Morgunblaðið - 26.04.1983, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. APRÍL 1983
47
Sjálfstæðisflokk-
urinn hefði feng-
ið 26 þingmenn
— hefði verið kosið eftir fyrirliggjandi
drögum að nýjum kosningalögum
HEFÐI nú verið kosið eftir drögum flokksformanna Alþýðuflokks, Alþýðu-
bandalags, Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks og atkvæði hefðu fallið
eins og nú, hefði Sjálfstæðisflokkurinn fengið þremur þingmönnum meira en
ella. Þá hefðu 63 þingmenn verið kosnir og þingmenn skipst þannig á milli
flokkanna. Alþýðuflokkur 7 (6), Framsóknarflokkur 12 (14), Bandalag jafn-
aðarmanna 4 (4), Sjálfstæðisflokkur 26 (23), Alþýðubandalag 11 (10) og
Samtök um kvennalista 3 (3) þingmenn.
Miðað við áður nefnd drög er vægi kjósenda á Vestfjörðum 90 en í
Reykjavík 216 þannig að hver kjósandi á Vestfjörðum samsvarar 2,54 í
Reykjavík, í Reykjanesi 2,17 og á Norðurlandi eystra 1,77. Miðað við núgild-
andi kosningalög er mismunurinn enn meiri. Þá samsvarar hver kjósandi á
Vestfjörðum 2,97 kjósendum í Reykjavík, 2,95 á Reykjanesi og 1,87 á
Norðurlandi eystra. Væri þingsætum skipt á milli flokka í sem fyllstu sam-
ræmi við heildartölu atkvæða, fengi Sjálfstæðisflokkurinn 24 þingsæti eða
einu meira en ella, Framsóknarflokkurinn missti tvö sæti. Alþýðuflokkurinn
fengi 7 þingsæti, en aðrir flokkar það sama.
Miðað við skiptingu uppbótar-
sæta fá Reykjaneskjördæmi og
Reykjavík alls 25 þingmenn og
hafa ekki áður fengið jafnmarga
samanlagt. Þannig er misvægi
milli kjördæma minna en verið
hefur lengi. Alls fékk Reykjavík
nú 16 þingmenn, þar af fjóra upp-
bótarmenn og Reykjanes 9, einnig
fjóra uppbótarmenn. Athyglisvert
er, að nú fá Vestfirðir engan upp-
bótarmann. Auk þess eru engir
uppbótarmenn á Suðurlandi og c
Norðurlandi vestra en Austur-
iand, Norðurland eystra og Vest-
urland fengu einn uppbótarmann
hvert kjördæmi. Athygli vekur að
í Reykjavík fékk Sjálfstæðisflokk-
urinn nú engan uppbótarmann og
hefur svo ekki verið áður.Þá er at-
hyglisvert, að áður hefur ekki ver-
ið jafn mikill munur á atkvæða-
magni þeirra, sem flest atkvæði
hafa á bak við sig og fæst. Flest
atkvæði á bak við sig hefur Ólafur
Jóhannesson í Reykjavík eða
4.781, en fæst atkvæði á bak við
sig hefur Kolbrún Jónsdóttir,
Norðurlandi eystra, eða 623. Það
er því rúmlega 7 sinnum fleiri at-
kvæði á bak við Ólaf en Kolbrúnu.
Af þeim, sem ekki náðu kjöri hafði
Jóhann Einvarðsson í Reykjanes-
kjördæmi flest atkvæði á bak við
sig eða 3.444 og er það líklega
meira en áður hefur verið á bak
við mann, sem ekki hefur náð
kosningu. Er það tæplega 5 sinn-
um meira en Kolbrún Jónsdóttir
fékk. Að sögn Þorkels Helgasonar,
dósents við Háskóla Islands, mun
tilkoma BB-listans í Norðurlands-
kjördæmi vestra og T-listans á
Vestfjörðum ekki hafa breytt
neinu um úrslit. Atkvæði BB-list-
ans hefðu ekki dugað Framsókn-
arflokknum til að fá sinn þriðja
mann í kjördæminu og atkvæði
T-listans hefðu hvorki orðið til
þess að bæta manni við hjá
Sjálfstæðisflokknum á Vestfjörð-
um né til þess að Geir Hallgríms-
son hefði orðið uppbótarmaður.
Hefði T-listinn hins vegar fengið
nokkru meira af atkvæðum og
þannig fellt Þorvald Garðar Krist-
jánsson, hefði Geir líklega orðið
uppbótarmaður.
