Morgunblaðið - 08.05.1983, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. MAÍ 1983 33
Ásjálegur óskapnaður
Kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Kris er karlmannlegur og ísabelle sexí. Meira er ekki ætlast til af þeim.
Tónabíó: Heaven’s Gate (Bardag-
inn um Johnson-hérað)
Leikstjórn og handrit: Michael
Cimino. Kvikmyndataka: Vilmos
Zsigmond. Tónlist: David Mans-
field. Aðalhlutverk: Kris Kristoff-
ersson, Christopher Walkins, Isa-
bella Huppert, John Hurt, Sam
Waterstone, Jeff Bridges. Banda-
rísk, frá United Artists, gerð 1981.
H.G. er fyrir marga hluti, ein-
stakt fyrirbrigði í kvikmynda-
sögunni. Hún mun vera dýrasti
vestri sem framleiddur hefur
verið fyrr og síðar, (að auki gerð
á tímum þegar það kvikmynda-
form nýtur lítilla sem engra vin-
sælda!) hún setti heilt kvik-
myndaver á höfuðið, hið rót-
gróna United Artists, sem stofn-
sett var á dögum þöglu mynd-
anna af Fairbanks, Pickford og
Chaplin. MGM gleypti það í ein-
um bita, en nokkrum árum áður
sneri dæmið öfugt, þá átti MGM
við stófelld vandamál að glíma
og U.A. yfirtók þá rekstur þess
að talsverðu leyti; fáar ef nokkr-
ar myndir hafa verið styttar
jafn hrikalega mikið á síðari ár-
um frá upphaflegri útgáfu og að
líkindum hefur engin mynd hlot-
ið slíkt umtal og H.G. frá tímum
myndarinnar Cleopötru. Hér
verður því farið frekar fljótt yf-
ir.
í H.G. er reynt að segja frá
hörmulegum, sannsögulegum at-
burðum sem áttu sér stað á ofan-
verðri síðustu öld vestur í Wy-
oming. Samtök efnaðra naut-
gripabænda ætluðu sér að
„slátra" 125 innflytjendum,
blásnauöu fólki, flestu nýkomnu
um langan hörmungarveg af
steppum Austur-Evrópu. Dauða-
dómur þess í augum stórbænd-
anna var snepillinn sem það
hafði á milli handanna, bevísinn
uppá framtíðina, loforð stjórn-
arinnar um landskika í þessu
gósenlandi sem kjötfurstarnir
vildu nýta til eigin þarfa.
Þegar til vopnaskaks kemur,
fléttast inn í myndina handhafi
laga og réttar í héraðinu, (Kris
Kristofferson), sem er langt
kominn að svæfa réttlætiskennd
sína að eilífu í alkóhóli; einskon-
ar hatursvinur hans, (Christoph-
er Walken), sem upphaflega er á
sveif með stórbændum en snýst
gegn þeim í lokabardaganum,
svo og megin-mellumamma sýsl-
unnar, (Isabeila Huppert) sem á
væna hlutdeild í kynferðislífi
þessara manna tveggja.
Það er erfitt að gera sér fylli-
lega í hugarlund hversvegna
H.G. er jafn misheppnuð og raun
ber vitni. Nokkrar ástæður
iiggja þó ljóst fyrir. Cimino voru
gefnar algjörlega frjálsar hend-
ur til loka myndarinnar til að
byrja með, sökum velgengni The
Deer Hunter, síðar sökum þess að
hann var orðinn óstöðvandi. Á
meðan myndataka H.G stóð sem
hæst, gekk Deer Hunter fyrir
fullu húsi og var jafnframt um-
talaðasta myndin víða um heim
og sópaði hvarvetna til sín verð-
launum. Upphaflega átti H.G. að
kosta „litlar" 7,5 millj. dollara,
en Cimino gat sífellt gengið í
kassann og fyrr en varði hafði
þessi hrokafulli leikstjóri
sólundað 26 millj. dollara I
myndgerðina (milljónirnar urðu
reyndar 40 áður en yfir lauk).
Peningausturinn hefur villt
Cimino af leið. Bruðlið fór í
hverskonar endaleysur og hug-
dettur leikstjórans. Frægt er
dæmið er hann lét skyndilega
breikka götuna í vestrabænum
sínum um sex fet! Hann lét ekki
þar við sitja, heldur krafðist
þess að ekki aðeins önnur húsa-
röðin væri færð til um þessi sex
fet, heldur báðar um þrár! Þessi
fluga kostaði U.A. 1 millj. dala.
(jafnvirði ca. þriggja íslenskra
mynda).
Þetta óhóf hefur gert góða
sögu torskilda og meingallaða.
Vissulega skilar fjárausturinn
sér að litlu leyti í afar vönduðum
búningum og mörgum fallegum,
trúverðugum og listrænum svið-
um, tjöldum og munum. Þá er
kvikmyndataka Zsigmonds hríf-
andi fögur, að vanda, og einstaka
kaflar myndarinnar minna fyrir
listamannshandbragð hans,
meira á draum en veruleika. Þá
er tónlist Mansfield vönduð og
áheyrileg. Einkum er hún tígu-
leg þegar H.G. minnir hvað mest
á rússneska áróðursmynd um
djöfulskap auðvaldsins!
