Morgunblaðið - 08.05.1983, Side 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. MAÍ 1983
spurt og svarad
Lesendaþjonusta MORGUNBLAÐSINS
HAFLIÐI Jónsson, garöyrkjustjóri Reykjavíkurborgar, hefur tekiÖ aö sér að svara
spurningum lesenda Morgunblaðsins um garðyrkju. Svörin við fyrstu spurningunum
birtast í dag. Lesendur geta lagt spurningar fyrir Hafliða jafnt um ræktun matjurta
sem trjárækt og blómarækt. Tekið er á móti spurningum lesenda á ritstjórn Morgun-
blaðsins í síma 10-100 milli kl. 11 og 12 árdegis, mánudaga til föstudaga. Hafliði
Jónsson er landsþekktur garðyrkjufrömuður og hefur haft yfirumsjón með öllum
ræktunarmálum borgarinnar í nær þrjá áratugi.
Hugleiðing um garðyrkju
í rösk þrjátíu ár hef ég fengið
að kynnast hinum mikla áhuga,
sem ritstýrendur Morgunblaðs-
ins hafa fyrir ræktunarmálum,
og allt frá vorinu 1947 hef ég
skrifað hér í blaðið um þetta
sameiginlega áhugamál okkar,
fleiri þætti en ég hefi tölu á.
Og enn er komið vor og ennþá
gegni ég kalli, ef það mætti
koma einhverjum að gagni sem á
þessu vori er að hefja sitt rækt-
unarstarf. Það fylgir sérhverjum
áhugamanni um ræktun að vilja
gefa öðrum holl ráð, reyna eftir
mætti að miðla öðrum af reynslu
sinni. Fáar atvinnustéttir eru
örlátari á að veita leiðsögn en
garðyrkju- og skógfræðingar. öll
sú þekking, sem þeir hafa aflað
sér með námi og starfi, er oftast
feginsamlega í té látin, án þess
að ætlast til eins eða neins í
staðinn annars en þess að geta
glaðst yfir hverjum þeim sem
smitast af ræktunarhugsjóninni
og þegar aðrar atvinnustéttir
berjast fyrir bættum kjörum
sínum með harðvítugum átök-
um, þá forðast garðyrkju- og
skógræktarmenn að nefna orðið
verkfall, þótt þeir nefni stöku
sinnum þörfina fyrir bætt kjör.
Þeir vita sem er, að annað lög-
mál gildir um blóm en salt eða
freðfisk í langvinnu verkfalli.
Það sveltir enginn börnin sín,
fyrr en allar friðsamlegar leiðir
til bjargræðis hafa verið reynd-
ar til hins ýtrasta. Á þessu vori
Hafliði Jónsson, garðyrkjustjóri.
MorgunblaAið/ Ól.K.M.
eru 40 ár liðin frá því að garð-
yrkjumenn stofnuðu sitt laun-
þegafélag og allt frá árinu 1945
hafa þeir orðið að semja við at-
vinnurekendur í garðyrkju um
launakjör sín og það hefur ætíð
tekist án sögulegra átaka. Það
sem kannski er þó athyglisverð-
ast er, að frá fyrstu tíð hafa gilt
sömu kjör hjá konum og körlum
í garðyrkjustétt, og í þeim efn-
um eru garðyrkjumenn áratug-
um fyrr á ferðinni en allar aðrar
atvinnustéttir í jafnréttismál-
um. Kannski er það vegna þess,
að garðyrkjumenn virða jafnt
sterkvaxna eik í skógi sem fagra
rós í stofuglugga. Vissulega er
hér fitjað upp á verðugu íhugun-
arefni og sjálfsagt gætu margar
stéttir eitt og annað gagnlegt
lært af garðyrkjustéttinni, sem
vísað gæti veginn til jafnréttis
og bræðralags, og betra þjóðfé-
lags.
Ef nokkrir menn geta með
sannindum tekið sér í munn
kjörorðin „íslandi allt“ þá eru
það þeir sem gert hafa ræktun
lands og lýðs að hugsjón sinni og
lífsstarfi. Engir gleðjast af meiri
innileika á hverju vori en þeir er
fást við ræktun jarðargróðurs og
engir hafa af meiri þolinmæði
þraukað langan vetur sem þeir
menn, er búa yfir voninni um
fagurt vor og þíða jörð undan
fannbreiðum vetrarins, og nú er
kominn tími til að sá í matjurta-
garðinn. Hver dagur er dýr-
mætur, engri stund má kasta á
glæ við ræktunarstörfin, því
sumarið okkar er stutt.
