Morgunblaðið - 17.12.1983, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. DESEMBER 1983
27
BJÓLFSKVIÐA, Beowulf eins og hún
nefnist á frummálinu engilsaxnesku,
hefur nú verið gefin út hjá Fjölvaút-
gáfunni í þýðingu skáldkonunnar
Halldóru B. Björnsson. Eru i bókinni
myndskreytingar Alfreðs Flóka.
Bjólfskviðu, sem er lengsta engilsaxn-
eska ritið í líkingu við íslensku fornrit-
in, hafði skáldkonan nýlokið við að
þýða er hún féll frá fyrir fímmtán ár-
um. llefur handritið síðan verið á
sveimi meðal vina hennar og fræði-
manna, en enski bókmenntafræðing-
urinn I’étur Knútsson Ridgewell rit-
stýrði verkinu, vann úr athugasemdum
skáldkonunnar og sá um útgáfu kvið-
unnar.
Bjólfskviða segir af viðureign
kappans Bjólfs við ófreskjuna
Grendel og síðar móður hans sem
var hið mesta flagð. Hafa fræði-
menn bent á að ýmis sagnaminni í
Bjólfskviðu séu sameiginleg með
Grettissögu og öðrum íslenskum,
eins og Grímur Jónsson Thorkelin
uppgötvaði um aldamótin 1800, en
hann var fyrstur fræðimanna til að
fást við rannsóknir á kviðunni.
Halldóra B. Björnsson tók að þýða
kviðuna 1966 og tók verkið tvö ár.
Halldóra ákvað að hafa ekki hlið-
sjón af öðrum þýðingum, en færði
sér í nyt skyldleika fornenskunnar
og íslenskunnar þannig að þýðing
hennar gefur glögga mynd af frum-
textanum. Hafði Halldóra gert
athugasenldir við þrjú ólík handrit
þegar hún féll frá og rákust menn
því á ýmsa erfiðleika varðandi val á
þeim orðum skáldkonan hefði viljað
hafa í lokaútgáfunni. Var því afráð-
ið að fá Pétur Knútsson Ridgewell
til að ganga frá útgáfunni, en sem
enskur bókmenntafræðingur hefur
hann sérhæft sig í Bjólfskviðu. Auk
þess hefur Pétur samhliða útgáf-
unni unnið að rannsóknum á þýð-
ingaraðferðum Halldóru og er í ráði
að gefa það verk út bæði á íslensku
og ensku.
Bólfskviða er gefin út í tveimur
útgáfum, almennri útgáfu og í 100
tölusettra eintaka skrautútgáfu sem
Alfreð Flóki hefur áritað. Eru
skrauteintökin aðeins fáanleg hjá
útgáfunni.
Enski bókmenntafræðingurinn Pétur Knútsson Ridgewell og Þóra Elfa
Björnsson, dóttir skáldkonunnar, Ifta hér yfir eintak af Bjólfskviðu.
Fréttastofa útvarps:
Katrín Pálsdótt-
ir fastráðin
ÚTVARPSRÁÐ og útvarpsstjóri
hafa fallist á þá tillögu starfs-
mannastjóra Ríkisútvarpsins, að
Katrín Pálsdóttir fréttamaður verði
fastráðin á fréttastofu hljóðvarps,
Myntuppboð
á morgun
KLAUSTURHÓLAR - lisUverka-
uppboðsfyrirtæki Guðmundar Ax-
elssonar, efnir á morgun, sunnudag,
til myntuppboðs í húsnæði Klaust-
urhóla við Skólavörðustíg. Boðin
verða upp fjöimörg númcr, mynt og
seðlar frá íslandi og öðrum löndum,
bæði gamlir peningar og nýlegir.
Myntin og seðlarnir verða til
sýnis í Klausturhólum milli klukk-
an 14 og 16 í dag, laugardag.
INNLENT
Þeir Mezzoforte-féiagar, Friðrik, Kristinn, Gunnlaugur, Jóhann og Eyþór skála kampakátir fyrir heimkomunni
á plötukynningu, sem fram fór í Hollywood. Morpinbimíií/ Gunniaugur.
„Erfiðara að spila
fyrir íslendinga“
„FÓLK má ekki fara að búast við
of miklu af okkur á hljómleikunum.
Við spilum eins og við erum vanir.
