Alþýðublaðið - 24.07.1931, Blaðsíða 3

alþxðublaðið
3
Franskur jafnaðarmaðnr heimsækir
iandið.
Eftir Robert Tiffenaa lækni í París. *)
Bezta Ciðarettao I 20 stfe.
sem feosta 1 feróna, er:
Westminster,
dðgfapetfnr.
Fást í öliem verzlunum.
1 hverjm pakka er ^nllfaileg íslenzk
anyrarö, ®|| iær hver sá, et* safnað hefir 50
myradm, eiraa stsefekada naynd.
Pabbi vill íá
ÞÓRS- PILSNER
því hann hefur
hinnektaölkeim,
Svalandi. —
Hressandi.
SkUdlnganessmállð.
Ýmsir Isiendingar hafa spurc
m.ig hviers vegna ég hafi komið
til íslands. Það var hálfgerð til-
viljun. Það var ekki af því að ég
hafi verið kunniugur íslandi áður
úr bókum eða blöðum.
Norðlæg lönd hafa jafnan haft
á mig einhvern sciðandi mátt, og
ég fór því eitt sumar um fjall*
fendi Noregs, annað sumar var
ég norður í Lappmörku. í vor
var ég hálft í hvöru að hugsa
um a.ð fara til Finnlands, f en
hafði þó dottið ísland í hug. En
þegar ég fór að líta á landa-
bréfið fanst mér lað fróðlegra
mundi en til Finnlands að fara
til eyjunnar þarna í Atlantshafi
norður undir pólbaug, og svo-
leiðis afréðist að ég kom hing-
að.
Ég átti lekki von á' að hér
væri niein verkamannahreyfing
eða neinir jafnaðarmenn, en fór
þó á skrifstofu flokksins í París
og varð satt að segja töluvert hissa
er ég fékk að vita þar, að það
væri öflug verklýðshreyfing á
íslandi.
Margir flokksmenn hér hafa
spurt m,ig hvernig gangi jafnað-
armiannahreyfingunni í Frakk-
landi. Ég held það sé óhætt að
svaria því að það gangi heldur
vel nú.
Eins og kunnugt er voru jafn-
aðarmenn í Frakklandi klofnir í
tvo flokka; annar (sá stærri) var
undir forustu Jaures, er horföi
meira á lifið, en hinn undir stjórn
Guesde, er lagði meiri óherzlu
á fræðikerfi jafnaðarstefnunnar.
En fyrir dugnað, imælsku, ráð-
kænsku og sanngirni Jaures tókst
að sameina alfa franska jafnað-
arimienn til stórgagns fyrir verk-
lýðsstéttina.
Jaures var myrtur af auð-
valdsmanni 1914, sfcotinn inn um
glugga af gfæpahundi, þar sem
hann sat á kaffihúsi, og auð-
valdsdómendur voru svo sví-
virðilegir, að þeir sýknuðu morð-
ingjanu.
Árið 1920 henti hið mikla ólán
franska verkalýðinn, að flokkur-
inn klofnaði, og eyðilagðist þar
með hið 'mikla sameiningarverk
Jaures. Það voru kommúnistar,
siem þá klufu flokkinn; það var
á flokksþinginu, siem þaldiö var
i borginni Tours (1920). Kom.m-
únistar höfðu J)ar rnikihn mieiri
*) í viðtali við Ó. F.
hluta. Þeirra fulltrúar höfðu 70
þús. manns að þaki sér, en
okkar ekki nema 30 þús. Komm-
únistar fóru með aðalmálgagn
flokksins, rHumanité, blaðið, er
■Jiaures hafði komið upp, og við
vorum dagblaðslausir, jafnaðiar-
menn í Parísarborg. Við höföum
jafnaðarsmannafélögin, en lítið af
meðlimum; kommúnistar höfðu
raeðlimi, en engin félög. Það
voru erfið ár, en flokknuan mið-
aðd alt af upþ á við. í fyrra
voru meðlimir í verkamannafé-
lögum orðnir 120 þús. og í ár er
talan komin upp í 130 þús.
Kommúnistum hefir aftur á móti
fækkað. Ég skal ekki segja fyrir
víst hv'að imiargir eru í félögum
þeirra, en ég hugsa að það séu
um 30 .þúsund.
Við höfum nú 110 þingmenn af
600. Síðan síðustu almennar
kosningar fór.u fram hefir talan
aukist ium tíu. Það hafa sem sé
15 þingmienn dáið, úr ýmsum
flokkum, og við höfum sigrað
við 2 af hverjum 3 aukakosn-
ingum. Meðal annars höfum við
unnið ýms alger sveitakjördæmi.
