Morgunblaðið - 23.07.1982, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JÚLÍ1982
Hólmfríður Zoéga
— Minningarorð
Fædd 5. maí 1894
Dáin 8. júlí 1982
í dag er til moldar borin
Hólmfríður Geirsdóttir Zoega,
ekkja Geirs G. Zoega, fyrrverandi
vegamálastjóra, en hún andaöist
8. þ.m. eftir að hafa átt við lang-
varandi heilsuleysi að stríða.
Hún var fædd á Vesturgötu 7 í
Reykjavík, 5. maí 1894, og voru
foreldrar hennar Geir Jóhannes-
son Zoéga útgerðarmaður og
seinni kona hans Helga Jónsdóttir
frá Ármóti í Flóa. Systkini
Hólmfríðar voru Kristjana, Guð-
rún og Geir, en auk þess átti hún
hálfsystur af fyrra hjónabandi
Geirs, Kristjönu. Á heimili þeirra
ólust og upp frændur þeirra, Geir
T. Zoéga, síðar rektor og Helgi
Zoéga kaupmaður.
Geir var um langt skeið einn
mesti athafnamaður bæjarins,
gerði út fiski- og kaupskip og rak
verslun, auk þess sem hann
greiddi götu erlendra ferðamanna
um landið. Börn hans voru því alin
upp við umsvif og annríki, sem
reyndist þeim gott vegarnesti á
lífsleiöinni. Kristjana giftist John
Fenger kaupmanni. Guðrún
Magnúsi Jochumssyni póstmeist-
ara, Geir kvæntist Halldóru
Ólafsdóttur, en hálfsystirin
Kristjana giftist Þorsteini Thor-
steinssyni kaupmanni. Bróðirinn
Geir tók við mestum umsvifum af
föður sínum látnum og lifir nú
einn þeirra systkina.
Hólmfríður bjó sig undir
hlutskipti sitt með göngu í
Kvennaskólanum í Reykjavík og
námi í hannyrðum og matreiðslu í
Damörku. Þann 18. nóvember 1916
gekk hún að eiga Geir G. Zoéga
frænda sinn, en hann varð vega-
málastjóri árið 1917 og gegndi því
starfi til 1956, auk fjölda trúnað-
ar- og stjórnarstarfa. Hann lést 4.
janúar 1959.
Þau hjónin reistu sér stórt og
veglegt hús að Túngötu 20 í
Reykjavík og bjuggu þar meðan
Geir lifði. Þau voru þó búin að
gera ráðstafanir til að eignast
nýtt heimili við Laugarásveg, en
Geir dó áður en það var tilbúiö, en
skömmu • eftir hans dag flutti
Hólmfríður þangað og bjó þar
meðan henni entist heilsa til.
Heimili þeirra hjóna á Túngötu
var eitt hið myndarlegasta í bæn-
um og búskapurinn í samræmi við
það, enda Zoéga-fjölskyldan stór
og samheldin og þau hjón vin-
mörg.
Á því heimili sómdi Hólmfríður
sér vel og reyndist fyrirmyndar
húsmóðir. Var þar oft erilsamt
enda starf Geirs ekki unnið á
vanalegum vinnutíma einum.
Framan af var og Vegamála-
skrifstofan til húsa á Túngötu 20,
en það jók á eril og gestakomur.
Kom sér vel að Hólmfríður var
létt i lund og átti auðvelt með að
laga sig að þeim brag sem fylgdi
störfum Geirs.
Þrátt fyrir annríki gat hún oft
komið því við að ferðast með
manni sínum þegar hann lagði
land undir fót og gilti þá einu
hvort fara þurfti á hestum, meðan
ekki var akfært, eða akandi síðar
meir. Hafði hún mikið yndi af
þessum ferðum, sem voru henni
kærkomið tækifæri til að kynnast
landi og þjóð.
Þau hjónin eignuðust sex börn,
sem eru: Helga sem dó úr berklum
15 ára gömul, Bryndís tvíbura-
systir hennar, forstöðukona
Drafnarborgar, Geir Agnar fram-
kvæmdastjóri ísaga hf., kvæntur
Kristínu Nathanelsdóttur, Gunn-
ar löggiltur endurskoðandi kvænt-
ur Hebbu Herbertsdóttur, Áslaug,
sem starfar hjá borgarfógeta gift
Gunnlaugi Pálssyni arkitekt og
Ingileif Sigríður kennari, ekkja
Jóns Magnússonar skrifstofu-
stjóra.
Öll lifa börnin móður sina nema
Helga og fylgja henni til grafar í
dag ásamt mökum og börnum.
