Morgunblaðið - 04.05.1983, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. MAÍ 1983
15
þörf er fyrir. En þegar nauðsyn-
legar upplýsingar vantar verður
þetta hvimleitt.
Þannig er t.d. rækilega tíundað
magn hvítu og amínósýrna á sama
tíma og hliðstæðum upplýsingum
um mikilvæg bætiefni, sem neyt-
andinn þyrfti nauðsynlega að fá,
er sleppt.
Framleiðandinn gengur raunar
svo langt á þessu sviði að hann
tíundar jafnvel mettaðar fitusýr-
ur svo og lífhvata (sem brotna
hvort sem er niður við melting-
una).
Að öllu samanlögðu verður
svarið við þessari spurningu einn-
ig neikvætt.
Spurning 4
Eru allar upplýsingarnar réttar?
Hér erum við komin að atriði
sem neytandinn á hvað erfiðast
með að meta.
Svo vill til að þegar bornar eru
saman upplýsingar í íslenska
bæklingnum og einum þeirra, sem
aðeins eru til á ensku, koma í ljós
ýmsir undarlegir misbrestir.
í íslenska bæklingnum stendur
t.d. að magn þíamíns (Bl) sé 9,2
MicroG%. Á mæltu máli ætti það
að þýða 9,2 míkrógrömm í 100
grömmum af afurð (míkrógramm
er Vioooooo úr grammi).
í öðrum bæklingi sem aðeins er
til á ensku er magn þessa efnis
aftur á móti skráð sem 9,2 Mg. Per
Gram, en það þýðir á mæltu máli
CHEMICAL ANALYSIS OF HONEYBEE POLLEN (COMPOSITE)
HONE YBEE POLLEN 18 THE ONLV FOOD KNOWN
TO CONTAIN ALL THE ESSENTIAL NUTRIENT8 REOUIRED BY HUMANS
Bolm laboratones ol Phoem» Anzona says The conlents ol pollen comprisp a COMPLETE FOOD. consistmg ol
ESSENTIAL AMINO ACIDS (11N). (lotal amlno acld (proteln) content le 2SN) peptones polypeptldes snd globmes growtb
hormones and vHamlns: slmple sugars and complei cerbohydrates rsduclng sugars (2*N). nucleoprotelns. vegelable ollt
(SN). and probably numerous olher benetlcial subslances unknown at thls llme
EXTRA-HIQH POTENCY HIQH OESERT" HONEYBEE POLLEN CONTAINS ABSOLUTEL Y NO CHOLE8TEROLI
14
að magnið sé 9,2 milligrömm í
grammi af afurð.
Á þessum tveim tölum er hvorki
meira né minna en 100.000-faldur
munur. Og þegar aðrar tölur eru
skoðaðar kemur í ljós að þetta er
síður en svo eina dæmið. Svarið er
því enn nei.
Lokaorð
Ljóst er að framleiðendur þess-
ara frjóu korna hafa svikist um að
gefa neytendum þær lágmarks-
upplýsingar sem þeir eiga heimt-
ingu á. Er því ógerningur að meta,
þessar pillur, hvað þá mæla með
þeim.
En hvers vegna gefa framleið-
endur ekki upp magn hvers bæti-
efnis í hverri pillu fyrir sig? Svar-
ið við þessari spurningu er raunar
að finna í íslenska bæklingnum og
útleggst eitthvað á þessa leið:
„Það er ekki nauðsynlegt að gefa
upp magn næringarefnanna í hverri
pillu vegna þess að Guð og náttúran
hafa framleitt þessa frábæru fæðu,
fullkomna með öllum næringarefn-
um, og í náttúrulegum hlutföllum
innbyrðis."
Og þá vitum við það.
Jón Óttar Ragnarsson er doktor í
matræla- og næringarefnaíræói og
stjórnar fæðurannsóknardeild
Rannsóknastofnunar landbúnadar-
ins og er dósent við Háskóla ís-
lands í matvælafræði.
Varað við út-
hafsveiðum
Færeyinga
Á AÐALFUNDI Veiðifélagsins Smá-
laxa voru eftirfarandi ályktanir sam-
þykktan
Aðalfundur Smálaxa, haldinn á
Akureyri 29. apríl 1983, leggur
áherzlu á, að spornað verði við sívax-
andi ágengni erlendra sportveiði-
manna í íslenzkum laxveiðiám.
Á undanförnum árum hefur
ásælni útlendinga sífellt verið að
aukast og getur þessi þróun leitt til
þess að íslenzkum laxveiðimönnum
verði úthýst úr laxveiðiám landsins,
ef fram heldur sem horfir.
Aðalfundurinn skorar á stjórnvöld
að tryggja hag íslendinga og tak-
marka aðgang útlendinga að íslenzk-^
um laxveiðiám. I því sambandi væri
athugandi að koma á kvótakerfi.
Aðalfundur Smálaxa, haldinn á
Akureyri 29. apríl 1983, varar við út-
hafsveiðum Færeyinga á laxi í haf-
inu norðaustur af íslandi.
