Morgunblaðið - 08.05.1983, Page 28
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. MAÍ 1983
Norrænt hús opnaö í
Þórshöfn í Færeyjum
Fjölbreytt menningardagskrá út allan mánuöinn í tilefni af vígslunni
Sunnudaginn 8. maí nk. verður
Norrænt hús vígt í Þórshöfn í
Færeyjum. Húsinu er ætlað
sama hlutverk og Norræna hús-
inu i Reykjavík, vera alhliða
vettvangur fyrir rannsóknar-,
kennslu- og menningarstarf og
gefa Færeyingum betra tækifæri
til að fylgjast með því, sem er
efst á baugi í þeim efnum meðal
bræðraþjóða þeirra á öðrum
Norðurlöndum.
Tillaga um smíði hússins kom
fyrst fram í Norðurlandaráði ár-
ið 1972 en árið 1977 var efnt til
samkeppni meðal arkitekta um
gerð þess. Sigurvegari í þeirri
samkeppni var Norðmaðurinn
Ola Steen og árið 1980 var hafist
handa við smíðina. Húsið er
2.000 fermetrar og er áætlað að
kostnaðurinn við það nemi um
150 milljónum ísl. kr. þegar upp
verður staðið.
Norræna húsið í Þórshöfn
stendur við veginn inn til bæjar-
ins úr norðri, þaðan sem útsýn
er yfir Nólseyjarfjörð og innsigl-
inguna. Það á að vera þjónustu-
miðstöð og tengiliður milli hins
ríka menningarlífs á eyjunum og
annarra norrænna landa og þar
verður aðstaða fyrir alhliða
menningarstarfsemi, t.d. leiklist,
hljómlist, kvikmyndalist og
listsýningar og einnig fyrir þjóð-
dansa og fundahöld af ýmsu
tagi. Þar að auki er húsinu ætlað
að vera rammi um daglega starf-
semi í kaffihúsi, lestrarherbergi,
grafísku verkstæði og fleira.
í sambandi við opnun hússins
verður efnt til fjölbreyttrar
menningardagskrár, sem hefst
föstudaginn 6. maí og stendur að
mestu dag hvern út allan mán-
uðinn. Þar munu listamenn og
leikarar, rithöfundar og fræði-
menn ýmsir leggja sitt af mörk-
unum með upplestri, leiksýning-
um, tónleikum, kvikmyndasýn-
ingum, danssýningum og fróð-
legum fyrirlestrum um alls kon-
ar efni, og verður dagskráin
jöfnum höndum í Norræna hús-
inu í Þórshöfn og í helstu bæjum
eyjanna.
íslendingar eiga sinn hlut í
þessari dagskrá og má m.a.
nefna sýningu á íslenskri svart-
list, sem Kjarvalsstaðir hafa
tekið saman, fyrirlestur Jakobs
Jakobssonar um breytingar á
fiskistofnum í íslandshafi, fyrir-
lestur Guðna Þorsteinssonar um
reynsluna af ýmsum viðarfærum
og loks fýrirlestur Svend-Áge
Malmberg um þekkingu víkinga
og landnámsmanna á haf-
straumum.
Viðstaddir vígsluna verða
menningar- og menntamála-
ráðherrar Danmerkur, Finn-
lands, Islands, Noregs og Sví-
þjóðar, landsstjórnin í Færeyj-
um og Lögþingið, aðrir fulltrúar
frá Norðurlöndunum ásamt
fjöldamörgum frammámönnum
í menningarlífi þessara þjóða.
Grundyöllurinn
löngu brostinn
— segir Ármann Ármannsson, framkvæmdastjóri
Fiskverkunar Ármanns Friörikssonar í Reykjavík
„ALLUR samanburður við síðustu
vertíð er afar óhagstæður. Nú er
minni fiskur, hærra hlutfall ufsa í
aflanum, meiri olíukostnaður, lægra
verð fyrir saltfiskinn og svo mætti
lengi telja. Grundvöllurinn fyrir
þessu er löngu brostinn. IJtgerðin er
því nánast óframkvæmanleg og við
höfum til dæmis ekki getað borgað
olíuskuldir f langan tíma,“ sagði
Ármann Ármannsson, framkvæmda-
stjóri Fiskverkunar Ármanns Frið-
rikssonar f Reykjavík, í samtali við
Morgunblaðið.
„Menn fara að gefast upp á út-
gerðinni og fiskvinnslunni ef
svona heldur áfram. Það verður að
gera skjótar breytingar, ef hægt á
að vera að standa í þessu. Við
vinnum í þessu öll kvöld og allar
helgar og samt er útkoman engin.
Við erum með þrjá báta, Helgu
RE, Helgu II RE og Rúnu RE.
Helga II byrjaði 15. janúar og er
komin með 717 lestir og Helga 25.
janúar og er komin með 500 lestir.
Rúna er nú með um 160 lestir og
eru allir bátarnir á netum. í fyrra
tókum við á móti tæpum 1.700
lestum, en erum komnir með 1.400
núna og þó var byrjað seinna f
fyrra. Það eru því ekki góðar horf-
ur á þessu, við verkum allt í salt
og verð á saltfiski er lágt núna og
auk þess bætist við aukinn kostn-
aður vegna hreinsunar selorms.