En hlutirnir smella ekki sam-
an. Þó að H.G. sé ásjáleg þegar
best lætur, er hún sundurlaus,
hrokafull, langdregin endaleysa,
án nokkurra sennilegra persóna.
Þær eru allar óheilsteyptar,
ótrúverðugar skyssur. Atburða-
rásin er margsundurslitin og
götótt, heildarmyndin sannkall-
að fíaskó. En í þessu sambandi
skal maður einmitt hafa og
hugfast að H.G. var stytt frá
upphaflegu sýningareintaki um
hvorki meira né minna en 90
mínútur, það munar um minna!
Þessi gífurlega klipping setur
mikið mark á myndina svo oft
sem hún er rifin úr samhengi og
óútskýrð. Samt stjórnaði Cimino
sjálfur aðförinni.
Ég vil hafa þá trú að hin upp-
haflega 220 mín. langa útgáfa
hafi verið mun nær því sem Cim-
ino ætlaði sér að segja, þó að
þessar 130 langdregnu mínútur
lofi ekki góðu.
HEAVEN’S GATE er oft með afbrigöum fögur, þrátt fyrir allt, einkum þó
atriðið sem þessi mynd er úr.
Sigrún Jónsdóttir
sýnir í anddyri
Hallgrímskirkju
í DAG, sunnudag, verður opnuð sýning
á kirkjuskrúða og öðrum listmunum
eftir Sigrúnu Jónsdóttur listakonu í
anddyri Hallgrímskirkju á vegum
Listvinafélags Hallgrímskirkju. Sýndir
verða höklar, sem m.a. hafa verið
fengnir að láni úr kirkjum víðs vegar
að af landinu, altari, altarisklæði,
skúlptúrinn „Beðið fyrir friði“ og
fleira. Sýningin verður opin í dag og
næsta sunnudag frá klukkan 15—22
og sama tíma á uppstigningardag. Aðra
daga vikunnar, nema mánudag, verður
opið frá klukkan 15—19. Þess má geta,
að listakonan situr við vinnu sína á
sýningartíma í sýningarsalnum í and-
dyri kirkjunnar.
Þetta er í annað skipti, sem List-
vinafélagið efnir til sýningar í þess-
um sal. Nýverið var þar sýning á
passíumyndum Barböru Árnason og
var það fyrsta sýningin á þessum
stað. Stjórn félagsins hefur fullan
áhuga á að haldið verði áfram á
sömu braut.
Síðastliðin 26 ár hefur Sigrún
Jónsdóttir unnið verk, aðallega
hökla, fyrir 80 kirkjur hérlendis og
erlendis. Hún hefur einnig gert fjöl-
margar skreytingar aðrar, svo sem
altaristöflur í kirkjur og batiklista-
verk. Sigrún hefur haldið fjölmargar
sýningar og fyrir þátttöku á sýningu
á vegum UNESCO í Mónako árið
1973 hlaut hún heiðursviðurkenn-
ingu.
við bjóðum hótel á
hjólum fyrír spottprís
Þýskalandsferðimar okkar eru
hafnar aftur, enda voru þær afskap-
lega vlnsælar í fyrrasumar. Nú bjóða
Fluglelðlr sérstaklega skemmtllega
^sumarleyflsmögulelka: - Húsbíl
(með öllum búsáhöldum) f
tvær vlkur. Verð frá 11.054.-
krónum. Hafðu samband
sem fyrst og fáðu upplýs-
Ingar.
Frankfúrtarferðir Flugleiða hafa löngum
þótt sérlega kræsilegar í fyrrasumar
seldust fyrstu ferðirnar upp á nokkrum
klukkustundum Ferðimar Pyggjast á flugi,
PílaleiguPil og gististað. En síöan er Poðið
upp á margvislega ferðamöguleika i
Frankfúrt og nágrenni.
MiðPorgin er einstaklega aðlaðandi, dæmi-
gerð Þýsk stórborg með sérstaklega
vinalegu andrúmslofti. Þar skiptast á
skýjakljúfar nútímans og aldagömul meist-
arastykki byggingalistarinnar. Svo er ekki
nema steinsnar að bregða sér út úr
borginni niður að Rin eða til hinna rómuðu
staða Baden Baden og Fleidelberg.
Frankfúrt er sennilega ein besta verslunar-
borg í heimi, enda kunna islenskirferðalang-
ar að meta verslanir þessarar nafntoguðu
borgar. I Frankfúrt gefur að lita rjómann af
þýskri iðnaöarframleiðslu, tiskuvöru og
hvers konar fatnað, leikföng, hljóðfæri,
hljómburðartæki, leðurvörur, ilmvötn og
snyrtivöru - og svona mætti lengi te|ja.
Veitingastaðirnir eru heldur ekki af verri
endanum Matargerðarlist Frankfúrtaranna
er rómuð um víða veröld - sérfræðingarnir
jafna henni við það besta sem hægt er að
fá í Frakklandi, italiu og Japan! Bjórstofurnar
þarf ekki að nefna á nafn. Þær þekkja allir.
Þar fæst lika úrval af hinum heimskunnu
.Frankfúrturum' - pylsunum góðu, sem
eru vissulega engu likar.
FLUGLEIDIR
Gott tólk hjá traustu télagi
FFW1KFURT