Morgunblaðið - 11.11.1984, Blaðsíða 70

70
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. NÓVEMBER 1984
A kristniboðsdegi:
Rætt við kristni-
boðana séra Kjart-
an Jónsson og
Valdfsi Magnús-
dóttur
Kona sækir vatn — til þess að ná þvf verður hún að grafa niður í sandinn.
ÞAR
SEM
GUÐ
Hjónin Valdís Magnúsdðttir og sr. Kjartan Jónsson ásamt dKtrum sfnum
fyrir utan bústaðinn við kristniboðsstöðina.
þegar ég kom í fyrsta sinn inn í
kofa innfæddra var mér gefin
flaska af Coca Cola — ég varð auð-
vitað fyrir miklum vonbrigðum.
— Menntun er þá í algeru lág-
marki þarna?
Já, fáfræðin er óskapleg.
Hreinlæti og heilsugæslu er mjög
ábótavant. Barnadauði hefur verið
50 prósent og meðalaldur um 50
ár. Konur eru mjög kúgaður hópur
í Afríku og stendur það mjög f
vegi fyrir framförum — þess er
ekki að vænta að mæðurnar geti
sinnt börnum sínum nægilega vel
séu þær þrælkaðar jafn mikið og
nú á sér stað. Karlmennirnir láta
konurnar nær einar um dagleg
störf en eru sjálfir gjarnan á
ferðalögum — heimsækja hver
annan og sitja þá gjarnan að
drykkju. Áfengisbölið er þarna
mikið. Við höfum einbeitt okkur
við að ná til kvennanna, og hefur
þar reynt mikið á Valdísi.
Mikil barnadauði — konur
undirokaðar
Með þvf að komast f samband
við konurnar komumst við raun-
verulega inn á heimilin, sagði
Valdís. Og er það hefur tekist get-
ERVI
FJARRI
Skím í bráðabirgöakirkju sem hefúr veríð reist úti í
skóginum.
Brosleitt Pokot-fólk i skógargöngu. Konurnar era f
fornum búningum.
Fjáröflunar- og kynn-
ingarstarf Sambands ís-
lenskra kristniboðsfélaga
stendur nú yfir og verður
kristniboðsstarfið kynnt f öllum
kirkjum landsins i dag, kristni-
boðsdaginn, og tekið við gjöfum til
starfsins sem félagið stendur að f
tveim ríkjum Afriku, Eþiópíu og
Kenýa. Þar hafa íslendingar stað-
ið að öflugu kristniboðsstarfi um
margra ára skeið i samvinnu við
aðrar kristnar þjóðir. í tilefni
kristniboðsdags ræddi blm. Mbl.
við kristniboða sem starfa f Chep-
arería f Kenýa, þau hjónin séra
Kjartan Jónsson og Valdfsi Magn-
úsdóttur kennara. Ég byrja á að
spyrja þau hvað hafi ráðið úrslit-
um um að þau ákváðu að gerast
kristniboðar.
— Við fórum til þessara starfa
vegna köllunar Guðs — allt
kristniboðsstarf hlýtur að byggja
á köllun, sagði Kjartan. Þetta er
erfitt starf — ævintýraljóminn
hverfur þegar á hólminn er komið,
og erfiðleikarnir hlaðast að manni
upp fyrir haus. En köllun sem við
höfum til starfsins stappar stálinu
f menn, og oft gleðst maður lfka
yfir góðum árangri.
— Hvað um starfið þarna —
hefur það staðið lengi?
Kristniboðsstarfsemi SÍK hófst
þarna árið 1979 var Það Skúli
Svavarsson og kona hans, Kjell-
rún Svavarsson, sem hófu starfið
en við komum til Kenýa í ársbyrj-
un 1981. í sumar komum við heim
til árs dvalar en förum svo aftur
út á næsta sumri.
Markmid kristnibodsins
Markmið kristniboðsins er að
stofna lifandi söfnuði, við störfum
raunverulega að því að gera okkur
sjálf ónauðsynleg svo fljótt sem
hægt er. En svo það geti orðið
verða innfæddir sjálfir að vera í
stakk búnir til að standa sjálfir að
kristniboðsstarfinu, — að boða
kristni og kenna undirstöðuatriði
kristinnar trúar.
Starfsemi sem þessi hefur auð-
vitað alltaf töluverðan kostnað í
för með sér, og hefur hann verið
greiddur af kristnum mönnum á
íslandi hingað til. Að sjálfsögðu
vinnum við að því að fá innfædda
til að gefa til starfsins þannig að
það geti staðið undir sér um alla
framtíð þó við hverfum á braut.
