Morgunblaðið - 11.11.1984, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. NÓVEMBER 1984
„Hefðu engu breytt um skatt-
greiðslur ISAL árið 1983“
Greinargerð ÍSAL
um athugasemdir
Coopers & Lybrand
við ársreikning
fyrirtækisins 1983
Brezka endurskoðunarfyrirtæk-
ið Coopers & Lybrand (C&L) hefur
endurskoðað ársreikning ÍSALs
fyrir árið 1983 eins og undanfarin
ár. Rétt er að taka fram, að at-
hugasemdir C&L, þótt teknar
væru til greina að öllu leyti, hefðu
engu breytt um skattgreiðslur ÍS-
ALs árið 1983. Athugasemdirnar
eru í raun framhald á fyrri af-
stöðu C&L til efnisatriða og full-
yrða má, að hefði sáttagerð ríkis-
stjórnarinnar og Alusuisse legið
fyrir, hefði niðurstaða C&L í meg-
inatriðum verið önnur.
Á vegum fSALs hafa verið tekin
saman í 8 liðum andmæli við at-
hugasemdirnar.
Væri ársreikningi fyrir árið
1983 breytt að öllu leyti í sam-
ræmi við athugasemdir Coopers &
Lybrand, yrði tap ÍSALs á árinu
bókfært tæplega 9,6 milljónum
Bandaríkjadala lægra en það var.
í greinargerð sinni bendir ÍSAL
á, að í athugasemdum við söluverð
áls frá ÍSAL hafi Coopers & Ly-
brand ekki tekið tillit til þess, að
málmgæði hjá fSAL voru lakari
en venjulega 1983 vegna rekstrar-
erfiðleika, né heldur tekið tillit til
þess að í batnandi markaði er
ávallt bið á verðbreytingum til
framleiðenda o.fl.
Coopers & Lybrand gera enn at-
hugasemdir við súrálsverð, sem
fSAL greiðir. fSAL bendir á, að
enn er borið saman við verð á súr-
áli, sem Alusuisse ekki gat fengið
keypt og er samanburðurinn því
óraunhæfur.
Verulegur hluti athugasemda
Coopers & Lybrand fjallar um
ágreining um afskriftareglur IS-
AL. Þessi ágreiningur hefur nú
verið leiddur til lykta með sam-
komulagi ríkisstjórnarinnar og
Alusuisse.
f meðfylgjandi greinargerð er
ítarlega greint frá andmælum fS-
ALs við athugasemdir Coopers &
Lybrand og þær hraktar lið fyrir
lið og vísast að öðru leyti til henn-
ar.
Greinargerð
1. Málmverð, leiðrétting að upp-
hæð 3.012.000 Bandaríkjadalir.
Samanburður á verði sem fSAL
fékk og vegnu meðalverði inn-
flutts áls í Evrópu (án innflutn-
ings frá fSAL) og í öðru lagi á
verði fyrir beinar sölur í Þýzka-
landi sýnir, að verð sem ÍSAL fékk
árið 1983 var að meðaltali 36,5
Bandríkjadölum lægra á tonn
heldur en ofangreint verð. f grein
509 segja Coopers & Lybrand um
þennan mismun:
„Þar sem ekki vantar, nema
að meðaltali 2,8% upp á verð,
má segja að verð sem fSAL
fékk valdi aðeins „vonbrigð-
um“. Én þar sem tekið er fram
í grein 6.01 í Aðstoðarsamningi
— Sölur, að „... skal Alusuisse
ávallt leggja sig fram, svo sem
framast er unnt... að fá bezta
fáanlegt verð, kjör og skilyrði
handa fSAL ...“ Verðið, sem
fSAL fékk í raun, virðist ekki
vera samkvæmt anda þessarar
greinar."
Mismuninn á ofangreindu sölu-
verði er hægt að skýra með eftir-
farandi staðreyndum:
— Vegna erfiðleika í framleiðslu
á fyrri hluta 1983 (blaut for-
skaut), voru málmgæði hjá fS-
AL verulega minni en þau eru
vanalega.
— f batnandi markaði er biðtími
venjulega um 3 mánuðir þar til
hærra markaðsverð kemur
fram hjá álbræðslu. í vegnu
meðalinnflutningsverði í Evr-
ópu hlýtur að felast einhver
innflutningur á verði á
Málmmarkaði í London (LME),
en það var hærra en verð fram-
leiðenda í 11 mánuði árið 1983.
— Framleiðsla fSALs er tiltölu-
lega einföld, en í ofangreindum
viðmiðunum er málmur, sem
hefur verið unninn meira í
steypuskála og getur því af sér
hærra einingarverð.
2. Súrálsverð, leiðrétting að upp-
hæð 1.806.000 Bandaríkjadalir.
Þessi leiðrétting er fengin með
því að lækka verð súráls, sem flutt
er inn á árinu 1982, og notað á
árinu 1983, um 15 Bandaríkjadali
á tonn og lækka verð á súráli, sem
var flutt inn og nýtt árið 1983 um
10 Bandaríkjadali á tonn.
Coopers & Lybrand trúa þvi
enn, að bezta viðmiðunin í súráls-
verði sé verð ALCOA í Ástraliu,
sjá grein 47 í skýrslu þeirra frá 6.
júlí 1981. Þessi skoðun er byggð á
því áliti þeirra, að grein 2.03 (c) í
Aðstoðarsamningi — Rekstur hafi
áhrif á ákvæðin um viðskipti milli
óskyldra aðila, en Alusuisse hefur
eindregið mótmælt þessari skoð-
un.