Almennar kosningar verða næsta
ár, 1932.'Gierum við þá ráð fyr-
ix að ná 130 sætum, eða jafnvel
150. t
Kosningalögin eru þannig í
Frakklandi, að enginn nær kosn-
ingu neroa hann fái meiri hluta
greiddra atkvæða, og þar eð
flokkarnir eru mjög margir í
Frakklandi, kemur það oft fyrir,
að ekkert þingmannsefni nái
meiri hluta í fyrstn atrennu. Viku
seinna fara kosniingar fram á ný
í þeim kjördæmum, þar sem
enginn hefir náð kiosningu. Þá ern
flokkarnir venjulega búnir að
sameina sig. Og þrátt fyrir klofn-
inginn milli okkar og kommúnista
gengum við alt af saman við
þessar seinni kosningar, þar til
1928, þá varð breyting á þessu.
Þá fengu kommúnistar skipun frá
Alþjóðasiaimbandi Kommúnista í
Moskva um að hætta að ganga í
kosningabandalag við okkur, og
hafa hlýtt því. Þetta hefir orðið
til þess, að íhaldsmenn hafa náð
þingsætum í Norður-Frakklandi
í kjördæmum, þar sem verkalýð-
urinn þó er í sitórum meiri hluta,
og er slíkt bagalegt.
Við gefuni nú út í Rarís dag-
blaðið le Populaire. Hefir gengið
mjög skrikkjótt með útgáfu j)ess;
það viar fyrst vikublab og gerðum
við tv-ær atrennur með að gera
það að dagblaði. Við eruim nú
loks koimnir 'yfir erfiðleikana, og
kemur blaðið nú út 6 síður diag-
lega í- 130 þús, eintökum. Ég er
hér að eins að tala um Paris.
Við höfgm frá gámalli tíð dag-
blöð í ýmsum öðruni borgum.
Að lokmn vil ég óska hinni
íslenzku verklýðsstétt, að henni
Þingmenn Reykjavikur, sem
sæti eiga í neðri deild, svo og
Jón Ólafsson, flytja frumvarp
um sameiningu Skildinganess og
Þormóðsstaða við lögsagnarum-
dæmi | Reykjavíkur. Er Héðinn
Valdimársson aðalflutningsmaðtur
frumvarpsins.
Þar eð hér fara saman hags-
munir beggja, bæði Reykvíkinga
auðnist að standa sameinuð gegn
auðvaldimi.
Forvextir liækkaðir.
Dublin, 24. júlí. U. P. FB. For-
\'extir hafa verið hækkaðir um
1 o/o í 4 1/2 0/0.
Budapest, 24. júlí. U. P. FB.
Ungverski bankinn hefir hækkað
forvexti úr 7 °/0 \ 9 0/0.
London, 23. júlí. UP.-FB.
Forvextir hafa yerið hækkaðir
um 1 0/0' í 3 1/2 0/0”.
ísiand og Grænland.
NRP., 21. júlí, FB.
V. Finsen ritstjóri hefir ritað
langa og ítarlega grein í Tidens
Tegn um Ísland og Grænlands-
málið. Gerir hann grein fyrir
gangi Græniandsanálsins á fslandi
og annars istaðar og segir því
næst, að eigi sé nema eðlilegt
að ísland vilji skýra frá af-
stöðij sinni til þessara . mála í
og Skildmesinga, að sameiningin
komist á, og óskir Reykvíkinga
og meiri hluta Skildnesánga eru
þær, að frumvarpið verði lög-
tekið, þá er þesis að vænta, að
ekki þurfi fleiri þiinga að bíða
til þessi að lögin fáist samþykt.
Frumvarpinu, var að þessu
sinni visað til 2. umræðu með 16
atkvæðum gegn 2.
Haag, vegna síns forna sambands
við Grænland, ef Grænlandsmálið
alt verði tekið til m-eðferðar af
alþjóðadómstólnum. Telur Finsen,
að það muni ekki vera Austur-
Grænjand. heldur Suður-Græn-
land, sem íslendingar hafi sér-
staklega í huga, og þá umfram
alt fiskveiðaréttindi á Grænlands-
imiðum, á þvi sviði sjái fslend-
ingar skilyrði til þess að færa
út starfssvið sitt, en ætla mætti
að um þetta gæti þeir samið við
sambandsþjóð sína, Dani, án þess
að leita til Haag.
Frá
Blngl iBrótlasambanðs fslanðs.
Aðalfundur íþróttasambandis fs-
lands var haldinn í Rvík sunniu-
daginn 21. júní s, i. Var þar gef-
in skýrsla um starfsemi sam-
bandsins á liðnu starfsáxi, mkn-
ingar sampyktir og gerðir stjórn-
arinniar samþ. einróma. Þessar til-
lögur voru samþ. á fundinum:
1) Frá B. G. Waage. „Aðal-