Morgunblaðið - 18.05.1984, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. MAÍ 1984
2
Nauðgunarmálið:
Hæstiréttur dæmdi
manninn í gæzlu
HÆSTIRÉTTUR dæmdi síðdegis í gær 36 ára gamlan mann, sem hefur
viðurkennt að hafa nauðgað konu á Hverfisgötu og gert tilraun til að nauðga
annarri konu skömmu áður, í gæzluvarðhald til 13. júní. Sakadómur Reykja-
víkur hafnaði kröfu Rannsóknarlögreglu ríkisins um gæzluvarðhald yfir
manninum. Ríkissaksóknari kærði úrskurð Sakadóms til Hæstaréttar. Dóm-
inn kváðu upp Ármann Snævarr, Sigurgeir Jónsson og Halldór Þorbjörnsson.
Ármann og Sigurgeir mynduðu meirihluta, en Halldór skilaði sératkvæði og
vildi staðfesta úrskurö Sakadóms þess efnis, að maðurinn skuli ekki dæmd-
ur í gæzluvarðhald.
Atkvæðagreiðsla um bjórinn á morgun?
Allsherjarnefnd skilaði
tveimur minnihlutaálitum
TVÖ minnihlutaálit, varðandi afstöðu til þingsályktunartillögunnar um þjóðar-
atkvæðagreiðslu um bjór, komu fram í allsherjarnefnd Sameinaðs þings í
gærkveldi og þurfti þrjá fundi nefndarinnar til þess að þessi afgreiðsla fengist,
en einn viðmælenda blaðsins lýsti þessum fundarhöldum á þann veg fyrir
blaðamanni í gærkveldi, að nefndin hefði klofnað í frumeindir sínar á þessum
fundum.
í dóminum segir: „Varnaraðili
hefur að vísu bæði fyrir Rann-
sóknarlögreglu og dómi, gengist
við þeim brotum, sem rannsóknin
á hendur honum beinist að. Þótt
rannsókn málsins sé komin nokk-
uð áleiðis, er ýmislegt ókannað
eða þarf frekari rannsóknar við,
þar á meðal þarf til að koma sak-
bending sérstaklega vegna brots-
ins, sem talið var framið við
Hverfisgötu 102a og 104. Sam-
prófa þarf varnaraðila við vitni og
kanna þarf feril hans næstu
Agreiningur
um þingsköp
ÁGREININGUR um þingsköp
kom upp í neðri deild Alþingis í
gærkvöldi er forseti deildarinnar,
Ingvar Gíslason, bar undir at-
kvæði frumvarp til laga um lög-
ræðislög.
Frumvarpið hafði komið
breytt frá efri deild og töldu
þingmenn, að þess vegna hefði
það fyrst þurft að fara fyrir
allsherjarnefnd deildarinnar.
Forseti taldi í fyrstu, að þar
sem frumvarpið hefði verið
samþykkt í deildinni, væri það
orðið að lögum. Hann kvaðst
síðan mundu fresta þessum
dagskrárlið, ef því yrði ekki
. mótmælt, og ráðfæra sig frekar
við skrifstofustjóra Alþingis
áður en hann tæki endanlega
ákvörðun. Þessari málsmeðferð
var ekki mótmælt og var búizt
við úrskurði seint í gækvöldi.
Alþingi:
FORSETAR Alþingis hafa ákveðið,
samkvæmt heimildum Mbl., að ráða
Friörik Ólafsson lögfræðing og rit-
stjóra Lagasafnsins sem skrifstofu-
stjóra Alþingis.
Ekki var þó formlega búið að
ganga frá ráðningunni í gær, en ætl-
unin að gera það fyrir þinglok. Nýr
skrifstofustjóri tekur við starfi Frið-
klukkukstundir áður en hann
framdi brot þau, sem hann hefur
játað á sig. Rannsóknin er þess
eðlis, að héraðsdómari hefði átt að
hneppa varnaraðila í gæzluvarð-
hald samkvæmt 1. tölulið 1. máls-
greinar 67. greinar laga númer
74./1974. Á það er að líta, að varn-
araðili var leystur úr haldi þegar
eftir uppsögu hins kærða úrskurð-
ar. Gæzluvarðhaldsvist nú kæmi
því eigi að sama gagni, eins og
gæzluvarðhaldsvist, sem héraðs-
dómari hefði dæmt varnaraðila til
að sæta. Allt um það þykir bera að
dæma varnaraðila að kröfu
ákæruvalds til að sæta gæzluvarð-
haldi allt til miðvikudags 13. júní
næstkomandi klukkan 17. Ákvæði
hins kærða úrskurðar um að varn-
araðili sæti geðheilbrigðisrann-
sókn á að vera óraskað."
