Morgunblaðið - 03.07.1984, Blaðsíða 34

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JÚLÍ 1984
Minning:
Ludvik A. Nordgulen
fv. símaverkstjóri
Fteddur 31. igúst 1915
Dáiun 25. júní 1984
Lúðvík Ágúst Nordgulen fv.
símvirkjaverkstjóri andaðist 25.
júní sl. tæplega 69 ára að aldri.
Nafnið Nordgulen er norskt og
tiltölulega ungt á íslandi, nátengt
simanum og raunar jafn gamalt
og símasamband íslands við um-
heiminn.
Lúðvík Nordgulen eldri var einn
af norsku símverkstjórunum sem
Olav Forberg fyrsti landsíma-
stjórinn réð til að annast lagningu
talsíma- og ritsímalínu frá Seyð-
isfirði til Reykjavíkur árið 1906.
O. Forberg hafði yfirumsjón með
verkinu, hann sýndi mikinn dugn-
að og skipulagshæfileika. Lag-
ningu yfir 600 km langrar línu var
lokið á einu sumri við hin frum-
stæðustu skilyrði.
Nokkrir af norsku símaverk-
stjórunum settust að á íslandi og
störfuðu hjá Landsimanum eftir
að hann tók til starfa 29. septem-
ber 1906.
1 20 ára minningarriti Land-
símans frá 1926 segir O. Forberg
landsímastjóri m.a.: „Vírinn var
strengdur meira en hæfilegt er í
jafn snar-breytilegu loftslagi eins
og er hér á landi. Veturinn
1906—07 gekk það oft illa með vír-
inn, svo að mér lá stundum við að
halda að fara mundi eins og sumir
andstæðingar símans höfðu spáð,
að gefast yrði upp við rekstur lín-
unnar. En fyrir fulltingi og frá-
bæran dugnað þeirra niu línu-
manna, sem ég hafði haldið eftir í
landinu og sett í vetrardvöl á örð-
ugustu staðina meðfram línunni,
tókst að halda henni við. Björnes
gamli getur best borið um þá ör-
ðugleika, enda mun honum vetur-
inn minnisstæður. Hann hafði
með höndum viðhaldið á Dimma-
fjallgarði og vestur undir Mývatn.
Kynntist hann þá ísingunni is-
lensku. Lúðvík Nordgulen, sem
hafði vetursetu á Stað f Hrútafirði
og átti að gæta símans á Holta-
vörðuheiði og Hrútafjarðarhálsi,
sýndi þá líka framúrskarandi
dugnað. Hann var síðan lfnulagn-
ingamaður f mörg ár og sfðast
verkstjóri Bæjarsfmans í Reykja-
vík og vann Landsfmanum mikið
gagn þangað til hann dó 21. októ-
ber 1922.“
Þannig lýsir O. Forberg fyrsta
vetri í sögu símans á íslandi. Lúð-
vfk Nordgulen eldri var ættaður
frá Nordgulenfirðinum i Sogni.
Þaðan er nafnið Nordgulen upp-
runnið. Hann var fæddur 26. des-
ember 1879 og var því 27 ára er
hann kom til íslands. Lúðvik
kvæntist dugmikilli íslenskri
myndarkonu, Astbjörgu Magnús-
dóttur, 22. nóvember 1909. Hún
var fædd í Reykjavík 8. júní 1890.
Ástbjörg var ættuð frá Grjóteyr-
artungu í Borgarfirði. Hún andað-
ist 23. febrúar 1970.
Ástbjörgu og Lúðvfk varð
þriggja sona auðið. Elstur var
Harald Ragnar, fæddur 30. ágúst
1913, hann drukknaði f mógröf f
Vatnsmýrinni 19. júnf 1919. Lúð-
vík yngri, fæddur 31. ágúst 1915,
andaðist 25. júnf sl. Yngstur var
Alfreð símaverkstjóri, fæddur 2.
desember 1916, hann lést 5. júnf
1982.
Ennfremur tóku ungu hjónin
dreng á fyrsta ári í fóstur og ætt-
leiddu hann. Hann ber nafnið Jón
Nordgulen.
