Morgunblaðið - 24.08.1982, Side 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. ÁGÚST 1982
efnahagsaðgerðir ríkisstjórnarinnar, efnahagsaðgeröir ríkisstjórnarinnar, efnahagsaðgerðir
MORGUNBLAÐIÐ leitaði í gær álits
forystumanna í atvinnulífi og verka-
lýðsmálum á efnahagsaðgerðum rík-
isstjórnarinnar. Svör þeirra fara hér
á eftir:
Ásthildur Erlingsdóttir,
formaður Launamálaráðs BHM:
„Leggst sérlega
þungt á okkur“
„Við erum búin að senda frá okkur
okkar fyrstu viðbrögð í útvarp og
sjónvarp," sagði Ásthildur Erlings-
dóttir formaður Launamálaráðs Há-
skólamanna aðspurð um bráða-
hrigðalögin. „Við eigum eftir að
halda fund i sjálfu Launamálaráð-
inu, sem verður á miðvikudaginn og
í kjölfar hans munum við láta hcyra
frá okkur. Við fordæmum að gripið
sé inn í gerða samninga með bráða-
birgðalögum eins og gert er, það er
af hinu illa. Það er um að ræða gífur-
lega kjaraskerðingu, án samráðs við
l.aunamálaráð BHM eða önnur
launþegasamtök og okkur finnst
mjög ámælisvert að það skuli verið
að skerða verulega verðbætur á
Ásthildur Erlingsdóttir.
laun, um leið og verið er að hækka
allt vöruverð í landinu.
Við erum heldur ekki farin að fá
neinar hækkanir í sumar, eins og
aðrir launþegar, en við eigum rétt
á endurskoðun á áðalkjarasamn-
ingi og höfum verið að biðja um
fund með samninganefndinni, en
höfum ekki fengið nein viðbrögð
við því ennþá, við sendum út bréf-
ið í júlí. Það mætti einnig koma
fram að það er ekki enn farið að
ræða neitt við okkur um þessa
2.9% skerðingu, sem á að ganga í
gildi 1. september, þeir hafa ekki
svarað bréfum okkar neinu eða
haft fundi með okkur um þetta
mál. Okkur finnst það mjög al-
varlegt að kaupskerðingin verður
sennilega 12—13% eftir þessi
bráðbirgðalög, en við erum ekki
búin að fara mjög kirfilega ofan í
saumana á þeim ennþá, enda tek-
ur tíma að átta sig á þessum
plöggum. Það er ekki hægt að
treysta samningum lengur, þegar
sett eru lög með þessum hætti.
Það eru allir mjög óánægðir með
þetta, það getur ekki annað verið,
hins vegar erum við auðvitað
reiðubúin að axla réttlátan hluta
af þeim vanda sem þjóðin stendur
frammi fyrir í dag, að sögn stjórn-
málamanna. Á undanförnum ár-
um höfum við sífellt verið að drag-
ast meira og meira aftur úr hvað
kjör varðar og erum langt á eftir
hinum almenna launamarkaði,
þannig að þetta leggst sérlega
þungt á okkur," sagði Ásthildur
Erlingsdóttir að lokum.
Þorsteinn Pálsson, framkvæmdastjóri VSÍ:
Hrökkva ekki
til að tryggja
örugga afkomu
atyinnuveganna
„HÉR EK um tvo meginþætti að
ræða, annarsvegar gengisfellingu
og ráðstöfun á gengismun og hins
vegar lækkun kaupmáttar,** sagði
Þorsteinn I'álsson, framkvæmda-
stjóri Vinnuveitendasambands ís-
lands í samtali við Morgunblaðið í
gær, en hann var spurður álits á
efnahagsráðstöfunum ríkisstjórn-
arinnar.
„Varðandi fyrra atriðið er
ljóst að þessar aðgerðir hrökkva
hvergi nærri til að tryggja ör-
ugga afkomu atvinnuveganna og
það verða áfram mjög miklir
erfiðleikar í rekstri þeirra. Um
niðurskurð á kaupmætti launa
má segja, að það var augljóst að
hann var óhjákvæmilegur og í
raun og veru er þar um að ræða
endalok á kjarasamningum. Hér
er verið að framkvæma það sem
Vinnuveitendasambandið lagði
til að tekið yrði inn í kjara-
samningana í lok júní. Að vísu er
kaupmáttarniðurskurðurinn
heldur meiri en Vinnuveitenda-
sambandið lagði til, en að mínu
mati er fullkomin nauðsyn á að
skera kaupmáttinn þetta mikið
niður, með hliðsjón af rýrnun
þjóðartekna," sagði Þorsteinn.
„Árangurinn af þessu fer eftir
öðrum aðgerðum og eftir því
hvaða verðbólgumarkmið menn
setja sér. Fljótt á litið sýnist
mér að við munum halda áfram í
þessu verðbólgufari 55—60%,
þetta breytir ekki neinu í því
efni. Það alvarlegasta við þetta
er það. að Alþýðusambandið
skuli ekki hafa þorað að takast á
við þetta verkefni í samningun-
um sjálfum. Við bentum á það í
lok samninganna að Alþýðu-
sambandið væri í raun og veru
að afsala sér frjálsum samn-
ingsrétti og færa þetta þýð-
Bjarnfríður Leósdóttir, varaformaður
Verkalýðsfélags Akraness:
Ótækt að ríkisstjórn-
in skuli fara í gerða
kjarasamninga
„ÉG HEF ekkert breytt um
skoðun mcð það að ótækt er að
ríkisstjórnin skuli fara í gerða
kjarasamninga verkalýðshreyf-
ingarinnar,“ sagði Bjarnfríður
Leósdóttir, varaformaður Verka-
lýðsfélags Akraness. Bjarnfríður
sagði einnig: „Verkalýðshreyf-
ingin verður að hafa allar leiðir
opnar til þess að mótmæla þessu
og hún verður að meta það
hvernig á að svara.
