Alþýðublaðið - 18.07.1931, Blaðsíða 2

ÆEÞ.ÝíÐOB&'AÐJÐ!
Atvinnuleysið
og Hafnarfjarðarvegurinn
Um þetta 1-eyti árs hefir ekki
veriö jafnmikiö atvinnuleysá og
nú er, si&an á kreppuánumim eft-
ir ófri'ðinn mikla, og væntir
verkalýðurinn þesis af þinginu, að
það gieri tafariaust ráðstafamir til
þess að bæta úr þessu
Verkalýðurinn býzt þó ekki við
að mæta neinni sérstakri samúð
hjá öðrum þingmönnum en þeiro
fjórum, sem eru Julltrúar hans
í þinginu. En hann væntir þess,
að þingmenn séu farnir að skilja,
að það ,er engu síður hagsmunir
■millistéttarinnar en verkalýðsins
sjálfs, að verkalýðurinn gangi
ekki auðum höndum, því þegar
atvinna verkalýðsins. : stöðvast,
stöðvast einnig atvinna skósmiða,
klæðskera, kaupmanna, trésmiöa
o. s. frv. Og lítil mun verða sala
í’Slenzkra afurða hér í haust, ef
ekki er bætt úr' atvinnuleysinu.
Hér er nóg að starfa, ef þingið
vilí. Eitt af því er að gera full-
kominn veg milli Hafiiarfjarðar
stjórnarinnar var í gær ti! byrj-
unarumræðu í neðri deild, áður
en þ.að var sent íil fjár\ eitinga-
mefnd.ari!inar, sem nú ér eingö.ngu
skipuð „F ram s ó k n ar“- íl <»k k s-
möiinum og íhaldsm.ön.num.
F j ármál ar aðher rann nuverand i
Tryggvi .Þ.óíhaIisiSon, ■' gaf ekk-
ert yfirlit yfir fjárhag ríkisins.
svo siem verið hefir föst venja
að gera þegar fjárlög hafa íyrst
komið til umræðu á alþingi. Ekki
þótti „Frams.óknar“-fIokkuum
hieidur taka því að láta útvarpa
umræðunum. Hefir ráðamönnum
hans væntanlega þótt hentast, að
þær kæmusit ekki þegar í stað
til eyrna fólksins hvaðanæfa á
landinu, þegar fjárlagafrumvarpið
er svo úr garði gert sem það er.
Haraidur Guðmundsson hóf þá
umræður um frumvarpið. Ságði
h.ann, að svo liti út, sem stjórnin
sé starblind á ástandið í landinu,
nema svo sé, sem verra er, að
bún gangi að því vitandi vit.s að
vinua alþýðu á landinu skaða
meö því að flytja niður.skurðar-
fjárlög allra nýrra verklegra rík-
isfraimkvæmda. B.enti hanin á, að
nú urn hástúmarið kemsit að jafn-
aði ekki belimingur þeirra að, sem
leita atvinnu hér við höfnina,
þegar skip eru afgreidd. Hvern-
ig heldur stjórnin þá að ástandið
jverði í haust, spurði hann.. Og í
ánnan stað: Hvernig snýst stjórn-
in við van.dræðum fólksins? Með
því að leggja tii, að allar nýjar
verklegar framkvæmdir verði
skornar niður. Og með því í öðru
Iagi aö leggja til, að verðtollur-
og Rieykjavíkur. Sú leið er nú
fjölfarnasti vegurinn á landinu og
eykst umferð jafnt og þétt mn
hann. En hann er nú sem stendur
rajög ófullkominn. Bifreiðar verðia
að ’ stanza oft, rneðan aðrar bi-
reiðar fara fram hjá, .af því veg-
urinn er víða svo imjór, að ekki ér
hæigt með öðru móti að mætast.
og allur ex hann svo illur, að
eyðsla á benzíni og sl.it á guimimíi
verður margfalt meiri en ’ vera
þyrfti. Þaö, sem mestu munar, er
þó, að imieð því að gera veg .til
Hafnarfjarðar er væri 51/2 metra
á breidd, væri hægt að nota 20
j —40 manna bifreiðar og fargjöld
i gætu því lækkað ,að imiklum mun,
j ief til vill ofan í 30—40 laura.
j ' Fullkominn vegur milli Reykja-
víkur og Hafniarfjarðar er eitt af
þeim mannvirkjum, isem .óhjá-
j kvæmilegt er .að verði unnið fyr
i eða síðar, og því þá ekki eins
fyr?
inn werði framlengdur. — H. G,
lýsti yfir því, að þingmienn Al-
þýðuflokksins muni allir greiða
atkvæði gegn fjárlögunum, ef þau
verði lík því, sem stjórnarrfruw?'
varpið er, þegar þau koma tíl
afgreiðslu.
