Morgunblaðið - 08.05.1983, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. MAÍ 1983
Frændaminning:
Ingimundur Guðjónsson
og Guðmundur Pétursson
í jólamánuði fyrra árs hurfu af
þessu undarlega mannlífssviði
tveir minna gömlu og góðu félaga
í ungmennafélaginu Dagsbrún i
Landeyjum. Þeir voru Guðmundur
Pétursson, bóndi í Stóru-Hildisey,
f. 16. ágúst 1915, d. 22. desember
1982, og Ingimundur Guðjónsson,
verkstjóri og söngstjóri í Þor-
lákshöfn, f. 28. desember 1916, d.
4. desember 1982.
Senn kvöldar að, þó eigir þú ógengin spor.
Anjfurværó haustsin.s sler á titrandi strengi.
Kláklukkur drjúpa daprar á fólnuóu engi,
dreymandi sólina björtu, sem skein þeim í vor. .
(Guórún Auóunsdóttir.)
Þeir frændur voru komnir af
traustum stofnum bænda og sjó-
sóknara. Bræðurnir, feður þeirra,
voru atgervismenn sem hvarvetna
vöktu eftirtekt. Minnist ég þeirra
einna fyrst í reiptogi móti
Fljótshlíðingum á íþróttamóti.
Þvílík átök átta kraftajötna í
hvoru liði og maður stóð á öndinni
af spenningi.
Árin okkar í Dagsbrún voru
kreppuárin 1930—40. En það var
engin kreppa í félagslífinu og eng-
inn barlómur þó flest værum við
með tóma eða létta buddu, ef við
áttum þá svoleiðis ílát. Starfið var
þó nokkuð fjölbreytt og þróttmik-
ið. Fundir vel sóttir, gefið út fé-
lagsblað, leiksýningar stöku sinn-
um og stofnaðar málfundadeildir
með góðum árangri. Mörgum var
þetta góður skóli, enda námsleiðir
lokaðar í þá daga. Nú eru sem
flestir settir í 20—30 ára nám
nauðugir viljugir því nú skal bók-
vitið í askana látið. Það var mikil
samstaða í Dagsbrún og þessi
40—50 manna hópur kom fram
sem einn maður ef mikið lá við.
Því var það, að þá er ágreiningur
reis um sameign félagsins og
hreppsins, þá var ekki undan sleg-
ið heldur freistað að ná áhrifum í
hreppstjórninni. Siðar leystust
þau mál svo að allir máttu vel una.
En skjótt líður æskutíð. Hópur-
inn tvístrast. Sumir fóru að rækta
jörðina með miklum umsvifum,
urðu gildir bændur í héraðinu.
Aðrir félagar, karlar og konur,
kusu sér vettvang í aðskiljanleg-
ustu þrepum þjóðfélagsstigans,
sem svo er nefndur, og búa að
Dagsbrúnararfinum.
Guðmundur og Ingimundur
voru í forystusveit félagsins. Þar
varð til viss hópur sem gaumgæfði
mál frá ýmsum hliðum áður en
félagsfundur tók afstöðu til
þeirra. í þeim hópi voru þeir
frændur.
Til voru þeir sem þótti Guð-
mundur ráðríkur nokkuð og við-
mótið ekki ávallt blíðalogn. Ég
hefði þó varla geta hugsað mér
Guðmund öðruvísi en hann var.
Hann var í raun hlýr maður og
vildi öllum vel. Ingimundur hægur
í fasi en skapfastur, ákveðinn í
skoðunum, ráðhollur. Ingimundur
ólst upp í Landeyjum, í Austur-
hjáleigu (Voðmúlastaða) þar sem
nú heitir Búland. Þar bjuggu for-
eldrar hans, Guðjón Guðmunds-
son og Jóna Guðmundsdóttir,
1914—1948. Dugnaðarhjón, jörðin
lítil, fjölskyldan stór. Á þessum
árum voru hjáleigur margar í
A-Landeyjum en höfuðbólin fá.
Nú búa þar allir stórt.
Ingimundur byrjaði búskap á
Bergþórshvoli, þeim fræga stað.
