Morgunblaðið - 17.07.1984, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚLÍ 1984
Utanríkisráðherra um bandarísku sendinefndina:
„Er hér fyrst og
fremst til að
kanna aðstæðuru
„NEI, ég tel þad nú ekki,“ sagði Geir
Hallgrímsson, utanríkisráðherra, er
blm. Mbl. innti hann eftir því í
gærkvöldi hvort eitthvað nýtt hefði
komið fram í viðræðum hans við
bandarísku sendinefndina, sem kom
hingað til lands á sunnudag og ræddi
í gær við ráðherra og fulltrúa ís-
lensku skipafélaganna vegna ís-
Svifdreka
stolið
SVIFDREKA var stolið aðfaranótt
laugardagsins 14. júlí sl. frá húsi
við Snorrabraut í Reykjavfk.
Svifdrekinn er keppnisdreki af
fullkomnustu gerð, mjög hrað-
skreiður og vandmeðfarinn.
Að sögn eiganda drekans er
þjófnaður þessi gjörsamlega til-
gangslaus, og gæti einungis leitt
af sér stórslys fyrir þá sem
reyna að koma honum á loft án
þess að búa yfir þeirri þjálfun og
kunnáttu sem til þarf til að
stjórna slíku loftfari. Svifdrek-
inn var í sex til sjö metra löng-
um svörtum pakka, með breiðum
rauöum röndum á endunum.
Sjálfur drekinn er hvítur að ofan
og gulur og hvitur að neðan. Þeir
sem kunna að hafa orðið drekans
varir, eða séð til grunsamlegra
ferða manna með sex metra
langan stranga á milli sín, eru
beðnir um að láta lögregluna
vita, eða f sfma 15422. Eins vill
eigandinn beina þeim tilmælum
til þeirra sem hér eiga hlut að
máli að láta vita hvar drekinn er
niðurkominn og gera ekki til-
raun til að setja hann á loft,
vegna þeirra eigin öryggis.
Norðmenn
senda svar
NORÐMENN sendu loks f gær
svar til utanríkisráðuneytisins
vegna mótmæla íslendinga við
loðnuveiðiheimild þeirra við Jan
Mayen fyrir nokkru. Fengu Danir
heimild til þess að veiða 20.000
tonn á svæðinu við eyna. Að sögn
Geirs Hallgrímssonar, utanríkis-
ráðherra, barst svarið svo seint f
gær, að ekki hafði enn unnist tími
til þess að skoða það ofan í kjöl-
inn. Verður væntanlega frá því
skýrt í dag.
landssiglinga bandaríska skipafélags-
ins Rainbow Navigation.
„Þessi nefnd kom hingað til
lands að tilhlutan George Shultz,
utanríkisráðherra, og Caspar
Weinberger, varnarmálaráðherra,
eftir samtöl mín við þá og er hér
fyrst og fremst til þess að kanna
allar aðstæður og glöggva sig á því
hvað megi verða til lausnar þessu
máli,“ sagði Geir ennfremur.
„Þetta gengur ekkert," sagði
Björgólfur Guðmundsson, forstjóri
Hafskips, er blm. hitti hann að
máli, þar sem hann var að ganga af
fundi með bandarísku sendinefnd-
inni í gær. „Við viljum ekkert um
viðræðurnar segja fyrr en á morg-
un,“ sagði oddviti nefndarinnar,
Martin Wenick, frá utanríkisráðu-
neytinu bandaríska.
Bandaríska viðræðunefndin átti
einnig fund með fulltrúum Eim-
skipafélags íslands í gær.
Krani í vanda
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Stór krani frá Köfunarstöðinni átti f erfiðleikum hjá nýju brúnni við Grafarvog síðdegis á laugardag, er
ljósmyndara Morgunblaðsins, Árna Sæberg, bar þar að garði. Kraninn, sem verið var að færa af pramma,
féll niður í lausum kantinum og lenti afturhluti hans á prammanum svo að allt stóð fast. Blés ekki
byrlega um hríð, en um síðir tókst að ná krananum upp, óskemmdum, og vinna hélt áfram eins og ekkert
hefði í skorist.
Ráðstefna Samtaka nautgriparæktarmanna á Norðurlöndum:
Offramleiðsla nautgripaafurða
er vandamál í öllum löndunum
OFFRAMLEIÐSLA á mjólk og nautgripakjöti er vandamál á öllum Norður-
löndunum og eru aðgerðir til framleiðslustjórnunar ýmist komnar á eða eru
í undirbúningi f öllum löndunum. Þetta kom fram á ráðstefnu Samtaka
nautgriparæktarmanna á Norðurlöndum (NÖK) sem þessa dagana stendur
yfir á Laugarvatni.
