Morgunblaðið - 15.02.1983, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. FEBRÚAR 1983
29
t sem
damótin
Frummyndir postulanna eru
taldar smíðaðar í Þýskalandi ein-
hvern tíma á síðari hluta sext-
ándu aldar. Þeim og staðsetningu
þeirra er svo lýst í fornleifa-
skýrslu Hallgríms djákna Jóns-
sonar, dagsettri 22. september
1817: „Á bitanum milli kórs og
framkirkju á Þingeyrum •’t.endur
bílæti Kristí og þeirra 12 postula
út frá honum til beggja hliða,
snilldarlega af tré úthöggið eður
tálgað. Hafa þau öll máluð verið,
en farin nú að fölna.“
Sveinn Ólafsson, myndskeri sá
um myndskurðinn á styttunum,
en Baldur Edwins málaði þær.
íandleika hér eina myndina.
MorfnJnblaAiA/ Krixtján K. KinanMon
Loftsteinninn, sem sást á sunnudagskvöld:
„Perulaga hlutur á ólýs-
anlegum eldingarhraða“
„ÉG VAR staddur miðja vegu
milli Laxamýrar og Húsavíkur á
leið í kaupstaðinn. Þá verður allt
í einu skjannabjart. Ég leit út
um hliðarglugga á bílnum til
austurs og sá þá að ofan af
himnum kemur með ólýsanleg-
um eldingarhraða stór hlutur,
perulaga, með hala aftur úr.
Hann var mjög rauðglóandi
neðst en ofar var af honum
neonbirta, ennþá skærari. Þetta
hvarf til jarðar á heiðarbrúninni
á nokkrum sekúndum. Þetta var
einhver stórfenglegasta sjón
sem ég hef séð, en mér varð ansi
bylt við og óttaðist að eitthvað
fleira fylgdi í kjölfarið," sagði
Björn Jónsson bóndi á Laxamýri
í Suður-Þingeyjarsýslu í samtali
við Mbl., en hann var einna
fyrstur til að tilkynna Almanna-
vörnum og iögreglu um fallandi
loftstein á sunnudagskvöld.
„Mér varð ansi bylt við,
stöðvaði bílinn og leit á klukk-
una og sá að hún var 20,31.
Þetta er tími sem flestir eru við
sjónvarp og mætti ég t.d. aðeins
einum bíl á leiðinni til Húsa-
víkur í stað 20 venjulega.
Ég frétti að það varð albjart
hér inni í sveitum, en þar sást
þó hluturinn ekki. Frá mínum
sjónarhóli séð gat þetta ekki
fallið nær til jarðar en i 10 kíló-
metra fjarlægð, og ef hann hef-
ur fallið það nálægt gæti ég
reiknað með að hann hafi verið
10 til 20 tonn. En ef hann hefur
verið öllu fjær er ómögulegt að
giska á stærð hans. Þá mundi
ég segja að hann hafi verið á
annað hundrað tonn.
Það var eins og kringum
hann væri neistaflug, eitthvurt
útkast frá honum. Mér datt
ýmislegt í hug, meðal annars að
þetta væri gervihnöttur, en
taldi þetta þó vera miklu
stærra. í öðru lagi sá ég að
hraðinn var svo mikill að þetta
gat ekki verið hrapandi þota.
Ég fór rakleitt á lögreglu-
stöðina á Húsavík og sagði frá
þessu, því ef maður sér eitthvað
furðulegt verður maður að
passa sig á að vera ekki talinn
hysterískur, en það var allt
tékkað af. Ég hef heyrt af ein-
— segir fulltrúi
Almannavarna
„JÁ, VIÐ fengum upplýsingar
um þennan hlut og okkar við-
brögð voru að sjálfsögðu þau að
opna hér stjórnstöð Almanna-
varna ríkisins," sagði Örn Eg-
ilsson hjá Almannavörnum í
gærmorgun.