Flutti svo að Selfossi og þaðan til
Þorlákshafnar, þar sem Egill
Thorarensen hafði ætlað Ingi-
mundi ábyrgðarstarf, verkstjórn í
vaxandi fyrirtæki, Meitlinum. Það
er vandaverk að stjórna mörgu
fólki og sjá um framleiðslu á við-
kvæmri vöru. Þennan þátt í ævi-
starfi Ingimundar þekki ég ekki
nema af afspurn. Hitt veit ég, að
hann átti fleiri áhugamál en að
verka fisk, sem skal þó síst van-
metið, því líf okkar er saltfiskur
og annar fiskur.
Það kom fljótt í ljós að Ingi-
mundur var mjög músíkalskur.
Hitt hef ég aldrei skilið og er töfr-
um líkast, hvar og hvenær hann
lærði til tónmennta.
Ingimundur var söngstjóri 1
Þorlákshöfn og organisti í ná-
grannakirkjum. Tónlist og söngur
var líf hans og yndi og hann féll
með tónsprotann í hendi ef svo má
segja. Það er merkilegt hve mikl-
um árangri Ingimundur náði á
söngmálasviðinu. Hann hlýtur að
hafa haft afar næmt tóneyra. Og
þetta var í ættinni. í ætt Ingi-
mundar hafa verið óvenjulega
margir góðir söngmenn. Sem
dæmi má nefna að afabróðir hans
söng í útvarpið hundrað ára gam-
all.
Guðmundur Pétursson ólst upp
í Selshjáleigu í stórum systkina-
hópi. Þar bjuggu foreldrar hans,
Pétur Guðmundsson og Soffía
Guðmundsdóttir, frá 1916 til 1936.
Guðmundur var næstelstur. Jörð-
in var rýr, fimm hundruð að fornu
mati, afkoman erfið. Segja má, að
þar og víðar væri eitt nauðsynlegt:
að forða stórum barnahóp frá
sulti.
Það segir sig sjálft, að Guð-
mundur var ekki gamall þegar
hann fór að taka til hendi og eng-
inn var svikinn af handtökum
hans. Hann var margar vertíðir
sjómaður í Eyjum. Hörkusjómað-
ur, en þó ekki á réttri hillu. Hugur
hans stóð til sveitar og ræktun-
arstarfa.
Pétur og Soffía fluttust að
Stóru-Hildisey 1936 og þar bjuggu
þau við batnandi hag til 1957, er
Guðmundur tók við búsforráðum.
Fædd 16. júní 1903
Dáin 28. aprfl 1983
Hún Sigríður Guðjónsdóttir lést
í Landspftalanum fimmtudaginn
28. apríl sl.
Mér kom andlát hennar ekki á
óvart, svo og öðrum sem þekktu
hana, því að hún hafði verið sjúk
lengi. En lengst af var hún heima
Hildisey varð stórbýli, svo sem
landrými leyfði, í höndum Guð-
mundar og Margrétar Stefáns-
dóttur, konu hans.
Oft fer svo, þá er menn verða
eigin húsbændur, og þá með aukn-
um umsvifum, að þeir hverfa úr
félögum sem þeir voru f ungir. Ég
veit ekki hvort Guðmundur var
skráður ungmennafélagi á sínum
árum, en hef af þvf spurnir að
hann var það alla tfð í anda og
starfi.
Ég vitna í orð Magnúsar í Lága-
felli í eftirmælum um Guðmund.
„Guðmundur var alinn upp með
ungmennafélagshreyfingunni og í
starfið fyrir umf. Dagsbrún sótti
hann þroska og menntun eins og
margir hans jafnaldrar. Hugur
hans til ungmennafélagsins kom
í litla húsinu sínu að Þrastargötu
5 á Grímsstaðaholtinu. Sigga var
vinmörg. Þess vegna var afar
gestkvæmt hjá henni. Oft kom ég
og mitt fólk þar, og nutum við æt-
íð góðra veitinga. Gistum þar
einnig. Slíks er gott að minnast.
Ég rek ekki ætt Sigríðar í þess-
ari litlu grein. Það gera væntan-
lega aðrir, sem þar eru um fróðari.
Kveðjuorð:
Ágústa Sigríður
Guðjónsdóttir
Minning:
Pétur Geirdal,
rafvirkjameistari
Fæddur 16. ágúst 1916
Dáinn 11. aprfl 1983
Morguninn þann 12. apríl barst
mér dánarfregn vinar mins, Pét-
urs Geirdals. Langar mig í örfáum
orðum að minnast hans.