Fyrir páska voru bátarnir á
Breiðafirðinum og úti í Kanti, en
eftir páska sóttu þeir suður fyrir.
Við ætlum að reyna að leysa dæm-
ið eftir vertíð með því að fara með
bátana áfram á net og þá í útileg-
ur og salta um borð. Það er það
eina, sem við getum gert í svipinn,
ekki er hægt að leggja bátunum
fram á haustið, það verður að
halda þessu gangandi, annars er
eins gott að hætta,“ sagði Ár-
mann.
Sýnir Ijósmyndir
á Kjarvalsstöðum
PÁLL Reynisson heldur Ijós-
myndasýningu á Kjarvalsstöðum
og er sýningin opin á venjulegum
sýningartíma í vesturforsal húss-
ins.
Páll sýnir þarna alls 37 ljós-
myndir á 22 plötum. Þarna er
um að ræða venjulegar litljós-
myndir og svart/hvítar myndir,
og grafískar litmyndir, sem
gerðar eru eftir svart/hvítri
frummynd.
Þetta er fyrsta einkasýning
Páls Reynissonar. Hann er 26
ára Reykvíkingur. Hann nam
ljósmyndun í Ijósmyndadeild
skóla Sven Winquist í Gauta-
borg árin 1975—77 en hefur
starfað hjá íslenska sjónvarpinu
frá því 1973 og nú síðast sem
kvikmyndatökumaður.
Eyvindur Vopni kemur í heimahöfn.
Sverrir Guðlaugsson skipstjóri f brúnni.
Eyvindur Vopni NS 70
eykur atvinnuöryggi
Vopnafirði, 20. aprfl, 1983.
FJÖLDI fólks og blaktandi fánar
við hún fógnuðu hinu nýja skipi
Eyvindi Vopna er hann lagðist að
bryggju hér í heimahöfn sinni á
Vopnafirði að morgni 20. aprfl sl.
Er skipið hafði lagst að bryggju
steig fyrstur um borð sóknarprest-
ur Vopnfirðinga, séra Sigfús J.
Árnason. Flutti hann bæn, blessaði
hið nýja skip og óskaði því og
áhöfn þess allra heilla.
Að loknum orðum Sigfúsar
talaði Kristján Magnússon,
sveitarstjóri, rakti hann i stór-
um dráttum smíði skipsins sem
tekið hefur um 19 mánuði.
Samningur um smíðina var
undirritaður í október 1981 og
hljóðaði upp á 20 milljónir.
Verulegar fækkanir hafa orðið á
smíðatímanum og fjármagns-
kostnaður mikill í þeirri verð-
bólgu sem nú er. Kristján óskaði
eigendum og Vopnfirðingum öll-
um til hamingju með skipið og
bauð fólki því næst að stíga um
borð og skoða sig um.
Síðar um daginn bauð svo eig-
andi skipsins, Kolbeinstangi hf.,
hreppsbúum til kaffidrykkju í
félagsheimilinu Miklagarði. Ey-
vindur Vopni ms. 70 er 188 lestir
að stærð, 29,35 m að lengd og
7,02 m að breidd. í skipinu er 800
hestafla aðalvél, finnsk af gerð-
inni Wártsilá, sérstaklega búin
til brennsku á svartolíu, gang-
hraði er um 10 mílur. Skipið er
smíðað hjá Vélsmiðju Seyðis-
fjarðar. Áf tækjum í brú má
nefna svokallaða auto troll, veð-
urrita o.fl., en að sögn Sverris
Guðlaugssonar, skipstjóra, eru
þetta tæki sem nú eru víða kom-
in í nýrri skip en teljast kannski
frekar til nýjunga í ekki stærra
skipi en Eyvindur Vopni er.
Skipið mun að sögn Sverris
fara á togveiðar en einnig er það
með útbúnað til línu- og neta-
veiða. Tíu manna áhöfn verður
um borð. Skipstjóri verður sem
fyrr segir Sverrir Guðlaugsson,
fyrsti stýrimaður, Ari Sigur-
jónsson og fýrsti vélstjóri
Sveinbjörn Sigmundsson. Eig-
andi hins nýja skips er hlutafé-
lagið Kolbeinstangi en að því
standa Tangi hf., Vopnafjarð-
arhreppur og Kaupfélag Vopn-
firðinga.
Með tilkomu Eyvindar Vopna
ms. 70 hingað til Vopnafjarðar
og útgerðar togarans Brettings
ms. 50 sem fyrr er hér á staðnum
er vonast til, að hægt verði að
einhverju leyti að koma í veg
fyrir tímabundin stopp í fisk-
vinnu hér sem óhjákvæmilega
skapast öðru hvoru þegar aðeins
er gert út eitt skip, þó svo að
útgerð lítilla báta sem hér er
nokkur geri sitt til að laga stöð-
una í þeim málum. Stórt atriði
við rekstur útgerðar eins og hér
um ræðir og raunar allrar er að
viðhald svo og viðgerðir fáist
bæði fljótt og vel. Hvað það
varðar eru Brettingur og nú líka
Eyvindur Vopni vel settir því
allt slíkt fá þeir hjá vélaverk-
stæði Tanga hf. að Hafnarbyggð
18 og er það vel og sparar oft
bæði mikið fé og tíma að þurfa
ekki að leita annað en til heima-
hafnar.
B.B.