Morgunblaðið - 23.04.1983, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. APRÍL 1983
53
Seðlabanki íslands:
Lágmarkstfmi vísitölu-
lána hefur verið stytt-
ur úr níu mánuðum í sex
— Vextir af pundreikningum hækka um 1%, en aðrir lækka um 1%
— Vextir af bindiskyldu hækka úr 34% í 38%
Hinn 15. aprfl nk. ganga í gildi nokkur nýmæli vardandi verðtryggingu
innlána og útlána. Meginbreytingin er sú að leyft er að vísitölubinda lán,
sem veitt eru til minnst 6 mánaða, en áður var lágmarkslánstími slíkra lána
9 mánuðir. Þá munu vextir innlendra gjaldeyrisreikninga breytast þannig, að
vextir af innstæðum í sterlingspundum hækka um 1 prósentustig, en af
öðrum gjaldeyri lækka vextirnir um 1 prósentustig. Vextir af óverðtryggðum
innstæðum innlánsstofnana í Seðlabanka, sem bundnar eru skv. reglum um
bindiskyldu, hækka úr 34% í 38% á ári. Aðrir vextir verða óbreyttir um sinn
og bera framangreind lán t.d. 2% nafnvexti auk verðtryggingar. Hér á eftir er
lýst þeim breytingum sem verða á reglum um útborgun verðtryggðra innlána
og meðferð verðtryggðra lána.
Þessar upplýsingar er að finna í frétt frá Seðlabanka íslands.
Verðtryggðir
innlánsreikningar
Innlán á reikningum með fullri
verðtryggingu skv. lánskjaravísi-
tölu eru bundin í 3 eða 6 mánuði.
Innstæðu þarf ekki að segja upp,
heldur opnast reikningarnir með
reglulegu millibili og er þá unnt að
taka út það fé, sem verið hefur
inni í tilskilinn tíma. Þetta þýðir
t.d. að þegar reikningur opnast, er
ekki unnt að taka út fé sem kann
að hafa verið lagt inn skömmu
fyrir opnun reikningsins. Með
reglunum, sem taka gildi hinn 15.
apríl nk., verður gerð sú breyting
að innlánsstofnun getur vikið frá
þessum bindireglum þegar um er
að ræða samningsbundinn reglu-
legan sparnað á sérstökum verð-
tryggðum reikningum til 12 mán-
aða eða lengri tíma.
Höfuðstóll
verðtryggðra lána
í reglur um meðferð verð-
tryggðra lána er nú sett ýtarlegri
lýsing á því hvernig höfuðstóll
skal breytast:
„Höfuðstóll láns breytist í hlut-
falli við breytingar lánskjaravísi-
tölu frá grunnvísitölu til fyrsta
gjalddaga, og síðan í hlutfalli við
breytingar á vísitölunni milli
gjalddaga. Skal höfuðstóll lánsins
breytast á hverjum gjalddaga, áð-
ur en vextir og afborgun eru
reiknuð út. Grunnvísitala skal
vera lánskjaravísitala sú, sem í
gildi er þegar lán er veitt."
Þetta felur ekki í sér breytingu
frá gildandi reglum, enda er lýs-
ingin samhljóða þeirri sem marg-
ar lánastofnanir hafa í texta sinna
verðbréfa.
Gjalddagar
verðtryggðra lána
Lánskjaravísitala er aðeins
reiknuð mánaðarlega og þarf því
að gæta þess að gjalddagar séu
allir á sama degi mánaðar. Einnig
er æskilegt að tímabilið frá lán-
veitingu til fyrsta gjalddaga telj-
ist í heilum mánuðum. í reglur um
verðtryggingu lána er nú sett
ákvæði þess efnis að gera skuli
leiðréttingu í þeim undantekn-
ingartilfellum að gjalddagi er á
öðrum degi mánaðar en lánveit-
ing, þannig að tímabilið þar á
milli telst ekki aðeins í heilum
mánuðum heldur og í broti úr
mánuði. Ber þá að leiðrétta fyrir
þessu með dagvöxtum (í mest 29
daga) sem skulu vera hinir sömu
og sérstakar verðbætur verð-
tryggðra sparireikninga, nú 4,5%
á mánuði. Við útborgun láns
greiðir lánþegi dagvextina, ef
gjalddagi er síðar í mánuði en
lánveiting, en lánveitandi greiðir
ef gjalddagi er fyrr.
Iðnlánasjóður afgreiddi
345 lán á síðasta ári
SAMTALS 345 lán að fjárhæð um
125.2 milljónir króna voru afgreidd
úr Iðnlánasjóði á síðasta ári. Til
samanburðar má geta þess, að árið
1981 voru afgreidd 343 lán, samtals
að fjárhæð 93,7 milljónir króna.
Þessar upplýsingar komu fram hjá
Braga Hannessyni, bankastjóra Iðn-
aðarbankans, í skýrslu hans um
starfsemi Iðnlánasjóðs á aðalfundi
Iðnaðarbankans sl. laugardag.
Lánin í fyrra skiptust þannig,
að afgreidd voru 193 vélalán, sam-
tals að fjárhæð um 60,9 milljónir
króna, 147 byggingalán, samtals
að fjárhæð um 61,0 milljónir
króna og 5 iðngarðalán, samtals
að fjárhæð um 3,3 milljónir króna.
