Morgunblaðið - 17.09.1983, Qupperneq 21
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 1983
Mótmœlaaðgeröir
Frá mótmælafundi í Bandaríkjunum vegna kóresku farþegaþotunnar, sem Rússar skutu niður við Sjakalíneyju 1.
september með 269 mönnum innanborðs. Mótmælaaðgerðir eiga sér enn stað í Bandaríkjunum vegna þessa
atburðar.
Pólland:
Vara við misnotkun
á telex-senditækjum
Varsjá, 16. september. AP.
ífrJORNVÖLD í Póllandi vöruðu
eigendur og notendur telexsendi-
tækja við því að senda fró sér efni
sem bryti I bága við pólsk lög eða
gengi í berhögg við velsæmi og al-
menna kurteisi. Til er í pólskum lög-
um ákvæði þar sem segir að þeir
sem verði uppvísir að því að senda
„ósannindi" með telextækjum, geti
átt von á allt að tíu ára fangelsi.
Talið er að stjórnvöld i landinu
hafi beint hótun sinni til vest-
rænna fréttamanna, sem senda til
heimalanda sinna og víðar fregnir
af ólgunni í landinu. Fyrrnefndu
lagaákvæði hefur ekki verið beitt
gegn fréttamönnum áður, en í
janúar á þessu ári ráku pólsk
stjórnvöld Ruth Gruber, frétta-
mann UPI, úr landi fyrir meintar
njósnir. Því neitaði ungfrúin harð-
lega og stjórnvöld létu sér nægja
að vísa henni úr landi.
í tilkynningu stjórnvalda var
ekki minnst einu orði á refsingar
fyrir brot gegn umræddum regl-
um og ekki var Samstaða nefnd á
nafn. Þegar frú Gruber var rekin
úr landi hótuðu stjórnvöld öðrum
fréttariturum að þeir myndu fá
sömu meðferð ef þeir sendu ekki
„sannar“ fregnir til fréttastofn-
ana sinna, hvað þá ef þeir gerðu
sig seka um að miðla tilkynning-
um fyrir hin forboðnu verkalýðs-
félög.
Nicaragua:
Indjánar órétti beittir
Wa.shington, 16. september. AP.
Mannréttindanefnd nokkur tjáði
undirnefnd f fulltrúadeild banda-
ríska þingsins í gær, að sandinista-
stjórnin í Nicaragua virti að vettugi
mannréttindi Miskito-indjána sem
búa á Atlantshafsströnd Nicaragua.
Ekki nóg með það, heldur beitti
stjórnin indjánana ýmislegum órétti
og skepnuskap.
Talsmaður mannréttindanefnd-
arinnar, Felice D. Gaer, sagði að
sandinistarnir litu á Miskito-
indjánana sem einn alls herjar
blóraböggul til að svala sér á f
baráttunni gegn andstæðingum
vinstri stjórnarinnar. Frú Gaer
sagði að mörg hundruð indjána
hefðu verið handteknir og færðir
til yfirheyrslu, allir fyrir þær
meintu sakir að ganga með bylt-
ingu gegn stjórninni í maganum.
Þá sagði hún að milli 70 og 100
þeirra sem handteknir hefðu ver-
ið, hefðu hreinlega týnst og væri
óttast mjög um líf þeirra, auk þess
sem hún sagði vissu fyrir því að
margir indjánanna hefðu verið
pyntaðir meðan að spurningarnar
dundu á þeim.
Talsmenn sandinista hafa sagt
að stjórnvöld hafi hvað eftir ann-
að reynt að draga úr spennunni
sem ríkir í málefnum Miskito-
manna, en allt hafi komið fyrir
ekki og liggi sökin öll hjá indján-
unum sem séu með ólíkindum
tregir til samvinnu. Frú Gaer
sagði þetta mikla firru og tilraun-
ir sandinista til að rífa Miskito-
indjána upp með rótum og flytja
þúsundir þeirra burt frá heim-
kynnum þeirra ekki bera vott um
velvild af hálfu stjórnvalda.
Móðurmjólkin
er meinholl
Washington, 16. september. AP.
VÍSINDAMENN í Washington hafa orðið þess vísari af rannsóknum
sínum, að móðurmjólkin grandar ýmsum meiri háttar sníkjudýrum sem
stunda þá iðju að valda sjúkdómum í meltingarfærunum. Þessar niður-
stöður benda til þess að brjóstagjöf sé að þessu leyti mjög gagnleg.
