Morgunblaðið - 25.05.1983, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. MAÍ 1983
Schltiter svarar
gagnrýni í Pravda
Reykur stígur upp af einu þeirra reyrhúsa, aem eyAilðgðust f loftáris Suður-Afrfkumanna i mánudagsmorgun i
Mawola, eina af útborgum Maputo höfudborgar Mozambique.
Kaupmannahofn, 24. maí. Frá fréttaritara MorgunblaAsins, Ib Biörnbak.
POUL Schliiter, forsætisrád-
herra Danmerkur vísaði í dag
afdráttarlaust á bug gagnrýni,
sem fram hefur komið í Pravda,
málgagni sovézka kommúnista-
flokksins, á danska forsætisráð-
herrann.
Mjaldurinn í Lima-
firði náðist ekki
Kaupmannahöfn, 24. maí. AP.
Hvalbjörgunarmenn þeir, sem
reynt hafa að bjarga mjaldinum,
er lokaðist inni á Limafirði í
Danmörku, urðu að hægja á
björgunaraðgerðum sínum að
sinni um helgina. Þá gerðu þeir
ítrekaðar tilraunir til þess að ná
hvalnum til þess að koma honum
út á rúmsjó, en allar fóru þær út
um þúfur
Rétt eins og Moby Dick í
sögu Hermanns Melville,
reyndist mjaldurinn ofjarl elt-
ingarmanna sinna, því að hann
reif í sundur net þau, sem lögð
höfðu verið fyrir hann og flúði
síðan úr augsýn.
Hvalurinn hefur nú verið
lokaður inni á Limafirði í viku
og þeir, sem þekkingu hafa á
þessum dýrum, telja ólíklegt,
að honum muni takast á eigin
spýtur að finna leiðina út úr
firðinum, en búast má við, að
sjórinn þar verði of heitur
fyrir dýrið, þegar kemur fram
á sumarið. Eðlileg heimkynni
mjaldursins er íshafið og þetta
er í fyrsta sinn allt frá árinu
1903, sem mjaldur sést við
Danmörk.
Loftárás S-Afríku á
Mozambique fordæmd
London, 24. maí. AP.
FRANCIS Pym, utanríkisráðherra
Bretlands kvaðst í gær harma loft-
árás Suður-Afríkumanna á Mozam-
bique og lýsti henni sem broti á
„fullveldi landsins". Þá fordæmdi
Pym jafnframt það ofbeldi, sem átt
hefði sér stað sl. föstudag í Pretoriu,
höfuðborg Suður-Afríku, en þá varð
þar mikil sprenging, þar sem 17
manns biðu bana og nær 20 særðust I
f loftárás Suður-Afríkumanna á ;
mánudag á Mabuto, höfuðborg
Mozambique, biðu sex óbreyttir
Veður
víða um heim
Akureyri 5 alskýjað
Amiterdam 15 skýjað
Aþena 27 heiðskírt
Barcelona 16 heiðrikt
Berlin 16 rigning
BrUssel 18 rigning
Chicago 20 skýjað
Dyflinni 13 skýjað
Feneyjar 20 skýjað
Frankfurt 12 rigning
Genf 10 rigning
Helsinki 17 heiðskirt
Hong Kong 26 rigning
Jerúsalem 26 heiðskírt
Jóhannesarborg 9 heiðskírt
Kairó 33 hoiðskírt
Kaupmannahöfn 16 skýjað
Las Palmas 21 léttskýjað
Lissabon 18 heíöskirt
London 17 skýjað
Los Angeles 26 skýjað
Madríd 21 heiðskírt
Malaga 19 léttskýjað
Mallorca 21 léttskýjað
Mexíkóborg vantar
Miami 29 heiðskírt
Moskva 27 heiðskírt
Nýja Dehlí 31 skýjað
New York 26 heiðskirt
Osló 14 skýjað
París 18 skýjaö
Perth 21 skýjað
Rio de Janeiro 31 skýjað
Reykjavik 9 skýjað
Rómaborg 22 heiðskfrt
San Francisco 18 heiðskírt
Stokkhóimur 18 heiðskírt
Sydney 18 rigning
Tel Aviv 26 heiðskírt
Tókýó 25 skýjað
Vancouver 20 heiðskírt
Vínarborg 22 rigning
Þórshöfn 7 alskýjað
borgarar bana en 30 særðust sam-
kvæmt frásögn AIM, hinnar
opinberu fréttastofu landsins.