Hann fæddist á ísafirði og ólst
þar upp hjá foreldrum sínum
ásamt 6 systkinum. Við lát Péturs
er horfinn góður drengur, fjölhæf-
ur mannkostamaður, greindur og
vel lesinn. Hann var dulur á til-
finningar sínar, en trúr og mjög
trygglyndur við þá sem honum lík-
aði. Leiðir okkar lágu fyrst saman
árið 1963 er ég fluttist til Kefla-
víkur til að ljúka námi í rafvirkj-
un hjá Guðbirni Guðmundssyni.
Við unnum þar saman í 3 ár og
tókst strax með okkur góð vinátta
sem hélst til hinstu stundar.
Árið 1966 fluttist ég aftur til
Hellissands og hóf þar atvinnu-
rekstur í iðn minni. Fljótlega eða
árið 1969 hóf Pétur vinnu hjá mér
og starfaði að meira eða minna
leyti í 11 ár og var mín stoð og
stytta allan þann tíma, enda var
hann sérstakur fagmaður í sinni
stétt.
Fljótlega fór Pétur að fara með
mér í veiðitúra og var það hans
helsta áhugamál upp frá því.
Hann hafði aldrei veitt á stöng
áður. Fyrsta veiðiferð okkar var í
Bauluvallavatn á Kerlingarskarði.
Þar fékk hann sinn fyrsta fisk. Oft
vitnuðu strákarnir mínir í maríu-
fiskinn hans Péturs.
Pétur var sérstaklega barngóð-
ur og allan þann tíma, sem hann
var á heimili mínu, var hann elsk-
aður og virtur af börnum mínum,
sérstaklega Júníönu Björgu sem
er 10 ára og óx úr grasi meira og
minna í örmum hans, enda var
hann búinn að gefa henni marga
dúkkuna, kenna henni að lesa og
alltaf tilbúinn að leiðbeina henni
og leysa öll vandamál. Aldrei kom
hann nema hafa meðferðis sæl-
gæti í poka. Það var mikil ánægja
hans að gefa börnum jólagjafir og
var oft beðið með óþreyju eftir
pökkunum frá Pétri. Síðasta jóla-
gjöfin til dóttur minnar var
myndavél og var hún búin að taka
til myndir til að senda honum og
sýna hvernig sér hafi tekist til.
Síðasta heimsókn hans á heimili
okkar var í september sl., og var
þá um margt talað, þó viðstaðan
væri stutt. Ætlaði hann að koma
aftur í sumar og stoppa Iengur. En
enginn ræður sínum næturstað og
verða heimsóknir hans ekki fleiri.
Systkinum hans og fjölskyldum
þeirra sendi ég innilegar samúð-
arkveðjur. Blessuð sé minning
hans.
Óttar Sveinbjörnsson
Ofar brúnum ríkir ró,
rökkvar um tún og grundir,
óvióbúnar öólast fró
iójulúnar mundir. (Oudm. E. Geirdal.)
Alltaf er það jafn undarlegt að
fólk skuli deyja, mér finnst ein-
hvern veginn að hver og einn eigi
sinn ákveðna stað í tilverunni og
þar eigi hann að vera um alla ei-
lífð, en svo er víst ekki, öllum er
dauðinn búinn og við því er ekkert
að gera.
Pétur Geirdal, móðurbróðir
minn, átti sinn ákveðna stað í til-
verunni. Ég hitti hann ekki oft og
ekki þekkti ég hann náið, en þegar
ég hitti hann var það ætíð
ánægjulegt. Sjálfur var hann
barnlaus og okkur systkina-
börnum hans var hann góður og
gjafmildur og ætíð voru gjafir
hans vel til fundnar og valdar af
hugulsemi.
Ég mun ætíð minnast og sakna
Péturs sem hægláts og góðs
frænda sem mér þótti vænt um.
Sigga.
Þegar okkur barst sú frétt að
föðurbróðir okkar, Pétur Geirdal,
hefði orðið bráðkvaddur þann 11.
apríl sl. kom sú frétt okkur vægast
sagt á óvart og var okkur mikið
harmsefni. Við höfðum ekki
hugmynd um veikindi hans sem
komu að sjálfsögðu i ljós þegar
farið var að grafast fyrir um
banamein hans. Enda talaði hann
lítið um sjálfan sig.
