Morgunblaðið - 17.07.1983, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. JÚLÍ 1983
KúTendíng í
tt m •
Kerlingar-
Fjallstindurinn Loðmundur. Sannkallað einkenni Kerlingarfjallanna.
Fyrir þrettán ánim bauðst mér f
fyrsta sinni að fara í skíðaferðalag.
Ég hafði nákvæmlega engan áhuga
og afþakkaði kurteislega á þeim for-
sendum, aö það væri miklu nota-
legra að sitja heima og hlusta á
enska fótboltann í BBC á laugar-
dagssíðdegi en að skakklappast upp
um hóla og hæðir, fjarri öllum
mannabyggðum í þokkabót, til þess
eins að renna sér niður aftur. Eiga í
kaupbæti á hættu að snúa sig eða
jafnvel fótbrjóta. Nei takk, ómögu-
lega, ekki fyrir mig.
Þessi sama saga endurtók sig
svo að segja á hverjum einasta
vetri á meðan skólaganga mín ent-
ist. Stundum varð ég meira að
segja að fara með þessa romsu
tvisvar á vetri. öll hugsanleg fúk-
yrði félaganna dugðu ekkert á mig
og ég hertist aðeins í þeirri trú
minni, að skíðaiþróttin væri
óþurftarfyrirbrigði, eftir því sem
fúkyrðaflaumurinn jókst.
Það var því með vissum fegin-
leik, að ég kvaddi skólabekkinn
þótt innst inni gætti söknuðar. Ég
var þó allténd laus við þennan
skíðaferðalagadraug, sem aldrei
lét mann í friði. Aukreitis var ég
enn vissari í minni sök, að ég yrði
ekki frekar ónáðaður með skíða-
rausi af hálfu félaganna því fátt
var um skíðaaðdáendur í mínum
vinahópi.
Kerlingar-
fjöll og
París
Hins vegar tók vinahópurinn
breytingum eins og gengur og ger-
ist með árunum og áður en ég vissi
af var ég umsetinn algerum skíða-
sjúklingum á alla kanta. Þetta
voru Garðbæingar, allt saman
ágætisfólk upp til hópa, sem allir
voru meira og minna helteknir af
skíðabakteríunni. Á Kerlingarfjöll
var ekki minnst öðru vísi en með
tárin í augum, fjarrænu augnaráði
og með skíðabaug um höfuðið. Ég
fékk mig fullsaddan. Um heims-
borgina París var alla jafna fjall-
að á sama hátt og með sömu af-
leiðingum. Ég fékk alveg nóg.
Allt frá þessum tímum hef ég
strengt þess heit, að stíga aldrei á
skíði og krækja hjá París á ferða-
lögum mínum sé þess nokkur kost-
ur. Eftir að hafa gist Kerlingar-
fjöllin um síðustu helgi held ég
dauðahaldi í Parísar-heitið.
Það mun hafa verið á útmánuð-
um vetrar, að kunningi minn, Karl
Éiríksson, færði það í mál við mig
hvort ég hefði ekki áhuga á að
spreyta mig á skíðum einhverju
sinni á komandi sumri. Ég tók vel
í þessa umleitan, en með þeim
fyrirvara að yfirboðarar mínir
samþykktu þessa glæfraför. Innst
inni hef ég vafalítið vonað, að þeir
þvertækju fyrir þetta allt saman.
Ég orðaði það við Karl, vin minn,
að sennilega væri nú heppilegra
að fá einhvern, sem einhverju
sinni hefði reynt íþróttina, a.m.k.
æft sig í að binda á sig skíðin, þó
ekki hefði verið um verklega
reynslu að ræða. Hann brosti bara
og sagði þetta tilvalið tækifæri
fyrir kennara Skíðaskólans í Kerl-
ingarfjöllum að sýna kunnáttuna.
Og þar við sat.
Áður en ég vissi af var ég sestur
inn í rútu Norðurleiða, þar sem
Páll Gislason frá Hofi í Vatnsdal
sat við stýrið. Ég var þungt hugsi.
Veðrið hundleiðinglegt, þoka og
súld, og ég sá fram á ömurlegustu
reynslu ævi minnar. Lét hugann
reika sem snöggvast upp í Kerl-
ingarfjöll og sá sjálfan mig fyrir
mér á svipstundu í huganum, þar
sem ég lá emjandi af sársauka;
fótbrotinn á báðum og hjálpar-
vana uppi í efstu brekkunni og
lyftan biluð í ofanálag. Mér voru
allar bjargir bannaðar. Þetta var
sosum mátulegt, ég hefði aldrei
átt að glepjast.
Hugrenningarnar tóku skyndi-
lega enda er við héldum af stað.
Framan af reyndi ég allt sem ég
gat til þess að láta mér leiðast.
Setti út á allt og alla, en svo fór að
lokum að ég gafst upp á slíku. síð-
ari hluti leiðarinnar upp í Kerl-
ingarfjöll er nefnilega þannig, að
ekki gefst neitt ráðrúm til heila-
brota. Holurnar sjá um að kippa
allri rökréttri hugsun úr skorðum.
Eiríkur Haraldsson, einn átta
hluthafa í Fannborgu hf., hlutafé-
laginu sem rekur Skíðaskólann i
Kerlingarfjöllum, var með í för-
inni uppeftir og lýsti leiðinni og
kennileitum fyrir farþegum eftir
því sem kostur var. Þokan var
nefnilega slík, að vart sá nema á
næsta stein. Fyrir utan hinn
grýtta vegarslóða, sem farið er
um, er yfir ein 4—5 óbrúuð vatns-
föll að fara. Þau eru þó að sögn
Eiríks nánast barnaleikur yfir-
ferðar nú í samanburði við það,
sem gerist að vorlagi þegar leys-
ingar eru í algleymingi. Sagði
hann nokkrar léttvægar glæfra-
sögur af ferðum Kerlingarfjalla-
manna og annarra af því tilefni.
