Morgunblaðið - 12.05.1982, Side 31

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ 1982
79
Framboðslisti Sjálfstæðisflokksins í Mosfellssveit við
sveitarstjórnarkosningarnar 22. maí hefur verið birtur.
5. Jin M. (lUÓmundsson,
bóndi.
6. Auóur Ragnarsdóttir,
meinatxknir.
7. Sigrídur Jina Friðriksditlir,
skrifstofumaiur.
8. Óskar Kjartansson,
gullsmiiur.
13. Gunnlaugur Jihannsson,
framkvæmdastjiri.
14. Salome Þorkelsdóttir,
alþingismaiur.
Til sýslunefndar:
Gunnlaugur J. Briem,
fulltrúi.
Jin M. Guðmundsson,
bindi.
hagslega velferð í veði og honum
ríður á af þeim sökum að standa
sig svo ekkert fari úrskeiðis, svo
honum er nauðugur sá einn kostur
að hafa aga á, — strangasta að-
hald á öllum hlutum og gæta ýtr-
ustu varkárni í hverri ákvörðun.
— Ef vér svo skoðum mótsetningu
þessa, þ.e. þegar allt er rekið á
„félagslegum“ grundvelli og heild-
in öll tekur áhættuna með því ör-
yggi, sem slíku virðist fylgja; —
hvernig er tilsvarandi mynd þar?
Jú, einstaklingarnir hver um sig
hafa ekkert að óttast að því er
áhættu varðar; þá er hætt við að
það, að lítið er í húfi fyrir hvern
einstakan, og að ef einhver mistök
eiga sér stað, þá sé hægt að fela
þau í skjóli heildarinnar, — og að
slíkt verði til að slæva framtaks-
vilja einstaklinganna og hugkv-
æmni þeirra, og þeir verði væruk-
ærir og slaki á, — og þá einkum og
sér í lagi vegna þess, að hagnað-
arvon vegna sérstaks framtaks er
ekki hin sama eins og þegar þeir
bera sjálfir áhættuna, ásamt með
hagnaðarvoninni, þegar vel tekst
til.
Af þessum sökum hafa menn
skipst í mismunandi stjórnar-
flokka, sem hafa valið mismun-
andi leiðir til bjargráða og afkomu
og þannig auðkennt sig við einka-
framtak, eða mismunandi myndir
eða stig félagslegra bjargráða-
hátta, öðru nafni félagshyggju eða
félagslegt framtak.
Það, hvað bezt er, er að sjálf-
sögðu það, sem menn greinir á um
og hefir lengi sýnst sitt hverjum
svo sem þekkt er, þar sem heimur-
inn stendur nánast nú í tveimur
öndverðum fylkingum einmitt
vegna ágreinings, sem í grundvall-
aratriðum varðar þetta: Einstakl-
ingsfrelsi og framtak, eða ríkis-
forsjá í algleymingi og múlbinding
einstaklinganna, — jafnvel einnig
í trúarlegum efnum um leið, —
þótt það sé alsendis óskylt al-
mennu bjargræði í veraldlegum
efnum.
Félagshyggjuformid
Deilurnar og ágreiningurinn um
þessi atriði efnalegrar afkomu eru
hinsvegar í verulegum efnum
smekksatriði og hártoganir um
fræðilegar kenningar, sem lítið er
leggíandi upp úr fyrr heldur en
reynslan sjálf fær tækifæri til að
tala og bera vitni. — Sé vitnis-
burðar reynslunnar leitað kemur
fram, að mannlegt eðli er þess eðl-
is, að ef ekki er eitthvað sem rekur
það áfram, hvetur eða dregur það,
þá er tilhneigingin alltaf sú að
reyna að sleppa sem auðveldlegast
frá hlutunum. Það aftur gerir að
verkum að það kerfið, sem býður
upp á auðveidari leið til að sleppa
frá álagi og erfiðleikum felur í sér
hættuna á að skila lakari árangri.
