Morgunblaðið - 01.08.1984, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. ÁGÚST 1984
3
astliðnu ári hefði verið skipuð
nefnd með fulltrúum frá landbún-
aðarráðuneytinu, varnarmáladeild
utanríkisráðuneytisins, framleið-
endum landbúnaðarvara og varn-
arliðinu til þess að kanna nánar
með hvaða hætti unnt væri að
auka kaup varnarliðsins á íslensk-
um landbúnaðarvörum og ynni
hún nú að þessum málum.
INNLENT
Ringo Starr
í Atlavík
BRESKI bítillinn Ringo Starr kem-
ur til íslands á fostudaginn og
verftur heiöursgestur á útihátíð í
Atlavík um verslunarmannahelg-
ina. Ringo setti tvö skilyröi fyrir
íslandsferö, aö hann ferðaðist með
einkaflugvél og að kona hans fengi
Uekifæri til að fara á hestbak. Þau
munu dvelja á íslandi fram á
sunnudag. í Atlavík mun Ringo
veita „hringstjörnuverðlaunin" sig-
urvegurunum í hljómsveitakeppni,
sem fram fer þar um helgina.
Ringo Starr hefur á undan-
förnum árum ævinlega færst
undan því að veita opinber verð-
laun, t.d. Óskarsverðlaun í
Bandaríkjunum.
Sólbað í gluggasyllu
Eskifiröi, 30. júlf. ® J
ÞAÐ GETUR OFT verið svekkjandi að vinna inni yfir sumartímann,
sérstaklega þegar sólin skín dag eftir dag. Ef menn komast ekki út í
blíðuna, er ekki úr vegi að fá sér „kríu í pásunni“ eins og sagt er og
njóta sólarinnar á þann hátt, sem þessi unga stúlka í Hraðfrystihúsi
Eskifjarðar gerir. Ævar
Jónas Haralz bankastjóri um vaxtabreytingan
Utanríkisráðherra um kröfu Framleiðsluráðs:
Bankarnir renna blint í sjó-
Æskilegt að koma landbúnaðar-
vörum í verð með þessum hætti
inn og
„Á þessu stigi er ekki hægt að segja
tU um hversu mikil hækkunin verður
eða hvernig það skiptist á milli mis-
munandi tegunda útlána. Bankarnir
munu reyna að fara að ölhi með gát í
þessu efni. Þetta er óþekkt umhverfi
sem menn eru í og menn hafa ekki
sama stuðning af vöxtum sem mynd-
ast á hreinum markaði, eins og gerist
erlendis. Þess vegna renna bankarnir
meira blint í sjóinn um það hverjir
raunverulegir jafnvægisvextir eru,“
sagði Jónas Haralz bankastjóri Lands-
bankans þegar blaðamaður Morgun-
blaðsins innti hann eftir áliti hans á
hver áhrif það hefur á vexti inn- og
útlána að frelsi hefur verið aukið til
ákvarðana þeirra.
„Vegna þess að fólk hefur fært
fara að
innlán af verðtryggðum reikningum
yfir á óverðtryggða, en bankarnir
og sparisjóðirnir geta ekki að sama
skapi breytt útlánum úr verð-
tryggðum útlánum í óverðtryggð, er
staða bankanna slæm. Það er hag-
stæðara fyrir einstaklinga og fyrir-
tæki að eiga óverðtryggð innlán en
verðtryggð útlán.“
— Mun aukin innlánsbinding
hafa áhrif á lausafjárstöðu inn-
lánsstofnana, sem er slæm fyrir?
„Nei, bankakerfið hér á landi er
mjög sérkennilega uppbyggt, þar
sem sumir bankanna eru mjög
bundnir útlánum til sjávarútvegs og
landbúnaðar, og eins og afkoman i
þessum atvinnugreinum er geta þeir
ekki fengið þetta fé til baka.“
öllu með gát
— Hvað breytist þá við að
afurðalánin færast alfarið til
innlánsstofnana?
„Það breytir litlu þegar litið er á
lausafjárstöðu bankanna, því að i
stað endurkaupanna munu bank-
arnir fá möguleika á að taka erlend
lán og notfært jafnframt innlenda
gjaldeyrisreikninga."
— Mun samkeppni um sparifé
aukast með tilkomu aukins frjáls-
ræðis?
„Sú samkeppni verður öðruvísi,
þannig að bankar keppa að þvf að
greiða mismunandi mikið fyrir
sparifé. Fram að þessu hefur sam-
keppnin ekki snúist um þetta, vegna
þess að ekki hafa verið möguleikar á
því, fyrr en innlánsskirteini komu
til sögunnar. Samkeppnin hefur
hins vegar snúist, annars vegar um
þjónustu, sem leitt hefur til fjölgun-
ar útibúa, og hins vegar um aukin
útlán bankanna til einstaklinga, en
þaðan kemur meginhluti sparifjár i
landinu.
Þessar ráðstafanir í peningamál-
um og lánamálum voru mjög tíma-
bærar og hefði raunar þurft að
gripa til þeirra mun fyrr. Það verð-
ur svo að sýna sig hversu árang-
ursríkar þær eru. En aðgerðir í pen-
ingamálum koma að litlu gagni
nema aðgerðir i rikisfjármálum
fylgi í kjölfarið."
— AÖ hve miklu leyti má kenna
halla á rikisbúskapnum þá þenslu
sem verið hefur? Ýtir hallinn undir
aukin útlán innlánsstofnana?
