Morgunblaðið - 22.11.1984, Qupperneq 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1984
Streisand í jafnstöðu
Kvikmyndir
Árni Þórarinsson
Bíóhöllin: Yentl.
Bandarísk. Árgerð 1983. Hand-
rit: Jack Rosenthal, Barbra
Streisand, eftir sögu Isaac
Bashevis Singer. Leikstjóri:
Barbra Streisand. Aðalhlut-
verk: Barbra Streisand, Mandy
Patinkin, Amy Irving, Nehemi-
ah Persoff.
Meinið við söngvamyndir og
söngva- og dansmyndir er að
þegar búið er að byggja upp til
dæmis skemmtilegt samtal með
dramatískri stígandi þá rjúka
persónurnar til og fara að þenja
sig fullum hálsi uppí opið geðið á
áhorfanda og jafnvel sparka út
og suður. Þeir áhorfendur eru að
vísu til sem finnst einmitt þessi
söngþensla og þetta dansspark
besti þáttur myndanna. En víst
er að það er fjári erfitt að fella
saman meira eða minna raun-
sæislega atburðarás og
hversdagslegar persónur annars
vegar og þau tilfinngingalegu
gos sem tjáð eru með söng
og/eða dansi hins vegar, þannig
að það síðarnefnda vaxi út úr
hinu fyrrnefnda en ekki öfugt.
Reyndar heppnast svona myndir
best sem einhvers konar fantasí-
ur eða sögur úr skemmtanaiðn-
aðinum, þar sem slíkur tjáning-
arháttur tíðkast hvort eð er.
Söngva- og dansmyndum hef-
ur farið fækkandi hin seinni ár
og þær sem gerðar hafa verið
hafa kostað morð fjár og tapað
því mestöllu. Barbra Streisand
hefur því ekki ráðist á garðinn
þar sem hann er lægstur þegar
hún velur söguna um Yentl eftir
Singer Nóbelsskáld til að gera úr
söngvamynd með sjálfri sér í tit-
ilhlutverkinu. Og hún hefur
ýmsu klúðrað en klárað annað
furðu vel.
Áður en iengra er haldið er
rétt að gleyma Singer Nóbels-
skáldi. Kvikmyndin Yentl kemur
honum ósköp lítið við. Hún kem-
ur eiginlega aðeins Barbra
Streisand við. Streisand tók ást-
fóstri við söguna fyrir fimmtán
árum og hefur stefnt að því síð-
an að kvikmynda hana. Ljóst má
vera að efni hennar hefur höfðað
sterkt til hennar persónulega:
Yentl er ung gyðingastúlka í
gömlu Austur-Evrópu sem hald-
in er óslökkvandi löngun til að
standa jafnfætis karlmönpum.
Hún sættir sig ekki við lögskipað
hlutverk kvenna samkvæmt gyð-
ingdómnum og grípur til þess
ráðs að dulbúast sem karlmaður
til að svala þekkingarþorsta sín-
um og komast til mennta. Út frá
þessum forsendum snýst svo ást-
arflækja þegar Yentl kynnist
samstúdent sínum, Avigdor og
heitmey hans, Hadass og verða
ýmsir skotnir í ýmsum. En for-
sendurnar eru sumsé falskar. Og
í lokin heldur Yentl á braut í leit
að meiri þekkingu þar sem konur
þurfa ekki að karlvæðast til að
njóta jafnstöðu, kannski á lýð-
háskóla í Svíþjóð.
Með því að skrifa handrit (í
samvinnu við karlmann), leik-
stýra, framleiða og leika aðal-
hlutverk þessarar stórmyndar er
Barbra Streisand að reyna að
sanna hið sama fyrir Hollywood
og Yentl fyrir gyðingasamfélagi
sínu.
Ég fer ekki ofan af því að
Yentl væri á köflum hin besta
mynd ef ekki væri þessi voðalega
söngþensla. Ég sé í fyrsta lagi
engin rök fyrir því að túlka við-
Barbra Streisand sem bókaormur-
inn Yentl — fyrir „kynskipting-
fangsefnið með þessum hætti.