í sératkvæði Halldórs segir. „Ég
tel að fallast beri á þá niðurstöðu
héraðsdóms að krafa um gæzlu-
varðhald verði eigi tekin til greina
á grundvelli 1. töluliðar 1. máls-
greinar 67. greinar laga númer
74/1974 þar sem ekki verði séð að
varnaraðili hafi möguleika á að
torvelda rannsókn málsins. Þá tel
ég eigi fært ráða í það nú hvaða
refsing varnaraðila kann að verða
dæmd, ef til kemur þannig að
gæzluvarðhald verði dæmt sam-
kvæmt 4. tölulið 1. málsgreinar
nefndar greinar er mæli svo, að
gæzluvarðhald skuli beita ef ætla
megi að brot varði að minnsta
kosti tveggja ára fangelsi. Aðrir
töluliðir 67. greinar eiga hér held-
ur ekki við. Samkvæmt þessu tel
ég að staðfesta beri hinn kærða
úrskurð."
jóns Sigurðssonar, þegar þing kemur
saman í haust.
Auk Friðriks Ólafssonar sóttu
þrír aðrir um starfið, einn sem
æskti nafnleyndar; Ólafur Ólafs-
son deildarstjóri á Alþingi og Sig-
mundur Stefánsson skrifstofu-
stjóri hjá Skattstofu Reykjaness.
Þau Stefán Benediktsson, Jó-
hanna Sigurðardóttir og Guðrún
Helgadóttir eru tillögunni sam-
þykk, og vilja að hún orðist svo:
„Alþingi ályktar að fram fari al-
menn atkvæðagreiðsla um fram-
leiðslu og sölu áfengs öls. Spurning
sú sem borin verður undir atkvæði
verði við það miðuð' að ölið verði
aðeins selt í útsölum ÁTVR og á
vínveitingastöðum og styrkleiki
þess verði ekki meiri en 4,5% af
vinanda að rúmmáli. Atkvæða-
greiðslan fari fram við næstu al-
mennar kosningar."
Þorsteinn Palsson er einn nefnd-
armanna, en hann var staddur á
öðrum nefndarfundi þegar álitið
var samið. Hann sagði í samtali við
blm. Mbl. í gærkveldi að hann
myndi samþykkja þingsályktunar-
tillöguna um þjóðaratkvæða-
greiðslu um bjór, svo fremi sem
það kæmi skýrt fram að um alþing-
iskosningar væri að ræða, en hann
sagði að ríkisvaldið hefði ekkert
vald eða umboð til þess að ákveða
um hvað væri kosið í sveitarstjórn-
arkosningum.
Að hinu minnihlutaálitinu stóðu
formaður nefndarinnar Ólafur Þ.
Þórðarson, Guðmundur H. Garð-
arsson og Eggert Haukdal. Segjast
nefndarmenn í áliti sínu vera and-
vígir þjóðaratkvæðagreiðslu um
málið. Segja þeir að með samþykkt
tillögunnar væru alþingismenn að
víkja sér undan þeirri ábyrgð og
skyldum að taka beina afstöðu til
hvort heimila eigi almenna frjálsa
neyslu á áfengu öli. Jafnframt
segjast þeir vera reiðubúnir til þess
að taka efnislega afstöðu í þessu
máli, enda liggi fyrir þinginu frum-
varp til laga um þetta málefni. Því
leggja þeir til að tillagan verði
felld.
Líklegt er talið að þingsályktun-
artillagan í bjórmálinu komi til at-
kvæðagreiðslu í þinginu á morgun.
Allsherjarnefnd:
Karlmanni
getur ver-
ið nauðgað
í NEFNDARÁLITI allsherjarnefnd
ar sameinaðs þings um tillögu
Kvennalistans um rannsókn og með-
ferö nauðgunarmála er lagt til, að
tíllagan verði samþykkt óbreytt. f
álitinu er einnig gerð athugasemd
við greinargerð flutningsmanna, þar
sem nefndin gerir ráð fyrir því, að
karlmanni geti verið nauðgað ekki
síður en kvenmanni.
