Morgunblaðið - 28.08.1982, Page 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1982
Hugleiðingar um
ofdrykkjuvarnir
— eftirSteinar
Guðmundsson
Við upphaf þessa síðasta pist-
ils vil ég endurtaka aðvörun, sem
fram kom í þeim fyrsta. En hún
er sú, að þrátt fyrir það að við
íslendin«ar getum verið hreykn-
ir af framlagi okkar til of-
drykkjuvarna á sviði sem kallast
„afvötnun" og „endurhæfing", þá
verðum við að gera okkur ljóst,
að ekki er réttlætanlegt að láta
við svo búið standa.
Við verðum að leggja mjög
mikla og vaxandi áherslu á að
reyna að stöðva strauminn að
botnstöðvunum. Við megum ekki
húka á hækjum okkar og bíða
þess að holskefla alkóhólismans
ríði yfir. Við getum varist hann.
Við getum stöðvað hana í mörg-
um einstökum tilfellum. Við
búum yfir þekkingu, sem hægt
er að leggja á borð sem fræðslu á
það breiðum grundvelli að hún
nái til allra, án tillits til þess
hvort þeir drekka eða drekka
ekki.
Við verðum að gera okkur
ljóst, að drykkjuskapur er ekki
alkóhóiismi þótt ákveðin mörk
miili ofdrykkju og aikóhólisma
séu óþekkt. Drykkjuskapur lýtur
stjórn vilja og aðstæðna, en
alkóhólismi ekki. En vegna þess
að drykkjumaður vill drekka,
þótt hann vilji ekki drekka eins
og hann drekkur, þá grípur hann
eða hans nánustu (þegar hann
hefir orðið þeim til skammar) til
sjúkdómshugtaksins, en með því
er uppátækið réttlætt. Mistökin
eru skrifuð hjá sjúkdómi, en ekki
manni. En þegar sá drukkni,
endrum og eins, sleppur við að
verða sér til skammar, þá er
hann kallaður perla, en ekki
sjúklingur.
Með þessu rugli er í andvara-
leysi verið að rífa niður hinn
stóra sigur, sem vannst þegar
alkóhólismi var viðurkenndur
sem sjúkdómur. Án þess að
hugsa út í það, þá notum við
okkur dýrkeyptan sigur í barátt-
unni við eitt mesta böl mann-
kyns, til að auka á vandræðin og
fjölga í röðum þeirra þjáðu. Til-
litsieysið er algjört.
I fjölda ára, og með vaxandi
hraða, hefi ég elt uppi hvaðeina
sem grunsamlegt gat talist í
samskiptum manna við áfengið.
Áfengi orsakar súrefnissvelti,
áfengi slævir siðgæðisvitund og
leiðir til náttúruieysis, áfengi er
peningaþjófur, fangelsin væru
tóm ef ekki væri vegna áfengis-
ins, o.s.frv. o.s.frv. En allt eru
þetta aukaatriði, að vísu nei-
kvæðar uppákomur, en aukaat-
riði samt.
Aðalatriðið er það, að maður-
inn, sem merktur er alkóhól-
isma, hefir villst af þeirri leið
sem staða hans og tilgangur lífs
hans og persónulegur smekkur
höfðu markað honum, eða hann
markað sér í hugsýn eða með
undirbúningi undir ævistarfið.
Þokan sem hann villist í, er
drykkjuskapur. Ef ferðamaður
gætir sín í þoku hrapar hann
síður fyrir björg.
Hvort ástæðan til villunnar
byggist á kjarkleysi eða mis-
skilningi, roluskap eða frekju,
skiptir engu. Sá sem misst hefir
átta verður að doka við og at-
huga sinn gang. Hann getur
fikrað sig áfram, en betur væri
VII. grein
hann settur ef hann nyti leið-
sagnar. Og svo er Guði fyrir að
þakka, að í þeirri villu sem af
drykkjuskap leiðir, er hægt að
afla sér leiðsagnar. Þekking ligg-
ur á lausu bara ef eftir henni er
leitað, allt sem á vantar er að
þeir sem í villunni vaða vilji
þiggja leiðsögnina.
Við útbúum gildrur og spenn-
um boga og leggum netatrossur
út um sund og voga til að ná
okkur í svanginn, en svo finnst
okkur ekki taka því, að leggja út
agn eða beita sæmilega til að
bjarga þeim sem hrekjast fyrir
straumum og vindi vegna mis-
skilnings á ákveðnum þætti til-
verunnar. Við bíðum bara eftir
að þá reki á land og dembum
þeim svo í gúanó.
Aumt er að þurfa að horfa upp
á þann grátbroslega skrípaleik,
sem felst í því, að árum og ára-
tugum saman endurtekur sami
maður sömu tilfæringar, í sí-
rennu, við að fela sjálfan sig
fyrir sjálfum sér. Þetta er líkast
því og að í feluleik feldi sami
krakkinn sig alltaf á bak við
sama lugtarstaurinn og tæki
aldrei tillit til þess, að hann
stendur útfyrir báðum megin.
STORDANSLEIKUR
STORDANSLEIKUR
Stuomenn kveðja
Stapa
kvöld
Þetta er allra sídasta
skíptid sem Stuö
koma fram á
Sætaferdir fra BSI.
Mætiö tímanlega
til aö tryggja ykkur miöa
Og vitáö er, að áfengi er notað
sem skálkaskjól við margvísleg-
ustu tiltektir, og þegar enginn
vandræði liggja á lausu þá eru
þau gjarnan búin til svo hægt sé
að halda feluleiknum áfram, því
í leiknum felst fróun. Stanga-
veiði er sport — drykkjuskapur
líka.
Að kalla glúrni sjúkdóm nær
ekki nokkurri átt. Ef drykku-
skapur er sjúkdómur þá er auð-
velt að flokka til sjúkdóma hver
þau vandræði önnur sem maður
burðast með af því að manni
finnst ekki taka því að leysa þau.
En í drykkjuskap kemur alltaf
að því öðru hverju að maður vill
hætta. En, eins og áður segir,
manni tekst ekki að hætta af því
maður áttar sig ekki á eðli
drykkjuskapar og vill ekki þýð-
ast leiðsögn nema maður sjálfur
fái að ráða meginstefnunni.
Þarna situr hnífurinn í kúnni.
Áfengisvandamáli þjóðarinn-
ar er hægt að skipta í tvo megin-
flokka. I öðrum eru þeir sem
misst hafa stjórn á áfengisnotk-
un sinni og þeir aðstandendur
sem verða að „þola með þeim
súrt og sætt“, eða eru háðir þeim
fjárhagslega.
I hinum flokknum eru þeir,
sem ala á ástandinu með því ým-
ist að þykjast ekki sjá það, eða
réttlæta mistök vegna ölvunar
klaufans, eða hlæja að drykkju-
manninum, eða fordæma hann,
eða láta sem þeim komi áfeng-
isvandamál þjóðar sinnar ekkert
við.
Til að hægt sé að koma fyrri
flokknum til hjálpar þarf seinni
flokkurinn að breyta um stefnu.
Að framkomu seinni flokksins
óbreyttri næst engin breyting til
bata, því seinni flokkinn skipa
svo miklum mun fleiri einstakl-
ingar.
Því fleiri sem leita sér fræðslu
um ofdrykkju og alkóhólisma því
meiri líkur eru til þess að úr
meiningu dragi.
Og svo þakka ég þeim, sem
enst hafa til að lesa þessa pistla
mína og þakka Morgunblaðinu
jákvæðar undirtektir undir
kvabb mitt allt frá byrjun. En af
persónulegri fordild langar mig
til að ljúka þessu romsi með til-
vitnun í það bréf Biblíunnar,
sem ég tel hollast til aflestrar
þeim sem við vandræði búa.
Tilvitnunin er úr Jakobsbréfi,
4. kap. 17. vers, og hljóðar þann-
ig:
sem út leggst: „Hver, sem því
hefir vit á gott að gjöra og
gjörir það ekki, honum er það
synd.“
Steinar Guömundsson.
'Eaf
°4L
aofltv rot.
KUl £ljcrO/l(V Kt'.l 7TOI?;-
'iv Sé Kav\C.isOc Iv
•'iu^r/crts: TtiU-.ó.-rj
rat? aAa(ovuu.
7Tovr/pu tcrnv. tio
TTOIOVVTI, u/JLafiTLU au'Ttj Q ffO
TrAovcrtot, KXavcrare óAoAiti, ^Oy. _