Ég átti þess kost að kynnast
Hólmfríði, bæði vegna tengsla
minna við fjölskyldu hennar, en
ekki síður hins að þegar ég hóf
störf hjá Vegagerðinni 1946 var
ekki nægilega stórt húsnæði í
Arnarhvoli fyrir allt starfsliðið og
var þá komið upp vinnuaðstöðu
fyrir okkur Helga Árnason verk-
fræðing á Túngötu 20. Reyndist
Hólmfríður okkur afburða vel og
leit á okkur sem heimamenn með-
an við unnum þar. Drukkum við
jafnan með henni síðdegiskaffið í
stofu hennar í besta yfirlæti og
hræddur er ég um að kaffitímarn-
ir hafi stundum verið lengri en Iög
og reglur gera ráð fyrir. Hólmfríð-
ur var ræðin og fróð, hafði lesið
mikið og lagði að okkur Helga að
lesa þær bækur, sem henni þótti
mikið til koma.
Erum við Helgi í þakkarskuld
við hana, en vinátta sú sem þarna
var stofnað til entist meðan
Hólmfríður lifði.
Eftir því sem aldurinn færðist
yfir Hólmfríði, hrakaði heilsu
hennar og lífið varð henni æ erfið-
ara.
Kom þá í Ijós, sem oft áður, að
börnin eru dýrmætasta eignin.
Önnuðust þau hana af mikilli
kostgæfni meðan hún gat verið
heima og þá fyrst og fremst Ás-
laug og fjölskylda hennar sem
bjuggu í næsta nágrenni Hólm-
fríðar.
Við Bryndís kveðjum nú
Hólmfríði i hinsta sinn og sendum
bróður hennar og börnum samúð-
arkveðjur.
Snæbjörn Jónasson
Æskuminningarnar rifjast upp
við andlát frú Hólmfríðar Zoéga.
Ég var víst ekki nema 10 eða 11
ára þegar ég sá hana fyrst. Tví-
burarnir Helga og Bryndís, elstu
börnin hennar urðu kunningjar
mínir á götunni. Þær voru best
klæddu telpurnar í nágrenninu og
báru handavinnu mömmu sinnar
utaná sér.Ég bað þær að lána mér
annan vöflusaumaða sirskjólinn
sinn handa mömmu minni að
sauma eftir. Þegar ég kom að
sækja hann vildi Hólmfríður endi-
lega lána mér heklaða kápu líka
og brosandi fékk hún mér þetta og
bað mig að koma sem fyrst aftur
að leika mér með stelpunum.
Seinna urðum við tvíburarnir
bekkjarsystur í gagnfræðaskóla.
Húsið í Túngötu 20 var með
stærstu og glæsilegustu húsum í
Reykjavík, garðurinn stór með
trjám og blómaskrúði, en gríð-
armikið rifs umkringdi hann og
gaf í aðra hönd tugi kílóa af rifs-
berjum. Hænsnin í horninu á bak
við húsið. Heimilið var jafnglæsi-
legt, og oft var þar tekið á móti
þjóðhöfðingjum og öðru fyrirfólki.
En það var líka tekið á móti
krökkum í Túngötu 20 og þau virt-
ust aldrei vera fyrir. Hólmfríður
átti það sammerkt með systrum
sinum, Kristjönu Fenger og Guð-
rúnu Zoéga að hafa einstakt um-
burðarlyndi gagnvart börnum og
unglingum. Þær báru í bætifláka
fyrir unglinga og höfðu alltaf
eitthvað gott að segja um þá,
skildu þá og vernduðu ef einhver
hafði hlaupið í gönur. Og þó þær
væru stundum kallaðar íhalds-
samar, voru þær afar oft miklu
víðsýnni en við hin í þeim efnum.
Ég held að Hólmfríður hafi verið á
undan sínum tíma að mörgu leyti.
Hún hugsaði rnikið um hollt og
gott viðurværi, meira en þá tíðk-
aðist, en ekki bara handa börnum
sinum og heimilisfólki, heldur líka
öllum þeim börnum og unglingum
sem komu til hennar og þáðu góð-
gerðir, og eru margar slíkar veisl-
ur eftir leikfimi í gömlu kaþólsku
kirkjunni ógleymanlegar.
Þá hjónin urðu fyrir þeirri sorg
að missa elstu dóttur sína, Helgu,
annan tvíburann, 15 ára gamla,
árið 1932. Sumarið sem hún lá
banaleguna var ég hjá henni dag-
lega; ég held ég hafi prjónað og
heklað utanum öll herðatré sem til
voru heima hjá mér og víðar, þetta
sumar. Helga dó um haustið rétt
áðuren við hin áttum að byrja í
skólanum, hún var fyrirmynd
allra og alltaf dúxinn í bekknum.
Eftir þennan reynslutima varð ég
nákomnari Hólmfríði en gengur
og gerist um mömmur og vinkon-
ur, og kynntist mörgum bestu
kostum hennar. Hún var æðrulaus
og bjartsýn, glaðleg og ákaflega
bóngóð.