Tveir steinar
Nokkru áður en komið er að
Skíðaskólanum í Kerlingarfjöllum
verður á leið vegfarenda varða ein
heljarmikil. Nefnist þar Bláfells-
háls. Að sögn Eiríks er það að
mati Kerlingarfjallamanna og
annarra kunnugra nánast guðlast
að leggja ekki stein í vörðuna.
Skoraði hann á alla í rútunni að
snara sér út í suddann og kasta
a.m.k. einum steini í vörðuna. Með
því væri lagður grunnur að betra
veðri, auk þess sem nægar sögur
væri til af hrakförum manna, sem
ekki hefðu nennt að kasta steini í
vörðuna. Ég lét tvo.
Og viti menn, það tók að birta
til fáeinum mínútum síðar og
veðrið fór stöðugt batnandi allan
tímann, sem ég dvaldi þar uppfrá.
Óhöpp urðu heldur engin. Hvað
eru menn svo að hnýta í þjóð-
trúna?
Við komum ekki upp í Kerl-
ingarfjöll fyrr en klukkan var
langt gengin átta á föstudeginum
eftir ferðalag, sem staðið hafði frá
því kl. tvö um daginn. Reyndar
voru einhverjir erfiðleikar með
tengslið (kúplinguna) í rútunni
um tíma, en því var kippt í liðinn
með uppþvottabursta við sölu-
skálann við Geysi á meðan farþeg-
arnir sporðrenndu pylsum og öllu
tiltæku. í þessum ágæta söluskála
rakst undirritaður m.a. á litla
glerflösku með innihaldi, sem á
ensku var nefnt „Souvenir water"
og er úr Geysi. Fyrir þetta mega
menn snara út 100 krónum hafi
þeir áhuga, en vatnið mun ósvikið
og ekki úr næsta kaldavatnskrana.
Hlýtur að vera „hit“ hjá banda-
rískum túrhestum. En nóg um
slíkt.
Við komuna í skíðaskála þeirra
Kerlingarfjallamanna beið okkar
vænsti kvöldverður; kássa og
hveitisnúrur á ítalska vísu, sem
kokkurinn Karl („Kokkurinn
Karl... og maturinn snarl") hafði
útbúið af snilld. Að þeirri máltíð
lokinni fengu menn rétt ráðrúm
til að koma pjönkum sínum fyrir;
ýmist á svefnlofti aðalskálans eða
þá í einhverri nípanna, áður en
dengt var I mann heitu kakói og
kexkökum svona rétt fyrir svefn-
inn. Að kvöldkaffinu loknu greip
ég tækifærið og spurði Eirík Har-
aldsson eilítið út í tilurð þessa
Skíðaskóla í Kerlingarfjöllum.
Eiríkur sagði mér, að hann og
Valdimar Örnólfsson hefðu á sín-
um tíma verið saman við nám við
íþróttaháskólann í Köln. Þaðan
Texti: Sigurður Sverrisson.
Myndir: Eiríkur Eiríksson.
luku þeir prófi 1956, en hluti þess
náms fólst m.a. í dvöl í Tíról. Þar
kviknaði neistinn. Eftir þá
reynslu, að renna sér á skíðum í
sannkölluðu sumarveðri, var
draumurinn að koma upp ein-
hverri aðstöðu í þá veru á Islandi.
Valdimar hélt síðan til Grenoble í
Frakklandi til frönskunáms og jók
sú dvöl enn á áhuga hans á þessu
málefni. Leiðir hans og Eiríks
lágu síðan saman á ný er þeir urðu
báðir kennarar við Menntaskól-
ann í Reykjavík og að sjálfsögðu
skaut gamla draumahugmyndin
upp kollinum á ný.
— En af hverju Kerlingarfjöll?
„Kerlingarfjöll voru alls ekki
fyrsti staðurinn sem við reyndum
með þessa starfsemi fyrir augum,"
sagði Eiríkur hæglátur og yfirveg-
aður að vanda. „Við höfðum reynt
fyrir okkur við Langjökul, á
Fimmvörðuhálsi og víðar. Það sem
gerði útslagið með Kerlingarfjöll
var sú staðreynd, að þar var hægt
að una sér við fleira en skíðaiðk-
anir. Jarðhiti er hér í nágrenninu,
þótt ekki hafi hann verið nýttur
að ráði ennþá, og eitt og annað
sem heillar."
Upphafið
Upphaflega var starfsemin í
Kerlingarfjöllum í samstarfi við
Ferðafélag fslands, sem hafði lát-
ið byggja myndarlegan skála fyrir
upphaf síðari heimsstyrjaldar.
Árið 1963 var svo hafist handa við
uppbyggingu mannvirkja á vegum
Skíðaskólans sjálfs og eru það þau
húsakynni, sem nú eru notuð fyrir
starfsmenn. Tveimur árum síðar
og fjórum árum eftir upphaf
ævintýrsins var lokið við byggingu
aðalskálans. Hann er þó ekki leng-
ur í upprunalegri mynd því 1974
var settur undir hann kjallari, auk
þess sem bætt var við hann til
beggja enda. Gerbreyttist öll að-
Þessar þrjár hressu tátur göntuðust og spauguðu af miklum móð. Þetta eru tvíburarnir Elíasbet og Brynhildur og i
milli þeirra er vinkonan Þurí.