Verkafólk og smáatvinnurek-
■endur verða harðast úti í kreppu-
ári, sagði H. G, .enn fremur.
Verkafóikinu verður bezt hjálpað
mieð atvinnu við mikliar verklegar
framkvæmdir, smáatvinnurekend-
uim með stuöningi við atvinnu
þeirra (sbr. frv. H. G. á síðasta
þingi um útflutning á nýjuim
fiski) og báðum með tollalækkun-
um. En er það stuðningur við at-
vinnu bænda, að hætta að lát-a
leggja vegi, brýr og síma? Er
þ.að stuðningur við atvinnu sjó-
roanna að láta hætta að byggja
vita, hætta að láta gera
hafna- og lendinga-bætur og
hætta að byggja bryggjur? Eða
á það að vefa verkafólkinu ,til
bjargar að skera niður allar nýj-
ar verklegar fraimkvæmdir ? —
Jafnvel til viðhalds vega leggur
stjórnin til að varið sé að eins
2/5 af þieirri upphæð, sem vega-
málastjóri álítur niauð.synlega. Af-
íeiðingin af því verður þá sú,
að vegirnir sitórspillast af við-
haldsleysi. Og öllum þeim mörgu,
sem áður hafa unnið að þeim
uerkum, sem nú eru strifcuð út,
er þar nieð vísaö frá þeirri vinnu,
einmitt þegar atvinnuleysið steðj-
ar að. Hins vegar varði stjórnin
meiru en milljón kr. umfmm á-
kvœái fjáriaga til vega í fyrra —
í fullkomnu heimildarleysi.
Með 1 niðuf skurði verklegra
framkvæmda styður stjórnin þá
ósvíf iustu í hópi atvinnunekenda,
sem yiíja nota vand-ræði verka-
fólksins til þess að réyma ,að
knýja fram kaupiækkun. Þar með
.gerist stjórnin þjónn þeirrá í bar-
áttunni gegn verkalýðnura.
Stjörnin getur ekki afsakað nið-
urskurðartiilögur sínar ímeö fjár-
skorti rikisins, því a'ð bæði eri
hægt að afla ríkinu tekna með
því .að lögleiðia skatt, sem um
raunar, af stóreigrium og hátekj-
um, og í annan stað er tekju-
áætlunin a,lt of lág. Það hefir
hún líka verið á und.anförnUan
árrnn og þ.að- svo, a'ð á þeim
árum, sem „Fr.a.msóknar“-stjórn-
in jiiefir setiö við völd, hafa tekj-
urnar íariö s.amtals alt að 15
millj. kr. fram úr áætlun fjár-
laga. Þannig hefir stjórnin fengið
slíkt .stérfé til ráðstöfunar man
við fjárlögin:, vegna þess., hve lág
tekjuáætlunin hefir yerið. Sú a.ð-
ferð er í alla staöi óhæf.
Dóinur þjóðarinnar um starf
jiingsins mun fara eftir því fyrst
og fremsit, hvernig það snýst við
hinum almemui atvin'nuvandræð-
um.
Svar Tryggva ráðherra var á
þá Iieið, að r,æðá Haraids hefði
vierið eins og kosningaT.æða(!).
H. G. isvaraði honum aftur
þannig: Ég er svo barnalegur í
mér, að mér finst, að þingmenn
eigi að halda því sama fram á
þingi og þeir hafa gert við kjús-
endur. — Var og á það bent,
að ief „Framsóknar‘‘-fI okkurinn liti
öðruvísi á það ;mál, þ.á væri skilj-
anlegt, að hann kærði sig ekki
um, að umræðum á alþihgi væri
útvarpað.
Héðinn Valdiimarsson spurði,
hvað þvi ylli, .að ráðherra gæfi
ekkert yfirlit yfir fjárhag ríkis-
ins þá 6 mánuÖi, sem liðnir eru
af þesisu ári. Tr. Þ. vildi láta
nægja aö gefa fjárveitinganefnd-
unuim skýrslur. Héðinn sagði, að
það væri alls kositar ónógt, sér-
staklega þar sem allir floikikar
eiga ekki fulltrúa í nefndunum.
