Morgunblaðið - 17.07.1984, Blaðsíða 12

°Í2
MORGUNBLAPIÐ, ÞRIDJUDAGUR 17/JÚLl 1984
„Framtíðin er í tvennum höndum;
móður náttúru og ykkar eigin“
Rætt við breska fiskifræð-
inginn Raymond Beverton
Nýyerið var staddur hér á landi
breski fískifræðingurinn Raymond
Beverton, prófessor við Uwist CoL
lege við Háskólann í Wales. Bever-
ton kom hingað til skrafs og ráða-
gerða við íslenska starfsbræður sína,
en hann er vinsæll fyrirlesari víða
um heim og víðkunnur fyrir rann-
sóknar- og fræðistörf. Ekki síst fyrir
bókina The Dynamics of Exploited
Fish Populations, sem kom út árið
1957 og er meðal fiskifræðinga álitin
tímamótaverk á sínu sviði.
Áður en Beverton tók við próf-
essorsembættinu við Wales-
háskóla, árið 1980, var hann for-
seti Natural Environment and Re-
search Council, hinnar ríkis-
styrktu náttúruverndarstofnunn-
ar í Bretlandi, sem hann átti þátt
í að koma á fót árið 1964. Þar áður
veitti hann forstöðu Fiskirann-
sóknastofnuninni í Lowestoft,
stofnun sem gegnir svipuðu hlut-
verki og Hafrannsóknastofnunin á
íslandi.
„Ég hef komið einu sinni til ís-
lands áður og þá í fylgd með
breskri sendinefnd," sagði Ray-
mond Beverton er blm. átti við
hann tal stutta stund áður en
hann hélt af landi brott. „Það var
árið 1959 þegar deilan um 12
mílna landhelgina stóð sem hæst.
Siðan hefur mig alltaf langað að
koma til íslands aftur undir
skemmtilegri kringumstæðum og
lét loksins verða af því nú, ásamt
konu minni. Ég hef áður kynnst
íslenskum fiskifræðingum, m.a.
Jóni Jónssyni, Jakobi Magnússyni
og Jakobi Jakobssyni á ráðstefn-
um erlendis og finnst margt
áhugavert vera að gerast í fisk-
veiðirannsóknum hér á landi.
Sjálfur hef eg ekki verið í beinum
tengslum við fiskirannsóknir síð-
ustu árin, en ég ritstýri alþjóðlegu
tímariti um þær og lít á þessa
heimsókn sem kjörið tækifæri til
þess að vinna upp vitneskju um
það sem hér er að gerast.
íslendingar búa við einstaklega
góðar aðstæður til þess að ákvarða
stærðir stofnanna kringum landið
og hafa á að skipa góðum vísinda-
mönnum til að gera það. Samhliða
ákvarðanataka í kvótamálum
hlýtur þó alltaf að vera erfið.
Fiskifræðingar geta ekki alltaf
haft rétt fyrir sér, frekar en aðrir,
en þeir verða að hafa trúnað sjó-
manna. í öllum iðnaði þarf að
byggja á góðum vísindalegum
grunni. En bóndi getur sáð fyrir
uppskeru næsta árs og verið nokk-
uð viss um hver árangurinn muni
verða, a.m.k. veit hann hvar hann
getur gengið að uppskerunni. Það
á ekki við um sjómenn. Þegar
náttúruauðlindir sjávarins eru
annars vegar er ekki hægt að haga
sér eins og í landbúnaði. Það var
t.d. mjög jákvæð ráðstöfun að
stækka möskvana í netunum eins
og þið gerðuð nýlega. Það ætti að
skila sér í aukinni stofnstærð en
getur þó þýtt minni veiði í ein-
hvern tima. Þannig að i sjávarút-
vegsmálum er ekki hægt að setja
upp nein „samanburðarréttar-
höld“, þar sem uppskera tveggja
ára er borin saman og dregnar
ályktanir af niðurstöðunum,"
sagði Beverton.
„Þessir hlutir hljóma einfaldir
en eru það ekki og það er mun
erfiðara að vernda stofna, sem á
að halda áfram að veiða næsta ár,
en að vernda þá til langframa.
Stofnstærð loðnu og sildar má
áætla með bergmálsmælingum en
það er erfiðara með þorskinn. Það
hefur dregið úr vaxtarhraða hans
og það hlýtur að skrifast á reikn-
ing fæðuskilyrða i sjónum. En ís-
lendingar eru afar heppnir að þvi
leyti að heilu stofnarnir s.s. karf-
inn og loðnan, eyða allri ævinni á
íslensku landgrunni og innan lög-
sögu, sem Islendingar einir ráða
yfir. Það er eitthvað annað en t.d.
i Eystrasaltinu, þar sem sjö til
átta lönd þurfa að taka afstöðu til
aðgerða og allar ákvarðanir eru
teknar í Brussel. Og það er erfitt
fyrir vísindamenn i einu landinu,
að tala við sjómenn í öðru landi og
Raymond Beverton: „Fiskifræðingar
verða að hafa trúnað sjómanna."
(Ljósm. Mbl. Friðþjófur.)
segja þeim hvað þeir ættu að gera.
Það vandamál eiga íslenskir vis-
indamenn ekki við að stríða. En
Bretar eyddu tíu árum i rifrildi
innan EBE um skiptingu á síldar-
stofni, sem nú er lítið sem ekkert
eftir af.
Ég held að íslendingar séu mjög
Birka
Ofnfastur steinleir í hæsta gæðaflokki. Sænskt hand-
verk eins og það gerist best.
Póstsendum
Sérhannað hús fyrir
kjúklingaveitingastað
NÝLEGA flutti kjúklingaveitinga-
staðurinn „Kentucky Fried Chick-
en“ í nýtt húsnæði að Hjallahrauni
15. Þetta nýja hús er sérstakt að
því leyti að það er byggt fri grunni
og hannað með það eitt fyrir aug-
um að vera matsölustaður og er því
engin önnur starfsemi í húsinu.
Á staðnum er sérstök þjónusta
við þá sem ætla að taka matinn
með sér og eru akandi, er þá ekið
upp að matseðli sem er fyrir utan
húsið og maturinn pantaður þar,
en síðan ekið að lúgu þar sem
maturinn er afhentur. Eigandi
staðarins er Helgi Vilhjálmsson.