Morgunblaðið - 10.10.1982, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. OKTÓBER 1982
77
^Él?akandi
SVARAR í SÍMA
10100 KL. 10—12
FRÁ MÁNUDEGI
TIL FÖSTUDAGS
Fjármögnun gælufyrirtækisins
Álfur Steinúlfsson skrifar:
„Þessa dagana stendur yfir al-
menn hlutafjársöfnun meðal al-
mennings vegna gæluverkefnis
stjórnmálamannanna, steinullar-
verksmiðjunnar á Sauðárkróki. Ef
gert er ráð fyrir 100 milljón kr.
stofnkostnaði, þá er ætlunin að fá
70 milljónir að láni, væntanlega
erlent fé á háum vöxtum, til þess
að þyngja nú enn frekar erlendu
skuldasúpuna. Það er sama súpan
og stjórnmálamennirnir eru alltaf
að vara okkur við, grafalvarlegir,
en þeir ganga þó sjálfir harðast
fram í að auka, — en það er ekki
sama hver það gerir.
Hinn hlutann, 30 milljónir kr.,
vonast steinullarfrömuðirnir til
að fjármagna þannig: ríkið (þú og
ég) leggi fram 40% eða 12 m, Sam-
bandið leggi fram 30% eða 9. m,
bæjarsjóður 20% eða 6 m, og þá er
aðeins eftir 10% af hlutafénu, en
það á almenningur að leggja fram
sjálfviljugur.
Það fer að verða anzi lítið eftir,
sem forkólfarnir ætla að leggja
fram sjálfir, enda láir þeim það
ekki nokkur maður. Það er nefni-
lega ólíkt öruggara að hætta ann-
arra manna fé.
Sem sagt, næstum allt á að
framkvæma fyrir opinbert
(ábyrgðarlaust) fé.
Þegar leikaraskapurinn um
málið stóð sem hæst á hæstvirtu
Alþingi, var eftirfarandi haldið að
almenningi: „Mér og fleirum sem
sitja á Alþingi, finnst talsverður
ávinningur að stofnsett séu fyrir-
tæki á borð við þetta, þar sem
heimaaðilar bjóðast til að leggja
fram jafnmikið eigið fé í atvinnu-
reksturinn eins og áætlað er að
gera í þessu fyrirtæki eða 60%.“
Hlutur heimamanna, þ.e. bæj-
arsjóðs, sem gætu jú verið alls-
konar gjöld sem verksmiðjan ætti
að greiða til bæjarins hvort eð er,
nemur skv. loforði 6 millj, en það
mundi flestum íslendingum, alls-
gáðum, sýnast vera 6% af stofn-
kostnaði en ekki 60%. það gengur
sennilega ekki annarsstaðar en á
Alþingi að stunda slíkan leikara-
skap.
Svo skrifa stjórnmálamenn
okkar af vandlætingu um það, að
menn eigi að vera ábyrgir í at-
vinnurekstri.
Senniiega telja allir stjórnmála-
menn okkar sig frjálslynda. Þeir
segja okkur, að þeir vilji fara af
hófsemi og ábyrgðartilfinningu
með skattfé almennings. Þeir vilja
hafa hemil á „ríkisbákninu" og
„fjárbruðlinu“. En, ef þetta er ekki
allt ábyrgðarlaus leikaraskapur
Alveg gáttaðar á þess-
ari jafnréttisleysu
J.G. og. I.Á. skrifa:
„Kæri Velvakandi.
Við erum hérna tvær á sextánda
ári og erum við nauðbeygðar að
kvarta undan Eimskipafélagi ís-
lands. Þannig er mál með vexti:
Við höfum báðar mikinn áhuga á
sjómennsku og með það til hlið-
sjónar ákváðum við að læra sjó-
vinnu í skólanum í vetur. Þar sem
við fréttum að strákar á sama
aldri hefðu fengið vinnu hjá félag-
inu, ákváðum við að skella okkur
niðureftir og freista gæfunnar.
í skiphafnadeild félagsins var
okkur hins vegar sagt, að stelpur
þyrftu að vera 18 ára til að fá
vinnu hjá félaginu, en aftur á móti
þyrftu strákar aðeins að vera 16
ára.
Megum við nú spyrja forráða-
menn félagsins, hvernig standi á
þessu hróplega óréttlæti? Er það
kannski vegna þess að stelpur
vinni ekki eins vel og strákar? Eða
eru þær kannski ekki nógu sam-
viskusamar? Við vitum ekki betur
en að margar konur hafa komist
langt áleiðis í sjómennskunni.
Annars erum við vinkonurnar
alveg gáttaðar á þessari jafnrétt-
isleysu og flestir sem við höfum
spurt álits eru sammála okkur.
