Morgunblaðið - 08.07.1983, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. JÚLl 1983
25
HeOdarútflutningur dróst saman um 7% janúar-maí 1983:
Idnadarvöruútflutn-
ingur jókst um 39%
— Útflutningur á áli og álmelmi jókst um 59%
HEILDARÚTFLUTNINGUR fslendinga dróst saman um 7%, í magni talið,
fvrstu fimm mánuði ársins, þegar samtals voru fiutt út 230.390,6 tonn, borið
saman við 247.651,3 tonn á sama tíma í fyrra. Verðmætaaukningin milli ára
er um 95%, eða tæplega 5.714,3 milljónir króna á móti um 2.926,3 milljónum
króna. Þessar upplvsingar koma fram í samantekt Útflutningsmiðstöðvar
iðnaðarins. Til að afla sama gjaldeyris í dollurum þyrfti útflutningurinn að
aukast um í námunda við 100% í íslenskum krónum, þar sem meðalgengi
dollars í janúar-maí 1983 er 20,55 krónur, en var 10,03 krónur í sömu
mánuðum á síðasta ári.
IÐNAÐARVÖRUR
Heildarútflutningur iðnaðar-
vara jókst á umræddu tímabili um
39%, í magni talið, þegar alls voru
flutt út um 86.495,7 tonn, borið
saman við 62.003,7 tonn á sama
tíma í fyrra. Verðmætaaukningin
milli ára er um 145%, eða um
1.600 milljónir króna á móti tæp-
lega 654,2 milljónum króna á sama
tíma í fyrra.
ÁL OG ÁLMELMI
Útflutningur á áli og álmelmi
hefur aukist um 59%, í magni tal-
ið, fyrstu fimm mánuði ársins
þegar alls voru flutt út 47.450,8
tonn, borið saman við 29.827,9
tonn á sama tíma í fyrra. Verð-
mætaaukningin milli ára er um
207%, eða liðlega 1.104 milljónir
króna á móti 359,2 milljónum
króna á sama tíma í fyrra.
KÍSILJÁRN
Kísiljárnsútflutningur hefur
dregist saman um 47%, i magni
talið, fyrstu fimm mánuði ársins,
þegar út voru flutt 7.995,7 tonn,
borið saman við 15.094,7 tonn á
sama tíma í fyrra. Verðmætasam-
drátturinn milli ára er um 17%,
eða 63,3 milljónir króna á móti
76,2 milljónum króna.
ULLARVÖRUR
Útflutningur á ullarvörum jókst
um 1%, í magni talið, fyrstu fimm
mánuði ársins, þegar út voru flutt
liðlega 505,1 tonn, borið saman við
499,9 tonn á sama tíma í fyrra.
Verðmætaaukningin milli ára er
um 89%, eða 175,7 milljónir króna
á móti 92,9 milijónum króna á
sama tíma í fyrra.
SKINNAVARA
Útflutningur á skinnavörum
dróst saman um 31%, í magni tal-
ið, á fyrstu fimm mánuðum ársins,
þegar út voru flutt samtals 120,2
tonn, borið saman við 174,1 tonn á
I sama tíma í fyrra. Verðmæta-
aukningin milli ára er aðeins um
37%, eða 43,3 milljónir króna á
móti tæplega 31,5 milljón króna.
VÖRUR TIL SJÁVAR-
ÚTVEGS
Útflutningur á svokölluðum
vörum til sjávarútvegs jókst um
31%, í magni talið, fyrstu fimm
mánuði ársins, þegar alls voru
flutt út um 847,9 tonn, borið sam-
an við 645,2 tonn á sama tfma í
fyrra. Verðmætaaukningin milli
ára er um 137%, eða tæplega 38,7
milljónir króna á móti 16,3 millj-
ónum króna.
NIÐURLAGÐAR SJÁVAR-
AFURÐIR
Útflutningur á niðurlögðum
sjávarafurðum dróst saman um
21%, í magni talið, fyrstu fimm
mánuði ársins, þegar út voru flutt
740,9 tonn, borið saman við 938,6
tonn á sama tíma í fyrra. Verð-
mætaaukningin milli ára er um
80%, eða 83,5 milljónir króna á
móti 46,3 milljónum króna.
KÍSILGÚR
Útflutningur á kísilgúr jókst um
4%, í magni talið, fyrstu fimm
mánuði ársins, þegar út voru flutt
10.039,6 tonn, borið saman við
9.622,2 tonn á sama tíma í fyrra.
