Morgunblaðið - 14.07.1983, Side 1

56 SÍÐUR MEÐ MYNDASÖGUBLAÐI
157. tbl. 70. árg.
FIMMTUDAGUR 14. JÚLÍ 1983
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Sfldyeiðideilan í Norðursjó:
Norðmenn vilja
framhald veiða
Osló, 13. júlí. Frá Jan Erik Lauré, fréttaritara Morgunblaésins.
SVENN Stray, utanríkisráðherra Noregs, kallaði í dag á sinn fund fulltrúa
átta Efnahagsbandalagslanda og afhenti þeim haiðorð mótmæli Norð-
manna vegna sfldveiðibannsins í Norðursjó.
Vegna mikillar óeiningar innan
EBE eru fiskveiðiviðræður banda-
lagsins við Norðmenn komnar í
strand og þeir urðu að hætta síld-
veiðum sínum á miðnætti í gær.
Sex ár fyr-
ir njósnir
Stokkhólmi, 13. júlt. AP.
LIÐSFORINGI í sænska flug-
hernum, Bertil Strömberg, var í
dag dæmdur til sex ára fangels-
isvistar fyrir „stórfelldar" hern-
aðarnjósnir. Var hann einnig
sekur fundinn um að hafa reynt
að selja pólska sendiráðinu í
Stokkhólmi mikilvægar hernað-
arupplýsingar.
Það var pólski sendiherrann,
sem lét lögregluna vita þegar
Strömberg bauð upplýsingar
sínar til sölu. Sendiráðið tók
síðan þátt í að leiða Strömberg
í gildru.
Samkvæmt viðræðum við fisk-
veiðinefnd EBE telja Norðmenn
sig hafa leyfi til þess að veiða
31.000 tonn af síld, en hafa nú að-
eins veitt á milli 12.000 og 13.000
tonn í mið- og norðurhluta Norð-
ursjávarins.
Stray undirstrikaði á fundinum
með fulltrúunum frá EBE-löndun-
um átta, að Norðmenn líti alvar-
legum augum á þessa stöðvun síld-
veiðanna. Fór hann þess á leit við
fulltrúana, að þeir beittu áhrifum
sínum við ríkisstjórnir sínar
þannig að Norðmenn geti hafið
veiðarnar á ný og fyllt þann kvóta,
sem þeir telja sig eiga rétt á að
veiða.
Herskip frá nokkrum löndum
Efnahagsbandalagsins sveima nú
um í Norðursjó og gæta þess, að
síldveiðibannið verði ekki brotið.
Auk norskra sjómanna snertir
bann þetta einnig sjómenn frá
Bretlandi og Hollandi. Danir,
Frakkar og V-Þjóðverjar hafa að
mati EBE enn ekki fyllt kvóta
sína og geta þvi haldið veiðunum
óhindrað áfram.
Jens Evensen ræðir hér við Bandaríkjamanninn Elliott Richardson á ráð-
stefnunni í Osló, sern hófst í gær. Símamynd Verdens Gang.
Evensen álasar
stórþjóðunum
Osló, 13. júlí. Frá Jan Krik Lauré, fréllaritara Morgunblaðsina.
Hafréttarfulltrúi Norðmanna,
Jens Evensen, var harðorður mjög í
upphafsræðu sinni við setningu al-
þjóðlegrar hafréttarráðstefnu, sem
hófst í Olsó í dag og lýkur á laugar-
dag.
Ráðstefna þessi er sótt af um
300 sérfræðingum um hafréttar-
málefni frá 40 löndum, en þátttak-
endurnir koma ekki fram sem sér-
legir fulltrúar þjóða sinna. Er
þannig vonast til að allar umræð-
ur verði e.t.v. opinskárri. Flestir
fulltrúanna hafa setið ráðstefnur
Sameinuðu þjóðanna um hafrétt-
armál í Caracas, Genf og New
York. Ráðstefnan i Osló er haldin
á vegum hafréttarstofnunarinnar
við háskólann á Hawaii og
Fridtjof Nansen-stofnunarinnar í
Osló.
í ræðu sinni sagði Stray, að
nokkur af stærstu iðnríkjum Vest-
urlanda stæðu í vegi fyrir því, að
hafréttarsáttmáli Sameinuðu
þjóðanna hlyti almennt samþykki,
en nú hafa um 120 aðildarþjóðir
þeirra skrifað undir hann. Banda-
ríkjamenn, Bretar og V-Þjóðverj-
ar eru á meðal þeirra stórþjóða,
sem ekki hafa viljað skrifa undir
sáttmálann.
Deilan stendur einkum um nýt-
ingu auðlinda á hafsbotni, utan
200 mílna efnahagslögsögu ríkj-
anna. Þær þjóðir, sem ekki hafa
viljað skrifa undir sáttmálann
halda því fram, að allt of óljósar
reglur séu um þessi mál.
Leifar herbflsins, sem hermennirnir fjórir létust í, sjást hér við gryfjuna sem
opnaðist við hina geysiöflugu sprengingu. simunynd—ap.
