Morgunblaðið - 21.07.1983, Qupperneq 1
56 SÍÐUR MEÐ MYNDASÖGUBLAÐI
163. tbl. 70. árg. _______________FIMMTUDAGUR 21. JÚLÍ 1983________________________________Prentsmiðja Morgunblaðsins
Pólland:
Þingið samþykk-
ir kúgunarlögin
Varsjá, 20. júlí. AP.
PÓLSKA þingið samþykkti kúg-
unarlögin í dag og heimilaði her-
Óhöpp í
kjarnorku-
knúnum
skipum
Washington, 20. júlí. AP.
Kjarnorkuknúin skip úr sjó-
herjum Bandaríkjanna, Bret-
lands og Sovétríkjanna hafa
lent í 37 óhöppum á undanförn-
um árum og stundum hefur
mikil geislavirkni hlotist af,
samkvæmt skýrslu sem birt var
í dag.
Skýrsluna skrifaði David E.
Kaplan, er starfar hjá stofnun
í San Francisco er kennir sig
við rannsóknarfrétta-
mennsku, og í henni er því
haldið fram að ýmsar hættur
fylgi kjarnorkuknúnum
herskipum.
Segir í skýrslunni að svo
mikil útgeislun sé í fyrsta
kjarnorkuknúna kafbát
bandaríska sjóhersins, Nautil-
us, að almenningur fái ekki
aðgang að nema hluta skips-
ins eftir að því verður breytt í
safngrip.
f skýrslunni segir að kjarn-
orkuknúin skip bandaríska
sjóhersins fleygi jafnan í haf-
ið mjög geislavirkum síum þó
það stangist á við reglur hers-
ins. Segir einnig að í 13 tilvik-
um hafi geislavirk efni verið
losuð í sjó af slysni nærri
ströndu.
Vænta má viðbragða af
hálfu sjóhersins við þessum
fullyrðingum, en í skýrslunni
eru bornar brigður á fyrri
yfirlýsingar hersins um að
aldrei hafi verið losuð geisla-
virk efni er gætu haft áhrif á
umhverfi eða fólk.
stjórninni aö stjórna með tilskipun-
um, daginn áður en búist var við að
þingið aflétti herlögum og veitti póli-
tískum föngum náðun með ströng-
um skilyrðum.
Samkvæmt kúgunarlögunum
getur stjórnin lýst neyðarástandi
án þess að leita ásjár þingsins og
skilyrði, sem sett eru fyrir náðun
allt að 1.200 pólitískra fanga, geta
þýtt fyrirvaralausa fangelsun
þeirra af litlu tilefni.
Sjónvarpað verður beint frá
þingfundi á morgun, fimmtudag,
og getur pólska þjóðin því fylgst
með þegar samþykkt verður að af-
nema herlögin og náða pólitíska
fanga. Leiðtogar Samstöðu og
andófsmenn verða ekki náðaðir í
tilefni þjóðhátíðardagsins, að sögn
heimilda.
Þegar atkvæði voru greidd um
kúgunarlögin voru aðeins 370 af
450 þingmönnum viðstaddir. Einn
greiddi atkvæði á móti kúgunar-
lögunum og annar sat hjá, en 368
greiddu þeim atkvæði sitt.
rMHn x
Sovézkt herskip veitir skipi grænfriðunga, Rainbow Warrior, eftirför á
flótta grænfriðunga út úr sovézkri lögsögu í Beringssundi eftir að
félagar úr samtökunum höfðu stigið á land á Tjúkta-skaga til að fylgjast
með meintura brotum Rússa á samþykktum Alþjóðahvalveiðiráðsins.
Símamynd AP.
Ekkert
heyrðist
frá ræn-
ingjunum
Rómaborg, 20. júlí. AP.
RÆNINGJAR 15 ára gamallar dótt-
ur starfsmanns Páfagarðs hétu enn
einu sinni að ráða stúlkuna af dög-
um ef ekki yrði orðið við kröfum
þeirra um að tilræðismaður páfa, Ali
Agca, yrði látinn laus fyrir miðnætti,
klukkan 22 að íslenzkum tíma, en
ekkert hafði heyrzt frá ræningjunum
þegar Mbl. fór í prentun.
Agca situr í lífstíðarfangelsi á
Ítalíu fyrir tilræðið við páfa, en
einnig stendur yfir rannsókn á
meintum áformum hans um að
ráða Lech Walesa, leiðtoga óháðu
verkalýðsfélaganna í Póllandi, af
dögum. Hann myrti einnig
tyrkneskan blaðamann 1979.
Jóhannes Páll páfi hvatti lands-
menn til að biðja fyrir stúlkunni,
Emanuelu Orlandi, og í nótt kváð-
ust foreldrar hennar enn vongóðir
um að styrkur bænarinnar mætti
verða til að dóttur þeirra yrði
hlíft.
Reagan segir friðarboð
sandinista vera í'ákvætt
Washington, 20. júlí. AP.