Á næstu vikum mun ég, eins
og oft áður, reyna að svara fyrir-
spurnum sem berast Morgun-
blaðinu varðandi garðyrkju og
önnur ræktunarmál, en vel má
vera að jafnhliða beinum svör-
um fylgi smápistill um fleira en
það sem spurningarnar gefa til-
efni til, í þeirri von að það geti
orðið til gagns og fróðleiks fyrir
þá sem áhugasamir eru um
ræktunarmál.
I. Um bóndarós
Sigurbjörg Runólfsdóttir, Hellu-
landi 16, spyr:
Er óhætt að skipta bóndarósum,
sem orðnar eru mjög stórar, á
þessum tíma?
Svan Það er sennilega hag-
kvæmasti tíminn einmitt þessa
dagana, að skipta flestum fjöl-
ærum jurtum og gildir það að
sjálfsögðu einnig um bóndarós-
ina. Það er mikilvægt að planta
bóndarós ekki of djúpt og ætti
ekki að vera þykkra moldarlag
yfir brumknöppum hennar en
sem svarar 2 til 3 sm. Mikils er
um vert að bóndarósin sé vel
varin fyrir vetrarbleytu og frost-
um. Hún þarf því að vera í upp-
hækkuðu beði og hafa góða vetr-
arábreiðu, er ver hana fyrir
frosti og bleytu. Bóndarósin er
nægjusöm planta, en þarf þó
léttan jarðveg, en húsdýraáburð-
ur getur orðið henni varasamur
og það á að nægja henni til nær-
ingar að vökva hana með áburð-
arupplausn einu sinni á sumrinu
(t.d. í júní) og þá sem svarar
einni matskeið af blönduðum
garðáburði í einn lítra af vatni.
II. Mosinn í
grasflötinni
Kristín Svanhildur Hjálmtýs-
dóttir, Barðavogi 28, spyr:
Hvað er hægt að gera við mosa f
grasflöt? Er það rétt að hægt sé að
nota kalk?
Svar: Þetta er sígild spurning
fyrst á vorin. Oftast verður mos-
inn lítið áberandi þegar kemur
fram á sumarið, einkum þar sem
snemma er borinn á grasflötina
góður skammtur af tilbúnum
áburði.
Aðalástæðan fyrir því, hve
mosinn dafnar vel, er eitthvað af
þessu þrennu:
1. ófullnægjandi framræsla lóð-
ar.
2. Ófullnægjandi jarðvinnsla og
skortur á áburðarefnum.
3. Skuggi af húsi, girðingum eða
trjágróðri.
Ef jarðvegur er mjög blautur
er hætta á að moldin verði súr og
í súrum jarðvegi dafna flestar
jurtir illa, ekki síður túngrös en
tré, runnar eða blómjurtir. Þá
getur kalk (áburðarkalk) haft
bætandi áhrif um stundarsakir
t.d. eitt til þrjú ár, en eftir það
sækir í sama horf.
Besta ráðið sem hægt er að
gefa er að gagni má verða í bar-
áttunni við mosann er að bera
vel á af áburði. Húsdýraáburð er
gott að bera á grasflötina og í
trjábeðin fjórða eða fimmta
hvert ár, en á hverju ári sem
svarar 20 kg af blönduðum
garðáburði á hverja 100 m2. Bor-
ið á í þrem skömmtum með
þriggja vikna millibili. Þar sem
skuggi af húsum eða gróðri er
Bílasýning
laugardag og sunnudag
frá kl. 13 -17
báða dagana.
Nú kynnum við allar gerðir af
SKDD/r^ ásamt hinum
glæsilega nýja Skoda^APiD
Árgerð ’83 á ’82 verði
frá kr. 111.600.
Komið á staðinn, kynnist Skoda
og látið Halla svara öllum ykkar
spurningum.
gengi 01.04 '83.
JÖFUR
HF
Nýbýlavegi 2 - Kópavogi - Sími 42600