Þetta er engin opinberun, það er
ekki það sem er að gerast, þetta er
venjulegur konsert, en vonandi
hljómar Mezzoforte betur en áður
hérlendis," sögðu þeir Kristinn
Svavarsson og Jóhann Ásmunds-
son, tveir af meðlimum Mezzoforte,
sem heldur jólakonsert í Háskóla-
bíói á morgun kl. 21.00. Fyrr um
dagnn verða góðgerðartónlcikar.
Áuk Mezzoforte-kappanna
spila Icelandis Seafunk Corporat-
ion, Jasshljómsveitir kennara og
nemenda Tónlistarskóla FÍH,
sem hlýtur ágóðan af tónleikun-
um. Hollendingurinn Renoen de
Rijk mun spila með Mezzoforte,
en hann vakti mikla lukku i
jassklúbbi Ronnie Scott f London
á dögunum. „Hann er ekki búinn
að æfa með okkur fyrir þessa
tónleika, spilaði með okkur í
jassklúbbnum, en það er dálítið
öðruvísi prógramm en núna.
Nær uppselt á
jólatónleika
Mezzoforte
Hann er fínn spilari og er eins og
málin standa núna í prufu hjá
okkur. Flugleiðir gerðu okkur
kleift að fá hann með á tónleik-
ana hérna,“ sagði Jóhann. Jóhann
kvað prógrammið á tónleikunum
byggjast upp á lögum úr tónleik-
aferðalagi um Evrópu nú í vetur
og lögum af Yfirsýn, nýjustu
plötu Mezzoforte. „Síðan verðum
við með eitthvað í pokahorninu,"
sagði Jóhann.
„Við höfum útvegað gott söng-
kerfi frá Grettisgati, en notum
okkar eigin hljóðfæri að utan.
Eiríkur Ingólfsson verður með
„ljósashowið", en hann var með
okkur í Bretlandsferðalaginu I
sumar. Hljómurinn verður vænt-
anlega líflegri, því ásláttarhljóð-
færi de Rijk skapa stemmningu,"
sögðu þeir Jóhann og Kristinn.
„Ég er alltaf kvíðinn fyrir tón-
leika og finnst ennþá erfiðara að
spila fyrir Islendinga, en einhvert
fólk, sem maður þekkir ekkert.
Við verðum örugglega mikið und-
ir smásjá hérna. Fólk verður lík-
lega krítískt. Það er líka alveg
sjálfsagt, við vonum bara að það
verði gaman að þessu,“ sagði
Kristinn.
„Við tökum kannski jólalag
undir lokin til að skapa stemmn-
ingu — fáum einhvern úr tónlist-
arskólanum á píanó og spilum
Heims um ból með von um að
salurinn taki vel undir. Að lokum
má segja að það sé gaman að vera
kominn til Islands í frí. Það er
afskaplega gott — gaman að sjá
Esjuna, labba Laugaveginn og
kíkja í búðir,“ sögðu þeir Jóhann
og Kristinn að lokum.
G.R.
þar sem hún hefur undanfarið
starfað sem lausráðin.
Katrín er fastráðin í þá stöðu
sem Hallgrímur Thorsteinsson
gegndi, en hann hefur verið í leyfi
og nú sagt starfi sínu lausu. Hall-
grímur er nú blaðamaður við
Helgarpóstinn.
Að sögn Markúsar Arnar Ant-
onssonar, formanns útvarpsráðs,
féllst ráðið jafnframt á að Atli
Steinarsson og Þorgrímur Gests-
son fréttamenn yrðu áfram í
starfi á fréttastofu hljóðvarps sem
lausráðnir stafsmenn.
Meirihluti sjávarútvegsnefndar neðrideildar Alþingis:
9
Frumvarp um fiskveiði-
stefnu verði samþykkt
MEIRIHLUTI sjávarútvegsnefndar
neðri deildar Alþingis er þeirrar skoð-
unar að kvótakerfí hafí ýmsa kosti í för
með sér sem stjórnunaraðferð í fisk-
veiðimálum. Þar sem ekki hefur verið
bent á færari leiðir en þá sem fram
befur komið í frumvarpi um fískveiði-
stefnu sem nú er til afgreiðslu á Al-
þingi, telur nefndin rétt að kerfí það
sem þar er lagt til verði reynt í eitt ár,
en nefndarmenn leggja áherslu á að
endurskoðun á fyrirkomulaginu fari
fram tímanlega. Leggur meirihluti
nefndarinnar til að frumvarpið verði
samþykkt. Þetta kemur fram í nefnd-
aráliti meirihluta sjávarútvegsnefndar
um frumvarp til laga um veiðar í físk-
veiðilandhelgi fslands.
