Morgunblaðið - 11.12.1983, Blaðsíða 34
34 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. DESEMBER 1983
Hagnýt húsráð í jólaönnum
Nú nálgast sá tími, er húsmæA-
urnar taka til við jólahreingern-
ingarnar. Sem betur fer er nú hægt
að fá allskonar undraefni, sem
gera næstum kraftaverk og auð-
velda vinnuna mikið. I>að er hægt
að fá þessi efni í túpum, glösum,
pökkum og sprautubrúsum, en
flestum fylgir sá galli, að þau eru
rándýr. Mér datt því í hug, þegar
ég rakst á grein í erlendu tímariti,
er fjallaði um húsráð, að rifja upp
nokkur gömul ráð sem ég sjálf hef
reynt með góðum árangri. Einnig
læt ég fljóta með nokkur ný, sem
reyna má.
Öll þessi ráð eiga það sameig-
inlegt að við framkvæmd þeirra
eru notuð ýmisleg efni, sem
venjulega eru til á hverju heim-
ili, auk þess að vera ódýr. T.d. er
hægt að fá matarsóda í flestum
apótekum og kostar kílóið 59 kr.
Flestar íslenskar húsmæður
kannast við hve það léttir
hreinsun á sviðum ef 1—2
matskeiðum af matarsóda er
bætt í vatnið, sem hreinsa á
sviðin úr, sótið bókstaflega renn-
ur af kjömmunum. Matarsódi er
líka ákaflega góður í baðvatn,
hann mýkir húðina, reynið hann
þegar þið farið næst í fótabað.
En áfram með hreingerningar á
húsakynnum og áhöldum og tak-
ið eftir hve oft matarsódi kemur
þar við sögu.
Hreinsun
Þegar hreinsa á silfurborð-
búnað, er sett örk af álpappír í
botn glerskálar (t.d. stórt eldfast
fat), hnífapörunum raðað þar á,
þau mega ekki snertast — stráð
fyrir þau 4 matsk. af matarsóda
og síðan er einum lítra af heitu
vatni hellt yfir (ath. ekki hita-
veituvatni). Þetta er látið standa
svolitla stund, síðan skolað og
þurrkað vel. Efnaviðbrögð hinna
ólíku málma verða til þess að
flest óhreinindi hverfa. Þessa
aðferð má þó ekki nota á hluti
sem eru límdir saman, eins og
t.d. hnífa, eða mikið flúraða
skrautgripi, þar sem munstrið
hefur verið dekkt af ásettu ráði.
Þegar hreinsa á gler yfir
myndum, ber að varast að
sprauta hreinsilegi beint á gler-
ið. Ef þið notið lög, verður alltaf
að bleyta fyrst klútinn og
strjúka honum síðan yfir glerið,
annars er hætta á að vökvinn
smjúgi undir glerið og skemmi
myndina. Það er best að dusta
þannig gler vandlega með þurr-
um klút og fægja síðan yfir með
þurrundnu „vaskaskinni". Slíkir
klútar fást á öllum bensínstöðv-
um og eru mjög góðir, einnig á
gluggarúður, þeim fylgir ekkert
kusk.
Gamla góða grænsápan er
mesta þarfaþing á heimili, mér
hefur t.d. reynst hún góð til að
hreinsa með bakaraofna. Ilenni
er þá smurt nokkuð þykkt innan
á hliðar ofnsins (munið eftir að
taka hann fyrst úr sambandi),
látið standa yfir nótt. Daginn
eftir eru mestu óhreinindin
storkin af, með eldhúspappír,
síðan þvegið úr hreinu vatni.
Liggi mikið á að hreinsa ofninn,
er hægt að hita hann ofurlítið
upp meðan sápan er í honum, þá
losnar fyrr um óhreinindin, en
alltaf verður að gæta þess að
ofninn sé aftengdur rafmagni
áður en farið er að þvo hann að
innan.
