Morgunblaðið - 20.11.1984, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. NÓVEMBER 1984
49
Dickens
og
Hardy
Erlendar
bækur
Sigurlaugur Brynleifsson
The Portable Dickens. Edited and
with an Introduction by Angus Wil-
son. Penguin Books 1983.
Thc Penguin Thomas Hardy: Under
the Greenwood Tree — Far from the
Madding Crowd — The Return of
the Native — The Mayer of Cast-
erbridge. Penguin Books 1983.
The Portable Dickens er ætlað
að vera sýnisbók verka höfundar.
Great Expectations og Our Mutual
Friend eru taldar merkustu
skáldsögur Dickens, sú fyrri er
birt hér í heild og síðan kaflar úr
ýmsum skáldsögum hans. Dickens
átti blíða barnæsku, en þegar
hann var orðinn 11 ára syrti í
lofti. Fjárhagsvandræði fjölskyld-
unnar ollu því að Dickens varð að
fara út á andskotans vinnumark-
aðinn og þá í viðurstyggilega skó-
áburðarverksmiðju, síðan vann
hann sem sendisveinn og við hitt
og annað. Hann var síðan í einka-
skóla í þrjú ár og eftir það gerðist
hann skrifstofumaður eða kontór-
isti. Fljótlega tók hann að skrifa
lýsingar úr daglega lífinu fyrir
blöð og tímarit og þegar hann var
24 ára kom Pickwick, árið 1836.
26,2% STRAX í FYRSTA MÁNUÐI
EFTIRINNLEGG
FASTAÐ 28% ÁVÖXTUN
Á12 MÁNUÐUM
Þar með varð hann kunnur um
allt land, þættirnir birtust frá því
í mars 1836 og fram í október
1837, nokkrir þættir mánaðarlega.
Oliver Twist og Nicholas Nickleby
birtust í fyrstu á sama hátt, sem
framhaldssögur í blöðum.
Háð og ádeila einkenndu skáld-
sögur Dickens, húmorinn brást
honum aldrei og frásagnarsnilldin
ekki heldur. Þess vegna er hann
Iesinn og lesinn enn þann dag i
dag og persónur hans hafa öðlast
eilíft líf.
Thomas Hardy var svo forsjáll,
að eigin mati, að brenna öll bréf,
dagbækur og önnur einkagögn,
skömmu áður en hann lést 1928.
Hann vann að sjálfsævisögu sinni
um það leyti, hún kom út eftir lát
hans: The Early Life of Thomas
Hardy. Faðir hans var steinsmið-
ur og Thomas lærði það handverk
og hafði alltaf mikinn áhuga á
byggingarlist og vann sem bygg-
ingarmeistari um tíma, jafnframt
því sem hann hóf samningu
skáldsögu. Fyrstu sögur hans voru
að vissu leyti mótaðar af landbún-
aðarkreppu þeirri sem gekk yfir
Bretlandseyjar nokkru fyrir alda-
mótin síðustu. Þær eru tragískar
og söguhetjan er oftast reyrð í
viðjar umhverfisins, sem ekki
verður komist undan. Lífssýn
hans var tragísk, siðgæðisformin
voru það ströng að þau þrengdu
svo að lífi eintaklinga á borð við
Tess, að hún hlaut að farast. Tess
of the D’Urbevilles er merkasta
skáldsaga Hardys. Umhverfi og
lífskjör bændafólks eru viðfangs-
efni Hardys og sú barátta sem
þetta fólk heyr við óblíð náttúru-
öfl og harðar samfélagskröfur.
Spennan milli eigin langana og
hvata og fjandsamlegs umhverfis
er kveikjan að skáldsögunum.
Hardy taldi sig fyrst og fremst
vera skáld, hann tók ekki að birta
ljóð fyrr en 1898 (fæddur 1840) og
með „The Dynasts" varð hann
skyndilega frægur sem rithöfund-
ur og skáld, episkur bálkur um
Napóleons-styrjaldirnar. Þetta
bindi er það fyrra af tveimur, þar
sem birtast eiga skáldsögur Hard-
ya-
AUÐVITAÐ GETUR ÞÚ TEKIÐ ÚT HVENÆR SEM ER
OG HALDIÐ ÓSKERTUM ÖLLUM VÖXTUM
SEMÞÚHEFUR SAFNAÐ
ÁBÓTÁ VEXTI
Þegar þú leggur inn á innlánsreikning með Ábót,
færðu að sjálfsögðu fulla sparisjóðsvexti á innstæðuna,
en að auki reiknar Útvegsbankinn þér Ábót á uextina
hwern mánuð sem líður án þess þú takir út af reikningi þínum.
EKKISTIGHÆKKANDIÁVÖXTUN
og þar með margra
mánaða bið eftir hámarHinu.
ÁBÓT
Á VEXTI
GULLS ÍGILDI
ÚTVEGSBANKINN
EINN BANKI • ÖLL ÞJÓNUSTA
Gylmir