Rikisstjórnin hefur nú í sam-
komulagi milli aðilanna fallist á
þá skoðun Alusuisse, að grein 2.03
(c) í Aðstoðarsamningi — Rekst-
ur, sem tilgreind var hér að fram-
an, skuli ekki eiga við um viðskipti
milli fSAL og Alusuisse, sem fara
skulu eftir ákvæðum um viðskipti
milli óskyldra aðila. Coopers &
Lybrand hefðu trúlega ekki álitið,
að leiðrétting á súrálsverði væri
nauðsynleg, ef þetta samkomulag
hefði legið fyrir í ágúst 1984.
Þeir vísa einnig til skýrslu frá J.
King, sem tekur til allra langtíma-
samninga á CIF-grundvelli, en
reiknað meðalverð í þeim er 199
Bandaríkjadalir á tonn, eða 6
Bandaríkjadölum lægra en verðið
sem f SAL greiddi. Ef tekið er tillit
til flutningskostnaðarins frá Ástr-
alíu til f slands, er auðvelt að skýra
viðbótar CIF-kostnað upp á 6
Bandaríkjadali á tonn, og verðið
sem fSAL greiddi árið 1983 er þar
af leiðandi vel sambærilegt við
verð í viðskiptum milli óskyldra
aðila.
3. Afskriftir á hreinsitækjum,
leiðrétting 2.133.000 Bandaríkjadal-
ir.
Coopers & Lybrand álíta, að
ofangreind tæki eigi að afskrifa á
15 árum, enda þótt meðal afskrift-
artími ÍSAL á upprunalegu fjár-
festingunni sé 6,9 ár. Gengismun-
ur eignfærður vegna tækjanna er
afskrifaður á þeim tíma sem eftir
er af endingartíma tækjanna, eða
5 árum, eftir því hvort er lengra.
Nú hefur verið ákveðið í sam-
komulagi við rikisstjórnina, að fS-
AL afskrifi bæði upprunalega
stofnkostnaðinn og gengismuninn
á 8 árum frá því að tækin voru
tekin í notkun, að því þó tilskildu,
að afskrift, sem bókfærð hefur
verið hjá ÍSAL til ársloka 1983,
skuli standa óbreytt.
4. Afskrift á fyrstu kerhleðslu,
leiðrétting 8.000 Bandaríkjadalir.
Coopers & Lybrand efast um, að
það hafi verið rétt af fSAL að
endurmeta kerhleðsluna árið 1976,
þegar fastafjármunir voru endur-
metnir. Kerhleðslan var uppruna-
lega hluti af fastafjármunum. Er
framleiðsla hófst var hún bókuð
yfir á veltufjármuni. ÍSAL er
ósamþykkt skoðun Coopers &
Lybrand. Hvað sem öðru líður, er
hér um smámuni að ræða.
6. Coopers & Lybrand gera í
grein 208 eftirfarandi athugasemd
um fyrirkomulag á sölu á fram-
leiðsluvöru ÍSALs:
„Þar sem við höfum ekki
haft aðgang að bókhaldi og
skjölum Alusuisse, höfum við
ekki getað staðfest frá fyrstu
hendi, hvort Alusuisse selur
dótturfyrirtækjum sínum eða
óskyldum aðilum á óbreyttum
skilmálum eitthvað af þeim
máimi, sem það kaupir frá fS-
AL, þ.e.a.s. hvort Alusuisse
hefur hagnað af viðskiptunum
í viðbót við það að fá 1,5%
söluþóknun samkvæmt Að-
stoðarsamningi — Sala. Alu-
suisse hefur þó látið okkur
hafa skriflega staðfestingu á
því, að það hafi ekki slíkan
viðskiptahagnað."
fSAL virðist, að eini tilgangur
Coopers & Lybrand með slíkum
ásökunum og því „rósamáli" sem
AFSLÁTTARBILAR
Það hefur ekki linnt fyrirspurnum til okkar um afsláttar-
bíla frá CHRYSLER. Síðustu tvö árin hefur reynst ómögu-
legt að útvega slíka bíla því nú er öldin önnur. Eitt met-
árið enn hjá CHRYSLER undir röggsamri stjórn Lee
lacocca forstjóra og framleiðsla þeirra hefur varla undan
eftirspurninni. Þó tókst okkur að næla í örfáa Dodge Aries
bíla af árg. 1984 á frábæru AFSLÁTTARVERÐI.
4 dyra
Vél: 4 cyl. 2,2 cc.
Framhjóladrif.
Sjálfskiptur.
Tannstangar - aflstýri.
Aflhemlar.
Tölvustýrð elektrónísk
I kveikja.
4 dyra, fullt verö
Afsláttur
De Luxe innrétting.
Mituð afturrúða.
Stillanlegir höfuð-
púöar.
Læsanlegt hanskahólf.
De Luxe hjólkoppar.
Malogen aðalljós.
kr.: 803.2 18^
kr.: 153.730.
sv.aiSS^1
Afsláttarverö kr.: 649.488.-
Station, fullt verð kr.: 871.641.-
Afsláttur kr.: 161.510.-
Afsláttarverö kr.: 710.131.-
1
® CHRYSLER
JÖFUR HF
NÝBÝLAVEGI2
KÓPAVOGI
SÍMI 42600