Við, systkinin á Hæðargarði 56,
vorum svo heppin að hafa hann
hjá okkur, meira eða minna, öll
þessi ár, þvi að heimili foreldra
okkar var hans annað heimili. Við
munum ætíð minnast hans, er
hann kom á hverjum jólum „með
jólin í ferðatöskunni" og vonaði að
hann gæti glatt lítil hjörtu.
Seinna, þegar við giftumst og
eignuðumst börn laðaði hann þau
að sér með góðvild sinni og gleði.
Það er hætt við að okkur þyki
tómlegt á næstu jólum og vand-
fyllt hans skarð í hópnum.
Við þökkum Pétri frænda okkar
allar ánægjustundirnar og um-
hyggjuna, sem hann sýndi okkur
og börnum okkar, og biðjum hon-
um blessunar þess sem gaf og tók.
Móðir okkar þakkar einnig sam-
verustundirnar og kynni af góðum
dreng um rúmlega 40 ára skeið.
Systkinin Hæðargarði 56.
glöggt í ljós er félagsheimilið
Gunnarshólmi var byggt, en þá
gaf hann land undir húsið og þá
starfsemi sem því tengist, jafn-
framt var ósk hans sú að á þessu
landi kæmi vísir að sveitarskógi."
Áhugi Guðmundar um velfarn-
að félagsins hefur ekki dvínað með
árunum. Hann sá t.d. um það að
bera áburð og slá íþróttavöllinn
við Gunnarshólma, sagðist ekki
vilja „láta standa uppá sig“.
Snemma á síðastliðnu vori gerði
hann sér ferð til þáverandi for-
manns félagsins til þess að ræða
um verkefnin framundan og sagði
þá: „Ég þarf alltaf að vera að tala
við þessa formenn á vorin.“
Hjá Guðmundi fóru saman orð
og athafnir.
Haraldur Guðnason
Veit ég þó, að æskuslóðir hennar
voru Hvalfjörður og nágrenni
hans. Bar hún hlýjan hug til þess-
ara byggða, enda er þar óvenjuleg
nátturufegurð.
Sigríður eða Sigga á Þrastar-
götu, eins og hún lifir í hugum
þeirra sem þekktu hana, lætur eft-
ir sig tvö börn, en þau eru í aldurs-
röð Ása Skaftadóttir, húsfreyja í
Breiðholti í Reykjavík, og Sigur-
jón Fjeldsted, skólastjóri Hóla-
brekkuskóla í Reykjavík og
borgarfulltrúi. Eiga þau bæði af-
komendur. Barnabörnin veittu
henni mikla lífsfyllingu, enda voru
þau tíðir gestir á Þrastargötunni.
Nú er litla húsið autt. Nú er Sigga
ekki lengur á stjái til að hella upp
á könnuna og bera fram veitingar
gestum og gangandi. Ég undraðist
oft að Sigga skyldi hafa fjárhags-
legt bolmagn til að standa straum
af öllum þessum gestagangi, sem á
henni mæddi. Aldrei kvartaði hún.
Ég sem þessar línur rita, þekkti
Siggu á Þrastargötu i rúm 30 ár.
Hún eltist að ytra útliti eins og við
gerum öll á efri árum. En Sigga
var ætíð hin sama inn við beinið:
artarleg, veitul, gestrisin og hlý.
Og þá held ég að eigi við hin
fleygu orð Hávamála, þegar Siggu
er minnst að leiðarlokum:
Oröstír deyr aldregi,
hveim uér góöan getr,
Við hjónin sendum aðstandend-
um Siggu á Þrastargötunni inni-
legar samúðarkveðjur. Blessuð sé
minning hennar.
Auðunn Bragi Sveinsson
Með kveðju
til þín
NÝLEGA kom út tveggja laga
hljómplata með Stubba og Stuðkörl-
unum frí Siglufriði. Þetta er fyrsta
hljómplata hljómsveitarinnar, en i
henni eru lögin „Með kveðju til þín“
og „Ég er táningur“. Bæði lögin
ásamt textum eru eftir Leó Ólason,
en hann átti einnig lagið „Eftir ball-
ið“ sem Miðaldamenn gáfu út á
smáskífu 1980, og komst í úrslit
songvakeppni sjónvarpsins sama ár.
Hljómsveitina skipa: Kristbjörn
Bjarnason söngur, raddir, Leó
Ólason hljómborð, Lárus Ingi
Guðmundsson gítar og Viðar Jó-
hannsson bassi.
Útgefandi er Sigluvík sf.