Það er einkum sníkjudýrið gi-
ardia lamblia sem móðurmjólkin
grandar. Getur kvikindið valdið
ofstopa-niðurgangi í ungbörnum
og jafnvel orðið til þess að þau
hreinlega þrífast ekki. Sníkjudýr
þetta er einkum algengt í fjalla-
héruðum og hefur stundum verið
kallað „niðurgangur útilegu-
mannsins" (backpackers di-
arrhea) vegna þess að upphaf-
lega gistir það vatn í umræddum
fjallahéruðum og tekur sér svo
bólstað í mönnum er þeir svala
þorsta sínum. Sníkjudýrið fær
litlu áorkað í fullorðnu fólki, en
getur leikið smábörn grátt eins
og fyrr er getið.
Lyf ráða vel við giardia, svo og
annað sníkjudýr, einfrumunginn
entamoeba histolytica, sem móð-
urmjólkin hefur einnig reynst
bera ofurliði, en það er skoðun
umræddra vísindamanna að
stórum heilnæmara sé að deyða
kvikindin með mjólk í stað lyfja.
Víti til
varnaðar
Linz, Austurríki, 16. september. AP.
B/EJARSTJÓRNIN í austurríska
bænum Brunau samþykkti á fundi
sínum í gær að hengja skilti á fæð-
ingarhús Adolfs Hitler þar sem
varað er við nasisma og afleiðing-
um hans. Hitler fæddist einmitt í
Brunau árið 1889.
Brunau er 17.000 manna bær
og það var ekki fyrr en eftir
miklar deilur og leynilega kosn-
ingu, að samþykki náðist.
Ihaldsmenn í bæjarstjórninni
voru andvígir skiltinu á þeim
forsendum að athygli öfgahópa
myndi beinast að húsinu, en til
þessa hefði það á engan hátt
skorið sig úr frá öðrum húsum
bæiarins.
A skiltinu á að standa: „Aldr-
ei aftur fasismi. Milljónir lát-
inna krefjast friðar, frelsis og
lýðræðis." Lokatölur kosningar-
innar voru ekki gefnar upp,
heldur látið nægja að segja að
skiltið hefði verið samþykkt.
Aukin þíða
í samskipt-
um Rússa
og Kínverja
Peking, 16. september. AP.
MIKHAIL S. Kapitsa aðstoðarutan-
ríkisráðherra Sovétríkjanna fór í
dag frá Peking eftir sjö daga fundi
háttsettra sovézkra og kínverskra
embættismanna, og sagði hann við-
ræðurnar hafa verið árangursríkar.
Þetta var fyrsti fundur hátt-
settra kínverskra og sovézkra
ráðamanna í tvo áratugi, frá því
upp úr slitnaði með Rússum og
Kínverjum upp úr 1960.
Kapitsa sagði gott andrúmsloft
á viðræðufundunum, þar sem
fjallað hefði verið um ýms sam-
búðarmál Kínverja og Rússa og
alþjóðamál. Þjóðirnar væru sam-
mála í mörgum efnum, en greindi
á um aðra hluti.
Sagði Kapitsa að starfsbróðir
hans, Qian Qichen, hefði þegið boð
um að koma til Moskvu.
Á fundi með fréttamönnum við
brottförina frá Peking skaut Qich-
en því inn í umræður að Kapitsa
hefði forðast að ræða um þrætu-
efni Rússa og Kínverja. Hann
nefndi þau ekki beinum orðum en
átti við hernám Víetnama í Kamb-
ódíu fyrir tilstilli Rússa, innrás
Rússa í Afganistan og staðsetn-
ingu mikilla herja meðfram kín-
versku og mongólsku landamær-
unum. „En það eru einnig erfið-
leikar í sambúð flestra hjóna," var
svar Kapitsa.
Notaöir
í sérf lokki
Ford Bronco 73
V8, beinskiptur, vökvastýri, nýleg
dekk og felgur, mjög góóur jeppi.
Mercury Comet 74
6 cyl., sjálfskiptur, vökvastýri,
kannski ekki beint f sérflokki, en
hann er á staðnum allavega.
VW 1302 71
Þokkalegur gamall bfll, fæst fyrir
lítiö og með engri útb.
Alfa Romeo Alfasud
ti 1,5 ’82
Þrumusportlegur bíll meö aksturs-
eiginleika í sórflokki. Gott verð.
Möguleiki á ódýrari bíl uppí.
Skoda 120 GSL ’81
Ekinn 27.000 km, nýyfirfarinn.
Skipti möguleg á eldri
Skoda.
SK® DA £///%!'^crrteer
Opiö 1—5 í dag
JÖFUR HF
Nýbýlavegi 2 - Kópavogi - Simi 42600