Morgunblaðið - 22.11.1984, Blaðsíða 35

34
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1984
Gagnkvæm virðing og trúnaður
homsteinar hjónabandsins
HVERGI eru þeir fleiri, sem afneita
þeirri fullyrðingu að hjónabandið sé
úrelt stofnun, en á íslandi. 86% þátt-
takenda í könnuninni kváðust vera
staðhæfingunni fremur ósammála,
en aðeins 12% fremur sammála
(Tafla 6).
Þegar spurt er um atriði sem
stuðla að farsælu hjónabandi telja
íslendingar mikilvægast, að virða
og meta hvort annað, en 95%
töldu það mjög mikilvægt. Næst í
röðinni telja Tslendingar það, að
vera hvort öðru trú (91%) og þá
nefna þeir skilning og umburðar-
lyndi (90%). Fjórða mikilvægasta
-atriðið telja íslendingar vera gott
kynlíf, en 82% sögðu það mjög
mikilvægt. íslendingar leggja
allra þjóðanna mesta áherslu á
gott kynlíf, næstir koma Frakkar
og ítalir (70%) og vegið meðaltal
Norðurlandanna er 60%. Fimmta
mikilvægasta atriðið fyrir íslend-
inga er böm (70%). Einnig hér er
TAFLA VI
HJONABANDIÐ
SPURT VAR: Hvort ert þú fremur sammála eða ósammála þessari fullyrðingu: „Hjónabandið er úrelt stofnun". (Gefnar eru hlutfallstölur.)
ísland Norðurl. Svíþj. Danm. Finnl. Nor. N-Evr. S-Evr.
Fremur sammála 12 14 14 16 13 13 24 U
Fremur ósammála 86 81 81 74 83 84 70 79
Veit ekki 2 5 4 10 4 3 6 7
hlutfall (slendinga hæst allra
þjóðanna, næstir koma Spánverj-
ar (67%), Finnar (66%) og Frakk-
ar (58%).
Þau atriði sem íslendingar telja
minnstu máli skipta um velferð
hjónabandsins eru sameiginlegar
stjórnmálaskoðanir (3% telja það
mjög mikilvægt) og telur engin
önnur þjóð í könnuninni þetta
skipta svo litlu máli. Einungis
15% Islendinga telja það mjög
mikilvægt að hjónin komi úr
samskonar félagslegu umhverfi og
20% að þau hafi sameiginleg við-
horf til trúmála.
Þegar spurt er hvort tiltekin at-
riði séu nægilegt tilefni hjóna-
Rækt við vinnusemi mikil-
vægur þáttur í uppeldi
HEIÐARLEIKI er sá eiginleiki, sem
flestir (81 %) telja að leggja beri rækt
vió í uppeldi barna. Þá er talið mik-
ilvægt að börn tileinki sér góða
mannasiði (60%), umburðarlyndi og
virðingu fyrir öðru fólki (57 %), kurt-
eisi og snyrtimennsku (54%),
ábyrgðartilfinningu (48%), sjáifstæði
(37%) og vinnusemi (24%).
Athyglisverð er hin mikla
áhersla íslendinga á vinnusemi. Á
hinum Norðurlöndunum er þetta
^triði ekki talið þýðingarmikið: I
Danmörku 2%, Finnlandi, Noregi
og Svíþjóð 4%. I Norður-Evrópu
er vegið meðaltal 19%. Suður-
Evrópubúum svipar aftur á móti
til íslendinga að þessu leyti, en
þar nefndu 28% vinnusemi sem
mikilsvert uppeldisatriði. Þar
skera tvö lönd sig sérstaklega úr:
Frakkland (36%) og Spánn (41%).
Þeir eiginleikar, sem Islend-
ingar virðast meta minnst, þegar
uppeldi barna er annars vegar, eru
forystuhæfileikar (2%), ímyndun-
arafl (6%) og trúrækni (10%).
skilnaðar eru (slendingar almennt
gjarnari á að telja að svo sé en
aðrar þjóðir. Gleggst kemur þessi
munur fram þegar spurt er um
ófullnægjandi kynlíf, en 44% ís-
lendinga telja það næga skilnað-
arástæðu. Næstir íslendingum um
þetta koma Frakkar (31%), Spán-
verjar (28%), ítalir og Norður-
landabúar, að Finnum undan-
skildum, (27%). (slendingar telja
einnig fremur en flestir aðrir, að
sé annað hjónanna hætt að elska
hitt þá sé það nægiiegt tilefni
skilnaðar (76%). 68% lslendinga
telja það nægilega ástæðu skilnað-
ar ef hjónin eiga ekki skap saman.
Meira en helmingur ítala (66%),
Vestur-Þjóðverja (57%), Finna
(54%) og Svía (53%) er sama sinn-
is.
(slendingar greina sig á hinn
bóginn áberandi frá öðrum Norð-
urlandabúum að því leyti, að til-
tölulega fáir telja það næga skiln-
aðarástæðu ef annað hjónanna á
við áfengisvandamál að stríða.
Einungis 37% fslendinga eru þess-
arar skoðunar, en vegið meðaltal
Norðurlanda er 72%. Þeir, sem
helst eiga samleið með íslending-
um í þessu efni, eru Möltubúar
30%), írar (31%), Norður-frar
(32%), Spánverjar (39%) og ítalir
(41%).
Þá telja (slendingar öðrum
þjóðum fremur (að Irum undan-
skildum) æskilegt að eiga mörg
börn. Að meðaltali þrjú börn á
fjölskyldu, og er þar töluverður
munur á er við berum okkur sam-
an við t.d. hinar Norðurlandaþjóð-
irnar en þar er meðaltalið 2,49
„börn“.
Einstæðar mæður þurfa ekki karla
LANGFLESTUM fslendingum (86%) finnst í lagi að konur eignist
börn þó þær óski ekki eftir því að bindast karlmanni neinum varan-
legum böndum. íslendingar skera sig hér greinilega úr. Næstir okkur
um þetta koma Frakkar (61%), en einungis tæpur helmingur Norður-
landabúa er sama sinnis. (Tafla V).
TAFLA V EINSTÆÐAR MÆÐUR
ísland Norðurl. Svíþj. Danm. Finnl. Nor. N-Evr. S-Evr.
í lagi 86 49 39 68 56 34 28 44
Ekki í lagi 9 24 26 14 23 34 39 35
Það er háð ýmsu 4 22 28 13 18 28 29 17
Veit ekki 2 5 7 5 3 5 5 3
GEFNAR ERU HLUTFALLSTOLUR.