Morgunblaðið - 27.07.1983, Blaðsíða 34
34
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. JÚLÍ 1983
t
Faöir okkar og bróöir,
VILHJÁLMUR EYJÓLFSSON,
andaöist 25. júlí í Landakotsspítalanum.
Börn og systur hins létna.
Maöurinn minn, t KONRÁÐ GÍSLASON, fyrrverandi kaupmaóur, Hringbraut 118,
lést 26. júlí. Anna M. Helgadóttir.
t
Maöurinn minn,
ÓLAFURJÓHANNSSON,
trósmíðameistari,
Engihlfð 12,
lést 23. júlí.
Ingunn Eiríksdóttir.
t
Móöir okkar, tengdamóöir, amma og langamma,
PÉTRÓS G. KONRÁOSDÓTTIR
fré Ólafsvík,
Nesvegi 53,
veröur jarösungin frá Fossvogskapellu fimmtudaginn 28. júlí kl.
10.30. Blóm afþökkuö en þeim sem vildu minnast hinnar látnu er
vinsamlegast bent á líknarstofnanir.
Esther Brown,
Ása Jónsdóttir, Stefán Agnar Óskarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Þökkum innilega hlýhug og samúö viö andlát og útför,
HELGA SIGUROSSONAR
fró Heggsstöðum.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Dvalarheimilis aldraöra Borgarnesi
fyrir góöa umönnun.
Börn, tengdabörn, barnabörn og
barnabarnabörn.
t
Eiginmaöur minn, sonur okkar, faöir, afi og bróðir,
ÞÓRÐUR MARKÚSSON,
Breiövangi 24, Hafnarfíröi,
veröur jarösunginn frá Hafnarfjaröarkirkju föstudaginn 29. júlf kl.
13.30. Þeim sem vildu minnast hins látna er bent á Hjartavernd.
Svala Steingrfmsdóttir,
Laufey Bjarnardóttir, Markús Þórðarsson,
Lilja Þóröardóttir,
Laufey Þórðardóttir,
Markús Þóröarson,
Svala Þyri Garöarsdóttir
og systur.
t
Þökkum innilega hlýjug og auösýnda samúö viö andlát og útför
eiginmanns mfns, sonar, bróöur og mágs,
JÓNS KRISTINS ÞORLÁKSSONAR,
rafvirkja, Skovlunde.
Jaröarförin fór fram frá Vedbæk-klrkju í Danmörku þann 8. júlí sl.
Margot Holdt Þorláksson,
Póll Þorlóksson,
Gunnar Þorlóksson,
Auður Þorlóksdóttir,
Ríkey Einarsdóttir,
Þorlókur Jónsson,
Ásthildur Pétursdóttir,
Kolbrún Hauksdóttir,
Gunnar Mór Torfason,
Magnús Gunnlaugsson.
Eggert Guðmundsson
listmálari — Minning
Eggert Friðjón Guðmundsson,
listmálári er látinn. Hann átti
ættir sínar að telja til Suðurnesja
að mestu leyti og fæddur var hann
í Skaptakoti í Innri-Njarðvík. For-
eldrar hans voru hjónin Guð-
mundur Guðmundsson húsa-
smíðameistari frá Hafnarfirði og
Jónína Soffía Jósefsdóttir, er ætt-
uð var úr Innri-Njarðvík.
Þau hjónin eignuðust 4 börn.
Elstur þeirra er Þorgeir, trésmið-
ur, sem búsettur er í Reykjavík, þá
var Eggert Friðjón eldri, sem and-
aðist á öðru ári. Næstur honum
var Eggert listmálari, sá sem hér
um ræðir, og yngst er Fanney, sem
einnig er búsett í Reykjavík. Þá
tóku þau hjónin einn kjörson, er
Hannes heitir og ólu hann upp, og
dóttir hans, Nína Hannesdóttir,
ólst einnig upp hjá þeim Guð-
mundi og Jónínu sem þeirra eigið
barn.
Jósef Jónsson, faðir Jónfnu, átti
heima í Tröð í Innri-Njarðvík. En
afi hans var Sæmundur Klem-
ensson í Narfakoti í Innri-Njarð-
vík, sem kunnur er m.a. af
grafskrift, sem lag var samið við
og oft hefir heyrst sungið af ein-
söngvurum á síðustu árum. Sæ-
mundur þessi var hinn mætasti
sæmdarmaður. Móðir Jónínu,
kona Jósefs, var Þorgerður Þor-
steinsdóttir. Foreldrar hennar
voru Þorsteinn Þorsteinsson frá
Hamri í Flóa og Elísabet Árna-
dóttir frá Hólmfastskoti í Innri-
Njarðvík. Var Þorsteinn síðari
maður hennar.