í nefndarálitinu segir, að nokk-
ur umræða hafi meðal annars orð-
ið um þau atriði í greinargerð
flutningsmanna, þar sem segir að
gert sé ráð fyrir, að læknir, sem
skoðar brotaþola, sé kvenmaður
svo og rannsóknarlögreglumaður
sá, er yfirheyrir hann. Ennfremur,
að iögreglu sé skylt að benda
brotaþola á aðstoð kvennaat-
hvarfs.
í nefndarálitinu segir um þessi
atriði, að ekkert þeirra geti átt við
nema brotaþoli sé kona. Tillagan
taki til allra nauðgunarmála og
því verði að gera ráð fyrir, að rétt-
ur þeirra, sem fyrir kynferðislegu
ofbeldi verði, sé tryggður á sama
hátt, það er, að læknir og lögreglu-
maður, sem annist mál þeirra, séu
sama kyns og brotaþoli.
Undir þetta nefndarálit skrifa
allir nefndarmenn, sjö að tölu, at-
hugasemdalaust.
„Nauðsynlegt að fleiri aðilar geti
flutt inn grænmeti og garðávexti“
— segir Egill Jónsson formadur landbúnaðarnefndar
„VII) GENGUM endanlega frá
málinu í morgun og vona ég að
okkur takist að ganga frá nefndar-
álitinu í dag, þannig að máliö geti
komið til umræðu í deildinni á
morgun. Meirihluti er fyrir því að
vísa frumvarpinu ásamt tveimur
öðrum frumvörpum sem fyrir
liggja um breytingar á Fram-
leiðsluráðslögunum, til ríkisstjórn-
arinnar," sagði Egill Jónsson,
formaður landbúnaðarnefndar efri
deildar Alþingis, í samtali við blm.
Morgunblaðsins í gær, þegar hann
var inntur eftir gangi frumvarps
Eiðs Guðnasonar og fleiri um
frjálsan innflutning kartaflna og
nýs grænmetis sem verið hefur til
umfjöllunar í nefndinni.
Hin frumvörpin eru frumvarp
Eyjólfs Konráðs Jónssonar og
fleiri um skipulag eggjasölu og
eggjadreifingarmiðstöð og frum-
varp Stefáns Benediktssonar og
fleiri um umboðslaun á útflutt
kindakjöt. Aðspurður um álit
sitt á frumvarpinu um frjálsan
innflutning á grænmeti sagði
Egill: „Það kom fram í öllum
umsögnum það atriði sem ég tel
ákaflega jákvætt til samkomu-
lags í málinu, það er að menn
vilja nýta innlenda markaðinn
og innlendu framleiðsluna alveg
til fulls. Þetta þýðir að sjálf-
sögðu það að skipulag verður að
vera á innflutningnum en það
skipulag á eftir að forma. Slíkt
skipulag verður að miðast við að
tryggja að kartöflur og græn-
meti verði alltaf til staðar og að
ekki megi verða umframbirgðir
þegar innlenda uppskeran kem-
ur á markaðinn."
Egill Jónsson
— Telur þú að skipulagið eigi
að felast í því að Grænmetis-
verslun landbúnaðarins sjái ein
um innflutninginn eins og verið
hefur?
„Nei, ég tel að svo eigi ekki að
vera. Ég tel nauðsynlegt að finna
leið til þess að gera fleiri aðilum
mögulegt að flytja inn grænmeti
og garðávexti, þó ég telji ekki
hægt að koma á algeru frelsi í
þessum innflutningi.“
— Hvernig telur þú réttast að
leysa þann hnút sem þessi mál
eru nú komin í m.a. með tilliti til
þeirra kartaflna sem komnar
eru til landsins?
„Ég tel að menn verði að kom-
ast að einhverri sáttaniðurstöðu,
málið er þannig vaxið. Ég vil
hins vegar ekki tjá mig meira
um málið á þessari stundu, ég
teldi það mjög ógætilegt," sagði
Egill Jónsson.
Friðrik Ólafsson ráð-
inn skrifstofustjóri?