Söngurinn kemur þannig ekki
innan frá. Hann kemur utan frá
— af þeirri einföldu ástæðu að
stjarnan Streisand hefur góða
söngrödd. í öðru lagi eru laglín-
ur Michel Legrand lítt spenn-
andi þótt þær séu í voldugum út-
setningum. Og í þriðja lagi er
leikræn og myndræn útfærsla
þessara atriða oft — en ekki allt-
af — fálmkennd og vandræðaleg;
tökuvél David Watkin sem með
myndugum sveiflum sínum lyft-
ir Yent yfirleitt upp um nokkra
gæðaflokka lendir í því að þeyt-
ast I hringi um Streisand og
keyra að henni og frá henni af-
tur í algjöru tilgangsleysi.
En það er magt sem gleður
auga og eyra þegar hlé verður á
hávaðanum úr hálsi Barbra
Streisand. Sagan er grípandi,
þótt maður trúi reyndar aldrei á
„dulargervi" Yentls, samtölin
eru oft prýðis vel skrifuð, leikar-
arnir, einkum Mandy Patinkin
sem Avigdor, rækta persónur
sínar af alúð og innlifun, vand-
virkni einkennir öll vinnubrögð.
Og þótt Barbra Streisand sé ekki
mest aðlaðandi leikkona í um-
ferð þá gerir hún margt vel, og
hún sýnir í nokkrum atriðum að
hún er alls ekki óefnilegur leik-
stjóri. Með Yentl ætlaði hún sér
of mikið, eða a.m.k. kaus hæpna
efnismeðferð. En hver einasta
sekúnda ber með sér að myndin
er gerð af sannri þörf, áræði og
ástríðu. Það er meira en unnt er
að segja um obbann af amerísk-
um kvikmyndaiðnaði nú á dög-
um.

—
Enn getum viö boðið þennan glæsi-
lega fjölskyldbíl á verði síðan fyrir
gengisbreytingu, og með sérstökum
afslætti að auki.
BILVANGUR sf
!... 1 ! ( 1 I 1

l.. ! i ! j
HOFÐABAKKA-9 124 RGYKJAVIK SIMI 687300
1 M ! M !
Jafet S. Ólafsson
Ráðinn for-
stöðumaður
Fatadeildar
Sambandsins
Jafet S. Ólafsson, viðskiptafræó-
ingur, var nýlega ráðinn forstöðu-
maður Fatadeildar Sambandsins, en
þessi deild er hluti af Verslunar-
deild.
Fatadeild er nýstofnuð og varð
til samfara skipulagsbreytingum
á Sambandinu. Undir Fatadeild
heyra skóverksmiðjan Iðunn og
fataverksmiðjan á Akureyri, Yl-
rún á Sauðárkróki, fataverksmiðj-
an Gefjun, verslanirnar Torgið,
Herraríki Glæsibæ og Herraríki á
Snorrabraut. Einnig heyrir undir
deildina innflutningur á fatnaði
og skóm.
Jafet S. Ólafsson er fæddur í
Reykjavík 1951. Hann varð stúd-
ent frá Verzlunarskóla tslands
1973 og útskrifaðist viðskipta-
fræðingur frá Háskóla tslands
1977. Hóf hann þá störf í iðnaðar-
ráðuneytinu fyrst sem fulltrúi og
síðan sem deildarstjóri. Hann er
kvæntur Hildi Hermóðsdóttur og
eiga þau tvö börn.
Málverk sleg-
ið á 160 þús-
und krónur
Á málverkauppboði Klaustur-
hóla, sem haldið var á sunnudag,
var olíumálverk eftir Ásgrím
Jónsson slegið á 160 þúsund krón-
ur. Alls voru 117 myndir seldar á
uppboðinu og fóru þrjú málverk á
yfir 100 þúsund krónur. Hin eru
„Bærinn minn“ eftir Kjarval, sem
slegið var á 130 þúsund krónur, og i
Þingvallamynd eftir Gunnar I
Blöndal á 145 þúsund krónur. I