Morgunblaðið - 26.05.1983, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. MAÍ 1983
31
Svíþjóð:
Verðhækkanir mun
minni en í iyrra
Neytendaverð hækkaði um 2,8% janúar — 15.
aprfl, borið saman við 4,2% á sama tíma í fyrra
NEYTENDAVERÐ haekkaði um 2,8% í Svíþjóð á tímabilinu 1. janúar til
15. apríl sl., en til samanburðar hækkaði neytendaverð í Svíþjóð um 4,2% á
sama timabib a síöasta an, samkvæn
Hækkunin undanfarna 12 mánuði er
INNFLUTNINGSVERÐ
Innflutningsverð var um 14,6%
hærra í Svíþjóð í marzmánuði sl.
en það var á sama tíma fyrir ári,
en á sama tímabili hækkaði út-
flutningsverð nokkru minna, eða
um 11,8%.
SAAB
SAAB-bílaverksmiðjurnar
sænsku tilkynntu á dögunum, að
fyrstu þrjá mánuði ársins hefðu
alls verið seldir 24.600 fólksbílar,
sem væri um 15% aukning frá ár-
inu á undan. Sala á útflutnings-
mörkuðum jókst enn meira, eða
um 23%, þegar samtals voru seld-
ir 17.200 fólksbílar. Talsmaður
fyrirtækisins sagði, að eftirspurn
væri ekki annað um þessar mund-
ir og yrði framleiðslan aukin jafnt
og þétt út árið.
FATAFRAMLEIÐSLA
Fataframleiðsla dróst saman
ít upplýsingum sænsku hagstofunnar.
um 8,4%.
um 9% á síðasta ári í Svíþjóð, að
sögn talsmanns Félags sænskra
iðnrekenda, en á síðasta ári jókst
innflutningur á klæðnaði ýmiss
konar hins vegar um 2%. Útflutn-
ingur sænskra fataframleiðenda
dróst og saman um liðlega 5% á
síðasta ári.
STÓRFYRIRTÆKI
Heildarsala sænskra stórfyrir-
tækja, með fleiri en 200 starfs-
menn, jókst um 14% á síðasta ári,
þegar hún var samtals um 285
milljarðar sænskra króna, sam-
kvæmt upplýsingum sænsku hag-
stofunnar, sem sagði jafnframt,
að afkoma fyrirtækjanna hefði
batnað verulega frá fyrra ári.
HEILDSALA
Heildarvelta í heildsölu í Sví-
þjóð jókst um liðlega 17% á síð-
asta ári, að sögn talsmanns Félags
sænskra stórkaupmanna.
sig að undanförnu
DOLLARAVERÐ hækkaði um
2,41% í síöustu viku, en í upphafi
vikunnar var sölugengi Bandaríkja-
dollars skráð 22,430 krónur, en sl.
lostudag var það skráö 22,970 krón-
ur. Frá áramótum hefur dollaraverð
hækkað um 37,96%, en í ársbyrjun
var sölugengi Bandaríkjadollars
skráð 16,650 krónur. Þegar þetta er
skrifað stendur síðan 13—18% geng-
isfelling fyrir dyrum.
DANSKA KRÓNAN
Danska krónan hækkaði um
1,81% í verði í síðustu viku, en í
upphafi vikunnar var sölugengi
hennar skráð 2,5572 krónur, en sl.
föstudag hins vegar 2,6036 krónur.
Frá áramótum hefur verð á
danskri krónu hækkað um 31,16%,
en í ársbyrjun var sölugengi henn-
ar skráð 1,9851 króna.
BREZKA PUNDIÐ
Brezka pundið hækkaði um
2,02% í verði í síðustu viku, en í
upphafi vikunnar var sölugengi
þess skráð 35,027 krónur, en sl.
föstudag hins vegar 35,736 krónur.
Frá áramótum hefur verð á
brezka pundinu hækkað um
33,19% í verði, en í ársbyrjun var
sölugengi þess skráð 26,831 króna.
