Morgunblaðið - 24.07.1983, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. JÚLÍ 1983
21

Knmobatjörn, öðru nafni Svanavatn.,
Sölukona fyrir framan Zen-Kó-Ji musterið, en þangað koma um 8 milljónir
manna á ári. Ljósm. AK.
mamman fylgdust með af athygli,
en yngsta barnið lék sér á gólfinu.
Það er mjög gaman að fara hjól-
andi um hið fagra umhverfi Karu-
izawa. Bílaumferð er þar fremur
lítil og góð aðstaða fyrir hjólreiða-
menn. Þegar við höfðum hjólað
dágóða stund heyrðum við skyndi-
lega hlátrasköll og glaðværan
barnasöng. í ljós kom að hér var
um að ræða barnaheimili fyrir
þriggja ti fjögurra ára börn og
voru börnin öll einkennisklædd í
matrósablússum með stráhatta.
Þegar börnin komu auga á mig
var eins og þau hefðu séð veru frá
öðrum hnetti því þau byrjuðu að
hrópa og kalla jafnframt því sem
þau bentu á mig í ákafa og sum
virtust jafnvel smeyk við að koma
of nálægt. Ég sagði fóstrunni
hvaðan ég væri og þegar hún hafði
útskýrt fyrir börnunum að ég
kæmi frá köldu landi langt í burtu
og þess vegna væri ég öðruvísi en
þau, hvarf mesta hræðslan og
vildu þau þá óð og uppvæg fá að
setjast í fangið á mér og virtust
hafa frá mörgu að segja, en ég
skildi því miður fremur lítið af
því.
Ein fóstran settist nú við heldur
fornfálegt píanó og fór að spila
lítið lag og var þá eins og ýtt hefði
verið á hnapp. Börnin hættu öllum
ærslalátum, þustu út á gólfið og á
örskammri stund höfðu þau raðað
sér upp í beinar raðir og voru far-
in að syngja skærum barnarómi
með tilheyrandi handahreyfing-
um. Það vakti furðu mína hversu
mikinn aga fóstrurnar höfðu og
hve auðvelt það virtist vera að fá
börnin til að hlýða.
Þegar ég sýndi á mér fararsnið
röðuðu börnin sér á einu auga-
bragði upp í einfalda röð og
kvöddu mig öll með handabandi
um leið og ég stakk upp í þau sæl-
gætismolum, sem ég hafði sem
betur fer haft meðferðis. Það var
hreint ótrúlegt hversu rólega og
yfirvegað börnin biðu þess að röð-
in kæmi að þeim og trítluðu síðan
út í góða veðrið með gott bragð í
munninum.
„ Vön alvörufossum
heima á íslandi“
Nú var ferðinni haldið áfram og
hjólað eftir þröngum stíg í átt til
skógar. Eftir að hafa hjólað í dá-
góða stund og notið kyrrðar og
fegurðar skógarins komum við að
tjörn nokkurri, sem kölluð er
Kumoba-tjörn eða Svanavatn. Þar
voru að vísu engir svanir að þessu
sinni, en tjörnin er umlukin trjám
á alla vegu, sem skýla fyrir vind-
um og er hún því yfirleitt spegil-
slétt. Trén speglast fagurlega í
tjörninni, en í fjarska gnæfir
eldfjallið Asama. Skyldi það hafa
verið þarna sem Dimmalimm
prinsessa hitti prinsinn Pétur í
svanslíki? Umhverfið virtist alla-
vega vera vel í samræmi við hið
fallega ævintýri Muggs og var
þetta tilvalinn staður til að hvílast
um stund áður en haldið yrði
áfram í áttina að Shiraito-no-
Taki-fossinum.
Mér hafði verið sagt að Shira-
ito-no-Taki-fossinn væri eitt af
náttúruundrum Karuizawa vegna
stærðar sinnar og fegurðar og
bjóst því við stórkostlegri sýn.
Fossinn hafði reyndar laskast
eitthvað við jarðskjálftana sem
urðu á þessum slóðum í maí sl., og
getið var um í fréttum, en í ljós
kom að hér var aðeins um smáfoss
að ræða, sem féll niður af um
þriggja metra háum klettavegg.
Satt best að segja varð ég ekkert
yfir mig hrifin af Shiraito-no-
Taki-fossinum enda vön alvöru-
fossum heima á íslandi.
„Átta milljónir
á ári heimsækja
Zen-Kó-Ji-musterið “
Helstu trúarbrögð i Japan eru
Shinto, sem eru sérjapönsk trú-
— nútíma iðnaðarþjóð
sem byggir á ævaforn-
um siðum og venjum
Buddhatrúarkonur á bæn.

Á örskammri stund röðuðu börnin sér í beinar raðir og byrjuðu að syngja með viðeigandi handahreyringum.
arbrögð er byggja á dýrkun for-
feðra og fornra guða, Buddhatrú
og kristindómur. Shinto og
Buddhatrú eru útbreiddustu
trúarbrögðin og víða í Japan má
sjá Shinto-altari og Buddhamust-
eri.
