Alþýðublaðið - 13.11.1931, Blaðsíða 3

AfcÞÝÐUBbAÐIÐ
B
^ u
Bezta tyrkneska cigaretturnar í 20 stk. pökkum £$
^ sem kosta kr. 1,25, eru : Ó
1 Statesman. 1
n Tsarkish Westminster £$
53 Cigarettur. Lt
0 A. V. I hvepinm pakka eru samskonar fallegar
£1 landslagsmymdirogfCommander~elgarettupðkkum
^ Fást i ðllnm veralonnm. ^
hafa sjálfir sé'ð, ab sé ánamað'kur
/skorinn í sundur, pá verður hver
partur hans að nýjum áhamaðki.
En af smádýrum peim, er hér
segir frá, vatnsköttunum, hafa
höfuðin verið tekin og höfuð eins
■ grætt á anniað, en piau lifnað við
aftur. Breytist pá litur dýrsins
eftir pví, sem pað dýr var litt-
er höfuðið var áður á; og kiarl-
dýri, sem fengið hefir kvendýrs-
haus, finst pað vera orðið að
kvendýri, og kvendýr, sem karl-
dýrshaus er kominn á, heldur
eftir pað, að piað sé karldýr. —
Næst kemur tvíarka jólahefti
og síðan lofcaörk (12. örk) pessa
árgangs „Náttúrufræðingsms".
Guðm. R. Ólafs&on
úr Grindavík.
Þankastrik.
iii.
Ég hefi talað við marga menn,
sem hafa sömu skoðun og skóla-
piltur hér í Rvík, sem orðaði
hugsun sína á pessa leið: „Jafn-
aðarstefnan er fögur „teoría“, en
ég er hrœddur við hana í „prak-
sis“. Annar skólapiltur með sömu
skoðun notaði orðið „ófriaim-
kvæmanleg“ fyrir orðið „hrædd-
ur“. Hann kvað fastar að orði.
En hvernig er varið hugsana-
gangi pessara manna? Hvernig
stendur á pví, að peim finst ekki
unt að framikvæma pað, sem fag-
urt er? Er pað ekki af pví, að
peir hafa enga trú á sjálfum
sér? Vissulega eru peir trúlausir,
pó peir játi kristindóm með vör-
unum. Þeir hafia tapað trúnni á
lífið,, tapað trúnni á manninn,
trúnni á sjálfan sig. En hvernig í
ósfcöpunum geta trúarbrögð betr-
að pann mann, sem er svo heit-
trúaður á djöfíulinin í sjálfum sér,
að hann ekki treystir sér til að
framkvæma fagurt og gott? Hans
guð er sannarlega lélegur og
mun eiga erfitt með að vinna sér
bústað í hjarta hans.
Þessir sömiu menn pykjast
hlyntir menningu allri og vilja
starfia í hennar págu. En viijí
peirra verður einskis virði, ef
peir ekki viðurkenna pau sann-
indi, sem fögur eru. Því til hvers
er að berjast nneð gömluim og úr-
eltum vopnum gegn pví nýja og
fagra, en taka ekki ný og fögur
vopn og beita peim gegn gömlu
og úreltu menningarviðhorfi?
Það sýnir sig hjá peim, er pann-
ig hugsa, hvílíkt vald kennisetn-
ingar og borgaraleg menningar-
arfleifð hefir yfir fjölda manns.
Hversu erfitt að byggja upp frá
nýjum m'enningargrundvelli, pótt
hann sé fegri og traustari en sá
eldri. JVlerkur „framisókníarhónidi“
sagði við mig í vetur: „Ef ég
væri í kjördæmi, par sem jiafn-
aðiarinenn hefðu frambjóðanda og
gott fyligi, pá' myndi ég hiklaust
kjósa mieð peim.“ Þessi .orð og
aðrar slíkar setningar eru tal-
andi vottur pess, að réttlætis-
kröfur jafniaðarmanina fyrir ör-
eiganna hönd eru að fá hljóm-
[grunn í pjóðarsálinni. Og megum
við vissulega fagna að svo er.
