Morgunblaðið - 31.07.1984, Blaðsíða 33
og helgaði sig höggmyndalistinni.
Áhrifaríkasta verk hennar frá
þessum tima er af nakinni stúlku
með hendurnar á lofti í auðmjúkri
bæn. „Systir mín krýpur og er
nakin að tapa sálinni, snilligáf-
unni, vitinu, fegurðinni, lífinu og
sínu eigin nafni,“ skrifaði Paul
Claudel. I lokaútgáfunni að
verkinu, sem Camille lauk löngu
síðar og kallaði „Örlög", krýpur
ung stúlka fyrir framan stóran
karlmann með eldri konu á bak-
inu.
Nokkrir áhrifaríkir gagnrýn-
endur og safnarar í París héldu
tryggð við Camille eftir að hún var
orðin ein en lífið var erfitt án
stuðnings Rodins. Hin fáu gallerí,
sem voru til, sýndu bara og seldu
málverk; myndhöggvarar urðu að
stóla á fjárhagsstuðning annarra
til að geta unnið verk sín. Camille
„stóð utangarðs í þjóðfélagi þar
sem konur áttu annaðhvort að
vera eiginkonur og mæður, nunn-
ur eða hórur", eftir að hún varð
ein, skrifaöi einn af kaflahöfund-
unum í bók Rose-Marie Paris.
Á sama tíma og Rodin varð
frægur um alla Evrópu og Banda-
ríkin dró Camille sig æ meira inn í
eigin skel. Hún var sannfærð um
að Rodin væri að stela og selja
sínar hugmyndir og varð sálrænt
æ óstöðugri. Sálfræðingar, sem
skrifa kafla í ævisögunni eftir
Paris, telja að ofsóknarkennd
Camilles hafi kannski stafað af
því að hún taldi að Rodin hefði
stolið bestu árum ævi sinnar.
Hún varð algjör sérvitringur og
hélt til í vinnustofu sinni á Quai
de Bourbon á Saint-Louis-eyjunni.
Hún var sannfærð um að Rodin
njósnaði um verk sín og byrjaði að
eyðileggja höggmyndirnar um leið
og hún lauk þeim. Hún fitnaði og
atorka hennar breyttist yfir í
móðursýkislegt æði.
Faðir hennar lést í mars árið
1913 og hún var tekin föst og flutt
á geðveikrahæli fyrir utan París
viku seinna. Eftir tveggja mánaða
dvöl var hún flutt á annað hæli í
Montdevergues, nærri Avignon í
suðurhluta Never, og var aldrei
látin laus eftir það.
Camille kenndi ekki fjölskyld-
unni um örlög sín þegar árin liðu.
Hún ásakaði Rodin um að hafa
fengið fjölskylduna til að loka sig
inni af því að hann óttaðist að hún
myndi skyggja á frægð hans eftir
að hann dæi ef hún fengi að halda
áfram að vinna.
Rodin gerði lítið til að hjálpa
henni. Hann sendi henni tvisvar
500 franka í nafnlausu bréfi, það
var heldur lítið frá manni sem
fékk 30.000 franka fyrir hverja
brjóstmynd úr bronsi. Camille
óttaðist að hann myndi eitra fyrir
sér og neitaði að borða nokkuð
annað en egg og óskrældar kart-
öflur sem hún sauð sjálf.
Fjölskyldan hefði getað hleypt
henni út af hælinu. Móðir hennar
virðist hafa verið á móti að flytja
hana á annað hæli nær heimaslóð-
um þrátt fyrir mörg mjög skýr og
sorgleg bréf þar sem Camille lýsir
þjáningum sínum í einverunni.
Fjölskyldan fór ekki eftir ábend-
ingum læknis sem mælti með að
Camille yrði leyft að búa kyrrlátu
lífi í Villeneuve, bænum í Champ-
agne, þar sem hún ólst upp.
Paul Claudel heimsótti systur
sína nokkrum sinnum en reyndi
aldrei að fá hana lausa. Hann
sýndi aldrei opinberlega neitt
samviskubit yfir framkomunni við
hana. Hann er þekktur rithöfund-
ur og herskár kaþólikki. Hann
sýndi viðkvæmni þegar hann
skrifaði um verk systur sinnar en
dekkri hlið kemur fram í leikrit-
um hans sem tengjast henni.
Áhugi á forboðinni ást breytist yf-
ir í trú um að það verði að eyði-
leggja suma svo að aðrir komist
áfram í lífinu.
Camille snerti aldrei við leir á
ný. Hún lést árið 1943. Þegar
Claudel-fjölskyldan fór fram á við
frönsk yfirvöld 12 árum seinna að
leifar hennar yrðu fluttar í fjöl-
skyldugrafreitinn var henni sagt
að síðustu merkin um hana hefðu
týnst.
(Þýtt úr Herald Tribune, ab)