Morgunblaðið - 21.07.1983, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. JÚLÍ 1983
Brjánslækur:
Hrefnuveiðarnar
ganga óvenju illa
vegna tíðarfars
Hrefnuveiðarnar frá Brjánslæk
á Barðaströnd hafa gengið afar illa
það sem af er hvalvertíð vegna
slæms tíðarfars. Ólafur Halldórs-
son, forstjóri Flóka hf. á Brjáns-
læk, sagði í samtali við Mbl. að
búið væri að veiða 19 hrefnur sem
gefið hefðu af sér um 45 tonn af
afurðum en á sama tíma hefði oft
verið búið að veiða 45 til 50 dýr.
Tveir bátar eru gerðir út á
hrefnu frá Brjánslæk, Gissur
hviti frá ísafirði, sem Tryggvi
Guðmundsson er skipstjóri á, og
Fjóla frá Patreksfirði, sem Kon-
ráð Eggertsson er með. Bátarnir
komu til Brjánslækjar aðfara-
nótt síðastiiðins þriðjudags með
tvær hrefnur hvor bátur. Blaða-
maður Morgunblaðsins var á
Brjánslæk og fylgdist með mót-
töku veiðinnar og skurði fyrstu
dýranna. Fyrri báturinn kom
inn klukkan að verða tvö um
nóttina en sá seinni um þrjúleyt-
ið. Sjómennirnir gáfu sér rétt
tima til að losa sig við aflann,
taka olíu en fóru síðan strax út
aftur. Þrír menn eru á hvorum
bát.
Tryggvi Guðmundsson, skip-
stjóri á Gissuri hvíta, sagði að
hrefnuveiðarnar hefðu gengið
óvenju illa það sem af er sumri.
Hann sagðist hafa verið við
þessar veiðar með hléum síðan
1959 en Breiðafjörðurinn væri
með aldauðasta móti þetta árið,
engin áta virtist hafa komið inní
fjörðinn. Sagði hann að nóg virt-
ist vera af hrefnu fyrir utan
Snæfellsnes en þeir gætu ekki
sótt hana þangað á þessum litlu
bátum nema við hagstæð veð-
urskilyrði. Sagði Tryggvi að
vestanáttin væri búin að vera
ríkjandi í sumar og stöðug
bræla, þannig að þeir hefðu lítið
getað verið við veiðarnar. Hann
sagðist hafa veitt eitt dýr, sem
var fullt af ufsa. Það væri afar
óvenjuleg sjón þar sem þær lifðu
á öðru en ufsa en þetta sýndi
hvað skilyrðin hefðu verið slæm
í sjónum inni í firði þar sem
venjulega eru bestu hrefnumið-
in.
Byrjað var að skera fyrstu
hrefnuna strax og bátarnir
komu að landi þó komið væri
fram á nótt. Allt var tilbúið í
landi því hver mínúta er dýrmæt
og ekki má líða nema ákveðinn
tími frá því hrefnan er skotin
þar til hún er skorin. Ólafur
Halldórsson sagði að þeir reyndu
að halda sig innan við 12 tíma
markið eftir því sem mögulegt
væri. Þennan tíma verður þó
stundum að fremlengja ef þann-
ig stendur á og eru innyflin þá
skorin úr dýrunum úti á sjó og
hrefnan dregin í sjónum og helst
kjötið þá óskemmt eitthvað leng-
ur. Dýrin voru dregin upp í fisk-
verkunarstöð Flóka hf. með spili
og vírum og var hafist handa við
skurðinn. Bitarnir voru settir í
kar með rennandi vatni og þann-
ig kældir áður en þeir voru
fínskornir, flokkaðir og frystir.
Japanir kaupa megnið af afurð-
unum fyrir ágætis verð að því er
Ólafur sagði. Auk kjötsins kaupa
þeir rengið, spikið og sporðana.
Spikið er saltað en það verður að
vera af ákveðinni lágmarks
þykkt til að það nýtist. Beinin
eru þá orðin það eina, sem eftir
er af dýrinu en þeim er hent.
Ekki er annað vitað en yfir-
standandi hrefnuvertíð sé sú
þriðja síðasta vegna ákvörðunar
Alþjóðahvalveiðiráðsins um al-
gert hvaiveiðibann frá og með
árinu 1986. ólafur Halldórsson
sagði aðspurður um framtíðar-
áform fyrirtækisins að þau væru
ekki ákveðin. Sagðist hann i
sannleika sagt ekki trúa því að
til þessa banns kæmi fyrr en á
reyndi. Viðurkennt væri að
hrefnan væri ekki ofveidd og
veiðar á henni væru orðnar með
mannúðlegri veiðum. Notaðir
voru 400 calibera fílarifflar með
stálkúlum og dygði eitt skot
venjulega til að aflífa dýrið.