Breska þingið:
Dauða-
refsingu
hafnað
Lundúnum, 13. júlí. AP.
DAUÐAREFSING verður ekki tekin
upp í Bretlandi að nýju. Breska full-
trúadeildin felldi seint í kvöld í at-
kvæðagreiðslu sinni frumvarp þess
efnis með 361 atkvæði gegn 245.
Dauðarefsing var afnumin árið 1969.
Talið var um tíma í dag, að svo
kynni að fara, að þingið sam-
þykkti frumvarpið eftir að fréttir
bárust af hryðjuverkum írska
þjóðfrelsishersins, IRA, í dag. Var
talið að í ljósi fréttanna frá N-ír-
landi myndu hugsanlega nægilega
margir andstæðingar dauðarefs-
ingar snúast á sveif með stuðn-
ingsmönnum hennar til að frum-
varpið hlyti samþykki. Fyrr í dag
hafði lausleg talning atkvæða á
meðal þingmanna gefið til kynna
að mjög mjótt yrði á mununum.
Mjög snarpar umræður urðu i
þinginu í dag og kom til hvassra
orðaskipta á milii þingmanna
N-íra. Ummæli John Hume, eins
þingmanns N-íra, vöktu sérstak-
lega mikla athygli, en hann barð-
ist mjög gegn dauðarefsingu.
Sagði hann, að með því að taka
dauðarefsingu upp að nýju væri
IRA færður sigurinn á silfurfati.
James Prior, írlandsmálaráðherra
bresku stjórnarinnar, hafði hótað
að segja af sér embætti ef frum-
varpið fengi meirihluta atkvæða á
þingi.
Mestu hryðjuverk
IRA á þessu ári
Belfast, 13. júlí. AP.
SEX manns létu lífið á N-írlandi í dag þegar skæruliðar IRA létu til
skarar skríða í öflugustu aðgerðum sínum það sem af er þessu ári. Fjórir
létust er herflutningalest var gerð fyrirsát og tveir uppljóstrarar voru
teknir af Iffi, að því er virðist.
Að sögn lögregluyfirvalda voru
hinir fjórir látnu hermenn úr
deild þjóðvarðliða f Ulster-héraði.
Þ?ir létu Iífið er bifreið þeirra ól.
yfir mjög öfluga jarðsprengju,
sem komið hafði verið fyrir á af-
skekktum sveitavegi i Tyrone-
sveit. Fimmti varðliðinn slasaðist
illa.
Þá skýrði lögreglan frá því, að
svo virtist sem tveir menn hefðu
verið teknir af lífi af mönnum inn-
an IRA-hreyfingarinnar, senni-
lega eftir uppljóstranir. Mennirn-
ir, sem voru líflátnir, eru úr hópi
strangtrúaðra kaþólikka, sem
hafa haft hendur í hári 200 virkra
meðlima IRA í héraðinu á undan-
förnum mánuðum.
Litlar upplýsingar er að hafa
um hvernig dauða mannanna
tveggja bar að höndum, en nakin
lík þeirra fundust í bifreið
skammt frá Crossmaglen. Sá bær
er þekktur fyrir að vera öflug
bækistöð IRA-manna, og héraðið,
South Armagh, hefur iðulega ver-
ið nefnt „glæpamannalandið".
Báðir mennirnir höfðu verið
skotnir i höfuðið af stuttu færi, en
slíkt er einkenni vinnubragða IRA
þegar samtökin lífláta þá, sem þau
telja óæskilega.
Morðalda þessi á N-lrlandi
hófst aðeins nokkrum klukku-
stundum áður en umræður áttu að
hefjast í breska þinginu um hvort
taka bæri hengingar upp að nýju.
Þykir víst, að skæruliðum IRA
þyki að sér vegið og þeir hafi með
þessum aðgerðum í dag vilja gefa
það til kynna, svo ekki yrði um
villst, að ógnaröldinni á N-írlandi
linnti ekki þótt dauðarefsing væri
tekin upp að nýju.
Hertar aðgerðir
frelsissveitanna
Islunabad, PakisUn, 13. júlí. AP.
SVEITIR afganskra skæruliða
gerðu á laugardag árás á flugvöll-
inn í Kabúl í annað sinn á skömm-
um tíma. Frétt þessi er höfð eftir
vestrænum diplómat í Islamabad,
en hann kvaðst ekki hafa neinar
nánari fregnir af árásinni.
Annar heimildarmaður AP-
fréttastofunnar, sem ekki vildi
láta nafns síns getið, sagði á
hinn bóginn, að nokkrir sovéskir
hermenn hefðu fallið í fyrri
árásinni, sem gerð var 1. júlí. Þá
hefðu tvær þyrlur og ein orr-
ustuþota verið eyðilagðar.
Þá hafa ferðamenn, sem komu
til Kabúl, skýrt frá þvi, að frels-
issveitirnar hafi gert stjórnar-
hermönnum fyrirsát á laugar-
dag til þess að hefna fyrir ráns-
herferð þeirra um íbúðarhús í
þorpinu Kariz-I-Mir skammt frá
Kabúl.