Framleiðslumál og framleiðslu-
takmarkanir eru aðalefni ráðstefn-
unnar. Á sunnudag gáfu fulltrúar
allra landanna yfirlit yfir stöðu
mála í hverju landi fyrir sig. Magn-
ús B. Jónsson, skólastjóri Bænda-
skólans á Hvanneyri, var framsögu-
maður af fslands hálfu. Sagði hann
f samtali við blaðamann Mbl. að
eftir flutning framsöguerinda hefðu
spunnist mjög fjörugar umræður og
væri greinilegt að vandamálin væru
þau sömu á öllum Norðurlöndunum;
möguleikar væru til framleiðslu
mun meiri mjólkur og nautgripa-
kjöts en innlendir markaðir tæku
við en möguleikar til framleiðslu til
útflutnings væru ekki til staðar við
þær aðstæður sem væru f þessum
löndum.
Magnús lýsti stöðunni f einstök-
um löndum þannig; f Finnlandi hef-
ur verið offramleiðsla um langt
skeið. Þar hefur verið reynt að
draga úr framleiðslunni með hvatn-
ingu til bænda um að þeir gerðu það
af frjálsum vilja. Það hefur ekki
tekist og hafa Finnar nú ákveðið að
taka upp verðskerðingu á mjólk frá
og með 1. janúar nk. Verður greitt
fullt verð fyrir mjólkurframleiðslu
allt að 30 þús. lítra en verðið fyrir
framleiðslu umfram búmark verður
skert um allt að helming. Mjólkur-
framleiðslan í Svíþjóð var í jafn-
vægi fram til ársins 1982. Árin 1982
og sérstaklega 1983 varð framleiðsl-
an hins vegar mun meiri en neyslan
og eru Svíar nú með í undirbúningi
herferð til að hvetja bændur til að
draga úr framleiðslunni en án þess
að setja upp sérstakt kerfi til þess.
f Noregi hefur lengi verið bón-
uskerfi; bændur hafa verið verð-
launaðir fyrir að draga úr fram-
leiðslu. Það dugði á meöan þrýst-
ingurinn til aukinnar framleiðslu
með stækkun búa var ekki mikill. f
ársbyrjun 1983 tóku Norðmenn upp
verðskerðingarkerfi á mjólkur-
framleiðsluna. Þar er offramleiðsla
á nautgripakjöti einnig verulegt
vandamál. Norðmenn hafa þann
hátt á að vera með svokallað fljót-
andi búmark, þ.e að búmarkið er
reiknað út frá framleiðslu þriggja
ára á undan framleiðsluárinu og
getur því breyst árlega. Hafa komið
fram raddir um að þetta kerfi hafi
gagnstæð áhrif, þ.e. að það verki
framleiðsluhvetjandi, og er þetta
umdeilt fyrirkomulag.
Danir eiga aðild að Efnahags-
bandalagi Evrópu og er þeirra
offramleiðsluvandamál því hluti ai
landbúnaðardæmi EBE. f ár hefui
Dönum verið gert að draga úr fram-
leiðslunni um 6,7%. Það þýðir að
þeir mega framleiða 350 milljónir
lítra af mjólk sem þeir deila út eftir
framleiðslunni á síðasta ári, með
ýmsum undantekningum að vísu
Bændur fá fullt verð fyrir fram-
leiðslu upp að búmarki en ekkert
fyrir framleiðslu umfram búmark.
Fjármálaráðherra:
Hlutur ríkisins í
bensínverði of stór
„Hlutdeild ríkisins er að mínu
mati allt of mikil, en hún er sam-
kvæmt fjárlögum. Tekjuhlið fjárlaga
gerir ráð fyrir að þessi upphæð, sem
rennur til ríkissjóðs, fari þangað og
þó mitt mat sé það að hlutdeild ríkis-
ins eigi að vera minni þá eru þetta
nú einu sinni samþykkt fjárlög,"
sagði Albert Guðmundsson fjár-
málaráðherra er blaðamaður Morg-
unblaðsins innti hann eftir áliti hans
á hlutdeild ríkisins I útsöluverði
bensíns.
Staðfestingargjald á námssamningum ætlað til eflingar á fræðslustarfí:
Er fjármimimum varið til að
ófrægja stétt iðnmeistara?