Við verðum að vera viðbúnir því
að landið lokist, — kommúnistar
gætu til dæmis komist til valda og
sparkað okkur út. Þá myndi reyna
á hvort landsmenn sjálfir hefðu
fengið nægan undirbúning til að
viðhalda kristindómi sínum á eig-
in spýtur.
Mikil neyð í kringum mann
En þarna er mikil neyð allt í
kringum mann, sem krefst þess að
við sem kristnir menn gerum allt
sem i okkar valdi stendur til að
hjálpa fólkinu. Höfuðframkvæmd-
ir okkar hafa verið bygging
tveggja skóla, og hafa tvö mynd-
arleg steinhús verið reist yfir ann-
an þeirra. Rekstur þeirra hefur
þegar gefið 400 börnum tækifæri
til menntunar.
— Hvað er að segja um lands-
fólkið þarna í Pokot-héraði?
Pokot-þjóðflokkurinn, sem
þarna býr, verður að teljast frum-
stæður. Hann hefur orðið útundan
varðandi úrbætur í landinu og
verið einangraður. Til skamms
tíma var skilti við veginn inn í
1 héraðið með aðvörun um að þar
æki maður um á eigin ábyrgð. í
afskekktum hlutum héraðsins eru
börnin jafnvel hrædd við mann —
þeir fullorðnu hafa sagt þeim að
við höfum rauðar varir af því við
étum fólk, svo það er ekki furða
þótt litlu skinnin hlaupi i felur.
En núna loksins þegar nútím-
inn, borgarmenning Vesturlanda,
kemur til þeirra steypist hann
hreinlega yfir þetta þjóðfélag. Það
er hætt við að fólkið muni lenda !
alls konar vandræðum af þessum
sðkum. Ýmislegt jákvætt hefur
verið gert — árið 1979 voru aðeins
15 barnaskólar í þessu 200 þúsund
manna héraði en núna, 5 árum
síðar, eru þeir um 180. Þótt lifnað-
arhættir séu frumstæðir um
margt er nútíminn að ryðja sér til
rúms. Ég get nefnt til gamans að
um við veitt þessu fólki töluverða
hjálp. Hinn óhugnanlegi barna-
dauði þarna stafar að verulegu
leyti af vanþekkingu fólksins. Það
hefur trúað því af einhverjum
ástæðum að móðurmjólkin væri
ekki nægileg fyrir kornabörn ein
sér. Mæðurnar búa því til seyði úí
jurtum og geitamjólk og gefa
börnunum, sem deyja unnvörpum
vegna þess að þetta er of sterkt.
Nú er fólkið allt af vilja gert að
halda lffi í þeim en það veit ekki
betur. Ég man t.d. eftir manni sem
átti 6 konur og 51 barn. 15 af
fyrstu börnunum hans höfðu dáið
af þessum sökum þegar foreldr-
arnir fengu loks að vita hver
ástæðan var. Eftir það dó ekkert
barnanna.
Við höfum lagt mikla áherslu á
að kenna fyrirbyggjandi aðgerðir
gagnvart sjúkdómum — brýna
hreinlæti fyrir fólki og kenna
mæðrunum að útbúa fjölbreytt
fæði fyrir börnin.
— Hvernig gengur ykkur að
komast í samband við fólkið?
Við getum talað við það á Swa-
hili — Austur-Afríkumáli, sem
stór hluti fólksins þarna skilur.
Það veldur okkur þó tölverðum
erfiðleikum að tala ekki mál fólks-
ins og munum við sækja námskeið
til þess að læra það, Pokots-málið,
þegar við förum út næst.
— En þau trúarbrögð sem fyrir
eru, verða þau ekki til fyrirstöðu?
Þarna er mikið um alls konar
hjátrú og myndar hún einskonar
trúarbrögð með þessum þjóð-
flokki. Múhameðstrú er að visu til
í landinu, en veldur kristnum trú-
boðum litlum erfiðleikum og hún
er ekki þekkt í Pokot-héraði, þar
sem við erum.
Það er guð — en er víðs fjarri
Innfæddir hafa hugmynd um að
það sé einhver guð til, en líta svo á
að hann sé víðs fjarri. Fólkið trúir
hins vegar að ýmis ill öfl og fjand-
samlegir andar séu sífellt nálægir