Alþýðublaðið - 28.10.1931, Blaðsíða 3

iftfcÞSÐUBbA'ÐIÐ
3
ur Versala“, sem enginn hefir víst
reynt hér, svo vel sem ribs þó
þrífst hér. „Heiður Versala" ber
stór ber, og væri gaman að hún
yrði reynd hér sem fyrst.
Skoltradgárden éftir Gustaf
Lánd og Sigfrid Johansson.
Sænsk. 302 bls. með mörgum
inyndum. Verð 5,35. Þetta er
mjög merkileg bók og er um
hvernig rækta beri skólagarða,
við kennaraskóla, gagnfræðaskóla
og aðra skóla. Margt er ágætt í
þessari bók, og ætti hún að vera
til í öllum skólabókasöfnum.
Alpeplanter og deres Dijrkning
(eftir H. Correvon). Höfundurinn
er svissneskur og á heima í Genf.
en tveir Danir hafa snúið henni
á dönsku og breytt þannig, að
hún eigi við Danmörku. 236 bls.
og 76 ágætar myndir eftir ljós-
myndum. Verð 10 kr. Þetta er að
mörgu leyti mjög merkileg bók
fyrir okkur Islendinga, því í
henni eru taldar upp mörg þús-
und (líklegast ein átta) skraut-
jurtir, er eiga kyn sitt að hekja
til norðlægra landa, svo sem
Norður-Síberíu, eða háfjalla, þar
sem loftslag er líkt eins og hér
á Islandi, svo siem Alpanna.
Himalaya, Pyreneafjalla, Kauka-
sus og Klettafjalla. í þessari bók
eru skráðar margar þúsundir
jurta, sem myndu þrífast ágæt-
lega hér, og það jafnvel án að-
hlynningar. Það væri sannarlega
vel eytt því fé og þeim tíma, sem
væri eytt í að útvega fræ að
þeim jurtum, sem mönnum þætti
líklegastar eða skemtilegastar, og
væri síðan með tilraunum reynt
hvernig þær gæfust hér. Par sem
hér er um þúsundir skrautjurta
að ræða, þá er hér verksvið fyr-
ir marga menn svo árum skiftir,
þó hver þeirra aflaði sér árlega
fræs að 30—40 tegundum og
reyndi þær. Hér er þarft verk að
vinna og hér eru minst hundrað
manns, sem hafa ráð á þessu,
tima til þess og tækifæri.
Vert er að geta, að ýmsar af
þeim tegundum, sem bók þessi
getur um, eru góðir íslending-
ar. T. d. rak ég augun í mela-
sól, sem ffestir kannast við og
er algeng í skriðum. Hún vex
eftir því sem ég bezt veit 1 nyrstu
löndum alls norðurhvelsins, en
Island hefir fengið heiðurinn af
henni, og í blómafræja-verðlista
vestan úr Kaliforníu, er ég eign-
aðist einhvern veginn, er hún (og
hvíta og rauða afbrigðiö) nefnt
Icefand Poppies, það er íslenzk-
ir valmúar (eða draumsóleyjar).
llhistreret Havebog. Redigeret
af Carl Maribo. Bóik þessi, sem
er dönsk, er mikið ritverk. Hún
er eftir 12 höfunda og er í þrem
bindum og á þrettánda hundrað
blaðsíður alls með mörgum
myndum. Verðið er 26,65. Þetta
er mjög fullkomin handbók í
garðrækt og ætti að minsta kosti
að vera til í öllum bókasöfnum
hér.
Börnenes Have. Hvert Bam
sin Have, eftir Hardy Hansen.
Dönsk, 100 bls. með 103 stór-
um myndum. Myndirnar eru
fleiri en blaðsíðumar. Verð inn-
bundin 4,65. Bók þessi er eftir
kennara, sem segir, að þar, sem
því verði komið við, eigi hvert
barn að eiga garð. Em uppdrætt-
ir að nokkram slíkum görðum í
bókinni, og eru þeir að stærð
frá 3 metrum á kant og upp í
5 metra. Myndirnar í bókinni era
flestar af börnum, sem eru að
'yinna í görðunum sínum, og eru
þær mjög örvandi til fnam-
kvæmda eigi síður en lesmál bók-
arinnar. Bókin er ætluð börnum
og unglingum, og væri mikillar
þakkar vert að koma henni á
íslenzku, og ætti meira að segja
að verja til þess opinberu fé.
Tradskoleskötsel eftir Gustaf
Lind og John Gróen. Sænsk. 128
bls. með myndum. Verð 3,65.
Þetta er leiðarvísir í því, hvern-
ig eigi að sá til trjáa og koma
þeim upp með græðlingum. Þetta
er ágætur leiðarvísir fyrir þá,
sem vilja koma upp trjáræktar-
stöð, en þær eru enn þá alt of
fáar hér á landi. Veralegar fram-
farir á sviði trjáræktarinnar geta
ekki komið nema trjáræktarstöð
sé í hverju kauptúni á landinu
og helzt víöar. Meðan þarf að
fá trjáplöntur langt að, verður
aldrei verulegur skriður á skóg-
ræktinni. Þó framfarirnar hafi
orðið töluverðar síðasta manns-
aldurinn, þá er þetta ekki nema,
lítið hjá því, sem þarf að vera,
þvi ekki má minna en að trjá-
lundur sé við hvern bæ á Iand-
inu og nokkur tré við hvert hús
í kauptúnum. í stuttu máli sagt,
þá á alls staðar að vera tré
þar sem tré getur vaxið, nema
hentugra sé að nota staðinn til
einhvers annars. Einhver segir
máske, að þau verði þá býsna
mörg trén á Islandi, en það eiga
þau líka að vera. Skjólið af trján-
um þar sem nóg er af þeim ger-
ir loftslagið beinlínis heitara,
svo annar gróður þrífst betur,
og það væru engin ósköp, þó
gróðursett væru tvö tré á ári fyrir
hvert mannsbarn á landinu, eða
miljón trjáa fimta hvert ár.
