Alþýðublaðið - 16.09.1931, Blaðsíða 2
HfsÞÆÐUBbAÐIÐ
Hve mikið má bjðða Reykvíkinpm?
Okyrð í Englandi.
Er ekki mæiir spdanna fullnr?
(Að ég óska birtingar á þessari
grein, þótt ég viti að dómismála-
ráðherra er utanlands, kemur af
því, að ráðstafanir til hindrunar
þeirri óhæfu, er hér um ræðir,
þola enga bið, og þar sem ráð-
herrann veitti þessa heiimild í
laumi og að líkindum án heim-
ildar rétt áður en hann fór, getur
hann ekki vænst þess að honum
sé hlíft, þótt hann sé fjarverandi.)
Við höfum heyrt vorn fræga
dómsmálaráðherra og ýmsa af
hans flokksmönnum gefa heldur
/ófagrar lýsingar í ræðum og rit-
um bæði af einstökum Reykvík-
ingum og Reykvíkingum sem
heild. Þaö hefir, verið talað um
þeirra drykkjufýsnir og drykkju-
æði, þeirra eyðslusemi og þeirra
óstjórn á fjármálum, dýrtíðina,
sem öll væri þeim að kenna. Þhð
hefir jafnvel verið haft á orði, að
þörf væri að svifta þá fjárráðum
og jafnvel gerð tilraun til þess,
en um það skal ekki fjölyrt, því
ætti að upptelja það alt, væri
jþað nóg i bók, og því lítið hægt
að nefna í stuttri blaðagrein.
Öllu þessu hafa Reykvikingar
tekið með einstöku umburðar-
lyndi. Þeir hafa yfirleitt rétt
hægri kjammann til móttöku á
næsta kjaftshöggi, þegar eitt hef-
ir verið nýriðið af. Samanber það,
að þeir hlustuðu á J. J. á franm
boðsfundum s. 1. sumar, eftir alt,
sem á undan var gengið, já,
meira að segja greiddu honum
nokkur hundruð atkvæði. S. 1.
sumar hafa þeir mokað þúsund-
(um/ í eitt af hans heimildarleys-
is- og bruðlunar-fyrirtækjium, —
og margt og margt. Og auðvitað
þykir ráðherranum þetta ágætt,
hælist umj í blaði sínu og hugsar
sér auðvitað gott til glóðarinnar
að spara ekki kjaftshöggin, þegar
þau beri svona góðan árangur.
f „Tímanum“ í gær skrifar
hann „kreppu“-grein, sem er nú
erfitt að fimna botn í, en semi
skilja má þó svo, að hann hugsi
sér að klípa svo sem eins og
40<>/o af .kaupi allra, þar á engan
eftir að skilja og sízt Reykvík-
inga, og það á ekki að gleyma
verkalýðnum. Er það ekki gleði-
legt fyrir verkamann með stóra
fjölskyldu, að ef hann hefir vinnu
heila viku með núverandi kaupi,
kr. 81,60, þá vill Jónas bjarga
honum og föðurlandmu með því I
að taka af honum kr. 32,64, svo
að eftir verður kr. 48,96 I viku-
kaup. — En sú æfi! — Ef ein-
hver verkamaður hefir greitt J.
J. atkvæði í sumar, þá fær sá
launin rnegi Jónas ráða. En Jón-
as Jónsson kann fleiri ráð við
dýrtíðinni og kreppunni, og er
ég þá kominn að síðasta og ekki
máns'ta snoppunignum, sem þeim
herra þóknast að rétta okkur
Reykvíkingum.
Fyrryerandi stjórn hefir miklast
af sínum „talandi“ verkum, og
eitt er það verk, sem æpir hæst
til vor Reykvíkinga, og það er
Hótel Borg. Fyrir fáiaœ Srum,
þegar Hótel ísland hafði áfengis-
veitinigarnar og íhaldsstjórn sat
,Við völd í Jandinu, átti J. J. varla
nógu sterk orð til að lýsa þeirri
spillingu, sem þar þrifist; hon-
um var líka nokkuð skrafdrjúgt
um sölulaunin, þ. e. að Jjáverandi
eigandi fiengi þriðju hverjia flösku
í sölulaun. Þetta voru réttmætar
aðfinslur, en hvað skeði svo ? Eiig-
andaskifti urðu á Hótel Isl. Nú-
verandi eigandi tók viö og sölu-
launin voru lækkuð í 10%. Eig-
andinn piassaði vel að miisbrúka
ekki sitt veitingaleyfi; maður gat
þvi setið þar óáreittur fyrir ölæði.
