Morgunblaðið - 10.07.1983, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. JtJLl 1983
43
anum sínum vikum saman svo
hann varö örvæntingarfullur og
þunglyndur: tvisvar reyndi hann aö
fremja sjálfsmorö. Á endanum fór
hann aö skrifa af ótta viö aö vera
færöur í hendurnar á Frökkum. En
hann státaöi sér af því í viötali
1979 aö hann heföi látið lítiö uppi
um hvaö hann gerði í stríöinu. „Ég
sagöi þeim ekki meira en ég gat
skrifaö á eina og hálfa blaösíöu."
Skýrslur um yfirheyrslur á þessum
tíma eru enn leyndarmál, en
Barbie neitaöi staöfastlega aö hafa
framiö nokkra glæþi gegn Frökk-
um. Þaö sem meira var, beitt var
töluveröum þrýstingi ofan frá til aö
fá hann lausan. Svæöi 4 í CIC haföi
leitaö til æöri manna en Brown-
ings, til ClC-foringjans David Ersk-
ine ofursta og fullvissaö hann um
aö Barbie væri of dýrmætur
njónsnaþjónustunni til aö missa
hann. Þeir héldu því fram að þjón-
ustu eins ómerkilegs Gestapo-
foringja, sem hjálpaö gæti í bar-
áttunni gegn kommúnistaógninni
væri vel þess viröl aö samþykkja.
Svo Barbie var leystur úr haldi.
Hann sneri aftur til Kemþten, þar
sem ClC-mönnunum var mikiö í
mun aö ráöa hann aftur í þjónustu
sína. Browning mótmælti en féllst
á þaö að lokum. Barbie sá leyni-
þjónustunni fyrir upplýsingum þar
til hann flúöi 1951 og notaöi dul-
nefni eins og Ernst Holzer, Mert-
ens og Behrens. En hann var ekki
sloppinn. Bandarískur njósnafor-
ingi, sem litla samúð haföi með
Barbie, sagöi frönskum kunningja
sínum af Barbie og að hann væri
aö finna á bandarísku yfirráða-
svæöi. Frakkarnir myndu fljótt fara
aö leita hans.
Einn af stjórnendum Rottuleiö-
arinnar 1945, James C. Milano
ofurstl, yfirmaöur leyniaðgerða
CIC, og arftaki hans, Jack Dobson,
sem heimiluöu Barbie aögeröina
1951, halda því fram aö þeir heföu
aldrei leyft „flutning“ á Gestapo-
foringja, ef þeir heföu vitaö hver
hann í rauninni var. En í aöalstööv-
um CIC í Augsburg höföu menn
meiri vitneskju um Barbie. Tveir
njósnarar sem vissu aö Barbie
haföi veriö Gestaþo-foringi í Lyon í
stríöinu, þeir Eugene Kolb og
Herbert Bechtold, notuðu hann
samt til njósnastarfa frá
1948—1950 og notfærðu sér upp-
lýsingar sem hann veitti þeim aöal-
lega um Kommúnistaflokkinn í
Bæjaralandi.
Bechtold, sem nú býr í Rich-
mond, Indiana, kynntist Barbie ná-
iö, en hann lýsti fyrir honum hvern-
ig lífiö heföi verið undir stjórn nas-
ista og talaöi um hvernig hann
haföi unniö á frönsku andspyrnu-
hreyfingunni á fyrstu árum stríðs-
ins og aðferðunum sem hann beitti
til aö fá hjá þeim upplýsingar.
„Þegar þeir fengu andspyrnufólk til
yfirheyrslu," sagöi Bechtold, „mátti
engan tíma missa" eins og hann
útskýröi þaö. Þeir uröu aö fá nöfn-
in á hinu fólkinu fljótt og í stríöi er
allt leyfilegt. Eugene Kolb hefur
aldrei viöurkennt ásakanir Frakka
um aö Barbie hafi beitt fanga pynt-
ingum.
ClC-foringjarnir gefa upp þrjár
ástæöur þess aö þeir vildu halda
hlífiskildi yfir Barbie og varna því
aö Frakkar heföu hendur í hári
hans og flyttu hann til Frakklands.