Málið enn ekki tekið til umfjöllimar, segir Stefán Ó. Jónsson hjá menntamálaráðuneytmu
MENNTAMÁLARÁÐUNEYTINU hefur borist bréf frá meistara-
félagi hárskera, þar sem hárskerameistarar fara þess meðal ann-
ars á leit við ráðuneytið að það beiti sér fyrir athugun á því
hvernig Iðnnemasamband íslands ráðstafar því fé sem það hefur
af staðfestingargjöldum vegna námssamninga.
Samkvæmt ákvæðum í reglu-
gerð um iðnfræðslu skal ákveðið
gjald tekið af samningsaðilum
(nema og meistara eða iðnfyrir-
tæki) við staðfestingu iðnfulltrúa
og Iðnfræðsluráðs á námssamn-
ingum. Gjaldi þessu, sem nemur
1,5% af fyrsta árs launum raf-
virkjanema, skal varið til efl-
ingar á fræðslustarfi á vegum
Iðnnemasambandsins um iðn-
fræðslu. í bréfinu frá meistarafé-
lagi hárskera segir meðal annars
að „miðað við reynslu síðustu
missera virðist sem tíma starfs-
manna og stjórnar Iðnnemasam-
bandsins, og þar með fjármunum
þess, sé varið í starfsemi sem á
ekkert skylt við eflingu fræðslu-
starfs meðal iðnnema um iðn-
fræðsluráðgjöfina". Þá segir að
félagið telji það í hæsta máta
óeðlilegt að hárskerameistarar
taki þátt í því að fjármagna
ófrægingarherferðir iðnnema á
hendur sér eða annarra iðnmeist-
ara, en meistarar eða iðnfyrir-
tæki greiða % hluta gjaldsins
sem á að renna til eflingar
fræðslustarfs, en nemar greiða 'A
hluta gjaldsins.
Morgunblaðið hafði samband
við Stefán ólaf Jónsson, deildar-
stjóra verk- og tæknimenntunar-
deildar menntamálaráðuneytis-
ins, vegna bréfsins og þeirra
grunsemda hárskerameistara að
fjármunum Iðnnemasambands-
ins sé ekki varið eins og kveðið er
á um í reglugerð um iðnfræðslu.
„Málið hefur ekki enn verið tekið
til umfjöllunar,“ sagði Stefán.
Sagðist hann hafa fengið bréfið 1
hendur fyrir skömmu, en málið
yrði að sjálfsögðu athugað
gaumgæfilega á næstunni.
Kvaðst hann ekki reiðubúinn að
úttala sig um málið á þessu stigi,
en næsta skref yrði að fara fram
á skýrslu frá Iðnnemasamband-
inu og gera athugun á þvi hversu
nákvæmt eftirlit Iðnfræðsluráð
hefði með ráðstöfun þessara fjár-
muna. Stefán sagði að ef mennta-
málaráðuneyti þætti notkun
þessara fjármuna að einhverju
leyti óeðlileg, eftir að hafa kann-
að málið vandlega, fengi Iðn-
nemasambandið áminningu frá
ráðuneytinu.
— En nú áttir þú stóran hlut í
gerð fjárlaga.
„Þetta er búið að ganga lengi
svona, þetta kerfi er búið að vera
lengur en ég er búinn að vera
ráðherra."
— Kemur til greina við gerð
næstu fjárlaga að lækka hlutdeild
ríkisins í útsöluverði bensíns, og
þá í ljósi þess að stefna Sjálfstæð-
isflokksins er að lækka skatta og
vegna ummæla þinna hér á und-
an?
„Við höfum rætt ýmsar leiðir og
það er mikið áhugamál samgöngu-
ráðherra að hærra hlutfall af
verði bensíns renni til vegagerðar,
og það eru nokkuð góðar undir-
tektir undir það. Málið er að finna
leiðir til niðurskurðar á útgjöldum
ríkissjóðs á móti, því að ég vil ekki
hækka skatta."
— Munt þú sem fjármáiaráð-
herra beita þér fyrir því að hlutur
ríkisins í bensínverði verði lækk-
aður?
„Ég vil ekki festa mig í svari
núna. Þetta er vandamál, sem við
erum að glíma við. Útgjöld ríkis-
sjóðs eru orðin veruleg og það er
mikið vandamál að standa undir
þeim kvöðum sem á ríkissjóði
hvíla. Fjárlagagerð fyrir næsta ár
er að fara af stað og ég get ekki á
þessu stigi látið hafa neitt eftir
mér sem er áreiðanlegt."