Ég geri a. m. k. ráð fyrir pví,
að fagurri hugsjön aukist fylgj
; eftir pví sem fleiri viðurkienna
fegurð hennar.
Bóndinm, sem ég gat um áðan,
er i eðli sínu jafnaðarmaður.
Önnur setning, sem hann lét falla
i í samtali við mig í sumar, bendir
! íótvírætt í pá átt. „Kommúnismmu
er guðdómlieg hugsjón, en fram-
kvæmd hans með byltingu er ó-
tímabær hér á landi.“ Hann vilidi
fara pá leið, sem við Alpýðu-
flokksmenn kjósum. Þessi bóndi
er í harbsnúniasta kjördæmi
Framisóknar, Þingeyjarsýslunni.
Enda eru pingeysku bændurnir
yfirleitt frjálslyndasti hluti fram-
sóiknarfloikksins, eðia :sá hluti
flokksins, sem stendur lengst til
vinstri.
Ég vildi óska, að pessir menn,
— allir, sem játa jiafnaðarstiefnuna
fagra hugsjón, — ég vildi ósíka,
að peir findu ósiamræmiið í sjálf-
um sér og legðu fram krafta
sína til pess að „fagra teórían"
mætti verða framkvæmd í fögr-
um „praksis“. Ó,sk mín hlýtur að
rætast, ef pessir menn losa sig
úr gömlum flækjum úreltra
iknedduikenninga, losa sig úr peim
læðingi, siem .auöurinn smieygir á
sálir maurapúka peirra, sem
r-eyna að koma öðrum í sömiu
höft.
9. nóv.
(Frh.)
G. B. B.
InnflotaiDgshomlnr á Bretlandi
Lúndúnum, 13. nóv. U. P. FB.
Tilkynt er, að Walter Runcimian
verzlunarráðherra miuni tilkynna
neðri málstofunni á mánudaginn,
að stjórnin muni beita heimild-
um í lögum um nieyðaTráð-staf-
anir „til pess að komja í veg fyr-
ir innflutning á hvers konar er-
lendum varningi, sem demtot er
á enska markaði í óheiðarlegri
við-skiftasamkepni og veldur
framleiðendum sams konar inin-
lends varnings hinu miesta tjóni.“
Ráðstafanir viðvíkjandi slíkum
innflutningum verða teknar af
stjórninni eftir pví, sem hún telur
ástæður til. [Er pá eftir að vita,
hvað hún kallar „óheiðarliega við-
skiftasamkeppni".]
Veggurinn hmpaði á pau.
Vörubifreið, sem var að koma
út úr húsagarði í Lundúnum,
rakst á 8 feta háan múrvegg,
og hrundi hann niður yfir tvö
börn og eitt gamialmenni, er stóðu
við hann að utanverðu. Þegar bú-
ið var að rífa grjótið burt, var
annað biarnið dautt, pað var 9
ára drengur, en stúlluibarn á
santa aldri og gamalmenmð voru
lifandi, en Illla til reika.
BjörgunarlaunlTi.
Alls staðar rekum við okkur á
anisskiftingu auðsins, pó misjiafn-
lega mikil sé, undir núvenandi
skipulagi. Verkamönnum og sjó-
mönnum er ekki gefin nemia til-
tölulega lítil hlutdeiild í arðinlutm
og pví minni, sem arðurinn er
meiri. Jafnvel við pau störf, sem
útheimta hvað mesta vinmu og
stofna lífi og limum manna í
hvað mesta hættu, eru peir sví-
virðilegast arÖrændir. Eitt af
peimi störfum, sem útheimitir oft
niikið erfiði og að jafniaði hefir
imiikla hættu í för með sér, er
björgun skipa.