Nú hlutu 9 konur kosningu til
Alþingis, en á síðasta kjörtímabili
höfðu aðeins þrjár konur rétt til
þingsetu. Fjöldi þeirra hefur því
þrefaldast. Þær konur, sem kosn-
ingu hlutu nú eru: Af V-lista Sig-
ríður Dúna Kristmundsdóttir,
Guðrún Agnarsdóttir og Kristín
Halldórsdóttir; Af D-lista Ragn-
hildur Helgadóttir og Salome Þor-
kelsdóttir; Af C-lista Kristín S.
Kvaran og Kolbrún Jónsdóttir; Af
G-lista Guðrún Helgadóttir og af
A-lista Jóhanna Sigurðardóttir.
Þær Guðrún Helgadóttir, Salome
Þorkelsdóttir og Jóhanna Sigurð-
ardóttir sátu á Alþingi síðasta
kjörtímabil. Konurnar af V- og
C-lista hafa ekki setið á Alþingi
áður.
Sjálfstæðisflokkurinn jók fylgi
sitt um land allt um 3,3%. f
Reykjavík dróst fylgi flokksins
saman um 0,8%. Sjálfstæðisflokk-
urinn fékk í Reykjavík 21.807 at-
kvæði, en hefði hann notið sama
byrs og hann naut á landinu öllu,
hefði hann fengið 984 atkvæðum
meira í Reykjavík eða 22.701 at-
kvæði.
Kjörsókn að þessu sinni var
86,6% og er það 2,7 prósentustig-
um minna en við alþingiskosn-
ingarnar 1979. Nú kusu alls
133.303 af 153.956 á kjörskfa en
1979 kusu 126.938 af 142.223 á
kjörskrá.
1931 til 1983
1967 1971 1974 1978 1979 1983
37^5—23 36,2—22 42,7—25 32,7—20 35,4—21 38,7—23
28,1—18 25,3—17 24,9—17 16,9—12 24,9—17 19,5—14
15,7— 9 10,5— 6 9,1— 5 22,0—14 17,2—10 11,7— 6
1,9— 1
17,6—10 17,2—10 18,3—11 22,9—14 19,7—11 17,3—10
8,9— 5 4,6— 2 3,3— 0___________________
___________________ 7,3- 4
5,5— 3
Eftirfarandi tafla sýnir skiptingu þingsæta eftir atkvæðatölum kosninganna 23. samkvæmt drögum fjögurra flokksformanna að nýjum kosningalögum. RV RN VL VF NV NE AL SL Alls apríl, en 1 Vægi 1 atkv. 1
A 2 1 1 1 ' 1 1 7 112 j
B+BB 1 1 1 1 2 2 2 2 12 104 |
C 2 2 4 123 1
D 8 5 2 2 2 3 1 3 26 100 I
Ig 3 1 1 1 1 1 2 1 11 106 1
1 ^ V 2 1 3 123 1
Alls 18 11 5 5 5 7 5 7 63
| Væei
| kjós. 216 185 119 85 90 151 106 116
Annað þingsæti Framsóknarflokksins á Norðurlandi vestra kæmi í hlut BB-listans.
Yfirlit yfir úrslit kosninga 23. aprfl 1983.
Dálkurinn „vægi atkvæda“ sýnir vísitölu fyrir fjölda atkvæða að baki hverju þingsæti hjá listunum. Þannig er
vísitalan sett 100 hjá þeim flokki sem hefur fæst atkvæði á hvert þingsæti (Framsóknarflokknum, B og BB-listum).
Dálkarnir sem vísa til „jafnrar skiptingar“ sýna hver skipting þingsæta yrði ef þingsætum væri skipt á milli flokka
í sem fyllstu samræmi við heildartölu atkvæða. Vægisvísitölur hafa sömu merkingu sem fyrr.
Á sama hátt sýnir „vægi kjósenda" vísitölu fyrir fjölda kjósenda á kjörskrá að baki hverjum þingmanni
kjördæmisins. Grunnurinn 100 vísar hér til meðaltals fyrir 4 fámennustu kjördæmin (VL, VF, NV og AL).
Mestur munur á þessari vægisvísitölu er milli Reykjavíkur (267) og Vestfjarða (90). Þannig samsvarar hver
kjósandi á Vestfjörðum 2,97 kjósendum í Reykjavík.
Veljum Islenzkt
Veljum TITAN
Byko
hefur hafið sölu
á TITAN
vinnufatnaði
frá
Belgjagerðinni
BYKO byggingavoruverslun
rv >5 KÓPAV0GSSF.
>A/$/ NÝBÝIAVEGI6
NjL^ SÍMI410 00