Guðmundur faðir Eggerts var
fæddur í Lónkoti í Hraunum á
Vatnsleysuströnd. Foreldrar hans
voru Guðmundur, sonur Halldórs
Kristjánssonar frá Haga í Holtum
og Guðný Jónsdóttir frá Lamb-
haga í Mosfellssveit. Guðmundur
Guðmundsson var mikill hagleiks-
maður og þótti snemma frábær
smiður. Sjálfur taldi hann hæfi-
leika sína hafa hlotið sérstaka
blessun, er hann eitt sinn á ungl-
ingsárunum var í draumi kallaður
til þess að leggja huldufólki lið
þegar þörf var hagrar handar.
Arið 1905 flytja þau Guðmund-
ur og Jónína suður í Innri-
Njarðvík. Fór Guðmundur að gera
út bát þar syðra. Þar var dvalið í
rúmlega þrjú ár, en 1909 lá leiðin
til Reykjavíkur aftur og upp frá
því átti fjölskyldan heima þar alla
tíð.
Eggert ólst upp hjá foreldrum
sínum. Hann átti í æsku við erfið-
an sjúkdóm að stríða, blæðandi
magasár, og var af þeim sökum á
tímabili talið tvísýnt, hvort hon-
um yrði hugað líf. En allt snerist
þó um síðir á blessunarvegu.
Það var greinilegt, að Eggert
átti ólokið miklu hlutverki, áður
en ævidagur hans væri að kvöldi
kominn. Heilsan kom smám sam-
an. Og fyrr en varði var hinn
dauðvona drengur orðinn að
hraustum og tápmiklum æsku-
manni, sem aldrei varð misdæg-
urt.
Eggert var ungur að árum, þeg-
ar listamannsköllun hans fór að
gera vart við sig og ótvíræðir
hæfileikar á þeim vettvangi að
koma í ljós. Fljótt eftir fermingu
fór hann hiklaust að stefna að því
marki að gerast listmálari. Undir-
stöðuatriði lærði hann hjá Guð-
mundi Thorsteinssyni, Stefáni
Eiríkssyni og Einari Jónssyni.
Einnig nam hann í teikniskóla
Ríkharðs Jónssonar. Með náminu
vann hann svo baki brotnu til þess
að afla sér peninga, með það fyrir
augum að geta stundað málara-
nám á erlendri grund.
Fyrsta sýning hans var haldin í
Góðtemplarahúsinu haustið 1927.
Fékk hún góða dóma og hinum
unga listamanni spáð mikilli
framtíð.
Að afstaðinni fyrstu sýningunni
var svo haldið til Þýskalands og
listnám hafið við listskólann í
Munchen. Þar var Eggert nemandi
til 1931. Um tíma dvaldist hann
einnig í Róm, París, London og
víðar. Sína fyrstu einkasýningu
erlendis hélt hann í Kaupmanna-
höfn árið 1933. Eftir það rak hver
sýningin aðra víðs vegar í stór-
borgum Evrópu, og voru dómar yf-
irleitt mjög jákvæðir, svo að segja
má, að hann hafi „komið, séð og
sigrað" víðast hvar. Einkum vakti
túlkun hans á íslensku landslagi
og íslensku mannlífi hrifningu. Og
sama var að segja um margar af
mannamyndum hans.
Eggert kvæntist 24. desember
1933 Edith Valborgu Black frá
Kaupmannahöfn. Þau eignuðust
einn son, Thor, sem nú er símvirki,
búsettur í Reykjavík. Hann er
ókvæntur.
Eggert kom alkominn heim til
íslands með hinni frægu Pet-
samo-ferð í upphafi síðari heims-
styrjaldarinnar árið 1940.
Fljótlega eftir heimkomuna
hófst hann handa við að byggja
hús með vinnustofu að Hátúni 11.
Þar átti hann heimili sitt alla tíð
upp frá því þegar hann dvaldist
hérlendis. En árið 1950 tók hann
þá ákvörðun að flytjast til Ástr-
alíu með fjölskyldu sína. Dvaldist
hann þar um þriggja ára skeið.
Fyrir Eggert sem listamann var
Ástralíuförin mikið ævintýri, en
sjálfur sagði hann síðar, að best
hefði sér þótt að koma aftur heim
eftir ferð um hálfan hnöttinn.
Haustið 1943 gerðist Eggert
t
Okkar innllegustu þakkir fyrir auösýnda samúö við fráfall eigin-
konu minnar, móöur, tengdamóöur, ömmu og langömmu,
KLÖRU GÍSLADÓTTUR,
Móvahlfö 29.
Sérstakar þakkir til alls starfsfólks öldrunarlækningardeildar Há-
túni 10B fyrir frábæra umönnun.