Jón er fæddur 22. nóvember
1909, eða sama dag og Ástbjörg og
Lúðvík gengu f hjónaband. Jón var
harðduglegur togarasjómaður og
var lengst af f skiprúmi hjá hinum
nafntogaða dugmikla skipstjóra
og útgerðarmanni Tryggva
Ofeigssyni á Júpiter. Jón er bú-
settur f Hafnarfirði.
Eins og áður er getið andaðist
Lúðvík eldri 1922, eftir aðeins 13
ára hjónaband. Ekkjan stóð ein
uppi með þrjá drengi á aldrinum
13, 7 og 6 ára. Þá voru engar
trygginga1- til að aðstoða einstæð-
ar mæður. Ástbjörg var dugmikil
og vann baki brotnu til að sjá
heimilinu farborða. Drengirnir
fóru strax að vinna er þeir höfðu
þrek til.
Ástbjörg giftist öðru sinni 26.
október 1926, Halldóri Þórarins-
syni, innheimtumanni hjá Gas-
stöðinni, síðan hjá Gjaldheimt-
unni. Þau eignuðust 4 börn. Tví-
burana Harald tæknifulltrúa og
Ingiberg vélstjóra 1926. Jens
prentmyndasmið 1928 og Ást-
björgu 1930, hún er gift og búsett í
Kópavogi.
Lúðvík Ágúst Nordgulen er
kvaddur hinstu kveðju í dag. Hann
hóf störf hjá bæjarsfma Reykja-
vfkur 1932. Lúðvík lauk prófi frá
Iðnskólanum 1935, var skipaður
lfnuverkstjóri 1945 og símvirkja-
verkstjóri 1. janúar 1956. Hann
var fluttur til í starfi 1943, frá
Bæjarsímanum til símatækni-
deildar.
Lúðvík var stórbrotinn persónu-
leiki, skaprfkur og stjórnsamur.
Honum var oft falið að fram-
kvæma hin erfiðustu verk. Má þar
nefna sæsimalagnir og sæsfmavið-
gerðir og oft við hinar erfiðustu
aðstæður. Jarðsímalagnir yfir
fjöll og heiðar. Minnist ég vinnu
hans á Fjarðarheiði, Fagradal,
Bitruhálsi, Gufudalshálsi og ekki
síst er honum var falið að stjórna
flutningi á öllu byggingarefni f
stuttbylgjustöðvarhúsið, sem reist
var á fjallinu Klifi í Vestmanna-
eyjum fyrir um 30 árum við sér-
staklega slæm skilyrði með frum-
stæðustu tækjum miðað við nú-
tíma tækni. Einnig stjórnaði Lúð-
vík jarðsíma- og rafmagnslögn
upp á fjallið, sem var vandasamt
verk. Hann setti ekki fyrir sig volk
og svaðilfarir, enda hraustmenni
og sterkbyggður á yngri árum.
Nafn Lúðvíks var þekkt víða um
landið, það stóð oft styr um hann,
sem vill brenna við þegar skaprfk-
ir og stjórnsamir menn eiga hlut
að máli. Hann var ölkær og fór þá
oft meira fyrir honum en ella.
Fyrir mörgum árum söðlaði hann
um og gerðist algjör bindindis-
maður á vin.
Undir hrjúfu yfirbragði sló við-
kvæmt hjarta. Margur lftilmagn-
inn leitaði til hans f vanda, sem
hann leysti, ef mögulegt var, án
þess að guma af eða bera á torg.
Lúðvik sagði upp og hætti störf-
um hjá Póst- og símamálastofnun-
inni 31. mars 1980. Þá hafði hann
starfað hjá sömu stofnun í 48 ár.
Mesta gæfuspor í lífinu taldi
Lúðvík sig hafa stigið 1936, er
hann kvæntist unnustu sinni Þór-
unni Ólafsdóttur. Foreldrar Þór-
unnar voru Guðríður Pálsdóttir
frá Bæjarskerjum í Miðneshreppi
og Ólafur skipstjóri í Reykjavfk.
