega með tilliti til nálægðar við
marga fagra og sögufræga staði á
Suðurlandi. Aðstaða til móttöku
ferðamanna á Hvolsvelli hefði batn-
að á undanförnum árum en væri
annmörkum háð þar sem ferða-
mannatími væri mjög stuttur, varla
meiri en 6—8 vikur á ári. Ólafur bar
lof á þjónustu sérleyfishafanna
Austurleið hf., Hvolsvelli, og taldi
að þáttur erlendra ferðamanna í
Oli Þ. Guðbjartsson
Bjarni Kristinsson
Eirný Valsdóttir
Þór Hagalín