Þegar menn síðan hafa skipst
upp í hópa um þessi stefnumál og
sumir ánetjast hugmyndunum um
félagshyggjuformið sem einustu
réttu leiðinni til lífsbjargarfram-
taks þótt mannlegt eðli tali á móti
því í mörgum efnum (þó ekki
alltaf því mismunandi aðstæður
geta breytt myndinni, t.d. í sam-
bandi við samvinnusameign í und-
antekningartilfellum), — þá er
hætt við, þótt þeir uppgötvi að
einkaframtaksstefnan sé betri í
flestum tilfellum, að þeim hrein-
lega hrjósi hugur við að viður-
kenna villu síns vegar og breyta
um stefnu samkvæmt dómi
reynslu og skynsemi. — Og fyrir
bragðið er staða mála oft sú að
menn hafa beinlínis afneitað þeim
rökum, sem staðreyndir leggja til
um, að lakari árangur fæst með
félagsframtaki og miðstýringu,
heldur en með einstaklingsfram-
takinu og frelsi til að beina kröft-
um sínum og hugviti inn á þær
leiðir, sem hverjum einstaklingi
listir og hæfir, og samfélagið hefir
þörf fyrir, — en þörfin er dómar-
inn um hvort eitthvert fyrirtæki
gengur eða ekki: Ófyllt þörf,
blómleg viðskipti; engar þarfir,
engin viðskipti. —
Skiljanlegt er að menn þráist
við að taka af skarið í svo afdrifa-
ríkum efnum og þurfa að minnk-
ast sín fyrir glámskyggnina, —
það er mannlegt. En afleiðingarn-
ar eru hinsvegar býsna átakanleg-
ar, því vegna þessa er urmull
fólks, sem í blindni leiðist áfram á
þeirri braut að vilja viðgang fé-
lagsframtaks og miðstýringar
ríkisforsjárinnar til að sjá velferð
sinni farborða, þrátt fyrir hryggi-
legar myndir, sem við blasa af því
hversu slíkt félagsframtak hefir
rýrt eða jafnvel nánast lagt í rúst
möguleika fólksins sjálfs til að
afla þess gróða sem þarf til að
tryggja beztu afkomu fyrir sig og
sína. Nægir að nefna dæmi sem
nefnt hefir verið frá Sovétríkjun-
um þar sem 5 af hundraði lands i
einkanýtingu framleiðir 30 af
hundraði allra jarðávaxta, en 95
af hundraði hin 70 af hundraði
þessara afurða.
Sjónhverfingar
Af átökunum um, hvað sé bezt,
leiða svo stimpingar og rökræður,
sem í mörgum tilfellum eru nán-
ast botnlausar, þar sem gripið er
til allskonar firrukenndra stað-
hæfinga til þess að verja vitleysur,
sem menn alls ekki vilja kyngja að
sé kompásskekkja, þó að stað-
reyndirnar raunverulega lemjist
við höfuðið á fólkinu og blasi við
augum þeirra, sem vilja hafa þau
opin og geta horft á þær hleypi-
dómalaust. Síðan eru sjónhverf-
ingar, orðaleikir og óhreinskilni
virkjuð til þess að láta svart líta
út sem hvítt og hvítt líta út sem
svart, til að rugla fólk svo í ríminu
að aðalatriðin hverfi í moldviðri
aukaatriða, sem minna máli
skipta.
Utkoman er samt sú að lögmál-
inu um að til að geta séð sér far-
borða þarf sérhver samfélagsþegn
að græða, verður ekki breytt, og
því betri og hagkvæmari aðferðir,
því meira. vit og skynsemi sem
nýtist við að framkvæma það sem
til þarf, þess meiri verður afrakst-
urinn, arðurinn, hagnaðurinn eða
gróðinn. Allir eru að berjast við að
græða, en ýmsir gleyma aðalatrið-
unum í því efni og setja kappið
ofar forsjánni í fræðilegum bolla-
leggingum og þokuhjali og vakna
jafnvel ekki upp, þótt þeir rekist á
það svo undan svíði að fræðihjal
og bollaleggingar verða ekki „sett-
ar í askana". — Betur að menn
reyndu að hafa augun opin og
greina hismið frá kjarnanum, því
slíkt er í rauninni ákvarðandi um
það á hreina veraldarvísu hvort
meira eða minna er í buddunni, —
eftir því hvort kerfið er notað,
hvort menn lifa og blómstra efna-
hagslega eða hreiplega „lepja
dauðann úr skel“ eins og orðatil-
tæki daglegs máls láta það heita
þegar menn lifa við sult og seyru.