Gíali Banjamfnsaon,
Sigríóur Benjamínsdóttir,
Inda Benjamfnadóttir,
Hermína Benjamínsdóttir,
Eva Benjamínsdóttir,
Benjamín Jónsson,
Kristfn Samsonardóttir,
Óskar Guómundsson,
Axel Sigurösson,
Jón Baldursaon,
Pétur Pétursson,
barnabörn og barnabarnabarn.
t
Innilegar þakklr fyrir auösýnda samúö og vlnarhug viö andlát og
útför eiginkonu minnar, móöur okkar, tengdamóöur, ömmu og
langömmu,
MARGRÉTAR SIGRÍÐAR JÓHANNSDÓTTUR
fró Akranesi,
Blönduhlfó 20.
Lórus Þjóóbjörnsson,
Jóhann Lórusson, Svanheiöur Frióþjófsdóttir,
Halldóra Lórusdóttir, Vilhjólmur Guöjónsson,
Margrét Lórusdóttir, Siguróli Jóhannsson,
Siguröur Lórusson, Dúa Ólafsdóttir,
Daníel Lórusson, Kolbrún Hilmarsdóttir,
Björn Lórusson, Anna Kjartansdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
teiknikennari við Iðnskólann í
Reykjavík. Kenndi hann þar til
1946 og aftur 1954—1977. Einnig
fékkst hann mikið við einka-
kennslu. f listsköpun sinni var
hann harla mikilvirkur og hélt
rúmlega 50 einkasýningar á lista-
mannsferli sínum, þá síðustu í
Hveragerði um hvítasunnuna á
þessu ári, þannig að það er ekkert
fjarri lagi þótt sagt sé, að hann
hafi dáið með pensilinn í hendinni.
Á listamannsferli sínum fór
Eggert löngum sínar eigin leiðir
og skeytti hvorki um lof eða last.
Hann var lítt snortinn af öllum
þeim „ismum" sem voru mest
áberandi í list samtímans. Hann
var sem sagt ekki tiskumálari,
verk hans engar dægurflugur.
Hugsjónin háa, köllunin, hin
sanna frjálsa listsköpun var hon-
um meira virði en tímanlegur
stundarhagnaður. Hann stóð föst-
um fótum í hinum þjóðlega arfi
okkar fslendinga. Það er saga
þjóðarinnar, barátta hennar, sigr-
ar og ósigrar, höpp hennar og slys,
sorg hennar og gleði í önn og yndi
hins mannlega lífs, sem greinilega
snart næmustu strengina og knúði
fram fegurstu samhljómana í
listamannshörpu Eggerts Guð-
mundssonar. Og hinar ótæmandi
andstæður sem landið okkar býr
yfir, í hörku og mýkt, ljósi og
skuggum auka enn á fyllingu, feg-
urð og dýpt hljómkviðunnar
miklu, sem ómað hefir frá þeirri
voldugu hörpu, allt þar til hann
deyjandi lagði hana frá sér á liðnu
vori.
Þegar um list Eggerts Guð-
mundssonar var rætt, þá má síst
af öllu gleyma því, að víða verður
vart við sterkan, trúarlegan und-
irstraum í myndum hans. Það er
eðlileg undirstrikun þeirrar stað-
reyndar, að hann var einlægur
trúmaður. Og sjálfur komst hann
svo að orði, að listin ætti rætur
sínar í Guðstrúnni.
Eggert Guðmundsson var bæði
mikilvirkur og mikill listamaður,
um það verður ekki deilt. Hann
bar aldurinn vel. Glæsilegur var
hann í ytra útliti og karlmannleg-
ur í sjón og raun. Höndin var
styrk, augun skyggn og hugurinn
frjór allt fram á síðustu stund.
Hann var drengur góður, ljúfur í
viðmóti og hjartahlýr, heill og
traustur vinur vina sinna. Fjöl-
fróður var hann, víðsýnn og
skemmtilegur og allra manna
glaðastur í góðra vina hópi.
Edith, eiginkona Eggerts,
reyndist manni sínum alla tíð
ástríkur og traustur lífsförunaut-
ur. Hún andaðist 26. ágúst 1968.
Eggert kvæntist öðru sinni 21.
júní 1969, EIsu Jóhannesdóttur frá
Akureyri.
Samleiðin þeirra var farsæl,
björt og hamingjurík, allt til
endadægurs.
Börn Elsu frá fyrra hjónabandi
hennar, þau Garðar, Anna og
María, eignuðust stórt rúm í hans
hlýja föðurhjarta. Og heils hugar
unni hann barnabörnunum fimm,
enda með afbrigðum barngóður
maður. Milli þeirra feðganna,
Eggerts og Thors, var einlægur og
gagnkvæmur kærleikur alla tíð.
Fyrir þremur árum átti Eggert
við mikinn sjúkleika að stríða, og
það svo, að honum var um tíma
vart hugað líf. En svo virtist hann
ná sér ótrúlega vel.
Hinn 11. þessa mánaðar fór