En svo víkur sögunni að Hótel
Borg. Þaö er upp bygt með á-
byrgðum, undanþágum og alls
konar fríðindum af hendi ríkis-
stjórnar og bæjarstjórnar Reykja-
víkur. Eigandi og stjórnandi er
gamiall unigmienniafélagi og íþrótta-
maður. Þess vegna töldu miargir
litla hættu á auknum drykkju-
skap, þótt hið nýjia hótel fengi
vínveitingaleyfið, en hitt sýndist
nokkuð einkennilegt, að hiinn
gamli ungmennafélagi og bind-
indisvinur, Jónas Jónsson, sem
svo harðlega hafði átalið áfeng-
isaustur og há sölulaun, skyldi
verða til þess að taka það handa’
hinu nýja hóteli og láta það fá
priðju hverja flösku ad sölulaun-
um, sem svo mjög hafði hnieyksliað
hann áður, ekki síst þegar annað
hótel hafði haft 10% og þótt
það nóg. Og ekki nóg með það,
því svo má segja, að hvert
hneykslið rieki annað. Jónas Jóns-
son, maðurinn sem hafði oft stært
sig af bindindiisáhuga og skrifað
móti áfengisnautn,, skrifar nú hit?-''
frægu grein um samkvæmishæfa
menn og nauðsyn þess að drekka
léttu vínin. Á kostnað ríkissjóðs
eru veizlur haldnar á Hótel Borg,
og vínið óspart veitt. Brátt dregst
svo æskulýður bæjarins að hinn
nýja hóteli, drekkandi hin fínu
vin, auðvitað til þess að vera
samkvæmishæfur. Danzleikir eru
haldriir í þessu dýrmæta húsi.
Herbergi hótelsins eru léð eða
leigð yfir nöttina, og þar geta
þátttakendur verið „prívat“ og
drukkíö, drukkiið í friði og ró vín,
sem hótelið veitir utan löglegs
tíma. Stjórnin sér í gegnum fing-
ur við hótelið og er liiðleg I vi,ð-
skiftum; vinið jafnvel lánað hótel-
inu; lögreglan fær við ekkert ráð-
ið. Að vísu er eitthvað af starfsr
mönnum rekið fyrir vinsölu, og
ekfcert annað sbeöur, þangað til
niú, þegar atvinnuleysi og kreppa
Lundúnum, 15. sept. U. P. FB.
Fliotamálaráðuneytið tilkynnir, að
æfingum Atlantshafsdeildar her-
skipaflotans hafi verið frestað,
skipin kvödd til hafnar og rann-
sókn hafin út af því, að ókyrðar
hefir orðið vart meðial lægst laun-
uðu flotahermannanna, en sú ó-
kyrð stendur í sambandi við
launalækkanir þær, sem fram á
er farið í fjárlögunum, sem mú
eru fyrir þinginu. Virðist þetta
vera fyrsta alvarlega mótspyrn-
an gegn sparnaðaráformum
stjórnarinniar. Jafnaðarmenn
höfðu rétt áður gert harða hríð
að stjórninni fyrir launalækkun-
aráform hennar. Kennarar hafa
og mótmælt kröftulega og farið
kröfugöngur um miðbik Lundúna.
Fjöldi mótmælafunda var haldinn
um landið þvert og endilangt yfiir
helgina.
Lundúnum, 16. sept. U. P. FB.
gín við landinu, þegar einn ráð-
herra (J. J.) talar um alvarlega
og erfiða tíma, — talar um að
menn verði að spara og kaup að
lækka. Þá fnamlengir hann vín-
veitingatímann hjá hinu illrœmda
vínveitingahóteli til kl. IÞfe.
Þarna hafa menn alvöruna um
sparnað og alvöruna um að
vernda æskulýðinn frá vínniautn.
Og þetta er gert án þess að leitri
umsagnar borgarstjóra, lögreglu-
stjóra, bæjarstjórnar eða yfir höf-
uð umsagnar eða álits hugsiandi
alvarlegs fólks með einhv-em
snefil af ábyrgðartilfinniingu.
Hvað gerir til um skrílinn í
Reykjavík, siem þeir svo kalla,
ef ríkissjóður og Hótel Borg fær
peninga?