'Utiv Ka. /í ■/
r

vvy oi
\ai-
sem út leggst:
% *
,Jtver, sem því hefir vit á gott að
gjöra og gjörir það ekki, honum er
það synd.“
ÐIii kroMlnn
vtll vinna veHtið —
Fljótandi gólflagnarefni
Hér á landi eru staddir 2 Hol-
lendingar, sem leggja hollenzkt
gólfefni á íþróttahús og víðar.
Felst aðferðin í því, að fyrst eru
lagðir 5—6 mm af gúmmíi ofan á
gólfið. Ofan á gúmmíið er efninu
smurt 2 mm í 2 lögum í fljótandi
formi. Er dreift úr því með spöð-
um og að lokum er málað yfir það
með slitmálningu. Myndar hún
lag, sem gert er til þess að verja
efsta lagið. Heitir þetta efni
BOLIDT.
Að sögn Ágústs Óskarssonar,
framkvæmdastjóra Á. Óskarsson-
ar, sem flytur efnið inn, er þetta
efni notað einnig á venjuleg gólf,
sem mikið er gengið á og hætta er
á sliti, svo sem sjúkrahús, slátur-
hús, skóla o.fl. Væri þá aðeins not-
að efsta lagið, þetta tveggja mm
lag. Yrði það líkt og gólfdúkur á að
sjá og áferð einnig. Ef það kæmi
slit í efnið, þá væri bara að koma
með málningarrúllu og mála yfir.
Eins ef það kæmi gat ofan í efnið,
þá væri skorið stykki úr með
dúkahníf og sparslað aftur í. Efnið
væri unnt að fá í öllum litum og
þornaði efnið á einum degi eftir að
það væri búið að leggja það.

Verið að leggja BOLIDT á gólf íþrótUhússins I Víðistaðaskóla i Hafnarfirði.