VESTUR-ÞÝZKA MARKIÐ
Vestur-þýzka markið hækkaði
um 1,83% í verði í síðustu viku, en
í upphafi hennar var sölugengi
þess skráð 9,1188 krónur, en sl.
föstudag hins vegar 9,2855 krónur.
Frá áramótum hefur vestur-þýzka
markið hækkað um 32,56% i verði,
en í ársbyrjun var sölugengi þess
skráð 7,0046 krónur.
Ljósmyndir
Myndlist
Valtýr Pétursson
„Southern Roads/City Pave-
ments“ ekki virðist þetta, í fljótu
bragði, vera vandasamur titill til
að snara yfir á okkar tungu, en
þegar á reynir, vil ég heldur að
halda enska heitinu, því að þýðing
er erfiðari en margan grunar.
Hvað um það: Hér er nafn á
ljósmyndasýningu, sem hengd
hefur verið á veggi í Félagsstofn-
un stúdenta við Hringbraut í sam-
vinnu við Menningarstofnun
Bandaríkjanna hér á landi. Þarna
er um að ræða sýningu á Ijós-
myndum eftir einstakling, sem
fest hefur á filmu ævi sína og um
leið tjáð lifnaðarháttu og um-
hverfi þeirra svörtu Bandaríkja-
manna, sem um langan aldur hafa
orðið að sætta sig við lélegra um-
hverfi og lakari lífsstil en margur
annar þar í landi. Sá, sem mynd-
irnar hefur tekið, heitir Roland L.
Freeman og hann minnist bæði
æsku sinnar á gangstígum stór-
borgarinnar og eins tilveru sinnar
sem starfskraftur til sveita.
Þarna er um sérstæða sýningu
að ræða, sem á erindi til margra,
og hér er ekkert falið. Hlutirnir
sýndir eins og þeir eru og hvergi
fegrað það líf, sem svo mörgum
dökkum manninum er búið í því
mikla landi Bandaríkjunum. Það
opinbera skiptir sér heldur ekkert
af því, að Freeman sýnir hinar
dökku hliðar á tilvist negrans,
þvert á móti styður það opinber-
lega þessa sýningu, og mér skilst,
að hún hafi farið nokkuð víða.
Það er annars óþarfi að vera
með málalengingar í sambandi við
þessar myndir, sem þarna hanga.
Þær skýra sig fullkomlega sjálfar
og hafa enga tvíræða merkingu.
Sem ljósmyndir eru þær skyndi-
myndir af því lífi, sem umlykur
tilveru negranna, þar gætir bæði
sorgar og gleði, og virðist þessu
léttlynda fólki oft á tíðum ekkert
muna um að gleðjast í umhverfi,
sem verkar ömurlegt og nakið. Fá-
tæktin er þarna sýnd miskunnar-
laust í því fyrirmyndarþjóðfélagi,
sem svo marga í Evrópu dreymir
um. Hvort nægileg áhersla er lögð
á listrænan árangur eða frásögu-
gildi í þessum myndum, er ekki
gott að dæma um í fljótu bragði,
en mér virtist þessir tveir þættir
renna svo í einn farveg í þessum
verkum, að maður spekúlerar ekki
mikið í sundurgreiningu.
Þetta er afar fróðleg og
skemmtileg sýning, sem segir
okkur meira en mörg skrifuð síðan
um vandamál og tilveru þessa
fólks, sem er okkur hér norður í
höfum bæði ráðgáta og fjariægt
fyrirbæri. Ég legg órauður að fólki
að skoða þessa sýningu í Félags-
stofnun stúdenta, hún hefur sinn
boðskap, og hann verður ekki skil-
inn nema á þann veg, sem frá-
sögnin krefst. Það er gleði og
amstur daganna í þessum verkum,
og við höfum gott af að kynnast
því, hvernig tilveran raunverulega
er í sumum heimshornum.
