Morgunblaðið - 24.07.1983, Qupperneq 1

76 SÍÐUR
Skrafað og skeggrœtt
á Sauðárkróki
Segir Begin af sér
vegna heilsubrests?
166. tbl. 70. árg.____________
Stórsókn
írana gegn
her íraka
Nokósfu, 23. júlí. AP.
ÍRANIR segj&st hafa hafið stórsókn
gegn írökum í Kúrdafjöllum og fellt
eða sært rúmlega 2.000 íranska her-
menn og tekið a.m.k. 10 |>orp her-
skildL
Árásin var gerð skömmu eftir mið-
nætti, 35 mánuðum eftir að stríð þjóð-
anna hófst. Barizt er í snævi þöktum
fjöllum Kúrdistans nálægt landamær-
um Tyrklands, nyrzt á 480 km víglínu
þjóðanna. Fram til þessa hafa bardag-
arnir aðallega geisað í eyöimörkum og
mýrum sunnarlega á víglínunni og á
miðvígstöðvunum.
íranir segja í tilkynningu að til-
gangur sóknarinnar sé að ná mik-
ilvægri fjarskiptamiðstöð íraka,
Haji Omran, sem er einnig mikil-
væg bækistöð kúrdískra „gagnbylt-
ingarsinna", 5,6 km innan landa-
mæra íraks.
Annað markmið sóknarinnar er
að loka fjallvegi milli Rowanduz,
íraksmegin landamæranna, og Pir-
anshahr, írans megin þeirra. Þetta
er eini færi vegurinn á þessu svæði
og Kúrdar hafa notað hann fyrir
birgðaflutningaleið í baráttu sinni
gegn stjórninni í Teheran.
Enn annar tilgangur sóknarinnar
er að ná fjallstindum innan landa-
mæra Iraks, sem fallbyssuskyttur
Iraka hafa notað til þess að skjóta á
bæi og þorp innan landamæra
írans.
Stórsóknin fylgir í kjölfar
þriggja „hreinsunaraðgerða" írana
gegn kúrdískum uppreisnar-
mönnum í Kúrda-héraðinu írans
megin landamæranna.
Landslagið er svo hrjóstrugt
beggja megin landamæranna, að
báðir aðila hafa neyðzt til þess í
vaxandi mæli að beita flugvélum og
þyrlum í hernaðinum.
Norðmenn
missa %
hrefnukvótans
Brighton, 23. júlí. AP.
PERÚMENN drógu í gærkvöld mót-
mæli sín við algeru hvalveiðibanni til
baka og eru því aðeins þrjár þjóðir
eftir í þeim hópi, sem mótmælt hafa
banninu; Norðmenn, Sovétmenn og
Japanir.
Þá urðu Norðmenn að kyngja því
í gær, að hrefnukvóti þeirra var
skorinn verulega niður. Fá þeir að-
eins að veiða 635 hrefnur á næstu
vertíð í stað 1690 á þeirri síðustu.
Sá kvóti, þ.e. 1.690, var sjálfskipað-
ur af Norðmönnum.
Ákvörðun ráðsins er Norðmönn-
um geysilegt áfall, þar sem kvóti
þeirra er áberandi mest skertur.
Japanir og Sovétmenn urðu ekki
eins illa úti í niðurskurði ráðsins,
sem nam rúmum 18%o af kvótum
síðustu vertíðar.
Samþykkt var að leyfa veiðar alls
10.160 hvala á næstu vertíð og lýstu
Japanir því yfir, að þeir væru
óánægðir með þá ákvörðun, en þó
ánægðir með að niðurskurðurinn
skyldi ekki verða meiri en raun bar
vitni.
Skip Greenpeace-samtakanna,
Rainbow Warrior, var í morgun enn
á siglingu á Beringshafi til móts við
7 félaga úr samtökunumn, sem sov-
ésk yfirvöld ætla að skila. Sjömenn-
ingarnir hafa verið í haldi frá því á
mánudag. Þeir voru gripnir eftir að
hafa gengið á land til þess að ná
myndum af vinnslu Sovétmanna á
hvalkjöti í loðdýrafóður.
Tel Atít, 23. júní. AP.