Eitt frægasta Buddhamusterið í
Japan er Zen-Kó-Ji-musterið í
Naganoborg, en þangað er um
þriggja klukkustunda akstur frá
Karuizawa. Lokið var við að
byggja aðalhluta musterisins árið
1707, sem er um 1500 fermetrar að
flatarmáli og er þriðja stærsta
timburbygging í Japan.
Allan ársins hring streyma
ferðamenn til Zen-Kó-Ji-muster-
isins, en talið er að þangað komi
um átta milljónir manna á hverju
ári. Sagt er að allir þeir sem
leggja á sig pílagrímsför til must-
erisins muni endurfæðast í para-
dís Buddha. Af þeim sökum er það
markmið flestra japanskra
Buddhatrúarmanna að komast til
Zen-Kó-Ji-musterisins að minnsta
kosti einu sinni á ævinni.
Eftir að hafa skoðað hið stór-
kostlega musteri var tómur mag-
inn farinn að segja til sín með við-
eigandi óhljóðum. Þegar við höfð-
um litast um í dágóða stund í leit
að veitingastað rákumst við á
stóran glugga í götuhæð þar sem
karl nokkur flatti út gríðarstórt
deig í óða önn. í ljós kom að hér
var um japanskan núðluveit-
ingastað að ræða og sá karlinn um
að núðlurnar, sem gestunum var
boðið upp á, væru ávallt nýjar. Við
ákváðum að fá okkur japanskar
núðlur í hádegismat og brögðuð-
ust þær ljómandi vel, enda hefur
karlinn örugglega kunnað sitt fag.
„Drekka te til að
rækta og viðhalda
huglægri ró“
Japanskir tesiðir eru meðal þess
sem áhugavert er að kynnast í
Japan. Eftir matinn var ákveðið
að fara með mig í japanskt tehús
og sýna mér hvernig drekka eigi
japanskt te. Talið er að tesiðirnir
eða „Chanoyu" hafi orðið til á 8.
öld og er þeim stundum lýst sem
góðri aðferð til að rækta og við-
halda huglægri ró um leið og notið
er hins sérkennilega bragðs tesins.
Ef til vill er hér komið ráð við
streitu vesturlandabúa, en streita
er nær óþekkt hugtak í Japan.
Sjálft teið líkist helst skær-
grænu púðri, en það er búið til úr
laufblöðum 20 til 70 ára gamalla
trjáa. Teið er lagað á þann hátt að
duftið er látið í botninn á djúpri
glerskál og yfir það hellt sjóðandi
vatni, en um leið er þeytt vel með
sérstakri bambussleif. Við það
myndast græn froða, sem er ein-
mitt sérkennandi fyrir hið jap-
anska te.
Það tekur dágóða stund að laga
teið ef vel á að vera og nauðsyn-
legt er að drekka það rólega og
gefa sér til þess góðan tíma. Það
þykja góðir mannasiðir að taka
skálina, sem teið er borið fram í,
upp með vinstri höndinni og snúa
henni þrisvar með þeirri hægri.
Síðan á helst að fá sér þrjá til
fjóra litla sopa áður en skálin er
lögð gætilega niður. Einfaldleiki,
rósemi og viðhöfn, eða „wabi“ eins
og Japanir kalla það, eru nauð-
synlegir þættir við japanska ted-
rykkju og eigi að sýna sérstaka
kurteisi er rétt að hrósa húsmóð-
urinni, eða þeim sem ber teið
fram, fyrir fallegar teskálar.
í Japan er hægt að fara á sér-
stök námskeið til að læra hina
sérkennilegu tesiði og hvernig teið
skuli borið fram. Mér hefði örugg-
lega ekki veitt af að fara á eitt
slíkt, því aðfarir mínar við te-
drykkjuna voru síður en svo fag-
mannlegar.
Áður en varði var vikan, sem ég
átti að dveljast í Karuizawa, liðin.
Mér fannst hins vegar eins og ég
væri rétt að átta mig á hlutunum
og hefði gjarnan viljað vera leng-
ur, því ekki hafði gefist mikill tími
til að slappa af og njóta þess að
leika golf og tennis, en til þess
gefast ekki of mörg tækifæri á ís-
landi. En einhvern tíma tekur allt
enda og þegar ég kvaddi gestgjáfa
mina á járnbrautarstöðinni í
Karuizawa fannst mér eins og ég
hefði þekkt þá um árabil. Hlaðin
gjöfum, sem mér höfðu verið gefn-
ar að skilnaði, kom ég mér
makindalega fyrir í einum járn-
brautarklefanum ásamt fyigdar-
mönnum mínum, sem áttu að sjá
til þess að ég kæmist heil á húfi til
Yokohama, en þar skyldi haldið
um borð í farþegaskipið Shin Sak-
ura Maru og sigla áleiðis til Hong
Kong.