„Síðan héldum við uppi marg-
víslegum fyrirspurnum. Við höfð-
um samband við lögregluna á
Húsavík og töluðum við vitnið,
Björn á Laxamýri. Einnig höfðum
við samband við flugstjórn, við
Ármann Pétursson sem vaktar
um eða tveimur mönnum á
Húsavík sem urðu birtu varir
beint í austri, sem bendir til að
þetta hafi verið ansi langt aust-
ur frá. Þeir sáu þó ekki fyrir-
bærið þar sem Húsavíkurfjall
skyggði á. Þá var dóttir mín
ásamt öðrum í bil á leið í
barnaskóla inn í Aðaldal. Þau
sáu bara birtuna, en áttuðu sig
ekki á því hvað þetta var, eða
hvaðan það kom, enda gerðist
þetta allt saman á nokkrum
sekúndubrotum.
Mér þykir líklegast að þetta
skjálftamæla í Mývatnssveit, við
Þorstein Sæmundsson stjarnfræð-
ing, og samkvæmt þeirri lýsingu
sem við höfðum á að byggja sagði
hann þetta vera dæmigerða lýs-
ingu á loftsteini sem væri að
brenna upp. Hann hefur trúlega
farið á þann veg því það komu
engar mælanlegar jarðhræringar
fram á mælum fyrir norðan.
Það voru tveir menn á Húsavík
sem tikynntu lögreglunni um hlut-
inn, og einnig var lögreglumaður
frá Raufarhöfn á leið frá Kópa-
skeri um Sléttu og þar sem hann
ók í norðurátt, sá hann hvar allt
birti upp aftan við sig þar sem
hann var staddur í svokölluðum
Skörðum.
hafi komið niður út í hafsauga,
þótt ómögulegt sé að segja til
um það, en sjálfsagt er hægt að
reikna það út. Mér finnst lík-
legast að þetta hafi verið loft-
steinn, en einn maður hjá Al-
mannavörnum í Reykjavík
taldi þetta mundu hafa verið
fljúgandi furðuhlut og hann
sagði að þótt mér hafi sýnst
hann hafa farið til jarðar, þá
hafi hann samt getað breytt um
stefnu, og farið eitthvað ann-
að,“ sagði Björn að lokum.
Tvö vitni, sem voru á leið milli
bæja í Axarfirði, sáu einhverja
ástæðu til að tilkynna frétta-
manni útvarps um þessa sýn. Af
því tilefni vil ég taka fram að ekk-
ert er athugavert við að láta fjöl-
miðla vita um svona lagað, en
númer eitt er að láta lögreglu vita,
því þetta er lögreglumál, og hefði
getað gefið okkur gleggri mynd af
því sem þarna var á seyði.
Þetta er ekkert sem áhyggjur er
hafandi af. Það síðasta sem var á
ferðinni ofan úr himingeimnum
var sovézki hnötturinn Cosmos, en
það er komin um vika frá því hann
skilaði sér,“ sagði Örn.
„Númer eitt er að
láta lögreglu vita“
„Fékk sting í magann og fannst
þetta fara niður í Seyðisfjörð“
„Ég var á leið niður á Seyðis-
fjörð frá Egilsstöðum um hálf-
níuleytið og þegar ég var í
brekkunum Egilsstaöamegin, á
móts við bæinn Steinholt, birti
inni í bílnum hjá mér. Samtímis
varð mér litið upp og sá ég þá
Loftsteinninn
sást í Mýrdal
l.illa llvammi í Mvrdal, 14. rebrúar.
LJÓS það er sást á Austur- og
Norðausturlandi í gærkveldi tel
ég öruggt að hafi einnig sést hér í
Mýrdal. Ég var á ferð austur
Mýrdalinn, nánar tiltekið við
Deildará, ásamt nágranna mín-
um, laust fyrir klukkan hálfníu.
Var þá loft hér næstum alskýjað.
Sjáum við þá ákaflega mik-
inn ljósbjarma, til norðausturs,
eins og stefni á Heiðardal, en
einnig var sem lýsti bak við ský
við Höttu, sem er fjall nokkru
sunnar. Fannst okkur ljós-
magnið ótrúlega mikið, væri
það frá einhverju tæki, sem við
þó töldum það vera, það gæti
varla verið af öðrum ástæðum.