Á undanförnum sumrum hefur
komið mjög greinilega í ljós að rán-
yrkja Færeyinga í úthafslaxveiði
hefur bitnað skelfilega á laxgengd í
íslenzkar ár. Er síminnkandi stanga-
veiði undanfarinna ára órækt vitni
þessa.
Aðalfundurinn skorar á næstu
ríkisstjórn íslands að sporna við yf-
irgangi Færeyinga og láta einskis
ófreistað til að stöðva þessa óheilla-
þróun áður en íslenzka laxinum
verður útrýmt með öllu.
Laufey Steingrímsdóttir
en þar fyrir utan getur blátt
áfram verið ánægjulegt að upp-
götva hversu áreynslulítið þetta
reynist. Björninn er í rauninni
unninn um leið og okkur tekst að
sigrast á kökum, kexi, sætindum
og sætum eftirréttum, þegar maj-
ones, feitar sósur og feitt kjöt
heyra fortíðinni til, og brauðáti og
raunar neyslu yfirleitt er stillt í
nokkurt hóf. Þessar ábendingar
koma allar fram á Haltu þér
grönnum-kúrnum, þótt þar sé líka
að finna gamlar kreddur eins og
að forðast beri kartöflur, hrís-
grjón og annan mjölmat, og að
próteinrík brauð séu æskilegri en
venjuleg gróf brauð. í einfaldri
upptalningu á bls. 53 í bókinni er
hin raunverulega megrun fólgin,
um hana hefði átt að skrifa heila
bók, meðal annars benda fólki á
hvernig auðveldlega megi nota ís-
lenskan mat til megrunar, eins og
til dæmis skyrið og fiskinn, og
hvernig útbúa megi ljúffenga rétti
úr þessu og fleiru. Hvort spínat er
borðað á þriðjudegi eða föstudegi
er hins vegar algjört aukaatriði,
og þegar á heiidina er litið er það
alls ekki tveggja vikna kúrinn,
sem ræður úrslitum um megrun-
ina, heldur það sem á eftir kemur.
Takist okkur ekki að borða venju-
legan íslenskan mat með fjöl-
skyldum okkar, er okkur illkleift
að halda holdunum í skefjum.
Geri menn sér fulla grein fyrir
þessum takmörkunum, og takist
auk þess að tileinka sér þau ráð
um frambúðarmataræði, sem
drepið er á í bókinni, tel ég að
Scarsdale-kúrinn geti svo sannar-
lega stutt marga í baráttunni við
aukakílóin. Síst af öllu vil ég verða
til þess að letja menn í þeirri við-
ureign, og því hvet ég alla til dáða
sem þegar hafa tekið sér tak og
hafið megrun.
Með von um árangursríka og
ánægjulega megrun.
Laufey Steingrímsdóttir er dósent í
næringarfræði.
„Þaö sem gert hefur
Scarsdale-kúrinn svo vin-
sælan sem raun ber vitni
er einmitt þetta: Grund-
vallarkúr sem virkar, —
og í kjölfar hans holl og
bragðgóð fæða. Að sjálf-
sögðu er hvergi látið í það
skína að hér sé um
neinskonar töfrakúr að
ræða.“
hverjum þeim komið sem undir
kúrinn gengst, hversu vel gengur,
hversu nákvæmlega hann fer eftir
bókinni, og hversu lítið hann
„svindlar" á fyrirskipunum lækn-
isins.
Fjarri lagi er það hjá Jóni
óttari að segja að kúrinn byggist
á því að blekkja en ekki að fræða
og upplýsa. Þvert á móti er bókin
full af gagnlegum upplýsingum
fyrir þá sem vilja snúa sér að
bættu mataræði, og það er einmitt
tilgangur bókarinnar.
Nú er liðinn hálfur mánuður frá
því að Scarsdale-megrunarkúrinn
kom út á íslensku. Nú þegar berst
okkur til eyrna ánægja fjöl-
margra, sem eru að reyna fyrir sé
að fækka kílóunum með kúrnum.
Þætti okkur vænt um að heyra í
fólki og fregna af reynslu þess af
kúrnum.
Af okkar hálfu er blaðaskrifum
um Scarsdale-megrunarkúrinn
lokið. Við teljum að bókin sjálf
muni sanna sitt gildi um langa
framtíð hjá því fólki, sem vand-
lega fer eftir þeim góðu ráðum,
sem í henni er að finna.
Jón Birgir Pétursson,
Guðlaugur Bergmann,
Steinar Berg ísleifsson.
(Nafn Steinars misritaðist í fyrri grein okkar.)
Sérverslun /-- Reiðhjólaverslunin,
i meira en
hálfa öld
M M nciUf lyuiu aiuiim r——.
ORNINN
Spítalastíg 8 vió Oóinstorg símar: 14661,26888
EFTIRÁR
IMIKLQ ÚRVALI
10ÁRAÁBYRGÐ
ÁSTELLI
ÁRSÁBYRGÐ
Á
GLLU
GEHI
HJÖL
ÍSÉRFLÖKKI