BLÖÐ í ísrael, þá einkum stjórnar-
andstöðublöð, hafa velt því fyrir sér
að undanförnu hvert næsta skref
Menachem Begin, forsætisráðherra
ísraels, verði. Eru vangaveltur um
að hann kunni að segja af sér, einnig
að hann sé heilsuveill og þjáist af
þunglyndi.
Begin á einhvern tímann að
hafa sagt að til greina kæmi að
draga sig í hlé er hann næði 70 ára
SUNNUDAGUR 24. JÚLÍ 1983
aldri. í gær hélt hann upp á
sjötugsafmæli sitt samkvæmt
hebresku dagatali. Talsmaður
Begin, Uri Porat, sagði í gær að
allt tal um lélegt heilsufar
forsætisráðherrans væri þvaður,
hann væri fullkomlega heilbrigð-
ur, bæði andlega og líkamlega.
Umtalið hefur þó ekki síst sprottið
upp vegna þess að Begin hætti
skyndilega við ferð til Washington
fyrir skömmu. Gaf hann fyrst
engar skýringar, en sagði síðan að
hann hefði hætt við ferðina af
persónulegum ástæðum.
Talið er að vangaveltur um
þunglyndi Begin eigi að einhverju
leyti við rök að styðjast. Hann
missti nýlega eiginkonu sína, og
samstarfsmann sinn og stórvin
Simha Erlich, og skakkaföll ísra-
elska hersins í Líbanon hafa lagst
Prentsmiðja Morgunblaðsins
þungt á hann. „Þetta hefur verið
erfitt ár fyrir Begin,“ segja blöðin.
í kjölfarið á umræðum þessum,
hafa blöðin og fleiri velt því fyrir
sér hver yrði eftirmaður Begins í
forsætisráðherrastólnum. Hefur
helst verið rætt um David Levy,
aðstoðarforsætisráðherra, Yitzh-
ak Shamir, utanríkisráðherra eða
Moshe Arens varnarmálaráð-
herra.
V-Þjóðverjar eru mestu
bjórdrykkjumenn heims
London, 22. júlí. AP.
Bandaríkjamenn framleiða
mestan bjór af öllum, en Vestur-
Þjóðverjar drekka mest allra, sam-
kvæmt upplýsingum samtaka bjór-
framleiðenda í Bretlandi.
En Frakkar eru mestir vín-
drykkjumenn allra, drekka að
meðaltali 11,35 lítra af léttum
vínum á íbúa á ári, en þar næstir
koma Spánverjar með 10,82 lítra
og síðan Vestur-Þjóðverjar með
10,4.
Hver Þjóðverji drekkur 122 lítra árlega
Samkvæmt lista samtakanna
yfir neyzlu bjórs, léttra vína og
sterkra 1981, en nýrri tölur eru
ekki til, er Bandaríkjamenn ekki
að finna í efstu sætum listans og
ekki heldur Rússa, en neýzlutöl-
ur eru allar miðaðar við höfða-
tölu.
Rússar hafa skotist upp í
þriðja sæti yfir bjórframleiðend-
ur og þar með skotið Bretum ref
fyrir rass.
Bandaríkjamenn framleiddu
138,9 milljónir fata af bjór árið
1981, Vestur-Þjóðverjar 57,3
milljónir, Rússar 38,4 og Bretar
37,7. í hverju fati eru 136 lítrar
bjórs.
Vestur-Þjóðverjar drukku 122
lítra af bjór að meðaltali 1981,
næstir komu Tékkar með 116
lítra á mann, þá Austur-Þjóð-
verjar með 114,5 lítra, Ástralir
með 111,6 lítra, Danir með 109
lítra og Belgar með 103,2 lítra.
Bretar eru í níunda sæti yfir
bjórneyzlu, rétt á eftir Nýsjá-
lendingum og írum, með 92,2
lítra á mann að meðaltali.
Spánverjar eru í 16. sæti með
46,21 lítra og Frakkar í 22. sæti
með 36,5 lítra.
Næst á eftir Frökkum í vín-
neyzlu koma Portúgalir og ítalir,
en í efstu þremur sætum yfir
neytendur sterkra vína (áfengis)
eru, í réttri röð, Austur-Þjóð-
verjar, Ungverjar og Pólverjar,
samkvæmt upplýsingum sam-
takanna.