Verðmætaaukningin milli ára er
um 118%, eða liðlega 48,2 milljón-
ir króna á móti tæplega 22,2 millj-
ónum króna.
MÁLNING OG LAKK
Útflutningur á málningu og
lakki jókst um 189%, í magni tal-
ið, fyrstu fimm mánuði ársins,
Flugleiðir fljúga níu sinnum í
viku milli Keflavíkur og Kaup-
mannahafnar, fimm sinnum til
Osló, fjórar ferðir eru til Stokk-
hólms og tvær ferðir til Gauta-
borgar. Til Færeyja eru tvær ferð-
ir í viku og þrisvar í viku er flogið
frá Reykjavík til Kulusuk á Græn-
landi. Til London er flogið fimm
sinnum f viku og þrisvar til Glas-
gow.
Nú eru fjórtán ferðir í viku til
þegar alls voru flutt út 656,0 tonn,
borið saman við 227,2 tonn á sama
tíma í fyrra. Verðmætaaukningin
milli ára er um 479%, eða tæplega
21.5 milljónir króna á móti liðlega
3,7 milljónum króna.
VIKUR OG GJALL
Útflutningur á vikri og gjalli
jókst um 542%, í magni talið,
fyrstu fimm mánuði ársins, þegar
út voru flutt 13.210,1 tonn, borið
saman við 2.056,2 tonn á sama
tíma í fyrra. Verðmætaaukningin
milli ára er um 983%, eða 9,25
milljónir króna á móti 853,9 þús-
undum króna á sama tíma í fyrra.
ÞANGMJÖL
Útflutningur á þangmjöli jókst
um 285%, í magni talið, fyrstu
fimm mánuði ársins, þegar út
voru flutt 413,5 tonn, borið saman
við 107,3 tonn á sama tíma í fyrra.
Verðmætaaukningin milli ára er
um 540%, eða liðlega 2,37 milljón-
ir króna á móti 371,1 þúsundum
króna.
BROTAJÁRN
Loks má geta þess, að útflutn-
ingur á brotajárni jókst um 63%, í
magni talið, fyrstu fimm mánuði
ársins, þegar alls voru flutt út
4.475.5 tonn, borið saman við
2.743,9 tonn á sama tíma í fyrra.
Verðmætaaukningin milli ára er
um 125%, eða tæplega 6,7 milljón-
ir króna á móti tæplega 3 milljón-
um króna.
Luxemborgar. Vestur um haf eru
16 ferðir vikulega, átta til New
York, sex til Chicago og tvær til
Baltimore/ Washington.
I innanlandsfluginu eru nú lið-
lega 90 brottfarir vikulega frá
Reykjavík. Mestir eru flutn-
ingarnir á flugleiðinni Reykjavík-
Akureyri-Reykjavík, en á þeirri
leið eru farnar upp í fimm ferðir á
dag flesta daga vikunnar.
Sumaráætlun
Flugleiða komin
að fullu í gildi
SUMARÁÆTLUN Flugleiða hefur nú tekið gildi að fullu, að sögn Sæmundar
Guðvinssonar, fréttafulltrúa félagsins, sem sagði að hafnar væru beinar
ferðir til Parísar einu sinni í viku og tvær ferðir í viku til Frankfurt.
„Sömuleiðis verður flogið tvisvar í viku til Narssarssauaq.“
Myndin skýrir sig sjálf.
4£a*. (ú «íir \
‘ ■■ —
Leikföng ríka mannsins
Kvikmyndir
Ólafur M. Jóhannesson
LEIKFÖNG RÍKA MANNSINS
Nafn á frummálinu: The Toy
Tónlist: Patrick Williams.
Handrit: Carol Sobieski eftir
kvikmynd Francis Veber.
Kvikmyndun: Laszlo Kovacs,
A.S.C.
Leikstjórn: Richard Donner.
Sýnd í Stjörnubíói.
Það er annars raerkilegt hversu
náiö kvikmyndin endurspeglar tíð-
arandann. Svo til splunkuný
kvikmynd er ber nafnið Leikfang-
ið og sýnd er þessa stundina í
Stjörnubíói, dregur þannig skil-
merkilega fram í dagsljósið ein-
kenni þeirrar kreppu er undan-
farið hefir herjað á Vesturlönd.
Sýnir myndin hversu lágt ótínd-
ur þeldökkur atvinnuleysingi
leggst, þegar gull ríka mannsins
er innan seilingar. Þannig sting-
ur surtur þessi sjálfsvirðingunni
í rassvasann og gerist leikfang í
dótabúri einkasonar millans.