Þvottur
Snúðið alltaf röngunni út, þeg-
ar dökkur fatnaður eða flauel er
þvegið, þá safnast ekki eins mik-
il ló í efnið. Viðkvæman fatnað,
sem þvo á í þvottavél, er gott að
setja í þunnt koddaver og loka
fyrir það með plastpokavír. Það
kemur í veg fyrir að dragist til í
efninu. Það er t.d. tilvalið að þvo
nælonsokka þannig, en gætið
þess að þeir lita stundum frá sér.
Grasgrænu er gott að ná úr með
því að bera dálítið af grænsápu á
blettina áður en flíkinni er
stungið í þvottavélina, einnig á
kraga og handlíningar á skyrt-
um. Ef efni eru viðkvæm, næst
grasgræna vel úr þeim með svo-
litlu tannkremi.
Lykteyðing
Til að losna við reyklykt úr
stofunum, er gott að láta edik
eða salmíakblöndu standa í skál
yfir nótt í herberginu. Það hjálp-
ar líka að vinda klút upp úr edik-
blöndu og veifa honum til og frá
í stofunni. Ef vond lykt er úr
gólfteppunum, er gott að dreifa
matarsóda yfir þau áður en
Norðfjörður, saga út-
gerðar og fiskvinnslu
Ný bók eftir Smára Geirsson í útgáfu
tveggja stærstu fyrirtækjanna í Neskaupstað
UM ÞENNAR mundir er að koma
út bókin Norðfjörður — saga út-
gerðar og fiskvinnslu eftir Nmára
Geirsson skólameistara í Neskaup-
stað. Bókin er gefin út af Nam-
vinnufélagi útgerðarmanna og
Níldarvinnslunni hf. í Neskaupstao
Tónleikar f j
! Garðakirkju S
KÓR Víðistaðasóknar ásamt
Ieinsöngvurum halda aðventu-
tónleika í Garðakirkju sunnu-
( dagskvöldið 11. desember kl.
20.30. Stjórnandi er Kristín Jó-
hannesdóttir.
í tilefni a» því að á árinu 1982 voru
50 ár liðin frá stofnun fyrrnefnda
félagsin. og 25 ár frá stofnun hins
síðarnefnda.
Bók þessí er sagnfræðileg út-
tekt á helstu þáttum norðfirskr-
ar atvinnusögu allt frá þeim
tíma að fiskvinnsla og útgerð
varó sjálfstæður atvinnuvegur í
byggðarlaginu. í bókinni er fjall-
aö um ýmsa þætti er snerta at-
vinnuþróun á Austfjörðum á
þessum tíma og höfðar ritið ekki
einvörðungu til Norðfirðinga,
heldur einnig til allra sem áhuga
hafa á austfirskri atvinnusögu
og sögu sjávarútvegs almennt.
Norðfjörður — saga útgerðar og
fiskvinnslu er tæplega 380 blað-
síður í stóru broti og eru um 300
ljósmyndir í bókinni. Formála
ritar Lúðvík Jósepsson, formað-
ur stjórnar Samvinnufélags út-
gerðarmanna.
Prentsmiðjan Hólar hf. ann-
aðist vinnslu bókarinnar, en
Árni Pétursson hannaði kápu.
Innkaupasamband bóksala ann-
ast dreifingu.
Forseti Finnlands:
Sæmdi Jón Þorsteinsson
Orðu hinnar hvítu rósar
FORSETI Finnlands hefur sæmt
Jón Þorsteinsson íþróttaieiðtoga
Orðu hinnar hvítu rósar fyrir frá-
bæra fyrirgreiðslu og hjálpsemi við
Finna sem sótt hafa okkur heim, þá
fór hann og margar heimsóknir til
Finnlands með nmleikaflokka hér á
árum áður.
Jón Þorsteinsson var einn af
stofnendum Suomi-félagsins fyrir
tæpum hálfum fjórða áratug og
var um tugi ára endurskoðandi fé-
lagsins. Hann og kona hans Eyrún
voru kjörin heiðursfélagar
Suomi-félagsins á aðalfundi þess
5. febrúar 1981. Jón er hálfníræð-
ur og vel ern. Martin Isaksson
sendiherra Finna á íslandi afhenti
orðuna að viðstaddri fjölskyldu
Jóns og nokkrum vinum hans.
í FróIIatilkynning.)