í fyrsta lagi þótti þeim aö starf
hans sem upplýsingamiöill væri
mikilvægt. I ööru lagi fannst þeim
aö glæpir hans gegn andspyrnu-
hreyfingunni frönsku væru í raun-
inni ekki annaö en fylgifiskur
stríösins. í þriöja lagi og því mikil-
vægasta, héldu þeir aö Frakkar
væru ekki á höttunum eftir Barbie
til aö leita réttlætis heldur til aö
hefna sin á honum. Þá grunaöi að
Frakkland væri vaöandi í komm-
únistum og aö áhugi Frakka á
Barbie væri kominn frá kommún-
istavæng frönsku öryggisþjónust-
unnar.
„Ef Frakkar heföu náö Barbie,"
segir Kolbe, „er ég ekki í nokkrum
vafa um aö hann heföi verið kom-
inn til Moskvu innan nokkurra
daga.“ Foringjarnir standa allir á
því fastar en fótunum aö þeir hafi
ekkert vitaö um gimmdarverk þau
sem Barbie framdi á gyöingum í
Lyon, handtökur gyöingabarna
eða flutninga þúsunda gyöinga
beint í dauðann í Auschwitz.
„Okkur grunaöi eflaust í eitt eöa
tvö skipti aö hann heföl beitt
grimmdarlegum aöferöum viö yfir-
heyrslur en viö vissum þaö ekki og
í alvöru trúi ég því ekki í dag,“
segir Kolbe. „Ef viö heföum vitaö
þaö hefðum viö ekki notað hann.
Þaö er mikill munur á baráttunni
viö andsþyrnuhreyfinguna og gyö-
Njósnararnir
Qmm Kolb, imi trúir þv( ekki
að Barbi* hafi notaö pynd-
ingaraöfaröir i Lyona.
Eart Brownig, aam mótmwlti
því aö bandaríaka njóana-
þjónuatan notaöi Barbia fyrir
njóanara.
Jim Milano, aam hjálpaöi til
viö skipulagningu Rottulaiö-
arinnar.
Harbart Bachtold, aam aagöi,
„í atriöi gangur 8111“.
ingamálinu. Flutningur gyöinga var
striösglæpur og viö vissum ekki
um hann þá. Og ekki nefndu
Frakkar þaö viö okkur."
Margt bendir til þess aö þetta sé
ekki ótrúlegt. Rannsóknir Frakka á
glæpaverkum Þjóöverja í Lyon
fóru mjög hægt af staö í umróti
eftirstríösáranna. í skipunum um
handtöku Barbies á þessum árum
er hvergi minnst á gyóinga einu
oröi. En þrýstingur frá Frakklandi
átti eftir aö aukast til mikilla muna
þegar fram liðu stundir og á end-
anum nýttu Bandaríkjamenn sér
flóttaleiöina, sem þeim bauöst og
kölluö var Rottuleiöin.
(Byggt á The Sunday Times.)
— ai.
Ljösm. Björn Guömundsson.
Veggskreyting í grunnskólanum í Ólafsvík
ÖUfsrfk, 5. júlí.
EINN þáttur 17. júní-hítíðahaldaiinm (
Ólafsvík var afhjúpun á glæsilegri
veggskreytingu í Grunnskóla Ólafs-
víkur. Gerð veggskreytingarinnar er
hhiti af byggingarkostnaði skólans.
Verkið, sem er múrrista (sgraffito), er
unnið af Gunnsteini Gíslasyni mynd-
listarmanni. Er þetta fyrsta múrristan
sem notuð er sem veggskreyting hér á
landi. Myndverkið er 6 m: að st«rð og
er komið fyrir í holi (almenningi)
skólans. _ HelgL
Evrópumót hestamanna
í Þýskalandi 2.-4. september
Skeiðið- 30. ágúst - 4. september.
Verð frá kr. 9.100.-
Irwifalið: Flug og bilaleigubíll frá fyrsta til
síðasta dags.
Brokkið-27. ágúst - 4. september
Verðfrá kr. 11.670.-
Innifalið: Flug, dvöl i glæsilegu sumarhúsi
i Kempervennen í Suður-Hollandi auk
hótelgistingar við mótssvæðið í Roderath.
Töltið - 27. ágúst -11. september
Lengsta og glœsilegasta ferðin!
Verð frá kr. 14.900.-
Innifalið: Flug, dvöl i sumarhúsum frábæru i
Kempervennen, hótelgisting við mótssvæðið
og siðast en ekki sist 3ja daga skoðunarferð til
Parísar með viðkomu i Versalahöllunum!
Veljið réttu ferðina og pantið \ tíma
Samvinnuferdir-Landsýn .
AUSTURSTRÆTI 12 - SÍMAR 27077 & 28899 ^X