Morgunblaðið - 22.11.1984, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLADIÐ, FIMMTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1984
] Ríkisstjómin og ráðgjafanefnd um stjómun fiskveiöa:
Hugmyndir um 260 þús.
lesta þorskafla 1985
Kafað eftir skotum í Reykjavfkurhöfn. Skothylkin má sjá framan á
gúmbát LandhelgisgKzlumanna.
Kafað eftir skotum
í Reykjavíkurhöfn
KAFARAR og sprengjusérfræðingar LandhelgisgKslunnar hafa að und-
anförnu unnið að heldur óvenjulegu verkefni í Reykjavíkurhöfn. Hafa
þeir verið að kafa eftir skotum og er fengur þeirra á annað þúsund skot
í hríðskotabyssur. Þorvaldur Axelsson hjá LandhelgisgKsiunni sagði í
samtali við blaðamann Mbl. í gær að kafararnir hefðu fundið ýmsa
hhiti á sjávarbotni þarna við bryggjuna, allt upp í nothæft reiðhjól.
Þorvaldur sagði að kafarar að steingerfingum en skotin
Landhelgisgæslunnar hefðu ver-
ið við æfingaköfun í höfninni
fyrir nokkrum dögum og þá orð-
ið varir við þessi skot. Þetta
hefði verið tilkynnt hafnaryfir-
völdum og Landhelgisgæslan
fengið það verkefni að hreinsa
þau upp. Sagði hann að allt benti
til að þama hefði einn eða fleiri
skothylkjakassar fallið í sjóinn á
striðsárunum. Ysta lagið, kassa-
fjalirnar og beltin, væri nú orðið
innst í kössunum gljáandi, og
sprengiefnið í þeim ekki verra en
svo að í því logaði eftir litla
þurrkun. Þau skot sem innst
hefðu verið, sagði Þorvaldur að
væru enn virk. Sagði hann að
botnlagið hefði sópast ofan af
kössunum af einhverri ástæðu
og þeir því komið í ljós nú eftir
öll þessi ár. Skotin sagði hann að
yrðu sprengd við fyrsta tæki-
færi.
550.000 lesta heildarbotnfiskafli eða 100 þús.
lestum meira en fiskifræðingar leggja til
HUGMYNDIR um 550.000 lesta botnfiskaria á næsta ári, þar af 260.000
lesta þorskafla, hafa nú verið lagðar fram í ríkisstjórninni og ráðgjafanefnd
um stjórnun fiskveiða. Fiskifræðingar hafa hins vegar gert tillögur um
420.000 lesta heildarafla botnfisktegunda annarra en kola og steinbíts á
næsta ári. Séu þær tegundir teknar út er munurinn 100.000 lestir og mestur
í þorskinum, 60.000 lestir. Úthlutað aflamagn botnfisktegunda á þessu ári,
annarra en kola og steinbíts, er 550.000 lestir, þar af 257.000 lestir af þorski.
Ekki hefur verið tekin endanleg ákvörðun um aflamagn.
Þessar upplýsingar komu fram í
ávarpi Halldórs Ásgrímssonar,
sjávarútvegsráðherra, á aðalfundi
LÍÚ, sem hófst í gær. Hann ræddi
meðal annars um stjórnun fisk-
veiða og taldi áframhaldandi afla-
mark heppilegustu leiðina til
stjórnunar veiðanna meðan afli
væri í lágmarki, en vissar breyt-
ingar væru þó nauðsynlegar. Ljóst
væri að sú leið hefði aukið hag-
kvæmni í rekstri enda væri afli
togaranna nú meiri en á sama
tíma í fyrra, þrátt fyrir að færri
skip stunduðu veiðarnar.
Þá ræddi Halldór afkomu út-
gerðarinnar og rakti helztu þætti,
sem stjórnvöld hafa unnið til úr-
bóta þar, meðal annars með
skuldbreytingu og vaxtaafslætti.
Með því myndu afborganir skipa á
næsta ári lækka um 100 til 150
milljónir króna; allflest skip væru
nú í skilum við Fiskveiðasjóð, en
vanskilaskuldir við sjóðinn hefðu
verið 762 milljónir í árslok 1983.
Þá gat hann þess, að ríkisstjórnin
hefði ákveðið að endurgreiða sjáv-
arútveginum uppsafnaðan sölu-
skatt að upphæð 500 milljónir
króna á næsta ári. Auk þessa væri
um marga aðra þætti að ræða.
Þá sagði Halldór: „I hönd fara
nú ráðstafanir í efnahagsmálum.
Lækkun gengis hefur að sjálf-
sögðu slæm áhrif á skuldastöðu
útgerðarinnar en hjá því varð ekki
komizt. Vandi sjávarútvegsins
verður ekki leystur á einum degi
heldur smátt og smátt. Að því
verða allir að vinna, ekki sízt út-
gerðarmennirnir sjálfir.