Aðrir bæir hafa kúgað stjórn-
ina til mjög mikillar taikmörkunar
á áfengisveitingum. Alt að því
fullikomið bann hefir ríkt á sum-
um stöðurn á laindinu. En Reyk-
vífcingar mega fá sölurýmkun,
meira vín, þeir mega fatra í hund-
ana. En vilja þeir það sjálfir?
Viljum við, að Jónasi og Jóhann-
esi takist hetur en orðiið er að
ikeinna æskulýðnum í höfuðstaðn-
um, konum og körlum, að
drekka? Hefir ekki áfengisaldan
þegar riðið nógu hátt? Flestum
mun finnast svo og að minsta
foosti horfir alþýða manna fram
á nögu erfiðan vetur, þótt fólkið
verði ekki tælt tiil að kaupa meira
vín. Og því látum við einu siinni
sjá, að okkur sé alvara og látum
heldur stytta en lengja áfengis-
sölutímann — til þess eru nóg
ráð. Ef húsbóndinn á Borg ætlar
að halda þessu til streitu með
•'kvöldsöiuna, höfum við nóg ráð
til að sjá um, að það verði ekki
viðsikiftaaukniing fyrir hann.
Hvernig við förum að því fær
hann síðar að sjá, ef hann vill
halda út í það. Og vilji ekki
hlutaðeigandi ráðherra sjá sóma
Æsingin á meðal flotahermann-
anna hófst, að því er frést hefir,
á laugardaginn í Invergordon á
Skotlandi. Voru 500—600 flotaher-
menn þar saman komnir í veit-
ingastofu flotans. Ræddu þeir um
hina fyrirhuguðu launalækkun og
lauk þieim umræðum með því, að
hermennirnir brutu rúður í glugg-
um veitingastofunnar og sungu
„Rauða fánann“ við raust.
Mælt er, að á mánudag hafi
allmargir flotahermenn neitað að
gegna daglegum skyldustörfum,
nema umkvartanir þeirra væru
teknar til greina.
Óánægju vegna hinnar fyrir-
huguðu launalækkunar hefir orð-
ið vart á öðrum flotastöðvum.
I Eins og áður hefir verið símað
hefir flotamálaráðuneytið frestað
æfingum Atlantshafsflotans, á
meðan rannsókn fer fram.
(sinn í því að geria heldur ráð-
stafanir til þess að draga úr vín-
nautn nú á þeim erfiðu tímum,
er hann sjálfur hefir Jýst, þá
eru líka nóg ráð til að beygja
hann. Það hefir sums staðar orð-
ið full erfitt með innflutniing. Það
gæti orðið hér lika. Það eru til
sömu ráð og fleiri ráð. Góðir
Reykvíkingar! Bæjarstjórn og
bæjarfólk! Látum nú sjá að til
séu takmörk fyrir því, hvað Jón-
as eða Jóhannes geta boðið okk-
ur. Látum sjást að við látum ekki
eyðileggja æskulýðinn fyrir aug-
unum á okbur. Það væri að bíta
hausinn af skömminni að heykj-
ast á því að hindra þá háðung,
sem hér er verið að bjóða Reykja-
vík.
13/9 ’31. ’
Felix Gudmundsson.
Kennarar við barnaskóla
Reyfejavíknr.
Skólanefndin hefir lagt til, að
þessir kennarar verði skipaðir
fastir kenniarar við barnaskóla.
Reykjavíkur Unnur Briem,
Guðm. J. Guðjónsson, Helgi Elí-
asson, Gunnar M. Magnúsison,.
Bjami Bjarnason, Guðrún Páls-
dóttir, Einar Loftsson, Ásgerður
Guðmundsdóttir, Oddný Sigur-
jónsdóttir, Sigríður Guðmunds-
dóttir, Jón Sigurðsson, Vigdís
Blöndal, Ragnheiður Kjartans-
dóttir, Stefanía ólafsdóttir, Helga
Þiorgilsdóttir, Þórarinn Einarssion,
Helga Sigurðardóttir, Siguringi
Hjörleifsson, Hannes M. Þórðar-
son.
Enn fremur leggur skólanefnd-
in til, að þessiir kennarar verði
settir til eins árs frá 1. okt.: Að-
alsteinn Hallssion, Unnur Jóns-
dóttir, Guðrún Sigurðardóttiir,
Hólmfríður Jónsdóttir, Þóra