En er við heyrðum fréttina í
útvarpinu í dag, finnst okkur
ekki lengur leika vafi á að hér
hafi verið um að ræða sama
fyrirbærið og sást fyrir norðan
og austan í gærkveldi.
— Sigurþór
þennan svakalega hnött,“ sagði
Jóhann Sveinbjörnsson, bæj-
argjaldkeri á Seyðisfirði, í sam-
tali við Mbl. en hann var einn af
þeim sem sáu loftsteininn.
„Ég hef oft séð fallandi loft-
steina, en þó aldrei annað eins.
Mér fannst birta alls staðar í
kring. Ég fékk sting í magann því
mér fannst þetta vera fara beint
niður í Seyðisfjörð. Fyrst datt
mér í hug Rússinn, að þarna væri
einhver njósnahnöttur þeirra á
ferðinni.
Þetta tók ekki nema örfáar
sekúndur. Frá mér séð féll hnött-
urinn í suðausturátt. Mér fannst
þetta fara ofan í Seyðisfjörð,
manni finnst svona lagað vera
bara í seilingu frá sér. Fyrst gaf
ég í, vildi komast niður eftir og
skoða þetta, en róaðist fljótt og
hugsaði að þetta væri langt úti í
hafi.
Eftir að ég kom heim frétti ég
að Andrés Filipusson bóndi á
Dvergasteini í utanverðum Seyð-
isfirði hefði séð hnöttinn falla til
sjávar. Taldi hann sig hafa séð
hann falla í Seyðisfjörð. Þetta
var svo óvenju stórt, bjarminn
ógurlegur og skær. Og það
glampaði á fjöllin, eins og í mjög
skæru tunglsljósi. Þetta var allt
svo hvítt og skært, örlítið grænt
og rautt einnig. Mér varð óneit-
anlega bylt við þetta allt saman,"
sagði Jóhann.
Eins og risavaxið
blys væri að hrapa
SkinnastaÁ. 14. febrúar.
í GÆRKVÖLDI er ég stóð upp
frá fréttum sjónvarps og gekk
inn í dimmt herbergi í austur-
enda hússins, brá allt í einu fyrir
sterku Ijósi sem lýsti upp her-
bergið. Ég þaut út að glugganum
og sá mjög stórt Ijósfyrirbæri í
háaustri eins og risavaxið blys
væri að hrapa til jarðar skammt
í burtu.
Þetta var mjög bjartur ljós-
kjarni með bjarma umhverfis,
aflangt upp og niður, eða spor-
öskjulaga. Það hrapaði hratt
lóðrétt niður á fáeinum sekúnd-
um og sást ekki aftur. Klukkan
var nákvæmlega 20.30. Ég hélt
mig vera að sjá ofsjónir því að
óbyggðir hálsar eru í áttina þar
sem ljósfyrirbærið sást. Þetta
mun hafa farið fram hjá mörg-
um hér, en frést hefur af fólki á
leið um þjóðveginn sem einnig
sá þessa undarlegu loftsýn.
Sigurvin.
Sá eldkúlu steypast
Kopaskfri, 14. rvbrúar.
HJONIN Jón Hrólfsson og
Hclga Jónsdóttir hjúkrunarkona
frá Kópaskeri voru meðal þeirra
sem sáu til loftstcinsins sem féll
til jarðar á sunnudagskvöld. Þau
voru þá stödd skammt norðan
við héraðsskólann í Lundi í Ax-
arfirði.
Jón lýsir þessu fyrirbæri
þannig að hann er á keyrslu
norðan við Lund klukkan hálf
níu, sér hann eldkúlu steypast
lóðrétt til jarðar í austurátt.
Aftur úr henni gekk eldhali og
birti allt nágrennið upp er
fyrirbærið féll.
til jarðar
Einnig urðu margir á Kópa-
skeri birtunnar varir. Kona að
nafni Sigríður Guðmundsdóttir
sat t.d. í mikilli birtu í stofu
sinni en sá samt er birti af
fyrirbærinu og hvar það féll í
suðaustri er hún leit út um
gluggan. Tryggvi.