Þær hugmyndir um aflamark,
sem fram hafa komið, eru eftirfar-
andi: Þorskur 260.000 lestir, ýsa
50.000, ufsi, 80.000, karfi 100.000,
skarkoli 15.000, grálúða 30.000 og
steinbítur 15.000. Tillögur fiski-
fræðinga gera ráð fyrir eftirfar-
andi aflamarki: Þorskur 200.000
lestir, ýsa 45.000, ufsi 60.000, karfi
90.000 og grálúða 25.000 lestir. Til-
lögur þeira um afla á kola og
steinbít hafa ekki verið kynntar.
Úthlutað aflamark þessara fimm
tegunda í ár er: Þorskur 257.000
lestir, ýsa 65.000 lestir, ufsi 77.000
lestir, karfi 119.000 lestir og grá-
lúða 32.000 lestir.
Hagvangur fær aðild
að Gallup-stofnuninni
HAGVANGUR hf. er orðinn aðili að
Gallup International, hinni virtu og
ítarleg könnun á högum aldraðra VR-félaga:
Aðeins 12% hættu að
vinna sjálfviljugir
95% ALDRAÐRA félagsmanna í
Verslunarmannafélagi Reykjavíkur
vilja að aðstaða sé sköpuð til að þeir
geti dvalist i eigin heimilum eins
lengi og þeim er sjálfum mögulegt
og sama hlutfall telur að byggja eigi
sérhannaðar íbúðir fyrir aldraö fólk.
Flestir aldraðra félagsmanna í VR
telja húsnæðismál mikilvægasta
hagsmunamál sitt en lífeyris- og
tryggingamál koma þar næst Þetta
kemur fram í skýrslu um könnun á
högum aldraðra félagsmanna, 65 ára
og eldri, sem kynnt var í gær. Könn-
unin var gerð á grundvelli ítarlegra
umræðna í félaginu um með hvaða
hætti VR gæti sem best komið til
liðs við eldri félagsmenn sína, þann-
ig að skapa mætti þeim sem mest
öryggi og vellíðan þegar aldurinn
færist yfir.
Könnunin var unnin undir
stjóm félagsráðgjafanna Sigur-
rósar Sigurðardóttur og Þóris S.
Guðbergssonar. Magnús L. Sveins-
son, formaður VR, segir óhætt að
fullyrða að könnunin sé hin ítar-
legasta, sem verkalýðsfélag hér-
lendis hafi gert á högum aldraðra
og að hún sé vel marktæk. Hann
sagði að með tilliti til þess hve
aldraðir væru margir í verkalýðs-
hreyfingunni séu skyldurnar
gagnvart öldruðum hvergi meiri
en hjá verkalýðsfélögunum að
gera sitt til þess að stuðla að því
að vel sé að öldruðum búið.
I könnuninni, sem náði til 212
félagsmanna, eða helmings VR-fé-
laga 65 ára og eldri, var einkum
leitað eftir upplýsingum um tvo
meginþætti: aðstæður eldri félags-
manna og hvaða hagsmunamálum
þeir telji brýnast að unnið verði
að. Könnunin leiddi m.a. í Ijós, að
hjúskaparstétt ræður miklu um
húsnæðisstærð — ógiftir og frá-
víðfrægu rannsóknastofnun á sviði
markaös- og skoðanakannana.
Það var Norman Webb, fram-
kvæmdastjóri Gallup-stofnunar-
innar, sem greindi frá þessu á
Hótel Loftleiðum í gær, þar sem
kynntar voru fyrstu niðurstöður í
könnun Hagvangs á gildismati og
mannlegum viðhorfum íslendinga,
en hún var unnin í samvinnu við
Gallup.
Webb sagði, að samþykktin um
aðild Hagvangs hefði verið gerð á
ársþingi Gallup í Dyflinni á ír-
landi í júní og væri sér það mikil
ánægja að skýra nú formlega frá
þessu í fyrsta sinn. Hann kvaðst
hafa kynnt sér starfshætti Hag-
vangs og hitt forráðamenn fyrir-
tækisins að máli hér og erlendis
og uppfyllti það öll hin ströngu
skilyrði, sem aðilum að Gallup eru
sett.
ólafur örn Haraldsson, fram-
kvæmdastjóri Hagvangs, sagði í
samtali við blaðamann Morgun-
blaðsins, að aðildin að Gallup
myndi hafa það í för með sér, að
fyrirtækið tæki í ríkari mæli en
áður þátt í alþjóðlegum könnun-
um. Þegar væru nýjar slíkar
kannanir komnar á rekspöl og
nefndi hann í því sambandi könn-
un á afbrotum með tilliti til þess,
hverjir hefðu orðið fyrir barðinu á
þeim.
