Morgunblaðið - 28.05.1983, Blaðsíða 18

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MAÍ 1983
Sovétríkjunum að draga úr
kjarnorkuvopnabúnaði í Vest-
ur-Evrópu.
Tökum annað dæmi. „Stöðvið
stríð í Víetnam" var slagorð, sem
hljómaði um öll Vesturlönd é
sínum tíma. Nú heyrist það ekki
lengur. Þó hefur blóðbaðið ekk-
ert minnkað í Víetnam. Nú eru
það hins vegar Sovétríkin og
áhangendur þeirra sem þar eru
fyrst og fremst að verki. Margir
sem taka þátt í þessari baráttu
af heilum hug átta sig ekkert á
því, að hreyfingin og slagorðin
eiga uppruna sinn í samþykkt,
sem á sínum tíma var gerð í mið-
stjórn kommúnistaflokksins í
Moskvu.
Að afneita
herra sínum
Margir kommúnistaflokkar i
Evrópu hafa afneitað öllu sam-
bandi við höfuðstöðvarnar í
Moskvu. Það hefur verið nauð-
synlegt fyrir þá flokka, sem vilja
sækja völd og áhrif til kjósenda í
iýðræðislegum kosningum. Þetta
þekkjum við hér á íslandi. í
flestum tilvikum er afneitunin
þó nýtilkomin. Viss tengsl eru
enn á milli Moskvu og flestra
þessara flokka. Það eru bæði
huglæg tengsl, t.d. viss samúð,
en einnig fjárhagsleg tengsl, þó
að leynt fari og fáir fái að vita
um þau innan flokkanna. Á milli
þessara flokka og NOMEN-
KLATUR-veldisins hefur mynd-
ast eins konar þegjandi sam-
komulag. Flokkarnir, sem' hafa
„afneitað" Moskvu, berjast hart
um fylgi kjósenda við aðra
flokka, fyrst og fremst á sviði
innanríkismála. NOMENKLAT-
URAN gerir sig hins vegar
ánægða með, að í utanríkismál-
um sé fylgt stefnu, sem henni er
þóknanleg.
Hér hefur að sjálfsögðu verið
fjallað í mjög grófum dráttum
um ítarlegan kafla í þessari bók.
Óneitanlega er mjög athyglis-
verð lýsing bókarhöfundar og
skilgreining á tengslum, beinum
og óbeinum, sem eru milli
kommúnistaflokka á Vestur-
löndum og valdsins í Moskvu.
Margt af því er eins og það sé
beinlínis skrifað um Alþýðu-
bandalagið á íslandi.
í lok þessa kafla minnir höf-
undur enn einu sinni á, að NOM-
ENKLATURAN vill ekki stríð,
en hún vill sigra. Leiðin til sig-
urs mætir einhversstaðar mörk-
unum milli stríðs og friðar. Ein-
hversstaðar á þeirri leið er hætt-
an á upphafi nýrrar heimsstyrj-
aldar, sem við óttumst öll.
Utanríkisstefiia
Nomenklatura
— eftir Birgi ísl.
Gunnarsson
Ég hef í nokkrum greinum hér
í Mbl. fjallað um atriði úr bók
sovéska sagnfræðingsins Micha-
el Volsensky, NOMENKLAT-
URA. Þetta er síðasta greinin í
þessum flokki og verður í henni
gerð grein fyrir skoðunum bók-
arhöfundar á utanríkisstefnu
Sovétríkjanna. Fyrirsögn þessa
bókarkafla en „Stétt með áhuga
á heimsyfirráðum." Þessi fyrir-
sögn sýnir glöggt mat höfundar
á tilgangi utanríkisstefnu Sov-
étríkjanna og skýrir hann það
nánar í bókinni.
Friðarstefna?
Áróður NOMENKLATURA
gengur út á það, að utanríkis-
stefna Sovétríkjanna sé friðar-
stefna. Engin stétt í Sovétríkj-
unum hafi áhuga á útþenslu eða
árásum á aðra. Þáð er rétt, að
hvorki verkamenn né bændur
hafa neinn áhuga á árásar-
stefnu. Annað gildir hins vegar
um NOMENKLATURA. Fyrir
þá er valdið mikilvægt. Telji þeir
valdi sínu ógnað og telji þeir það
nausynlega aðgerð til að verja
það, hika þeir ekki við að færa
vald sitt út til annarra landa,
m.a. til að geta nýtt auðlindir
þeirra. Þess vegna hafa Sovét-
ríkin engum landsvæðum sleppt,
sem þau hafa komist yfir og þess
vegna eru þau með stöðuga við-
leitni til að ná áhrifum og yfir-
ráðum sem víðast. Nýjustu
dæmin eru Kúba, Suður-Jemen,
Angola, Eþíópía, Víetnam, Laos,
Kambódía og Afghanistan.