í gildandi lögum er svo ákveð-
ið, að ef vélskip bjargar skipi,
pá beri útgerðinni 2/3 hlutar
björgunarlaunanna, en skipshöfn-
inni 1/3 hluti, en svo kemur svi-
virðingin, pað er hvernig hluta
skipshafnarinmar skuli skift. Af
hluta skipverja á skipstjóri að
takia helining, en hinn helminig-
urinn á að skiftast eftir kaupi
hvexs eins á milli anniara skip-
verja. Ég ætla að leiða hjá mér
hvort sanngjarnt sé að útgerðin
taki 2/3 hluta ‘launaima, en hitt
getur engum blandast hugur um
að nær engri átt, að skipstjóri
gangi með jafnmikið frá borði
og allir undirimenn hans til sam-
ans. Sem dænii má niefnia, að
fyrir björgun fékk skipshöfn í
sinin hlut 6400,00 kr.; af pví fékk
svo skipstj. 3200,00 kr., en hver
háseti fékk ekki nerna 115,00 kr,
Á skipi pessu voru 24 mernn.
Eftir pví sem flieiri eru á sikip-
inu verður hlutur hvers skip-
verja minni, að undianskilidum
skipstjóra; á hans hlut hefir
fjöldi skipverja engin áhrif. Ef
við hugleiðum, hverjir muni vinna
mest að björguninni og hafa
mesta áhættuna, pá verðia pað
hásetarnir. Þeir eru vinnukraftur-
inn, sem unnið er með, og leggi
yfirmenn skipsins sig í hættu.
pá leggja peir hásetana í hana
um leið, undantekningarlítið. Ó-
hætt er að fullyrða, að við björg-
un séu pau tilfelli fleiri, semi
hættan, vofir yfir undirmönnun-
um einum, beldiur en pau, siero
hún hvílir á skipstjóra líka. Hver
er pá ástæðan til hins gífuriegá
mismunar í skiftingu björgunar-
launanna? Sumir svara pví, að
hinn feiti hluti skipstjóra eigi að
örva hann sem mest til björg-
unar. En er pað pá ekki ábyrgð-
arhluti af löggjafarvaldinu að
beita gulli fyrir skipstjórann, peg-
ar litið er til pess, í hve mikla
hættu hann leggur menn sina, en
er aftur í sjálfsvald siett, hve
mikið hann hættir sjálfum sér,
og að pví athuguðu, að pegar
um björgun sikips er aÖ ræða, er
í fæstum tilfellum urni björgun
m-anna að gera í sambandi við
það. Ég vil taka pað fram, að ég
álít pað' siðferðilega skyldu, peg-
ar um björgun manna er að
ræða, að freistia hins ýtrasta, en
alt öðru máli er að geigna um
björgun skipsins sjálfs.
Flestmn er sjálfsagt í fersku
minni enn pá slysið, siem varð
þegar Ametia fórst og með henni
3 Þjóðverjar. Amieta var í hættu
stödd og skipshöfnin áleit hania
ekki hæfa til að g-eymia menn
lengur innanborðs. Þýzkur togari
kemur til hjálpar. Hann bjiargar
skipshöfninni úr Ametu, og pað
gengur ágætlega. Síðan setur
hann 3 af sinum mönnum í
Ametu og leggur af stað með
!hana í eftirdragi áleiðis til hafn-
ar. Um, nóttina tcpuÖu peir Ametu
aftan úr, og síðan hefir lenginn
séð hvorki Ametu eða Þjóðverj-
ana 3. Ætli pað hafi ekki verið
launavonán, sem freistaði parna,
og veit ég þó ekki hvort Þjóð-
verjar skifta jiafn svívirðilega og
við Islendinigar.
Krafa okkar íslenzkra sjómatmia
er sú, að meira samræmi vérði
í skiftingu björgunárlauna eftir-
leiðis. Þetta er ekki einungis
launakrafa, pað er líka öryggis-
krafa bæði fyrir okkur sjálfa og
pá, sem við höfum fyrir að sjá.
Um þetta mál purfum við að
fylkja okkur fast, íslenzkir sjó-
menn, og heimta pessa sjálfsögðu
réttarbót okkar. P.
Messuskifti. Prcstar í Vestur-
í saf jarðar-prófastsdamii sikiftast
nú á messum pannig, að hver
peirra messar tvisvar á ári í ööí>-
u;m kirkjum en hann pjónar, en
aðrir prestar miessia aftur jafn-
margar nnessur í hans sóknum.
(FB.)