Morgunblaðið - 24.03.1983, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. MARZ 1983
VIÐSKIPTI
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Umsjón: Sighvatur Blöndahl
„Útlitið er allt
annað en bjart“
— sagöi Gunnar Snorrason, fráfarandi formaöur Kaup-
mannasamtaka íslands, á aöalfundi samtakanna á dögunum
„ÞEGAR LITIÐ er á stödu þjóðmála í
dag og þá óheillaþróun, sem skapazt
hefur sfðustu misserin, er útlitið allt
annað en bjart," sagði Gunnar Snorra-
son, fyrrverandi formaður Kaup-
mannasamtaka Islands, á aðalfundi
samtakanna á dögunum. Gunnar lét af
formennsku í samtökunum að eigin
ósk eftir tíu ár og við tók Sigurður E.
Haraldsson. Varaformaður samtak-
anna Þorvaldur Guðmundsson lét af
starfi varaformanns að eigin ósk eftir
29 ára setu og við tók Jón Júlíusson.
„Skuldasöfnun íslendinga gagn-
vart umheiminum er ógnvaenleg,
verðbólgan æðir fram og stefnir í
70— 80% ef ekkert verður að gert og
atvinnuleysi er farið að gera vart
við sig. Þetta er ástand sem menn á
miðjum aldri þekkja ekki og hafa
ekki kynnst á þessu landi fyrr enn
nú.
Allt þetta ógnar efnahagslegu ör-
yggi landsmanna og stefnir sjálf-
stæði okkar í hættu. Það þykir ékki
Iðnaðarframleiðsla
jókst um 0,2% á
Italíu í janúar
VÍSITALA iðnaðarframleiðslu féll
um 0,2% á Ítalíu í janúarmánuði sl.
og var um 4,9% lægri, en hún var
fyrir ári, samkvæmt upplýsingum ít-
ölsku hagstofunnar.
Vísitalan var 127,2 stig í janúar,
borið saman við 127,5 stig í des-
ember og 133,7 stig í janúar árið
1982. Miðað er við vísitöluna 100 á
árinu 1970.
Gunnar Snorrason
heillavænlegur rekstur, hvorki á
heimili né hjá atvinnufyrirtækjum
ef útgjöld eru hærri en aflað er og
því ber að hafa í huga að hvorki
þjóðarheimilið né fjölskyldur þjóð-
félagsins geta treyst afkomu sína
eða efnahagslegt sjálfstæði með
skuldasöfnun einni saman,“ sagði
Gunnar Snorrason.
Þá sagði Gunnar að frumskilyrði
væri að eyða viðskiptahallanum við
útlönd. „Því samfara er nauðsynlegt
að efla og styrkja til muna þjóðar-
framleiðsluna og treysta stoðir at-
vinnuveganna. Það þarf einnig að
nýta framtak einstaklingsins svo
hann fái notið sín í þjóðarbúskapn-
um. Þetta allt eru stjórnvaldsað-
gerðir og við verðum að ætlast til af
þeim mönnum, sem kjörnir eru til
stjórnunar, að þeir leysi slík verk-
efni.“
Um 29% tekjurýrnun
hjá Swissair 1982
NETTÓTEKJUR svissneska Hugfé-
lagsins Swissair dróust saman um
29% á síðasta ári, þegar þær voru
samtals um 38,5 milljónir svissn-
eskra franka. Heildarvelta fyrirtæk-
isins jókst hins vegar á síðasta ári
um 4,4%.
Heildarvelta fyrirtækisins var
samtals um 3,54 milljarðar svissn-
eskra franka og sagði talsmaður
þess á blaðamannafundi á dögun-
um, að stjórnendur fyrirtækisins
væru sarnmála um, að útkoman
væri í lagi, sérstaklega væri miðað
við hið erfiða ástand, sem ríkt hef-
ur undanfarin misseri.
Iðnþróunarsjóður:
Um 36% aukning á
lánveitingum 1982
Hins vegar var um 47,3% samdrátt að ræöa árið 1981
SAMÞYKKT lán Iðnþróunarsjóðs á síðasta ári námu samtals 81,9 milljónum
króna, borið saman við 31,2 milljónir króna á árinu 1981. Séu þessar
lánveitingar bornar saman á Tóstu verðlagi var hér um 36% aukningu að
ræða á árinu 1982, miðað við 47,3% samdrátt á árinu 1981. Fjöldi fyrirtækja,
sem fengu lánafyrirgreiðslu var 42, en þau voru 40 á árinu 1981.
Hin sterka staða Bandaríkja-
dollars á árinu hafði í för með sér
að greiðslubyrði vegna afborgana
og vaxta af lánum varð mjög
þung. Til þess að létta greiðslu-
byrði var mörgum lántakendum
veittur frestur á greiðslu afborg-
ana og lán lengd tilsvarandi.