Langtímaáætlun
í utanríkismálum nýtur „áætl-
unarbúskapur“ Sovétríkjanna
sín betur en í efnahagsmálum.
NOMENKLATURA hefur ein-
ræði, sem ekki takmarkast af
neinum ákvörðunum þjóðþings
eða gagnrýni stjórnarandstöðu.
Þeir geta því ótruflaðir gert
langtímaáætlanir í utanríkis-
málum, sett sér ákveðin mark-
mið og framfylgt þeim eftir því,
sem tími og aðstæður leyfa. Lýð-
ræðisríkin standast þessum
vinnubrögðum ekki snúning. Þau
móta sína utanríkisstefnu til
eins kjörtímabils í senn — svo
kemur ný ríkisstjórn, sem getur
haft allt önnur sjónarmið og
aðra stefnu.
Nomenklaturistarnir geca því
með góðu móti gert samkomulag
við vestræn ríki um „slökun“ eða
hvað annað, sem hentar. tíma-
bundnum hagsmunum. Lang-
tímamarkmiðunum fórna þeir
hins vegar ekki. Ástæðan er sú,
að þeir telja valdi sínu ógnað af
vestrænum ríkjum. Ekki vegna
þess að þeir óttist sérstaklega
innrás þaðan, heldur vegna þess
að þeir vita að þjóðfélagskerfi
þeirra stenst ekki samanburð við
vestræn ríki. Þeir eru því
hræddir um að kerfi þeirra liðist
f sundur innan frá eftir því sem
samanburðurinn verður augljós-
ari fyrir þeirra eigið fólk. Þess
vegna eru Sovétríkin eins lokuð
og raun ber vitni.
Hver vill stríð?
„Vilja Rússarnir stríð?“ Þess
ari spurningu leitast bókarhöf
undur við að svara í undirkafla
sem ber þessa fyrirsögn. Sovésk
ur almenningur vill ekki stríð
Sovétríkin misstu 20 millj
manns í heimsstyrjöldinni síðar
og 10 millj. manns særðust
Menn mega þó ekki gleyma því,
að Nomenklaturistarnir upplifðu
stríðið á nokkurn annan hátt en
aðrar stéttir. Þeir höfðu gífurleg
forréttindi í stríðinu og eftir
stríðið fengu þeir vald yfir heil-
um þjóðum, sem þeir lögðu undir
sig í stríðslok og eftir stríðið.
Samt sem áður vill NOMEN-
KLATURAN ekki stríð, hún er
einkum hrædd við kjarnorku-
strfð. Hún er hrædd um eigin
hag og eigin völd f slfkum ósköp-
um. Hins vegar vill hún sigra án
stríðs. Mikilvægur þáttur í þeirri
sigurviðleitni er að fá Vestur-
landabúa til að trúa því „að
betra sé að vera rauður en dauð-
ur“, en það slagorð hafa ýmsar
friðarhreyfingar í Evrópu notað
mikið. Alls staðar þar sem veik-
leiki er fyrir hendi f heims-
byggðinni lætur hún til skarar
skrfða. Síðast f Afgahnistan.
NOMENKLATURAN ræðst á þá
veiku, en óttast þá sterku. Hún
er tilbúin til að leggja undir sig
alla heimsbyggðina, ef heimur-
inn er reiðubúinn til að láta það
gerast.
Kommúnistar á
Vesturlöndum
Kommúnistaflokkar í löndum
utan sósíalistaríkjanna gegna
miklu hlutverki f utanrfkis-
stefnu Sovétrfkjanna. Að vfsu
gengur á ýmsu f alþjóðahreyf-
ingu kommúnismans. Flokkar í
sumum löndum hafa sagt skilið
við NOMENKLATUR-valdið í
Sovétríkjunum, eins og t.d. f
Kína og Júgóslavíu. Sumir flokk-
ar á Vesturlöndum eins og t.d. í
ítalfu reyna að standa á eigin
fótum og prédika Evrópukomm-
únisma, aðrir sveiflast, eins og
t.d. kommúnistaflokkurinn f
Frakklandi, sem nú hefur aftur
nálgast NOMENKLATUR-vald-
ið.
Þessir flokkar fá fjármagn frá
Sovétríkjunum. Fulltrúar þeirra
fara í heimsóknir til Sovétríkj-
anna og njóta þar um lengri eða
skemmri tíma þess lúxuslífs,
sem NOMENKLATURAN nýtur
og getur boðið upp á. Þetta
þekkja t.d. íslenskir kommúnist-
ar vel.