Ég gleymi aldrei hvað ég varð
hissa þegar Bryndís, þá nýkomin
heim til landsins frá fóstrunámi,
og var að útbúa eitt fyrsta barna-
heimilið í Reykjavík á vegum
Sumargjafar. Hún fór í kjallarann
heim hjá sér og tók saman bók-
staflega allt sem þar var I
geymslu, of lítil rúm systkinanna,
dýnur húsgögn og fatnað og sagði
bara við mömmu sína: þetta
vantar á barnaheimilið. „Jæja
góða,“ sagði mamma hennar, og
það var kallað í vörubíl að flytja
góssið.
Hólmfríður Zoéga var í senn
virðuleg og alþýðleg kona, hafði
fallegt bros og einstaklega unglegt
og frísklegt andlit, og hún hélt því
útliti frammá elliár. Ég þakka
henni í huganum ógleymanlegar
stundir frá æskuárunum og oft
síðan. Blessuð sé minning hennar.
Auður Sveinsdóttir
+
Eiginkona mín og móöir okkar,
ANNA ASLAUG GUÐMUNDSDÓTTIR,
Drópuhlíö 47,
lézt í Landspítalanum aö kvöldi 20. þ.m.
Árni Guömundsson og börn.
+
Ástkær eiginmaöur minn, faöir, sonur okkar og bróöir,
JÓN ÞRÖSTUR HLÍÐBERG,
lést af slysförum 20. júlí sl.
Arndís Björg Sméradóttir, Smári Jónsson,
Unnur Magnúsdóttir, Haukur Hlíöberg
og systkiní hins látna.
+
Konan mín, móöir og dóttir okkar,
LÍNHILDUR BJÖRNSDÓTTIR,
Furugrund 58,
andaöist í Landspitalanum 16. júlí. Jaröarförin fer fram frá Kópa-
vogskirkju mánudaginn 26. júlí kl. 13.30.
Þeim sem vilja minnast hennar er bent á Barnaspítala Hringsins.
Óttar Geirsson, Hrafn Óttarsson,
Hjördís Guömundsdóttir, Magnús Sörensen.
+
Orö fá ekki lýst þakklæti okkar til allra, sem styrktu okkur og
studdu viö fráfall
RAGNHEIDAR ARADÓTTUR.
Guö blessi ykkur.
Siguröur Þ. Guömundsson,
Erna Aradóttir og Böövar Jónasson.
+
Þökkum auösýnda samúö og hlýhug viö andlát og jaröarför
ÞÓRHALLS ÞORGEIRSSONAR,
Miótúni 18, Selfossi.
Svafa Björnsdóttir,
Höröur Þórhallsson, Halldóra Katrín Guöjónsdóttir,
Erla Þórhallsdóttir, Ástráöur Ólafsson
og barnabörn.
+
Innilegar þakkir færum viö öllum þeim sem sýndu okkur samúö og
vinarhug viö andlát og útför eiginmanns míns, fööur okkar,
tengdafööur og afa,
BJARTMARS BALDVINSSONAR,
Sandhólum, Tjörnesi.
Guðný Sigvaldadóttir,
Baldur Bjartmarsson, Kristín Kristjánsdóttir,
Sigrún Bjartmarsdóttir, Sigurjón Ingimarsson,
Margrét Bjartmarsdóttir, Sveínn Egilsson,
og barnabörn.
+
Viö, börn
HELGU KRISTJÁNSDÓTTUR,
þökkum af alhug hluttekningu og samúö, sem allir sýndu okkur viö
andlát og útför hennar.
Ástríöur Guömundsdóttir,
Hólmfríóur Guömundsdóttir,
Siguröur Þ. Guömundsson,
Gylfi Guömundsson,
Þorbjörg Guömundsdóttir,
Gerður G. Bjarklind.
Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúö og hlýhug viö andlát feög-
anna
SIGUROAR GUOMUNDSSONAR
OG
GUÐMUNDAR SIGURÐSSONAR
frá Kolsstööum, Hvítársíðu.
Sérstakar þakkir færum viö sveitungum þeirra.
Ingigeröur, Jakob, Siguröur, Margrét,
Oddný, Jón, Bergur, Jónína,
Ragnheióur, Þorkell, Þorbjörg,
Siguröur, Eygló, Ásgeir, Erla.
+
Þökkum auösýnda samúö og vinarhug viö andlát og útför manns-
ins míns, fööur, tengdafööur og afa,
AXELS KRISTJÁNS EYJÓLFSSONAR
málara,
Leifsgötu 23.
Sérstakar þakkir færum viö læknum og starfsfólki Landakotsspít-
ala, deild 1-A.
Sigríöur Bryndís Jónsdóttir,
Eyrún Jóna Axelsdóttir, Birgir Símonsson
og barnabörn.
+
Þökkum innilega auösýnda hluttekningu og vinarhug vegna fráfalls
SUMARLIÐA SIGMUNDSSONAR,
Borgarnesi.
Guðríöur Halldórsdóttir,
Sigfús Sumarliöason,
Helga Guömarsdóttir,
Gísli Sumarlióason,
Elsa Arnbergsdóttir,
Aöalsteinn Björnsson,
Margrát Helgadóttir,
barnabörn, barnabarnabörn
og systkini hins látna.