Áður en Þórunn og Lúðvík gengu í
hjónaband höfðu þau eignast son-
inn Lúðvík Sigurð, hann er fæddur
29. apríl 1934. Þá veiktist Þórunn
alvarlega og var sjúklingur næstu
tvð árin. Kjarkur hennar, trúin á
lffið og framtfðina ásamt nær-
gætni unnustans og hjálp góðra
lækna hjálpaði henni að komast
yfir veikindin.
Þórunn og Lúðvfk eignuðust tvö
börn, Lúðvík Sigurð rafverktaka,
sem áður er getið. Hann er kvænt-
ur Sigríði Einarsdóttur. Þau eru
búsett í Reykjavík og eiga fimm
drengi. Dóttirin Ásta Hallí er
fædd 12. september 1936. Hún er
gift Ásgeiri Karlssyni málara-
meistara, þau eiga þrjú börn og
eru búsett f Kópavogi.
Þegar Lúðík hætti að starfa hjá
Pósti og sfma byrjaði hann ásamt
vini sínum f smáútgerð. Þeir létu
teikna og smfða 12 tonna fram-
byggðan bát í Noregi. Lúðvík hafði
eftirlit með byggingu bátsins, sem
var hinn vandaðasti með full-
komnum siglinga- og fiskileitar-
tækjum. Þeir gerðu bátinn út á
net og handfæraveiðar. Otgerðin
hjá þeim gekk ekki betur en hjá
öðrum og þegar Lúðvfk veiktist
seldu þeir bátinn.
Ása Pálsdóttir
— Kveðjuorð
Fædd 21. júní 1914
Dáin 20. júní 1984
Sorgin og gleðin eru systur,
stendur einhvers staðar.
Eftir önn dagsins 19. júní settist
starfsfólk slysadeildar að kaffi-
boði. Tilefni, var að kveðja nokkr-
ar konur sem voru að hætta störf-
um eftir langan starfsferil og um
leið var minnst stórafmælis sem í
vændum var. Það var afmæli Ásu
Pálsdóttur, gjaldkera, en hún
hefði orðið sjötug 21. júnf ef hún
hefði lifað.
Það var létt yfir fólki á þessu
vorkvöldi og engan grunaði ^ð
kveðjan til Ásu yrði sú siðasta.
Svo skyndilega var hún burtkölluð
að morguninn eftir var hún látin.
Tími hennar búinn og við stöndum
eftir með minningarnar einar. En
það eru góðar minningar um
hjartahlýja og hógværa konu, sem
lagði öllum gott til og naut þess
vegna hlýhugar samstarfsfólksins.
Ása var búin að starfa áratugi
sem ghaldkeri slysadeildar. Hún
var einstaklega samviskusöm og
trú í sínu starfi og kappkostaði að
hafa allt í röð og reglu, sómakona
sem gott var að eiga samstarf við
vegna ljúfmennsku hennar.
Með Ásu er gengin mannkosta-
kona sem við munum minnast með
söknuði og viljum við nú að leið-
arlokum þakka henni samveruna
og samstarfið. Hennar nánustu
sendum við innilegar samúðar-
kveðjur.
Friður sé með henni.
Ritarar slysadeildar
Borgarspítalans.
í aprflmánuði sl. fór Lúðvik til
Lundúna f hjartaaðgerð. Aðgerðin
tókst vel, en það slys varð, er hann
var fluttur frá skurðstofunni f
sjúkrarúmið, að sjúkraliðarnir
misstu hann og hann féll í gólfið.
Þetta var mikið áfall og þurfti að
skera hann upp aftur til að lag-
færa fyrri aðgerðina. Hann var
búinn að líða mikið, var margar
vikur í gjörgæslu á sjúkrahúsi eft-
ir heimkomuna.
Hann fór á Reykjalund 24. júni
sl. til endurhæfingar. Næsta dag
er hann var á leið i matsalinn
stöðvaðist hjartað og lífið fjaraði
út. Lúðvfk A. Nordgulen var allur.
Kæra Þórunn, að ykkur er kveð-
inn sár harmur, en minningar um
góðan eiginmann, föður, tengda-
föður, afa og langafa milda sökn-
uðinn.
Við hjónin vottum ykkur öllum
okkar dýpstu samúð.