— Ætli það geti ekki reynst þess
virði að hver geri þessa hluti upp
við sjálfan sig og reyni að hafa
augun opin fyrir því fyrirkomu-
lagi, sem gefur bezta möguleika á
að sjá sér og sínum farborða, — og
reyni að fenginni niðurstöðu að
styðja það og ljá því fylgi?
Heilshugar þakka ég börnum mínum, venslafólki, vin-
um og vandamönnum, sem glöddu mig á 90 ára afmæli
mínu 29. mars sl Lifið heil
Jóhanna Aðalsteinsdóttir,
Fannborg 1, Kópavogi.

D
Kosninga
skrifstofur
Q LISTANS
í REYKJAVfK
HVERFISSKRIFSTOFUR
SJÁLFSTÆÐISMANNA í
REYKJAVÍK
Á vegum fulltrúaráös Sjálfstæöisfélaganna í
Reykjavík og hverfafélaga Sjálfstæöismanna
eru starfandi eftirtaldar hverfaskrifstofur:
Skrifstofa fulltrúaráösins í Valhó.'l
Upplýsingasímar: 82963—82900
Starfsmenn: Sveinn H. Skúlason, heimas. 73724
Hanna Elíasdóttir, heimas. 43916
Nes- og Melahverfi, Lynghaga 5 (kjallara)
Upplýsingasími: 11172
Starfsmaöur: Skarphéöinn Eyþórsson.
Vestur- og Miðbæjarhverfi, Ingólfsstræti 1 A
Upplýsingasími: 11175
Starfsmaður: Eyjólfur Bjarnason
Austurbær og Noröurmýri, Snorrabraut 61
Upplýsingasími: 24311
Starfsmaöur: Haraldur Kristjansson
Hlíöa- og Holtahverfi, Valhöll
Upplýsingasími: 82245
Starfsmaður: Jón Rúnar Oddgeirsson.
Laugarneshverfi, Borgartún 33
Upplýsingasími 18580
Starfsmaöur: Guömundur Jónsson.
Langholt, Langholtsvegi 124
Upplýsingasími 82004
Starfsmaöur: Siguröur V. Halldórsson.
Háaleitishverfi, Valhöll
Upplýsingasími: 82004
Starfsmaöur: Stella Magnúsdóttir
Smáíbúöa-, Bústaöa-, Fossvogshverfi,
Langageröi 21
Upplýsingasími: 36640.
Starfsmaður: Þorfinnur Kristjánsson
Árbæjar- og Seláshverfi, Hraunbæ 102 B
Upplýsingasími: 75611
Starfsmenn: Sigurlina Ásbergsdóttir,
Ásta Gunnarsdóttir.
Bakka- og Stekkjahverfi, Seljabraut 54
Upplýsingasími: 77215
Starmfsmaður: Þórdís Siguröardóttir
Fella- og Hólahverfi, Seljabraut 54
Upplýsingasími: 74311
Starfsmenn: Andrea Steinarsdóttir,
Sigrún Indriöadóttir.
Skóga- og Seljahverfi, Seljabraut 54
Upplýsingasími: 78440
Starfsmaður: Ingibjörg Vilhjálmsdóttir.
Skrifstofurnar eru opnar alia virka daga frá kl. 14—22
og frá kl. 13—18 laugard. og aunnud. Stuöningsfólk
D-listans er hvatt til að anúa sér til hverfaskrifstofanna
og gefa upplýsingar sem að gagni geta komið í kosn-
ingunum, avo sem upplýsingar um fólk sem er eða
verður fjarverandi á kjördag o.s.frv.
Utankjörstaöaskrifstofa Sjálfstæöisflokksins
í Valhöll
Opiö alla dcga frá kl. 9—22.
Upplýsingasími: 86735.
Starfsmenn: Óskar V. Friöriksson,
Ásdis Rafnar,
Grétar Hjartarson,
Sigurjón Simonarson,
Skúli Einarsson.

D