Krafðist harin þess, að við fram-
hald 1. umræðu fjárlaganna (á
eldhúsdegi) gefi istjórnin yfirlit
yfir fjárhag ríkisins í heyranda
hljóði. — Þjóðin á heimtingu á
því að fá að heyra hvernig fjár-
hagur ríkisins er.
Fjðriieger ÞJóðmja.
Berlín, 18. júlí, UP.—FB.
Vegna þess, að það hefir vak-
ið imíkla mótspyrnu í Þýzkalandi,
að tolltiekjurnar s,éu settar til
tryggingar skuldbinding.uim rikis-
ins, hefir verið haliast að því í
umræðum yfirleitt, að konnið
verði á tóbaksiei'nkasölu, og verði
tekjur hennar notaðar ,siem trygg-
ing iyrir skuldbindinguim ríkisins,
það sem þær ná.
Berlín, 18. júli. UP.—FB.
Danzig-bankihn hefir ihækkað
forvexti úr 6 í 7 0/0.
lljSF * 1 *■*»< 't
SigFÍd Uffidzet á leið tii
íslands.
Nova strandar.
NRP, 18. júli. FB.
Frá Færeyjum er símaö, að'
leimskipið Nov.a hafi kent grunns
fyrir sunnan Þórshöfn í Færteyj-
11111 í gær. Skipið komsit á flot
aftur af eigin ramleik eftir hálfa
klukkustund. — Á meöal farþega
er skáldkonan Sigrid. Undset á
töð til í Islandis.
Kl. 9 f. h.
í
á morgun verður íagt af stað 1
skemtiför ungra jai'naðannamia
suður á Rieykjanes. Þeir, sem enn:
hafa ekki tilkynt þátttöku sína,.
uerda að gera það í kvöld frá
kl. 7—<9 í Alþýðuhús.ið vi.ð Hverf-
isgötu. Við Reykjanessvitann er
eitthvert hiið teinkennilegasta um-
hvierfi sunnau- og vestan-lands,
og er því imjög fróðlegt að
koma þ.angað og sko'ða náttúru-
fyrirbrigðin — og svo vitan.n,
siem mikið er búiið að rífaist út
úr. Ferðaféliagið ætlaði að fara
siuður eftir á imorgun, en það
hætti við þ,að, þegar það visisii: að
ungir jafnaðaranenn ætliuðu þang-
áð, enda kositaði farið hjá því 12
krónur, en ekki nema kr. 5,50
hjá ungum jafnaðarmönnum að
viðbættum, 50 aurum, eins og
getið hefir verið um. Allir verða
,að hafa mteð sér n-esti, en kaffi
kveðst vitavörður getia s,elt þeirn,
sem vilja. —- Ýmsiar skemtamr
eru [larnia í hágrienninu og verður
staðnæmst þar, el' forstöðunefnd-
in samþykkir það.
Munið skemfiför F. U. J. í fyrra
sumar og vierið viss um, að þessi
verður eins ágæt.
Komið með, ef þið mögulega
getið.
Einn, sem vcir med í fgrr/i.
Síldin mibll m pð.
Siglufirði, FB„ 17. júlí.
Blíðviðri og stilling. Síldveiði'
mikil; mest veitt við Skagann,
en einnig hefir verið mikil síld
við Vatnsinies og Selsker. Síldin
er övanalega átulítil, en feit.
Tunnufarmar berast nú Einkasöl-
unni nærfelt daglega. Einkasalan
saltað til þessa 12 000 tLmnur, þar
af sérverkað 3 200 tn.
Hundurinn og stúlkan. Vfð
Kingsdow'n í Englandi tófcu menn
eftir, að hundur einn hélt áfraim
að gelta langan tímia neð-an við
200 feta háa hamra, og var farið
að gá að hvað honum kæmi tii.
Fanst þá /meðvitundarlaus stúlka,
er hrapað hafði fram af hömrun-
um. Stúlkan var flutt á spítala,
en lézt þar.
Af Siglufirdi er sírnað: Sláttur
byrjaður og túnspretta Sæimileg,.
N íðuFsbur ðarfJárlögin
rædd á nlpisgir,.
,Niöurskurða.r-fjárlagafru:mv.arp