Þannig var veittur frestur á gjald-
föllnum afborgunum á árinu að
upphæð um 751 þúsund dollara,
eða sem nam 9.439 þúsund krónum
miðað við meðalgengi ársins.
Veitt lán til vöruþróunar á ár-
inu 1982 námu 2,210 þúsund krón-
um. Styrkveitingar námu 1.592
þúsund krónum, en meðal sam-
þykktra styrkja má nefna styrk til
markaðsrannsókna fyrir ullarvör-
ur í Bandaríkjunum að upphæð
357 þúsund krónur, til Undirbún-
ingsfélags rafiðnaðarins að upp-
hæð 200 þúsund krónur, til verk-
efnis um stofnun og þróun iðnfyr-
irtækja á vegum iðnaðarráðuneyt-
isins 275 þúsund krónur og styrk
til athugunar á þörfum iðnfyrir-
tækja fyrir tölvubúnað á vegum
Félags íslenzkra iðnrekenda 312
þúsund krónur.
Iðnaðarvöniútflutningur
jókst mun meira en heild-
arútflutningur á sl. ári
Iðnaðarvörur um 22,4% af heildinni
HEILDARÚTFLUTNINGUR iðnaðarvara nam 1.898 milljónum króna á
síðasta ári, eða um 22,4% af heildarútflutningi, sem var að upphæð um
8.479 milljónir króna. Þessar upplýsingar koma fram í ársskýrslu Félags
íslenzkra iðnrekenda, sem lögð var fram á ársfundi félagsins í gærdag.
Þar segir ennfremur að til sam-
anburðar við framangreindar töl-
ur, hafði útflutningur iðnaðarvara
á árinu 1981 verið um 1.269 millj-
ónir króna, sem var um 19,4% af
heildarútflutningi það árið, en
hann var að upphæð um 6.536
milljónir króna.
Aukning iðnaðarvöruútflutn-
ingsins í krónum talið var um
50%, sem þýðir að minni sam-
dráttur er en í heildarútflutningi,
þar sem aukningin í krónum talið
var um 36%. Eigi að síður hefði
hækkunin þurft að vera á bilinu
55—60% til þess að standa í stað
milli ára í erlendum gjaldeyri.
Útflutningur áls og álmelmis
dróst saman að magni til um 3%
og nam samtals um 852 milljónum
króna, en hafði numið um 634
milljónum króna á árinu 1981.
Annar stærsti útflutningsflokk-
ur iðnaðarvara eru ullarvörur og
nam útflutningur þeirra 388 millj-
ónum króna, en hafði numið 246
milljónum króna árið áður. Aukn-
ingin milli ára nemur því 58%. Að
magni til nemur þessi útflutning-
ur um 1.487 tonnum og hefur
magnið dregizt saman um 87 tonn
frá árinu á undan, eða um 5%.
Þriðji stærsti flokkur iðnaðar-
vara er kísiljárn og nam útflutn-
ingur þess 243 milljónum króna,
en hafði numið 123 milljónum
króna á árinu 1981. Aukningin
milli ára er því um 97%.
Gjaldþrotum
6,5% í Japan
GJALDÞROTUM fjölgaði um 6,5% í
Japan í febrúarmánuði sl. þegar þau
voru samtals 1.334, borið saman við
1.253 í janúarmánuði, samkvæmt
niðurstöðum rannsóknar, sem unnin
var af sjálfstæðu ráðgjafarfyrirtæki.
Ef hins vegar fjölgun gjald-
þrotatilfella milli ára er skoðuð
Fjórði stærsti vöruflokkurinn er
útflutningur á niðursuðu og niður-
lagðar sjávarafurðir, sem jókst úr
64 milljónum króna 1981 í 157
milljónir króna á árinu 1982. Þessi
aukning nemur um 147% og er
mesta aukning eins vöruflokks á
skrá yfir útflutning iðnaðarvara.
Þessari verðmætaaukningu
fylgdi að sjálfsögðu magnaukning,
sem var um 40% og jókst magnið
úr 1.738 tonnum í 2.428 tonn.
Fimmti stærsti vöruflokkurinn
er skinnavara og nam útflutning-
ur um 101 milljón króna og hafði
einungis aukizt um 9% milli ára.
Annar útflutningur er minni að
vöxtum og nær ekki 100 milljónum
króna, einstakir vöruflokkar.
fjölgaði um
í febrúar
kemur í ljós aukning upp á um
4,7%, en í febrúarmánuði á árinu
1982 voru þau 1.274 talsins.
Gjaldþrot hafa ekki verið jafn-
mörg á einum mánuði í Japan frá
árinu 1977, í febrúarmánuði, þegar
þau voru 1.364 talsins.