— Að verulegu leyti, sérstaklega
síðari hluta fyrra árs og i upphafi
þessa var hallinn á ríkisbúskapnum
mun veigameiri þáttur í þenslunni
en peningamálin, en það hefur snú-
ist við siðustu tvö mánuði. Og ég
býst við að hann hafi einnig ýtt
undir útlán banka og sparisjóða.
Bæði það að þenslan hjá ríkinu bæt-
ir stöðu bankanna, frá þvi sem ella
hefði verið, og þar með möguleika
þeirra til útlána. Þenslan hefur
áhrif á efnahagslifið í heild og af-
stöðu og eftirvæntingar manna
fram i tímann. Og ef fólk fer að
búast við hækkandi verðlagi, hækk-
andi launum og gengissigi vegna
þenslu i ríkisfjármálum fer það líka
að spara minna og spyrja lfka eftir
lánum.“
— En spurning um samkeppnishæfni þeirra
Erindi Framleiðsluráðs landbún-
aðarins til utanríkisráðherra þess
efnis að hann beiti sér fyrir því að
Uppgjör sauðfjárinnleggs 1982:
Tvö fyrirtæki greiddu
bændum fullt verð“
— Bændur hafa oröid að gefa 103 milljónir kr. eftir af launum sínum
AÐEINS tvö sláturhús greiddu bænd- mest hjá þeim. Morgunblaðið ósk- Framleiðsluráð sá sér ekki fært að
um fullt verð fyrir sauðfjárinnlegg sitt aði eftir að fá umrædda skýrslu til veita frekari upplýsingar en fram
við síðasta uppgjör, það er vegna inn- birtingar í heild eða að hluta, en eru komnar.
leggs haustið 1982, að sögn Gunnars
Guðbjartssonar framkvæmdastjóra
Framleiðsluráðs landbúnaðarins. Það
voru Kaupfélagið á Þingeyri og Versl-
un Sigurðar Pálmasonar á Hvamms-
tanga. í yfirliti sem Framleiðsluráð
hefur látið taka saman kemur fram,
að ef litið er til grundvallarverðs og
vaxta vantaði að meðaltali 9,5% upp á
fullt verð hjá sláturleyfishöfunum.
Bændur hafa því orðið að gefa 103
milljónir eftir af launum sínum það
árið.
varnarliðinu á Kefiavíkurflugvelli
verði gert að hætta innflutningi
landbúnaðarvara og kaupa íslenskar
í staðinn er nú til athugunar í
utanríkisráðuneytinu að sögn Geirs
Hallgrímssonar utanríkisráðherra.
Geir sagði í samtali við Morgunblað-
ið að varnarliðið hefði haft sama
hátt á við innkaup landbúnaðaraf-
urða í þá rúmu þrjá áratugi sem það
hefði verið hér á landi en kaup þess
á íslenskum landbúnaðarafurðum
þó farið heldur vaxandi.
Sagði utanríkisráðherra að sér
þætti æskilegt ef hægt væri að
koma íslenskum landbúnaðarvör-
um í verð með þessum hætti en í
þessu sem öðru væri spurning um
samkeppnishæfni íslensku fram-
leiðslunnar. Sagði hann að á síð-
I athugasemd Framleiðsluráðs
landbúnaðarins, sem birtist I Mbl. i
gær, kemur fram að endurskoðandi
sem ráðið réð til að kanna þetta
mál taldi að ástæður þessa væru
þær að vegna örrar verðbólgu og
mikilla kostnaðarhækkana hjá slát-
urleyfishöfum hefðu ákvarðanir
sexmannanefndar um slátur- og
heildsölukostnað við afurðasöluna,
svo og ákvörðun hennar um endur-
greiðslu vaxta, ekki dugað til að
mæta kostnaði við geymslu og sölu
afurðanna þetta verðlagsár. Stórir
þættir I þessu efni væru að sala
kjöts hefði gengið óvenju seint m.a.
vegna óvenju lítils útflutnings og
geymslutíminn á kjötinu því með
allra lengsta móti. Vextir hefðu
ekki fengist fyrir 15 daga i októ-
bermánuði og ekki hefði fengist
nein hækkun á vaxtagjaldi 1. júní
1983. Þá hafi mestur halli að jafn-
aði orðið hjá þeim, sem urðu að
geyma kjötið lengst, eða fram i
september, og því selt mikið á
útsöluverðinu sem þá var og rýrnun
birgðanna einnig orðið tiltölulega
KODACOLOR VR 100
er sú skarpasta, mjög
finkorna og þvi einkar
vel fallin til stækkunar.
AUK hf. Aoglýsingaslofa Krtsfínar 91.43
KODACOLOR VR 200
er sú fjölhæfasta. Hún
ræður jafn vel við mis-
jöfn birtuskilyrði sem
óvæntar uppákomur.
KODACOLOR VR 400
er mjög Ijósnæm og fin-
korna og skilar afar lit-
sterkum myndum.
KOOACOLOR VR 1000
er sú allra Ijósnæmasta
- Filma nýrra mögu-
leika.
KODAK
UMBOÐIÐ
TlTTJTTT TTT K Nýju 35 mm litfilmurnar frá Kodak.
ma il UU JT ÍJUIVI" KODACOLOR VR.skiia hlutverki sinu
Tl^l^T JV meö sóma viö olikustu skilyröi
J\XNi U JWUNi litljosmyndunar. enda eiga þær ekki
FRÁKODAK! „lithæfileika ' sina.
*°daCOlorV? i^dacolo;
2424
> FVc
135-24
Í24
135-2^
24,..
W'
exp ^5
— mtn
exp »5
___: mm