Sagði hann að ýmis tæki og
áhöld sem fyrirtækið hefði verið
að koma sér upp yrðu ekki notuð
til annars en húsnæðið væri þó
hægt að nýta áfram.
Hrefnubátarnir tveir sem
gerðir eru út frá Brjánslæk hafa
leyfi til að veiða 51 hrefnu, báðir
til samans, fram til 15. ágúst. Ef
þeir eða hrefnubátar frá öðrum
stöðum hafa ekki náð leyfilegum
fjölda dýra fyrir þann tíma hefst
kapphlaup á milli þeirra um að
ná þeim fjölda, sem upp á vantar
til að fylla heildarveiðikvótann,
og er því um að gera fyrir bátana
að nýta sinn kvota fyrir 15. ág-
úst og eiga þá eftir von í ónýtt-
um kvóta annarra. ólafur Hall-
dórsson sagði að þetta hefði
venjulega tekist en útlitið væri
óneitanlega ekki glæsilegt í ár.
Kæmi þetta sér sérstaklega illa í
ár vegna þess að fyrirtækið er að
stækka við sig og þarf á öllu sínu
að halda til að standa undir
þeim kostnaði. HBj.
Fjóla BA komin að bryggju á Brjánslæk með tvær hrefnur sem skotnar
voru út af Snæfellsnesi.
Rengið skorið frá.
Hrefna dregin inn í vinnslusal Flóka hf. Morgunblaðið/HBj.
Kjötið skorið í bita, Gfsli Magnússon verkstjóri í hrefnuskurði hjá Flóka hf. mundar sveðjuna.
Samtök herstöðvaandstæðinga um flugstöðina:
Of stór miðað við
ókomna framtíð
„Æviskrár
samtíðar-
manna“
Bókaútgáfan Skuggsjá í Hafnar-
firði hefur gefið út annað bindi ritsins
„Æviskrár samtíðarmanna" eftir
Torfa Jónsson.
í þessu bindi eru æviskrár um
2.000 manna, sem bera nöfn sem
byrja á bókstöfunum I til R að báð-
um meðtöldum.
Æviskrár samtíðarmanna verða
þrjú bindi með allt að 6.000 ævi-
skrám núlifandi íslendinga.
Bókin er prentuð í Prisma, en
bókbandið hefur Bókfell hf. gert.
Torfi Jónsson, rithöfundur.
SAMTÖK herstöðvaandstæðinga,
framkvæmdanefnd, mótmælir samn-
ingi um flugstöð á Keflavíkurflugvelli
í fréttatilkynningu sem Mbl. hefur
borist. Þar segir m.a. að flugstöðin sé
of stór, „ef gengið er út frá þörfum
Islendinga um ókomna framtíð", eins
og það er orðað.
Herstöðvaandstæðingar segja
flugstöðina hannaða sem hernað-
armannvirki, hún sé fyrst og fremst
vegna þarfa Bandaríkjahers til
notkunar í styrjöld. Menn komi því
til með að „þramma" í flugstöðinni
„ofan á hernaðarmannvirki". I
framhaldi af því segja þeir að bezta
tryggingin fyrir því að Bandaríkja-
menn „þurfi ekki að nota flugstöð-
ina í „neyðartilfellum", sé sú „að
leggja niður herstöðvarnar hér á
landi“.
Herstöðvaandstæðingar deila
einnig á notkun bandarískra fjár-
muna til byggingarinnar, einnig á
það að íslendingar ætli að taka er-
lend lán til að standa straum af
kostnaði við bygginguna, sem þeir
segja að muni ekki bæta fjárhags-
stöðu þjóðarinnar.
í lok ályktunarinnar varar fram-
kvæmdanefndin við öllum frekari
framkvæmdum á vegum Banda-
ríkjahers hérlendis. Þá segja þeir
að fólk hafa vaxandi áhyggjur af
vígbúnaðarkapphlaupi risaveld-
anna; vígbúnaðarkapphlaupi sem
færi okkur æ nær „því hengiflugi
þar sem gjöreyðingin ein blasir
við“. Lausn þeirrar hættu fyrir
okkur íslendinga telja þeir fólgna í
því að leggja niður herstöðina og
hætta þátttöku í hernaðarbanda-
lögum.