Hafsteinn Þorsteinsson
Að ósi allar ár falla. Sterkustu
eikur, sem aldrei bogna falla um
síðir. Jarðnesk eilífð hefir enn
ekki fest rætur. Þann 25. júnf sl.
féll sterkur stofn f algjöru æðru-
leysi, eftir nokkurra mánaða sjúk-
dómsbaráttu. Var það vinur minn,
Ludvik A. Nordgulen, áður yfir-
simverkstjóri og sfðar ráðherra-
löggildur tæknimaður Hýbýla sf.
Töllu lffshlaupinu var hann ein-
stakt karimenni en hetja f dauða-
stríði sínu. Sterkustu stofnar
þessa lands eru sagðir vera norsk-
ir landnámsmenn. Frá Gulaþingi
var Úlfljótur kominn. Sem betur
fer hefir norskt landnám viðhald-
ist. í upphafi símtækni lands vors
fluttist úr Gulaþingi faðir Lud-
viks.
Ungur að árum hóf Ludvik störf
hjá Landsímanum og endaði störf
sín þar sem yfirsfmverkstjóri með
öll símtækniréttindi.
Störfum þar hætti hann, þegar
lifs- og starfsaldur gáfu full lff-
eyrissjóðsréttindi.
Án efa munu aðrir minnast
starfa hans hjá Landsfma íslands.
Ungur að árum kynntist ég helj-
armenninu Ludvik A. Nordgulen,
þegar hann vann að símvæðingu
Skagafjarðar. Þær minningar
hafa ekki gleymst. Eftir, að ég
fluttist til Reykjavfkur bar fund-
um okkar nokkrum sinnum saman
og urðum við kunningjar. Iðulega
var það f lífsins ólgu sjó. Stundum
gaf rösklega á bátinn. öllum boða-
föllum var hrist af sér. I naust var
siglt. Logni og sól fagnað.
Vinir og starfsmenn urðum við
svo fyrst árið 1981. Þá komst ég í
þakkarskuld við Ludvik og er það
ástæða þessara fátæklegu minn-
ingarorða.
Eiga þau að vera þakkarvottur
fyrir velvilja og hjálp, sem Ludvik
veitti mér. Þótt árangur hafi ekki
orðið sem erfiði, var það ekki Lud-
viks vegna, sem f samstarfinu var
sfvökull, tryggur og hvetjandi.
Ástæður þess að við náðum ekki
árangri í samstarfi okkar voru
óviðráðanlegar óhappatilviljanir,
af ýmsum toga, ef til vill fyrst og
fremst vegna versnandi ríkis-
fjárhags eftir áramótin
1981—1982. Frá þessu samstarfi
verð ég að skýra í stuttu máli um
leið og ég lýsi ómældum baráttu-
vilja Ludviks við óviðráðanlega
erfiðleika, sem mér mættu.
í júnf 1981 var innflutningur
símtækja gefinn frjáls, með þvf
skilyrði að innflytjendur hefðu
tæknimann. Ég var önnum kafinn
og störfum hlaðinn og ákvað að fá
mér tölvusímsvara af fullkomn-
ustu gerð til að létta mér störfin.
Til þess varð að fá samþykki raf-
fangaprófunar, sfmyfirvalda og
tæknimanna. Þegar svo var komið
út af einum símsvara, ákvað ég að
enduruppvekja Hýbýli sf. og fá
erlend umboð fyrir símsvörum og
símtækjum. Var Hýbýli sf. fyrst
aðila hér á landi til að fá löggild-
ingu til þess. öflun þeirra réttinda
var ströng barátta við hið íslenska
kerfi. Baráttan stóð yfir frá júlf til
októberloka 1981. Gerðist kunn-
ingi minn, Ludvik, sá velgjörðar-
maður minn, að verða tæknimað-
ur Hýbýla sf. Varð hann fyrstur
manna sem tæknimaður frjáls
SWtaelíjAíPPÍlutPVngs.
Á þessu baráttutfmabili höfðu
fengist pantanir frá ríkisfyrir-
tækjum sem samsvöruðu húsverði.