„Fjöldi afgreiddra lána milli ára
er nánast óbreyttur, en heildarút-
lán ársins hafa hækkað um 33,5%
frá árinu áður. Meðalfjárhæð lána
hefur hækkað um 32,7%, úr 273
þúsundum króna í 363 þúsund
krónur. Þá hefur eftirspurn eftir
lánum úr sjóðnum vaxið um 67%,
eða nokkuð umfram verðlags-
breytingar," sagði Bragi Hannes-
son ennfremur.
í ræðu Braga kom fram, að árið
1982 var ráðstöfunarfé sjóðsins
128.2 milljónir króna, þar af eigið
ráðstöfunarfé 43,2 milljónir
króna. Ráðstöfunarfé sjóðsins óx
um 33% milli ára, en eftirspurnin
um 67%, þar af leiðandi lækkaði
hlutfall ráðstöfunarfjár af eftir-
spurn niður í 50,2%, en var árið
áður 61,4%.
í lok ársins 1982 var staða heild-
arútlána með verðbótum þannig,
að vélalán voru samtals að fjár-
hæð um 253,8 milljónir króna,
byggingalán, samtals að fjárhæð
343,4 milljónir króna, veiðafæra-
lán samtals að fjárhæð um 1,9
milljónir króna og iðngarðalán,
samtals að fjárhæð um 5,7 millj-
ónir króna. Heildarútlán sjóðsins
hafa vaxið um 83,8% frá fyrra ári.
Tekjur sjóðsins námu 270,9 millj-
ónum króna á síðasta ári, þar af
var iðnlánasjóðsgjald 21,4 milljón-
ir króna.
„Athygli vekur, að nú er Iðn-
lánasjóður gerður upp með
rekstrartapi í fyrsta sinn og nem-
ur það 4,5 milljónum króna. Skýr-
inga á þessu tapi er að leita í kjör-
um þess fjár, sem Iðnlánasjóður
fær til endurlána frá Fram-
kvæmdasjóði," sagði Bragi Hann-
esson.
Upplýsingaöflun hefur oft á tíðum
verið tímafrekt starf, sem ekki hefur
alltaf skilað árangri. Mikið magn
upplýsinga um allt milli himins og
jarðar liggur frammi fólki til afnota,
en aögangurinn að upplýsingum og
þekking á því hvernig og hvar eigi að
nálgast þær hefur verið af skornum
skammti.
Árni Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóri Stjórnunarfélags
fslands, sagði í samtali við Mbl.,
að erlendis færi fram skipuleg
söfnun upplýsinga í sérstökum
gagnabönkum, sem staðsettir eru
víða í Vestur-Evrópu og í Banda-
ríkjunum. f þessum bönkum er að
finna mjög fjölbreyttar upplýs-
ingar sem eftirfarandi dæmi sýna:
1) „Standard & Póor’s News“.
2) „Science Citation Index,
SCISEARCH", sem inniheld-
ur um 90% allra vísindarita í
heiminum.
3) „Marquis Who is Who“.
4) International Software
Database".
5) „Journal of Economic Litera-
Þá kom það fram hjá Braga að
lán hjá Framkvæmdasjóði í árslok
hafi verið að upphæð 407,4 millj-
ónir króna. Þar af er rúmur þriðj-
ungur bundinn gengi erlendra
gjaldmiðla, aðallega Bandaríkja-
dala. Útlán sjóðsins hafa einvörð-
ungu verið í íslenzkum krónum, en
bundin lánskjaravísitölu. f því
sambandi benti Bragi á, að láns-
kjaravísitala hefði hækkað um
61,3% á síðasta ári, en Banda-
ríkjadollar hins vegar um 103,4%.
ture“.
6) „Magazin Index", sem inni-
heldur upplýsingar um 370
ólík tímarit.
Stjórnunarfélag íslands hefur
gert samning við stærsta gagna-
banka í heimi, Dialog, en hann
veitir aðgang að 170 sérhæfðum
gagnabönkum með um 75.000.000
ólíkar upplýsingar.
í framhaldi af þessu hefur nú
verið ákveðið að hefja námskeið,
þar sem kennt verður að leita upp-
íýsinga í þessum bönkum. Á nám-
skeiðinu verður notast við skjái og
modem sem SFÍ hefur yfir að ráða
og þátttakendur komast þannig í
beint samband við viðkomandi
banka.
Með þessari þekkingu geta
fyrirtæki, á tiltölulega einfaldan
hátt, með eigin tölvubúnaði, leitað
að þeim upplýsingum sem þau
vantar, en upplýsingaforðinn er
næstum ótakmarkaður.
Fyrsta námskeiðið fer fram að
Síðumúla 23 dagana 25. og 26.
apríl nk.
Stjórnunarfélag Islands
gerir samning við stærsta
upplýsingabanka í heimi
Dagatal
fylgíblaðanna
ALLTAF Á ÞRIÐJUDÖGUM
IÞR(m
60*
ALLTAFÁ FIMMTUDÖGUM
Alltaf á fóstud.ögum
ALLTAF A LAUGARDÖGUM
ALLTAF Á SUNNUDÖGUM
OG EFNISMEIRA BLAÐ!
Fimm sinnum í viku fylgir
auka fróóleikur og skemmtun
Mogganum þínum!