Ég sat miðstjórnarfund ASI
um helgina og greiddi atkvæði
með ályktun hans. Mér finnst
að aðeins verði að hinkra við
og sjá hvort hægt er að kaupa
þetta með einhverju, það er ef
við gætum til dæmis fengið
einhverjar verulegar félags-
legar umbætur, og er mér þá
ofarlega í huga að verkakonur
fengju kauptryggingarsamn-
inginn keyptan fyrir vísitölu-
skerðinguna. Ég ítreka það að
mér finnst nóg komið af því að
verkafólk sé látið borga tap-
rekstur útgerðarinnar eins og
nú á sér stað.
Þetta verður að ræða í
Bjarnfríður Leósdóttir
verkalýðsfélögunum og helst
ætti að halda ráðstefnu þar
sem forystufólk hreyfingar-
innar ræði sín mál og það
hvernig allar ríkisstjórnir
ganga á gerða kjarasamn-
inga.“
Jón Kjartansson, formaður
verkalýðsfélagsins í Vestmannaeyjum:
Óhress yfir að flokkar sem telja
sig hlynnta verkalýðshreyfing-
unni beiti þessum úrræðum
„Ég hef ekki séð bráðabirgðalögin
ennþá, ég er nýkominn úr sumarfríi
erlendis og hef þess vegna ekki
fylgst með framvindu mála hér
heima,“ sagði Jón Kjartansson
formaður Vekalýðsfélagsins í Vest-
mannacyjum, þegar Morgunblaðið
hafði samband við hann og spurði
hann um álit hans á bráðabirgðalög-
unum.
„Á þessu stigi málsins get ég því
aðeins sagt, að þetta er ekkert
nýtt í sögunni, þetta hefur verið
reynt margoft áður. Þetta er það
sem við í verkalýðshreyfingunni
höfum gjarnan kallað íhaldsúr-
Þorsteinn Pálsson
ingarmikla atriði, ákvörðun
verðbóta, í einhliða ákvörðun
ríkisstjórnarinnar, með því að
kaupmáttarskerðing í formi vísi-
tölulækkunar var óhjákvæmileg.
Nú hefur það gerst að Alþýðu-
sambandið, enn einu sinni, vill
heldur að ríkisstjórnin ákveði
kaupmáttarlækkun einhliða með
þessum hætti, en að um þetta sé
samið í frjálsum samningum.
Það segir þá sögu eina að Al-
þýðusambandið er ekki í stakk
búið að axla þá ábyrgð sem fylg-
ir þeim réttindum að semja í
frjálsum samningum. Það er al-
varleg staðreynd sem þarf að
taka til íhugunar þegar svona
hlutir gerast," sagði Þorsteinn
Pálsson.
ræði og við erum þess vegna dálít-
ið óhressir yfir því að flokkar sem
telja sig nú hlynnta verkalýðs-
hreyfingunni noti slík úrræði.
Hitt er svo annað mál að það er
greinilega þröngtí búi hjá okkur
og eitthvað þarf að gera, en það er
leiðinlegt að það eina sem virðist
fast í hendi, sé að ráðast á kaup
verkafólksins. Eftir því sem mér
skilst verða einhverjar hliðar-
ráðstafanir gerðar til að draga úr
mesta högginu, en meira get ég
ekki sagt um þetta, fyrr en ég hef
séð lögin og kynnt mér þau. Þá
getur vel verið að ég hafi eitthvað
meira að segja,“ sagði Jón Kjart-
ansson að lokum.
Jón Kjartansson.
Guðmundur Hallvarðsson,
formaður Sjómannafélags Reykjavíkur:
Undrast afgreiðslu Al-
þýðusambands íslands
„EKKERT samráð hefur verið
haft við sjómannastéttina um
þessi lög,“ sagði Guðmundur
Hallvarðsson formaður
Sjómannafélags Reykjavíkur, en
hann er einnig varaformaður
Sjómannasambands íslands, í
samtali við Morgunblaðið í gær.
Guðmundur sagði einnig:
„Ég hef ekki séð lögin enn og á
því ákaflega erfitt með að gera
mér alveg fulla grein fyrir
þessu máli og einnig kemur það
til að ég er nýkominn heim úr
sumarleyfi og hef kannski þess
vegna ekki verið boðaður á
miðstjórnarfund ASÍ um helg-
ina, en ég á sæti í miðstjórn-
inni.
Ég undrast það að Alþýðu-
samband íslands skuli afgreiða
þetta mál með þeim hætti sem
hún gerði. Miðstjórnin hefði
eðlilega átt að boða til for-
mannaráðstefnu strax og ræða
þessi mál þar í stærra hópi en
ekki taka afstöðu í jafn fá-
mennum hópi og gert var, enda
hefði þá verið tekið öðruvísi á
þessum málum en gert var.
Allar launahækkanirnar sem
náðust til verkafólks í
samningaþófinu í vor eru nú
foknar út í veður og vind og
rúmlega það.“
Guðmundur Hallvarðsson