Af öryggisástæðum voru pantan-
irnar ekki sendar út, fyrr en eftir
að öll nauðsynleg leyfi voru fengin
og bárust þær hinum erlendu um-
bjóðendum það seint, að til lands-
ins komu þær loks f desember
1981. Tilbúnar til uppsetningar
urðu þær í ársbyrjun 1982. Hefði
verið hægt að senda pantanirnar á
ætluðum tfma f júlf 1981 hefðu
þær allar selst á þvf ári. Við sölu
og uppsetningarundirbúning hafði
Ludvik lagt á sig mikla vinnu og
verið kaupendum ráðgefandi.
1 ársbyrjun 1982 voru fjárfest-
ingum rfkisfyrirtækja mjög
þröngur stakkur skorinn, svo að
fyrri pantanir frá ríkisfyrirtækj-
um urðu allar afturkallaðar, enda
um afgreiðsludrátt að ræða af
Hýbýla hálfu.
Þegar hér var komið, fann Lud-
vik lausn á vandanum af hyggju-
viti sínu. Réttast væri, að lána
kaupendunum sfmsvarana og
setja þá upp í því trausti, að þeir
yrðu greiddir síðar. Því miður fór
ég ekki að ráðum hans, þar sem þá
hefði þurft að greiða söluskatt
fyrir afhendingarmánuð f óvissu
um, að fjárfesting fengist og
áhætta, ef að kaupum yrði ekki,
hvort söluskattur fengist endur-
greiddur. Án efa hefði af kaupun-
um orðið og ég haldið einbýlishúsi
mínu og sæti ekki uppi með and-
virði þess í óseldum sfmsvörum í
óopnuðum pappakössum. Þótt að
ég hefði ekki farið að ráðum Lud-
viks, þá var hann jafnan vakinn og
sofinn f að finna út einhver ráð til
að tæma pappakassana.
Dag eftir dag og viku eftir viku
lagði Ludvik sig fram til að leysa
símtækjavandræði mín og það
þóknunarlaust. Af andstreyminu
var ég oft skapillur með allt að
ofnæmi fyrir símtækjum, en þá
birtist Ludvik með bros á vör og
orðum um, að bráðum kæmi betri
tfð og allt seldist sem heitar
lummur. Betri huggara f þessum
stímtækjaerfiðleikum mfnum er
vart hægt að hugsa sér en Ludvik
Nordgulen var. Þar sýndi hann
vináttu sína og manngildi. Traust
hans og hlýja var jafn sterk og
hann sjálfur, en að styrkleika var
hann afburðamenni.
Ludvik var einn af þeim
mönnum, sem ég hefði alls ekki
viljað missa af að kynnast. Endir
okkar samræðufunda urðu lang-
oftast að gleðistundum. Við slóg-
um upp í léttara hjal. Frásagna-
snilld hans var frábær. ógleyman-
legar eru frásagnir hans og ævin-
týri úr ýmsum byggðarlögum
landsins, þar sem hann hafði ung-
ur að árum unnið við sfmvæðingu.
Skemmtilegar voru mannrauna-
sögur hans og ekki sfður frásagnir
hans af bæði heppnuðum og
óheppnuðum veiðiförum til sjós og
lands. Kímnigáfa hans kom og
fram, þegar hann fyrir nokkru hóf
útgerð með félaga sínum með
svipuðum árangri og ég með sím-
tækjaævintýri mitt.
Á fagnaðarfundum, þegar karla
er minnst, er oftast sungið „Táp
og fjör og frískir menn finnast hér
á landi enn“. Með fráfalli Ludviks
hefir fækkað um einn slfkan og
verður skarð Ludviks vandfyllt.
Eiginkonu, börnum og barna-
bðrnum færi ég mínar dýpstu
samúðarkveðjur.
Minning Ludviks A. Nordgulen
mun lengi lifa.
Þorvaldur Ari Arason.
ATHYGLI skal vakin á því, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði, að berast f síðasta lagi
fyrir hádegi á mánudag og hlið-
stætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Þess skal
einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort Ijóð um hinn
látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins.
Handrit þurfa að vera vélrituð og
með góðu línubili.