Þess vegna skorum við á for-
stjóra félagsins eða aðra frammá-
menn þess að svara þessu bréfi
sem fyrst. Berist okkur ekkert
svar tökum við því þannig, að
karlmenn séu númer eitt hjá fé-
laginu og gangi alltaf fyrir, kven-
fólkið talið núll og nix.“
hjá þeim sjálfum, hvernig stendur
þá á því, að þeir ætla sér:
1. að koma á fót einu opinberu
fyrirtækinu í viðbót,
2. kreppa að mörgum litlum
einkafyrirtækjum, sem nú sjá
markaðnum fyrir þeirri þjón-
ustu, sem hér um ræðir,
3. að fá opinbera fyrirtækinu nán-
ast í reynd einokun á markaðn-
um,
4. að láta opinbert fyrirtæki
framleiða 6.000 tonn til að
mæta 900 tonna markaði, og
nýta þannig aðeins 15% af
framleiðslugetu,
5. að láta annað ríkisfyrirtæki
greiða niður stóran hluta af
kostnaði gælufyrirtækisins með
því að selja því þjónustu langt
undir kostnaði,
6. að skapa 50 ný atvinnutækifæri
hjá því opinbera, en um leið að
búa svo um hnútana að 50 at-
vinnutækifæri í einkarekstri
glatist, er það ekki „allt á
opinberu jötuna“ stefnan sem
ræður?
7. að sýna með lagasmíð sinni að
rekstrargrundvöllur íslenskra
iðnfyrirtækja sé svo bágborinn,
að þeirra eigið iðnfyrirtæki,
gælufyrirtækið, þarf sérlög
með fríðindum og forréttind-
um, til þess að það hafi grund-
völl,
8. á meðan gælufyrirtækið er lát-
ið bjóða almenningi á pappírn-
um 10—12% vexti af hlutafé,
þá stríða grundvallarfyrir-
tækin í plássinu við gífurlegan
taprekstur (segir Marteinn), og
á hverju á þetta þjóðfélag að
byggja sína tilveru ef ekki fisk-
veiðum og vinnslu?
Ætla stjórnmálamenn okkar að
endurtaka kjarasksroingarleikinn
Úr iandbúnaðinum og togaraút-
gerðinni einnig í steinullargæl-
unni? Offjárfesting og offram-
leiðsla þar bætir ekki lífskjörin né
léttir skuldasúpuna."
50 þúsund amerískar
konur auglýsa eftir
eiginmönnum á íslandi
Hjóiubind.sniiAlunin Malca lat-
ernntional i NorAur-Amerikl lu(
lýsir í MorgunblaAiau i dag eftir
karlmönnum á aldrinum 18 til 55
ára til ai kva-n
eiginmenn þurfa að gera, er ad
senda góða (jósmynd til hjóna-
bandsmiðlunarinnar og stutt bréf
með ýmsum persónulegum upp-
-'ll 1
Vísa vikunnar
„My life is filled with loneliness,
for love I give the highest price.“
Nonni tarfur, Númi fress,
nú er heldur betur ræs!
Hákur
Skrifið eða
hringið
Velvakandi hvetur lesendur til
að skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til —
eða hringja milli kl. 10 og 12,
mánudaga til fostudaga, ef þeir
koma því ekki við að skrifa.
Meðal efnis, sem vel er þegið,
eru ábendingar cg ðruúskipíi,
fyrirspurnir og frásagnir, auk
pistla og stuttra greina. Bréf
þurfa ekki að vera vélrituð, en
nöfn, nafnnúmer og heimilisföng
verða að fylgja öllu efni til þátt-
arins, þó að höfundar óski nafn-
leyndar.
Sérstaklega þykir ástæða til að
kniaaat kll( #tl IaOO»«*I» kUAoínO
uciua |in iii avoviiua uiovoiuo
utan höfuðborgarsvæðisins, að
þeir láti sinn hlut ekki eftir liggja
hér i dálkunum.
GÆTUM TUNGUNNAR
Sagt var: Hvoru tveggja hjóna annast uppþvott.
Rétt væri um ein hjón: Bæði hjónin.
RéU væri um tvenn hjón: Hvortveggju hjónin.
SlGeA V/öGA í liLVtRAk
Sólbaðsstofan Sælan
Höfum opnað sólbaðsstofu okkar aö Ingólfsstræti 8.
Opið verður alla daga frá kl. 7 að morgni til kl. 23.00,
sími 10256.
Veriö velkomin.
J.H. Parket
auglýsir:
Er parketið
orðið ljótt?
Pússum upp og lökkum
PARKET
FJnnig pússum við
upp og lökkum
hverskyns viðargólf.
UppUisima 12114.
ALLTAP A ÞRIÐJUDÖGUM
f
Evrópuleikir
FH og Víkings
Fólk og fréttir
í máli og myndum
Heimsins besti
bakvörður
Lokastaðan í
Grand Prix
Itarlegar og spennandi íþróttafréttir