En hvað vill NOMENKLAT-
UR-valdið fá í staðinn. Aðal-
'WJrW MCmdenharskan*
I Wasseriiím&íow'
IVLírÍsr"*
TIIRA
„Alls staðar þar sem
veikleiki er fyrir hendi
í heimsbyggðinni, læt-
ur hún til skarar
skríða. Síðast í Afg-
anistan. NOMEN-
KLATURAN ræðst á
þá veiku, en óttast þá
sterku.“
markmiðið er auðvitað að stuðla
að sósfalistabyltingum í viðkom-
andi ríkjum. Kommúnistaflokk-
arnir eru lfka stuðpúðar og upp-
lýsingagjafar fyrir Sovétríkin.
Ékki má vanmeta þýðingu þess.
Þegar önnur ríki verða að láta
sér nægja sendiráð, hafa Sovét-
ríkin að auki nána vini í komm-
únistaflokkum um allan heim.
Áróður og herferðir
Kommúnistaflokkar t.d. á
Vesturlöndum gefa Sovétríkjun-
um einnig óendanlega möguleika
á því að skipuleggja á sama tíma
í fjölda landa áróðursherferðir,
sem henta Sovétrfkjunum. Það
er grundvallaratriði f skipulagn-
ingu slíkra herferða, að fá menn,
sem ekki eru yfirlýstir kommún-
istar með f leikinn. Þannig er
reynt að mynda fjöldahreyfingar
utan um ákveðin mál. Þetta er
eitt mikilvægasta verkefni
kommúnista um allan heim.
Mörg þekkt slagorð í hinum
vestræna heimi eiga uppruna
sinn i slíkum skipulögðum áróð-
ursherferðum. Ýmis slagorð
friðarhreyfinganna t.d. eiga sér
slíkan uppruna. Reynið t.d. að fá
þessi samtök til að breiða út
slagorðið: „Burt með alla
skriðdreka — vopn árásaraðil-
anna.“ Það ætti erfitt uppdrátt-
ar, því að það eru fyrst og fremst
sovéskir skriðdrekar, sem bfða í
árásarstöðu við landamæri
Vestur-Evrópu. „Stöðvið atóm-
vopnin“ er hins vegar slagorð,
sem á auðvelt uppdráttar. Það
þjónar nefnilega sérstaklega
I
Bridge
Arnór Ragnarsson
Bridgefélag
Breiðholts
Þriðjudaginn 24. maí var
spilaður eins kvölds tvímenning-
ur og var spilað í einum tíu para
riðli.
Röð spilara varð þessi:
Helgi Skúlason —
Kjartan Kristófersson 1251
Guðmundur Sigursteinsson —
Tómas Sigurjónsson 122
Þorvaldur Valdimarsson —
Jósep Sigurðsson 116
Leifur Karlsson — .
Guðjón Jónsson 115
Þriðjudaginn 31. maí verður
spiluð stutt Rúbertukeppni og
einnig verða afhent verðlaun
fyrir helstu keppnir vetursins.
Spilarar sem von eiga á verð-
launum eru þvf hvattir til að
mæta. Spilað er í Menningar-
miðstöðinni Breiðholti. Keppnis-
stjóri er Hermann Lárusson.
Bridgefélag
Hafnarfjarðar
Úrslit í síðustu keppni vetrar-
ins, hraðsveitarkeppni urðu eft-
irfarandi:
Sveit Sævins Bjarnasonar 1.486
Sveit Aðalsteins Jörgensen 1.411
Sveit Ólafs Torfasonar 1.300
Sveit Einars Sigurðssonar 1.277
Sveit Carabella 1.224
Sveit Sigurðar Lárussonar 1.200
Sveit Gunnars Antonssonarl.184
Föstudagskvöld 27. maí verður
aðalfundur félagsins haldinn í
sal Vélsmiðju Péturs Auðuns-
sonar og hefst hann stundvíslega
kl. 20.00. Dagskrá fundarins er
samkvæmt venju og eru félagar
hvattir til að mæta.
Sumarbridge
Sumarbridge 1983 hefst í
Domus Medica nk. fimmtudag, 2.
júní. Spilamennska verður með
sama sniði og undanfarin ár.
Það þýðir, að keppni hefst uppúr
sjö og í síðasta lagi kl. 19.30.
Keppnisstjórar verða ólafur
Lárusson og Hermann Lárusson.
Það er Bridgesamband Reykja-
víkur sem stendur að spila-
mennskunni. Allt spilafólk í
Reykajvík og nágrenni er hvatt
til að vera með og taka með sér
þá sem langar til að hefja keppn-
isspilamennsku f fyrsta sinn.
Keppt er um heildarverðlaun og
einnig gefin stig fyrir hvert
spilakvöld.
Bilasýning
^ Sveinn Egilsson hf,

su^uki Skeifan 17, sími 35100
w,v,