RONALD Reagan Bandaríkjaforseti sagði í ræðu í kvöld að tillögur her-
stjórnarinnar í Nicaragua um lausn á ófriði í Mið-Ameríku væru jákvæðar,
en í sameiginlegri yfirlýsingu Hvíta hússins og utanríkisráðuneytisins í
Washington var sagt að tillögunum væri verulega ábótavant.
Blaðafulltrúi Hvíta hússins
sagði að í tillögunum væri tilraun
gerð til að setja stjórn sandinista
á sama stall og hæfði lýðræðislega
kjörinni stjórn og í þeim væri
hvergi drepið á hervæðingu Nicar-
agua. { tillögunum voru aðilar
þeir, sem hlut eiga að máli, hvattir
til að leggja niður vopn og einnig
var hvatt til þess að Nicaragua og
Honduras semdu með sér friðar-
sáttmála.
Um sama leyti og tillögur þess-
ar voru birtar ákvað Bandaríkja-
stjórn að senda átta skipa flota-
deild til Mið-Ameríku til þess að
leggja áherzlu á stuðning Banda-
ríkjanna við vinveitt ríki í þessum
heimshluta. Hermt er að flota-
deildin muni m.a. æfa hafnbönn er
hún kemur til Mið-Ameríku. For-
ystuskip flotadeildarinnar er
flugmóðurskipið Ranger, sem ber
70 flugvélar.
Þá standa fyrir dyrum æfingar
milli fjögur og fimm þúsund
bandarískra hermanna í Hondúr-
as, líklega í næsta mánuði. Reagan
hefur nær útilokað þann mögu-
leika að senda hermenn til að
berjast í Mið-Ameríku, en hins
vegar útilokar hann ekki mögu-
leika á hafnbanni til að stemma
stigu við miklum vopnaflutning-
um til skæruliða í E1 Salvador
með skipum er sigla undir fánum
kommúnistaríkj a.
Reagan átti í dag fund með
bandarískum gyðingaleiðtogum til
að afla stefnu sinni í Nicaragua
fylgis, og skýrði þá m.a. frá
ofsóknum, sem gyðingar í Nicar-
agua hafa orðið fyrir af hálfu
sandinista, sem notið hefðu Pal-
estínuskæruliða.
Búist er við því að George P.
Shultz, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, gefi út þá yfirlýsingu í
vikunni að batamerki sé að sjá í
mannréttindamálum í E1 Salva-
dor, þrátt fyrir fregnir um að
stöðugt fleiri óbreyttir borgarar
séu vegnir í ofbeldisaðgerðum og
bændur hraktir af jörðum sínum.
Vopnaðir drúsar fyrir framan fylgsni sitt í Chouf-fjöllunum við Beirút í
Líbanon. í fordyri grillir í loftvarnabyssu.
íhuga að senda land-
gönguliða til Líbanon
Washington, 20. júlí. AP.
Bandaríkjastjórn hefur það til alvarlegrar athugunar að senda bandaríska
landgönguliða á svæði þau í Líbanon sem ísraelar ákváöu í dag að yfirgefa,
en ákvörðun stjórnar Begins hefur verið misjafnlega tekið, og tímasetning
hennar kom á ovart.
Hafa ráðamenn í Washington af
því áhyggjur að ísraelar hyggi
ekki á allsherjarbrottflutning frá
Líbanon, heldur ætli aðeins að
hörfa frá ákveðnum svæðum, sem
ekki séu þeim að skapi. óttast er
að þeir ætli einvörðungu að flytja
heri sína til og að hér sé ekki um
skref til allsherjar brotthvarfs að
ræða.
í sama streng tóku Amin Gema-
yel forseti Líbanon, Shafik Wazz-
an forsætisráðherra, og Elie Sal-
im utanríkisráðherra, sem allir
eru í Washington. Ráðamenn í
Beirút og Washington hafa lagst
gegn einhliða brottflutningi ísra-
ela af ótta við að slíkt kunni að
leiða til varanlegrar skiptingar
Líbanon niður í yfirráðasvæði
Sýrlendinga og ísraela.
Wazzan sagði að stjórnarherinn
í Líbanon myndi fylla skarð
Israelshers, sem hyggst yfirgefa
200 fermílna svæði af 1.100 fer-
mílna svæði, sem er á hans valdi.
Hörfa ísraelar um 30 kílómetra
meðfram strandlengjunni, m.a.
frá Beirút, en færa sig hins vegar
ekki til í Beka-dalnum eða úr Jab-
al Barouk-fjöllunum. Búist er við
að tilfærsla ísraelshers hefjist
jafnvel í næstu viku, en hún mun
taka allt að átta vikur.
Til átaka kom í Líbanon í dag er
sveitir drúsa hófu skothríð á aust-
urhluta Beirút með þeim afleið-
ingum að þrír menn féllu og
10 særðust. Af hálfu falangista
var því lýst yfir að sveitir Sýr-
lendinga í Metin-fjöllunum ættu
aðild að skotárásum á Beirút.
Skotið var á ísraelsk þorp frá Líb-
anon í dag, í fyrsta sinn í rúmt ár.