Islendingar
í 3.—4. sæti
ÍSLENDINGAR hafa nú unnið tvo
stórsigra í röð á Ólympíuskákmót-
inu sem haldið er í Grikklandi. í
gær vann ísland sigur á Argent-
ínu á öllum borðum, Margeir, Jó-
hann, Jón og Guðmundur tefldu í
íslensku sveitinni, og í fyrradag
vann ísland sigur á sveit Hondúr-
as með 4 vinningum gegn engum.
ísland er nú í 3.-4. sæti með 10
vinninga, eins og Englendingar, en
þessar þjóðir mætast í dag. Sov-
étríkin eru í efsta sæti með 12
vinninga, unnu Ungverja örugg-
lega í gær, fengu 3 vinninga og 1
skák fór í bið. Hollendingar eru í
2. sæti með 10‘A vinning.
Sjá bls. 38.
Morgunblaðið/Július
Niðurstöður könnunar á högum aldraðra VR-félaga kynntar í gær. Lengst til
vinstri er Sigurrós Sigurðardóttir félagsráðgjafi sem ásamt Þóri Guðbergssyni
félagsráðgjafa hafði yfírumsjón með könnuninni. Aðrir frá vinstri: Magnús L
Sveinsson, formaður VR, Pétur A. Maack, útbreiðslustjóri félagsins, og Sveinn
Skúlason, skrifstofustjóri VR.
skildir búa í minnsta húsnæðinu.
30% kvennanna eru ógiftar, 28%
eru ekkjur og 2% eru fráskildar.
Aðeins 5% karlanna eru ókvæntir,
9% þeirra eru ekklar og 4% þeirra
eru fráskildir. 48% kvennanna
búa einar en 15% karlanna. Rúm-
lega 67% kvennanna fara aldrei í
eigin bifreið en aðeins tæplega
19% karlanna. Yfir 19% hinna
öldruðu búa í eigin húsnæði.
Könnunin leiddi ennfremur í
ljós, svo stiklað sé á nokkrum at-
riðum, að 67% telja heilsu sína að
jafnaði góða og aðeins 12% sögð-
ust hafa hætt störfum vegna þess
að þeir vildu það sjálfir, aðrir
hættu vegna ytri aðstæðna, flestir
vegna slæmrar heilsu. Flestir
telja mikilvægt að geta minnkað
við sig vinnu smátt og smátt. Fyr-
ir 80% þeirra, sem svöruðu spurn-
ingum félagsráðgjafanna, olli það
umtalsverðri röskun á fjárhags-
legri afkomu til hins verra að
hætta að vinna. 83% telja vinnu-
stað fyrir aldraða gagnlega lausn
á atvinnumálum þeirra og 78%
töldu mjög mikilvægt að aðstaða
til dagdvalar sé fyrir hendi víðar
en nú er. Helmingur aldraðra
VR-félaga þekkir ekki þau réttindi
og þá þjónustu, sem öldruðum
stendur til boða og aðeins 5% telja
sig þekkja þau mál til hlítar.
Á fréttamannafundinum í gær,
þar sem niðurstöður skýrslunnar
voru kynntar, kom fram það álit,
að þessar niðurstöður væru Iíklega
einnig nokkuð dæmigerðar fyrir
félagsmenn annarra verkalýðsfé-
laga.
Læknadeild HI:
Hugmyndir um inn-
tökupróf ræddar
! LÆKNADEILD Háskóla íslands eru til umræðu hugmyndir um að
taka upp inntökupróf í deildina í stað þeirra fjöldatakmarkana sem nú
eru eftir fyrsta námsárið í deildinni. Málið verður lagt fyrir deildarfund
í læknadeild á næstunni en háskólaráð og menntamálaráðuneyti þurfa
síðar að fjalla um málið ef samþykktar verða tillögur að breyttri skipan.
Stjórn Félags læknanema hefur lýst sig andvíga inntökuprófum.
Prófessor Sigurður S. Magn- ist af þessu fyrir Háskólann
ússon, forseti læknadeildar,
sagði í samtali við blaðamann
Mbl. i gær þegar hann var spurð-
ur um þessar hugmyndir, að í
deildinni hefðu verið ræddar
leiðir til að stytta þann tíma sem
færi til spillis hjá þeim 100 nem-
endum sem hæfu læknanám en
þyrftu að hætta námi eftir eitt
ár vegna nauðsynlegra fjölda-
takmarkana í deildinni. Væri
æskilegt að stytta þennan tfma,
bæði vegna nemendanna sjálfra
og þess aukakostnaðar sem hlyt-
sjálfan. Sagöi hann að inntöku-
próf hefði komið til tals í þessu
sambandi en engin ákvörðun
hefði verið tekin. Gat hann þess
einnig að fjöldatakmarkanir við
upphaf náms væru viðhafðar í
naestum því öllum háskólum
heimsins og í læknadeildum
allra háskóla á hinum Norður-
löndunum síðan árið 1976. Sagði
Sigurður ekki við því að búast að
breytingar tækju gildi fyrr en
1986 þó samþykktar yrðu nú.