Tegundirnar, sem reyndar hafa
verið, eru enn þá fáar, en marg-
ar þrífast hér ágætlega. Enn þá
virðast margir, sem fá sér tré,
ekki skilja fyllilega að trén þurfa
tvent: sól og skjól. Skjólið virðist
mér þó margir vita að þau þurfi,
en mjög oft er trjám plantað
þar við hús, sem forsæla er ’á
þeim stóran hluta dagsins. En
stundum fá hávaxnar blómateg-
undir að skyggja á trjáplönt-
urnar og taka þannig frá þeirn
allan þroska.
Skrá yfir íslenzkar bækur um
garðrækt verður birt síðar.
Ó. F.
Til Elliheimilisins. Áheit frá
gamalli konu í Hafnarfirði 2 kr.
50 anra. 50 anra.
Elephant-cigarettur
Ljúffengar og kaldar. Fást alls staðar.
I hefldsðl hjá
Tðbaksverzlnn Islands h. f.
Mnnið
að Þórs-maitöl er nú
brmðbetra en ann-
að maltöl, næring-
arrikara en annað
maltöl og þvi ódýr-
ara en annað maltöl.
Biðjlð ávaltum Þórs-
maltöl.
Fundur
verður haldinn að tilhlutun A. S. V. (Alþjöða-
samhjálp verkalýðsins) í bæjarþingssalnum í
Hafnarfirði fimtud. 29. þ. m. og hefst kl. 8 7* síðd.
Fnndarefni s
1. Gunnar Benediktsson: Erindi um A. S. V,
2 Einsöngur.
3. Halldór Kiljan Laxness: Erindi.
4. Frjálsar umræður um A, S V.
5. Stofnun A. S. V.-deildar í Hafnartirði.
Verkamenn og verkakonur! Fjölmennið! Allir velkomnir.
„Trúina er dauð án verhanna“
Mér kemur margt til hugar,
þegar því er kastað fram, að
fátækt og auður sé ekki til á
Islandi. Oft hefir þessari fullyrð-
ingu verið slengt framan í mig,
og rökin eru þessi: Islenzkur
verkalýður þekkir eigi sult og
seyra í likingu við það, sem á
sér stað erlendis. Og íslenzkir
auðmenn era tæpast bjargálna á
erlendan mælikvarða. Af þessari
ástæðu halda íslenzkir borgarar
— auðvaldssinnar — því fram,
að hér sé engin þörf á pólitískum
vehklýðssamtökum. Neyð verka-
lýðsins sé ekki nægilega víðtæk
eða mikil. Þeim hafi ekki enn
tekist að sjúga svo merg og blóð
úr verkalýðnum að undan sé þörf
að kveina. En hversu langt mætti
ganga, áður en auðvaldið sæi
þörf fyrir verklýösfélagsskap á
pólitískum grundvelli? Haldið
þið ekki, að nokkrar þúsundir
mættu verða hungurdauða, áður
en augu þeirra opnuðust fyrir
sjálfsögðustu réttindum vinnu-
dýrsins — smælingjans? Jú,
vissulega! Is’.enzkir atvinnurek-
endur og auðmenn eru sízt glám-
skygnari á eiginhagsmuni sína en
erlendir stéttarbræður þeirra. I
þeirra augum og eftir þeirra
skilningi eram við vinnudýr og
eigum að vera það. Ekki menn
með heilbrigöa og sjálfstæða
hugsun; slíkt stríðir móti kenn-
ingunni: „verið hlýðin og eftirlát
við yfirboðara yðar.“ Ekki eigum
við að kvarta né mögla, heldur í
þolinmæði og þrælslegri auðmýkt
beygja okkur undir „vilja guðs“,
þennan algóða vilja, sem kemur
einna glegst fram í auragræðgi
og óhófslifnaði yfirstéttanna. Ef
þú, verkakona eða verkamaður,
ert „sannkristin“ manneskja og
vilt lifa kristilegu borgaralífemi,
þá láttu fúslega í té vinnuþrek
þitt, andlega og likamlega velferð
þína, alla þína lífshamingju. Alt
það bezta, sem þú átt, skaltu
leggja sem reykelsi á altari
Mammons. ÖIlu skaltu fórna fyrir
þinn „sannkristna bróður“, sem
með dugnaði sinum og fram-
takssemi lifir á svitadropum þín-
um og fitnar af ógæfu þinni, —
fyrir hann, sem hefir orðið ofan
á í samkeppninni, og lifir á-
hyggjulitlu auðkýfingslífi í iðju-
leysi og nautnagræðgi hins sjúka
dýrseðlis. Þannig hljóðar borg-
aralégur siðalærdómur. Til hvers
erum við að heimta réttindi við
lífsins borð, kæru stéttarsyst-
kyni? Vitið þið ekki, að við há-
borð lífsins sitja örfáir dugnaðar-