Suður-Afríkumenn segjast hins
vegar aðeins hafa gert árásir á
stöðvar afriska þjóðarráðsins til
þess að svara sprengingunni í
Pretoriu á föstudag, sem hafði
verið gerð að undirlagi þjóðar-
ráðsins. Hafi flugvélar Suður-
Afríku beitt eldflaugum og
vélbyssuskothríð og fellt 41
skæruliða afríska þjóðarráðsins,
17 hermenn Mozambique-stjórnar
og auk þes hefðu 6 óbreyttir borg-
arar fallið.
í frétt AIM sagði, að þrír þeirra,
sem létust, hefðu verið starfsmenn
í ávaxtaverksmiðju. Einnig hefði
sex ára gamalt barn verið í hópi
þeirra, sem létust.
Javier Perez de Cuellar, aðal-
framkvæmdastjóri Sameinuðu
þjóðanna sagði í gær, að þessi síð-
ustu voðaatburðir í Suður-Afríku
sýndu betur fram á en nokkru
sinni fyrr, hvílík nauðsyn væri á
að finna friðsamlega lausn á
vandamálum þessa heimshluta.
Kvaðst hann harma þessa atburði
og síðdegis í gær hélt hann sér-
stakan fund með Joaquim A.
Chissano, utanríkisráðherra
Mozambique til þess að kynna sér
betur afleiðingarnar af loftárás-
um Suður-Afríkumanna.
Talsmaður bandaríska utanrík-
isráðuneytisins, John Hughes,
sagði í dag, að harma bæri síðustu
Lundúnum, 24. maí. AP.
UTLÆGI sovéski rithöfundurinn
Alexander Solzhenitsyn segir að
vera hans fyrir utan föðurland sitt
hafi gert sig svartsýnan um að Vest-
urlöndum takist að halda aftur af
kommúnisma og hann segist þess
fullviss að ekki sé hægt að afstýra
styrjöldum.
Solzhenitsyn, sem býr í Ver-
mont sagði þetta í viðtali við
Bernard Levin hjá Lundúnablað-
inu Times þegar hann var staddur
í Lundúnum fyrr í þessum mánuði
ofbeldisatburði, sem átt hefðu sér
stað í Mozambique og Suður-
Afríku og lagði hann áherzlu á, að
finna yrði leið sem fyrst til þess að
hefja friðsamlegar viðræður milli
þessara landa til lausnar deilu-
málum þeirra.
til að veita Templeton-verðlaun-
um viðtöku fyrir starf hans að
trúmálum.
Hann segir í viðtalinu að mögu-
legt sé að baráttan gegn kommún-
isma taki miklu lengri tíma en áð-
ur var talið og að hann leggi
traust sitt á þá sem þegar hafa
gengið í gegnum þá hræðilegu
lífsreynslu, sem fylgir algjörri
kúgun, og hafi ekki verið brotnir á
bak aftur.
„Pravda mælir með þvi við for-
sætisráðherra Danmerkur, að litið
verði á kafbátmálið í Svíþjóð sem
tilbúning og heldur því fram, að
við séum að æsa upp stríðsand-
rúmsloft á Norðurlöndum. Þetta
er afkáraleg fullyrðing. Við
treystum þeim upplýsingum, sem
okkur eru gefnar af norskri og
sænskri hálfu varðandi sovéska
kafbáta. Ekki verður gengið fram
hjá þeim döpru staðreyndum, sem
gerðir Sovétmanna fela í sér,“
sagði Schlúter í dag.
Ekki verði litið öðru vísi á þessa
árás í Pravda en tilraun til þess að
hafa áhrif á tengsl Noregs og Dan-
merkur við Nato og að því er Sví-
þjóð snerti feli hún í sér gróft brot
gagnvart hlutleysi landsins, sagði
Schlúter ennfremur.
Varðandi framtíð Vesturlanda
sagði Solzhenitsyn: „Ef við gerum
ráð fyrir að ekki komi til stríðs, og
ég neita að hugsa málið á þann
hátt þar sem ég tel að stríð — ekki
kjarnorkustríð, en stríð samt — sé
óumflýjanlegt. í þessu sambandi á
ég við allar innbyrðis styrjaldir,
öll hin svokölluðu frelsisstríð og
ég tel að margar þjóðir í Evrópu
séu ekki langt frá því að upp úr
sjóði á þann hátt. Obreytt ástand
mun ekki haldast."
Gengi 16.5. '83
NÚ ER TÆKIFÆRIÐ AÐ TRYGGJA SÉR ÞENNAN
VINSÆLA BÍL Á VERÐI SEM EKKI KEMUR AFTUR
VERÐ FRA KR. 201.000. honda á íslandi — vatnagörðum 24 — sími 38772 —
39460
Solzhenitsyn svartsýnn
á framtíð Vesturlanda