Þá segir í álitinu að nefndin leggi
þunga áherslu á að náið samráð
verði haft við hagsmunaaðila um
framkvæmd laganna eins og tekið sé
fram í greinargerð og áréttar sér-
staklega að fulltrúar fiskverkunar-
fólks verði hafðir með í ráðum. Þá
segir í álitinu að nokkrir nefndar-
menn hafi bent á að aflamagn síð-
ustu fjögurra ára væri betri viðmið-
un við útreikning á aflakvóta á fiski-
skip en afli síðustu þriggja ára eins
og fiskiþing hefur lagt til.
Það sjónarmið kom fram I nefnd-
Bókun Halldórs Blöndal í sjávarútvegsnefnd um fiskveiðistefnu:
Þessi tilraun aðeins gerð til eins árs
„ÉG ER þeirrar skoðunar að unnt sé
að fara aðrar leiðir, sem minni röskun
og mismunun valda en kvótakerfíð, til
þess að draga úr sókn fískiskipa í þá
fískistofna, sem ofveiddir hafa verið og
visa til ályktunar Félags íslenskra
botnvörpuskipaeigenda frá 13. septem-
ber sl. ( því sambandi," segir í bókun
sem Halldór Blöndal (S), gerði í sjávar-
útvegsnefnd neðri deildar Alþingis I
gær, en þar var fjallað um frumvarp til
laga um fiskveiðistefnu.
Síðan segir i bókuninni: „Á þessari
stundu hefur ekki verið gengið frá
forsendum kvótaskiptingar, út-
færslu hennar eða framkvæmdaröð-
un. Af þeim sökum er ekki hægt að
meta hvaða svigrúm kvótakerfið gef-
ur ( afbrigðilegum tilvikum eða
hvernig þau byggðarlög koma til
með að standa, þar sem aflabrestur-
inn hefur verið tilfinnanlegastur á
undanförnum misserum.
Á hinn bóginn virðist helstu hags-
munasamtök sjávarútvegsins önnur
en FÍB vilja reyna þessa leið, sem
veldur því að ég mun greiða fyrir
framgangi málsins, enda verður
sársaukafullum aðgerðum til að
draga úr sókn, naumast beitt með
árangri án slíkrar samstöðu. Ég legg
áherslu á að þessi tilraun sé aðeins
gerð til eins árs. Framhaldið hlýtur
að ráðast af þeirri reynslu sem þá
verður fengin.
Raunhæfasta leiðin til að mæta
þeim vanda sem nú blasir við vegna
aflabrests á þorskveiðum, sem við
sjáum ekki fram úr, er að auka rann-
sóknir á landgrunninu með það fyrir
augum að finna nýtanlega fiski-
stofna og að huga betur að gæðum
þess fisks, sem komið er með að
landi.“
inni að nauðsynlegt væri að afla-
kvótar yrðu hreyfanlegir milli skipa,
bæði af hagkvæmniástæðum og eins
ef skip væri selt úr landi eða félli af
skipaskrá. Ein meginorsök rekstr-
arvanda sjávarútvegsins væri sú að
fiskiskipastóllinn væri of stór. Því
væri æskilegt að hafa innbyggðan
hvata í kvótakerfinu til þess að skip-
unum fækkaði.
Nefndin leggur áherslu á að sjáv-
arútvegsráðherra hafi fullt samráð
um framkvæmd laganna við sjávar-
útvegsnefndir Alþingis, svo sem tek-
ið er fram í 1. gr. frumvarpsins.
Verði jafnan leitað til þeirra um
samráð áður en ráðist er i einstök
framkvæmdaatriði og fyrir þær lögð
öll stefnumótun og útfærsla á
ákvæðum laganna.
í áliti minnihluta nefndarinnar
kemur fram, en minnihlutann skipar
Guðmundur Einarsson (BJ), að
minnihlutinn telji að Alþingi beri að
hlutast til á beinan hátt um aðalat-
riðin I mörkun fiskveiðistefnunnar,
það sé höfuðforsenda við skiptingu
afla á skip, reglur um framsal kvóta
o.þ.h. Á þann hátt telur minnihlut-
inn að Alþingi gegni þeirri skyldu
sinni að setja almennar reglur um
nýtingu þeirrar sameiginlegu auð-
lindar þjóðarinnar, sem sjávarfang-
ið er. Það sé hins vegar í verkahring
ráðuneytis að útfæra þá stefnu.
Fjölvaútgáfan:
Þýðing Halldóru B.
Björnsson á Bjólfs-
kviðu er komin út