Lágmyndir
Myndlist
Valtýr Pétursson
Jóhanna Þórðardóttir sýnir í
Gallerí Langbrók nokkrar lág-
myndir, sem gerðar eru úr tré,
blýi, fjöðrum og fleiru. Þetta eru
afar snyrtileg verk og fáguð, ef
til vill um of. Þarna eru ekki
veigamiklir hlutir, og ekki fer
mikið fyrir hverjum og einum.
Það er næmi í þessum verkum,
og allt fellur innan þess ramma,
sem hverju verki er sniðinn.
Á þessari sýningu eru 15 verk
og mörg þeirra í einkaeign, og ef
ég hef lesið rétt í sýningarskrá,
virðist þetta vera fyrsta einka-
sýning Jóhönnu. Hún hefur tekið
þátt í nokkrum samsýningum
bæði hér og erlendis, og hún
stundaði nám í Hollandi á sínum
tíma. Undirstöðunám hennar
var í Myndlista-og handíðaskól-
anum hér, og þar hefur hún ver-
ið kennari seinustu árin.
Það er ekki mjög mikið um
þessa snyrtilegu sýningu að
segja, nema hvað hún fer ágæt-
lega í hinu vinalega og þrönga
galleríi Langbrók. Þar hefur ver-
ið haldið mikið af sýningum á
undanförnum árum, og virðist
reksturinn ganga ágætlega. Það
er skemmtilegt að hafa svona
notalegt Gallerí í miðbænum, og
nú er svo komið, að þarna við
Lækjartorgið eru komin þrjú
gallerí og hvert með sínum svip.
Og öll sýna þau mismunandi
myndlist, svo að ekki vantar
listalífið við Lækjartorg. Það er
mikið líf í sýningarheiminum
eins og stendur hér hjá okkur, og
margt er borið á borð. Ef ekki er
höfð aðgát, getur svo farið, að
menn fái í magann af þessum
kræsingum og nú ríður á, að
hver kunni sér magamál, svo að
ekki fari í verra. Þetta var nú
smá hliðarspor og á ekki við verk
Jóhönnu Þórðardóttur. Hún
kallar þessar lágmyndir rétti-
lega skúlptúr, og í þessum verk-
um má finna afar gott hand-
bragð, en því miður eru listræn
átök ekki sérlega áberandi í
þessum verkum og því verða þau
að teljast nokkuð svo miðlungs
afrakstur. En ég legg áherslu á,
að þarna er á ferð snyrtileg
listakona, sem leggur stolt sitt í,
að hlutirnir séu vel unnir og hafi
fágaðar hliðar. Það er nokkuð
áberandi kvenlegt yfirbragð á
þessum verkum, og ekki er það
til hins verra. Formkennd Jó-
hönnu er eðlileg og látlaus og
ber með sér hógværð og jafnvel
feimni.
Þessi sýning er ekki það stór,
að endanlegt mat verði lagt á
skúlptúr Jóhönnu Þórðardóttur.
Komandi tímar verða að skera
úr um, hvernig henni tekst að
notfæra sér þá auðsæju hug-
myndafræði og tækni, sem hún
býr yfir. Það er ekki nema sjálf-
sagt að taka vel á móti ungu og
upprennandi listafóiki, annað
væri ekki sanngjarnt, nema um
algera fidusa væri að ræða. En
því miður kemur það stundum
fyrir og þá fáum til ánægju. Um
slíkt er sannarlega ekki að ræða
í þessu tilfelli.
p infrtfe
<£> cr> 00 Gódan daginn!
DEXION
DEXION
Fyrir vörugeymslur,
verslanir,
iönfyrirtæki og
heimili
HILLUR, SKÁPAR,
SKÚFFUR, REKKAR,
BAKKAR, BORÐ
EINKAUMBOÐ FVRIR
DEXION Á ÍSLANDI
£1
LANDSSMIDJAN
tT 20680
í Kaupmannahöfn
FÆST
í BLAÐASÖLUNNI
AJARNBRAUTAR-
STÖÐINNI
OG Á KASTRUP-
FLUGVELLI