Svo vill til að surtur er í leit að
starfi á sviði blaðamennsku og
fær að lokum ósk sína uppfyllta
er stráksi samþykkir að gefa út
blað sem þeir félagar prenta i
prentsmiðju ríka pabbans. Þessi
einblöðungur fjallar um einkalíf
pabbans er auðvitað tryllist úr
bræði yfir tiltækinu og hyggst
segja surti upp vistinni. Ég mun
ekki frekar rekja efnisþráð þess-
arar myndar, en sjaldan hef ég
séð naprari ádeilu á þá miklu
auðjöfra er stýra mannlífi í
henni Ameríku. Því miður endar
myndin á því að ríki pabbinn
tekur fátæka surtinn í sátt og
öðlast þar með skínandi geisla-
baug. Ég hefði kosið að grínið á
hinn sjálfsánægða tilfinninga-
hefta peningajaxl tæki engan
enda, en öðrum þræði er þessi
mynd gerð fyrir börn og því end-
ar hún í rósrauðri draumaver-
öld.
Það hefur verið sagt að at-
vinnuleysi auki mátt atvinnurek-
andans (sem þar með fær trygg-
ari starfskraft), hersins (sem fær
fleiri sjálfboðaliða til starfa) og
hagfræðingsins (sem sér um að
finna lausnir á vandandum). í
kvikm.vndinni Leikfangið er bent
á að atvinnuleysisbölið dragi
fram úr skúmaskotum til valda í
þjóðfélaginu aðra og skuggalegri
áhrifahópa. Þannig virðist ríki
pabbinn orðinn svo öruggur með
sig að hann hverfur ekki bara
aftur til þrælahalds (er hann
ræður surt í leikfangaherbergi
stráksins) heldur býður hann til
mikillar veislu til styrktar Ku
Klux Klan. En þegar svo er kom-
ið er surti nóg boðið og hann efn-
ir til uppreisnar að hætti for-
feðranna! Fæ ég ekki annað séð
en höfundar myndarinnar séu
með þessu atriði að gefa í skyn
að senn muni sagan endurtaka
sig, menn skiptast í frjálsa menn
og þræla. Lofum guð fyrir að
efnahagsástandið er nú óðum að
batna í Bandaríkjunum og að
máttur launþegans eflist þar
með. Ef við hins vegar komumst
ekki upp úr hinum dimma dal
atvinnuleysis og óðaverðbólgu er
ég hræddur um að hinir mörgu
smáu muni nánast hverfa í
skugga hinna fáu stóru. Og þó,
tíðindamaður frá Bretaveldi hef-
ir frætt mig um að þar hafi
kreppan getið af sér sjálfstæða
smáiðnaðarmenn sem nánast
blómstra á öðru hverju götu-
horni.
En látum útrætt um þá
skrýtnu speki hagfræði sem svo
undarlega er samslungin sálar-
fræði og víkjum að leikurum
Leikfangsins. Richard Pryor leik-
ur surtinn góða af full miklum
ofsa finnst mér nú. Ofsafengin
glíma Pryor við hlutverkið hefir
þó þann kost að á stundum
magnast hann til nýrra og
óvæntra átaka sem kitla hlátur-
taugar áhorfandans. Jackie
Gleason fer með hlutverk ríka
pabbans „U.S. Bates“ (Master
Bates). Leikstíll Gleasons er
mjög ólíkur stíl Pryors — hóf-
stilltur, glettinn og byggir á
vandlega yfirveguðum andlits-
fettum. Samt komast tilfinn-
ingar Master Bates fullkomlega
til skila. Þá er bara eftir að
minnast á pabbastrákinn Eric
Bates, sá er í höndum Scott
Schwartz sem vart ræður við
hlutverkið. Hitt er svo annað
mál að návist stráksins gerir
myndina heillandi fyrir sæmi-
lega stálpuð börn. Það er annars
ekki oft að maður sér kvikmynd
sem höfðar til fullorðinna en
skemmtir jafnframt bornum. í
það minnsta vona ég að hún geri
það, ekki er of mikið af góðum
fjölskyldumyndum í bíóhúsun-
um þessa dagana.
Nýlega var opnuð fótaaðgerðastofa að Hjallabrekku 2 í Kópavogi. Eigandi er
Kristín Bjotg Hilmarsdóttir, fótaaðgerðakona, og annast hún alla almenna
fótsnyrtingu og fótaaðgerðir. Stofan er opin frá kl. 10.00—17.00 alla virka
daga.